COP29: Azərbaycan bütün istiqamətlərdə
işləri uğurla davam etdirir
Azərbaycanda BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə
Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər
Konfransının 29-cu sessiyasına (COP29) hazırlıq
işləri davam etdirilir. Bakı bu tədbirin yüksək səviyyədə
təşkili, qlobal xarakter daşıyan iqlim dəyişikliklərinin
fəsadlarının aradan qaldırılması, bir sözlə,
nəticəyə nail olunması üçün
bütün imkanlarını səfərbər edib. Dövlət
başçısının qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan təkcə
təşkilati baxımdan işlər görmür, mahiyyət
baxımından da təşəbbüslər irəli
sürür, inkişaf etmiş ölkələrlə fəal
şəkildə işləyir. Qlobal Cənub və Qlobal
Şimal arasında körpülər qurur. Bakı, həmçinin
inkişafda olan kiçik ada ölkələri ilə əməkdaşlıq
edir. COP29 çərçivəsində bununla bağlı tədbirin
keçirilməsi nəzərdə tutulub və orada ittifaq
ölkələri də iştirak edəcək. İttifaq
ölkələri ilə birgə fond yaradılması,
inkişafda olan həmin kiçik ada ölkələrinə
kömək də gündəlikdədir.
Şübhəsiz ki, bu gün bütün
dünyanın diqqəti COP29-un sədri olaraq Azərbaycanın
üzərindədir. Ənənəvi enerji resurslarına
malik olan ölkəmiz həm də yaşıl enerji gündəliyini
sürətlə inkişaf etdirərək, bu istiqamətdə
uğurlar əldə edir və beynəlxalq səylərə
öz töhfəsini verir.
Azərbaycan bərpaolunan enerji sahəsində
böyük nailiyyətlərə imza atıb. Ən
böyük Günəş Elektrik Stansiyasını - 230
meqavat gücündə stansiyanı istifadəyə verib,
hazırda 240 meqavatlıq külək elektrik enerjisi
stansiyası ilə bağlı işlər yekunlaşır və
tezliklə onun açılışı olacaq. Birinci layihə
"Masdar" şirkəti, ikinci layihə isə "Acwa
Power" şirkəti tərəfindən həyata
keçirilir. Üçüncüsü isə BP tərəfindən
inşa ediləcək. Həmçinin, Bakıda üç
Günəş və külək elektrik stansiyasının təməli
qoyulub, ümumi həcm bir qiqavatdır. Texniki baxımdan Azərbaycanın
dənizdə külək enerjisi potensialı 157 qiqavatdır.
Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının hesablamalarına
görə, iqtisadi baxımdan quruda Günəş və
külək stansiyalarının potensialı, göstərir
ki, 27 qiqavat həcm istehsal etmək mümkündür.
Bütövlükdə Azərbaycan hökuməti
2030-cu ilə qədər enerji tələbatının 30
faizini bərpa olunan mənbələr hesabına ödəməyi
qarşısına məqsəd qoyub. Bərpa olunan enerji iqlim
məqsədlərinə nail olmaq üçün ən
perspektivli həlli təklif edir. Azərbaycan 2030-cu ilə qədər
istixana qazı emissiyalarını 35 faiz, 2050-ci ilə qədər
isə 40 faiz azaltmağı öhdəsinə
götürüb. Yaşıl enerjinin yaradılması və
dünya bazarlarına nəqli hazırda enerji siyasətimizdə
prioritet məsələdir.
Qeyd edək ki, Azərbaycan "yaşıl tikinti"
təşəbbüsünü də inkişaf etdirir. Bu
günlərdə yerli tikinti şirkətləri, inşaat
materiallarının istehsalı ilə məşğul olan
müəssisələr, xarici şirkətlər və
ekspertlər, eyni zamanda, dövlət orqanlarının
nümayəndələrinin iştirakı ilə davamlı və
sıfır karbonlu tikintiyə keçidlə bağlı
müzakirələr aparılıb, eyni zamanda "Azərbaycanın
Dayanıqlı Yaşıl Tikinti Bəyannaməsi"
imzalanıb. Bəyannaməni COP29 Təşkilat Komitəsinin
bir neçə üzvü və Azərbaycanda fəaliyyət
göstərən bir neçə tikinti şirkətinin rəhbərləri
imzalayıblar. Bəyannamənin məqsədi tikinti şirkətlərinin
emissiyaların azaldılması məsuliyyətini dərk
etdiyini göstərməsidir. Bəyannamə bu istiqamətdə
atılan addımın ilk mərhələsidir. Daha sonra isə
məsuliyyəti dərk etmək mərhələsindən əməli
fəaliyyətə keçid olacaq.
Onu da vurğulayaq ki, hazırda CO2 (karbon-dioksid)
qazının 21 faizi tikinti sektorunda formalaşır.
Milli Məclisin VI çağırış
deputatı Naqif Həmzəyev mövzu ilə bağlı
bildirib ki, Azərbaycanın yaşıl gündəliyi
çox zəngindir. Xüsusilə də, son illərdə Azərbaycanın
alternativ enerjinin istehsalı və ixracı ilə
bağlı həyata keçirdiyi meqa-layihələr onu deməyə
imkan verir ki, tezliklə ölkəmizdə günəş
enerjisi sayəsində çox böyük irəliləyişlərə
nail olacağıq.
