Laçın Şəhəri
Günü
Müzəffər Ali Baş Komandan cənab İlham
Əliyevin rəhbərliyi ilə işğaldan azad edilən
dağlar diyarı, gözəlliklər məskəni
Laçın torpağına həyat qayıdır. Uca
dağların qoynuna sığınan Laçın rayonu
öz tarixinin yeni səhifəsini yaşayır. Ana təbiət
bu diyarın gözəlliyi üçün heç nəyi əsirgəməyib.
Saf iqlimi, uca dağları, zəngin meşələri, mineral
suları, yerüstü və yeraltı sərvətləri,
buz kimi bulaqları ilə könül oxşayan rayonun təbiəti
ilin bütün fəsillərində insanı valeh edir. Şərqi
Zəngəzur iqtisadi rayonuna daxil olan Laçın həm ərazi
baxımından, həm də təbii ehtiyatları və
aqrar potensialı ilə ölkə iqtisadiyyatında
mühüm yerlərdən birini tutur. Bir il bundan əvvəl
Laçın rayonunda Qalib Ali Baş Komandan İlham
Əliyevin təməllərini qoyduğu infrastruktur layihələrin
icrası artıq başa çatdırılır, yüzə
yaxın ailə Laçına qayıdıb, öz evlərində
yaşayırlar.
2023-cü il avqustun 26-da Laçın şəhərində
- Həkəri çayının sahilində ilk dəfə
“Laçın Şəhəri Günü” bayram tədbiri
keçirildi. Ölkə Prezidenti, Müzəffər Ali
Baş Komandan cənab İlham Əliyev bayram tədbirində
çıxış etdi, laçınlıları,
bütövlükdə xalqımızı təbrik etdi.
Şəhidlərimizin dərin ehtiramla yad edildiyi, qazilərimizin,
şanlı ordumuzun qəhrəmanlığını bir daha
və məhəbbətlə vurğuladı.
Cənab Prezidentin tədbirdə söylədiyi nitq
insanların qəlbində fərəh, ümid dolu anların
yaşanmasına səbəb olub. Bu torpaqları azad edən,
bu torpaqlara yeni həyat bəxş edən ölkə
başçısı deyib: “İndi isə biz
Laçını qurub-yaradırıq. Laçına
keçən ilin sentyabr ayında gələndə şəhərin
mənzərəsi çox acınacaqlı idi, şəhər
demək olar ki, dağılmış vəziyyətdə idi.
Köhnədən qalan, işğaldan əvvəlki dövrə
aid olan bir neçə yöndəmsiz bina mövcud idi.
Bildiyiniz kimi, burada Ermənistan dövləti hərbi cinayət
törədərək qanunsuz məskunlaşma
aparırdı. Xüsusilə xarici ölkələrdən,
Yaxın Şərqdən erməniləri buraya dəvət
edib onları bizim, azərbaycanlıların evlərində
yerləşdirmişdi. Bu, bir daha demək istəyirəm ki,
hərbi cinayətdir. Əfsuslar olsun ki, beynəlxalq təşkilatlar,
Ermənistanın havadarları buna göz yumurdular. Bu, onlar
üçün məqbul idi. Çünki Ermənistan
dövləti kimi, Ermənistanın xaricdəki havadarları
da hesab edirdilər ki, bu torpaqlar əbədi işğal
altında qalmalıdır. Bizim iradəmiz, bizim
gücümüz, bizim yumruğumuz onların da başına
dəydi. Çünki bizim torpağımızda ikinci Ermənistan,
ikinci erməni dövlətinin yaradılması təkcə
Ermənistan rəhbərliyinin məhsulu deyildi”.
Əlbəttə, Laçının işğala məruz
qalması böyük faciə idi, həm
laçınlılar üçün, həm bütün Azərbaycan
xalqı üçün. Hər bir kəndin, şəhərin
işğala məruz qalması böyük faciə idi, amma
Laçının işğalı strateji nöqteyi-nəzərindən
böyük bir sınaq idi, böyük bir fəlakət idi.
Çünki Ermənistanla keçmiş Dağlıq
Qarabağ Muxtar Vilayəti arasında coğrafi əlaqə
yaradılırdı və bizim sonrakı itkilərimizin
başlanğıcı məhz Şuşa və
Laçının itirilməsi idi. Və Laçının
qurtuluşu da antiazərbaycan qüvvələrin Qarabağla əlaqədar
çirkin planlarının suya düşürülməsi,
sıfırlanması anlamını daşıyır. 44
günlük müharibədə Laçının xeyli kəndlərini
azad edən şanlı ordumuz, nəhayət Şuşada bayraq
qaldırmaqla düşmənin belini qırdı! Bəlli
olduğu kimi, bundan sonra Ermənistan öz üzərində
öhdəliklər götürdü və 1 dekabradək
Laçın ərazilərini qismən boşaltdı; qismən
deməyimizsə onunla bağlıdır ki, Laçın
şəhəri, Zabux və Sus kəndləri keçmiş
“Laçın dəhlizi” boyunca yerləşdiyi
üçün orada qanunsuz məskunlaşdırılmış
ermənilər daha bir müddət köçürülmədi.
Azərbaycan dövləti 44 günlük müharibədəki
iradəsini bu dəfə yol tikintisində və diplomatik cəbhədə
nümayiş etdirdi və mümkün sayılmayan işi
mümkün qılıb, alternativ yolun tikintisini başa
çatdırdı. Ermənilərin və
havadarlarının bəhanəsi tükəndi və yeni bəhanələr
arayışı qarşılığında isə Dəmir
Yumruğun yerində olduğunu xatırlatmaq bəs etdi. Beləliklə,
26 avqustda Laçın şəhəri, Zabux və Sus kəndlərində
də bayrağımız qaldırıldı. Laçına
əbədi qayıtdıq. Qayıtdıq ki, quraq-yaradaq,
torpağın əsl yiyələri ilə yadellilərin
arasındakı kəskin fərqi bir daha dünyaya göstərək!
Bəli, son 2 il içində qurucu, yaradıcı Azərbaycan
Laçını laçın şəhərə
çevirdi!
Bu gün Laçında həyata keçirilən
genişmiqyaslı quruculuq işləri yüksək zövq və
keyfiyyətlə aparılır. Təbii
yaşıllıqlarla əhatələnmiş şəhərin
tarixən mövcud olmuş təxminən 258 hektar məskunlaşma
ərazisində həyətyanı sahəsi olan fərdi evlərə
üstünlük verilir. Bununla yanaşı,
çoxfunksiyalı zonalarda və digər yaşayış ərazilərində
çoxmənzilli binaların tikilməsi təklif edilir.
Şəhərdə xəstəxana, İşğal və Zəfər
muzeylərinin yerləşəcəyi Memorial Park, məktəbəqədər
və tam orta təhsil müəssisələri, peşə məktəbi,
həmçinin mədəniyyət və turizm obyektləri də
yaradılacaq. Planlaşdırmada tətbiq edilmiş “15 dəqiqəlik
şəhər” prinsipi isə yaşayış məhəllələrinin,
gündəlik tələbat obyektlərinin yaxın məsafədə
olmasını və aşağı sürətli yol
infrastrukturunun təşkilini nəzərdə tutaraq sakinlərin
və qonaqların şəhər daxilində rahat hərəkətini
təmin edəcək.
Şəhərin giriş hissəsindəki
körpünün sol istiqamətində salınan çaykənarı
bulvar Laçın sakinlərinin və qonaqların sevimli
istirahət məkanlarından birinə çevrilib. Artıq
Həkəri çayı üzərində göl
yaradılıb. Burada asma körpü inşa edilib, ətrafda
yaşıllıqlar salınıb, kotteclər tikilib. Göldə
çimərlik də fəaliyyət göstərəcək.
Rayon sakinlərinin və qonaqların rahat istirahət etməsi
üçün çimərliyin ətrafında əyləncə
mərkəzinin yaradılması nəzərdə tutulub.
Prezident cənab İlham Əliyevin Sərəncamına
əsasən tikilən Kəlbəcər-Laçın
avtomobil yolunun uzunluğu 75,8 kilometrdir və mövcud yoldan 32
kilometr qısa olacaq. I və II texniki dərəcəli bu yol
ikizolaqlı və dördzolaqlıdır. Yeni yolun üzərində
cəmi 17 tunelin inşası nəzərdə tutulur. Tunellərin
ümumi uzunluğu 13,3 kilometrdir. Bundan başqa, yol üzərində
ümumi uzunluğu 4163 metr olan 23 körpü də inşa
edilir.