Onun sözlərinə görə, hətta Azərbaycanın
alternativ, yaşıl enerjinin Avropa bazarlarına
çıxarılması üçün müqavilələr
imzalaması, Qara dənizin dibi ilə Rumıniyaya kabel vasitəsilə
bu enerjinin ötürülməsinin
planlaşdırılması onu deməyə imkan verir ki, Azərbaycan
artıq bu sahədə aparıcı dövlətlərdən
birinə çevrilmək istəyir: "Məhz yaşıl
enerjinin Azərbaycanda istehsal və istifadəsinin həcminin
artması imkan verəcək ki, ölkədə təbii
qazın qənaət edilməsinə gətirib
çıxarsın. Bu da Avropada çox böyük ehtiyac
duyulan təbii qazın ixracı, miqdarı, həcminin
artırılması ilə nəticələnə biləcəkdir.
Bir sözlə, Azərbaycan ənənəvi enerji
resurslarının Avropa, dünya bazarına
çıxarılması ilə yanaşı yaşıl
enerjinin də dünya, Avropaya ötürülməsində
çox maraqlıdır".
N.Həmzəyev xatırladıb ki, hazırda Azərbaycanın,
işğaldan azad edilmiş Qarabağ və Şərqi Zəngəzur
torpaqlarında alternativ enerji mənbələrinin işlənməsi
ilə bağlı layihələr icra etməsi və
bütün bu əraziləri yaşıl ərazi elan etməsi
Azərbaycanın məhz yaşıl enerjiyə keçidini
sürətləndirəcək bir proses olacaq: "Azərbaycanda
bu il COP29-un keçirilməsi də çox əlamətdar
bir hadisədir. İlk növbədə dünya dövlətlərinin
Azərbaycana etimad göstərməsi və bu tədbirin
keçirilməsi, ev sahibliyi etməsi üçün dəstək
göstərmələri, ölkəmizin artan nüfuzu, son
illərdə beynəlxalq təşkilatlara rəhbərlik
etdiyimiz dönəmdə qazandığımız etimadla əlaqələndirilir.
Xüsusilə də, cənab Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi
altında həyata keçirilən xarici və daxili siyasətin
uğurlu nəticələri bu qərarların verilməsinə
də böyük təsir göstərib. COP29 zamanı bu
günə qədər qəbul edilmiş bir çox qərarların
icrası ilə əlaqədar mühüm nəticələr
gözlənilməkdədir. Xüsusilə, Azərbaycanın
regionda yaratdığı yeni reallıqlar fonunda Ermənistanın
təcavüzkar bir dövlət olmasına baxmayaraq, sülhə
dəvət edilməsi və Azərbaycanın səyləri
nəticəsində Ermənistanın da zamanla bu
reallıqları qəbul etməsi, bir çox addımlarda
xoş niyyətin ortaya qoyulması onu deməyə əsas
verir ki, Azərbaycan regionda dayanıqlı və uzunmüddətli
sülhün əldə olunmasını ən çox istəyən
tərəfdir. Bunun üçün də real addımlar
atır. Biz ümid edirik ki, heç bir vasitəçi olmadan
Ermənistan və Azərbaycan arasındakı normallaşma
prosesinin də şahidi olacağıq. Ancaq bunlarla
yanaşı, ilk növbədə Ermənistan
götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməlidir.
Ən əsası isə Azərbaycana qarşı ərazi
iddialarından tamamilə əl çəkməlidir. Bunu
öz qanunlarında da dəyişiklik edərək
isbatlamalıdır. Azərbaycanın regionda və qlobal məkanda
artan nüfuzu, yaratdığı yeni reallıqlar nəticə
etibarilə ölkəmizin gücünə güc qatır.
Xüsusilə də, Azərbaycanın bu günə qədər
reallaşdırdığı logistik imkanlar, yeni yollar,
yükdaşımaların həcminin artırılması və
qlobal məkanda baş verən münaqişələr fonunda
Azərbaycan ərazisindən keçən Orta dəhlizə
marağın günü-gündən artması dövlətimizin
çox doğru və düzgün siyasət həyata
keçirdiyini, çox uğurlu layihələr
reallaşdırdığını bir daha sübut etdi. Bu
gün Azərbaycan Orta dəhlizin şaxələndirilməsi
və Orta dəhliz vasitəsilə
yükdaşımaların həcminin artırılması
üçün bütün səylərini səfərbər
edib. Region dövlətləri də artıq Azərbaycanın
layihələrinin reallaşmasını dəstəkləməkdədirlər.
Ümid edirik ki, tezliklə bu proseslər də uğurla
yekunlaşacaq. Azərbaycan həyata keçirdiyi bütün
layihələrin məntiqi nəticəsi olaraq Azərbaycanın
daha da güclənməsi və xalqımızın sosial
rifahının yaxşılaşdırılmasını
reallaşdıra biləcək. Nəticədə biz daha
güclü, daha qüdrətli Azərbaycan görə biləcəyik".
Pərvanə
525-ci qəzet .- 2024.-1 avqust.(№135).- S.5.