İşğaldan azad olunmuş ərazilərdə,
o cümlədən, Laçında hava limanının
inşası bölgənin beynəlxalq statusunu
artıracaqdır. Laçın hava limanının
inşası həm də işğaldan azad edilmiş tarixi
torpaqlarımızda aparılan abadlıq-quruculuq işlərinin
miqyasını göstərir. Təməli 2021-ci ildə
qoyulan Laçın Beynəlxalq Hava Limanının 2025-ci ildə
istifadəyə verilməsi planlaşdırılır. Hava
limanı Qorçu kəndi yaxınlığında dəniz
səviyyəsindən 1800 metr hündürlükdə
inşa edilir və postsovet məkanında ən yüksək
dağlıq ərazidə yerləşən hava
limanlarından biri olacaq. Hava limanının uçuş-enmə
zolağının uzunluğu 3 min metr, eni isə 60 metr olacaq.
Hava limanında 6 təyyarə dayanacağının
inşası nəzərdə tutulur. Aeroportun beynəlxalq
standartlara uyğun layihələndirilən terminal
binasının sahəsi 5 min kvadratmetrdir və saatda 200 sərnişinə
xidmət edə biləcək. Hava limanı Laçın
şəhərinə 30, Şuşaya 70, Kəlbəcərə
60 kilometrlik məsafədə yerləşir. Bu hava limanı
strateji təyinatı ilə yanaşı, gələcəkdə
regionun turizm potensialının inkişafına da imkan verəcək.
26 avqust Laçın Şəhəri Günü
böyük coşğu, qürur və yeni üfüqlərə
qanadlanmalarla bayram edilir. Müzəffər Ali Baş Komandan 50
illik yubileyini Ağcabədidə - Taxtakörpüdə məskunlaşmış
laçınlılarla keçirdiyini və onlara verdiyi
sözü xatırlatdı. Duyğulu anlardı! Bəli, bir
daha təsdiq olundu ki, “Bizim sözümüz imzamız qədər
keçərlidir”!
“Laçınlılar 31 ildən sonra öz doğma kəndlərinə
qayıdıblar və artıq burada yaşayırlar.
Laçınlılar 2023-cü il mayın 28-dən etibarən
artıq buradadırlar. Artıq 1000-ə yaxın
Laçın sakini şəhərdə məskunlaşmış
və ilin sonuna qədər 900 ailə üçün evlər
hazır olacaq. Yəni bu ilin sonuna qədər bir neçə
min həm şəhər sakini, həm kənd sakini
Laçında yaşayacaq!”
Bu gün yalnız laçınlılar deyil,
ayrı-ayrı bölgələrimizi, vətəndaş cəmiyyəti
institutlarımızı, dövlət orqanlarımızı
və yaradıcılıq qurumlarımızı, eləcə
də ölkəmizdəki diplomatik korpusu təmsil edən
insanlar Laçın Şəhəri Bayramında idi. Bəli,
“Kədər bölüşdükcə azalır, sevinc
bölüşdükcə çoxalır”.
Laçının sevincimizdən sevinə bilən hər kəsə
pay düşdü; kədərli tariximizi isə bir daha təkrar
olunmaması üçün unutmuruq.
Dövlət başçısının dediyi kimi,
“Biz öz doğma torpağımızda qürurla
yaşayırıq. Bu gün biz həm Şuşada, həm
Laçında toy-bayram edirik, həm də sakinlər
qayıdıb, həyat qayıdıb. Hər bir
laçınlı, hər bir keçmiş məcburi
köçkün bu gün qürur hissi ilə
yaşayır!”
Bu qüruru bizə bəxş edən ən önəmli
səbəblərdən biri, bizim məhz ədalətli
müharibə aparmağımızdır, ədaləti
özümüzün öz gücümüz hesabına bərpa
etməyimizdir!
Aybəniz ƏLİYEVA,
Binəqədi Rayon İcra Hakimiyyəti yanında
İctimai Şuranın üzvü
525-ci qəzet.-2024.- 27 avqust (¹153).-S.6.