Ailə dəyərlərinin
qorunması: dövlət siyasətində prioritet istiqamət
Müstəqil Azərbaycanda sosial sahədə
dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən
birini məhz ailə siyasəti təşkil edir. Bu gerçəkliyi
daim nəzərə alan Ulu öndər Heydər Əliyev
ölkədə ailə siyasətinin
formalaşdırılması məsələlərinə
böyük diqqət yetirib, həmin sahədə mövcud
olan problemlərin həlli istiqamətində ardıcıl və
məqsədyönlü fəaliyyət göstərib.
Müstəqil Azərbaycana rəhbərlik etdiyi
1993-2003-cü illərdə Ümummilli lider ailə siyasəti
ilə bağlı məsələlərin normativ-hüquqi tənzimini
və əməli həllini prioritet vəzifələrdən
biri kimi qarşıya qoyub.
Müstəqil Azərbaycanda həyata keçirilən
dövlət ailə siyasəti milli-mənəvi dəyərlərdən
qaynaqlanır və bilavasitə onun təcəssümüdür.
Bu da ölkədə ailəyə verilən qiymətin bariz
ifadəsidir.
Prezidenti İlham Əliyev bildirib ki, Azərbaycan cəmiyyəti
ənənəvi dəyərlər, ailə dəyərləri
üzərində qurulub. Bu ənənələr dərin
köklərə malikdir: "Vacib haldır ki, 30 il müstəqil
ölkə olaraq qlobal mühitdə yaşamağımıza
baxmayaraq, bu ailə dəyərlərimizi və böyüklərə
hörməti qoruya bilmişik. Bu, bizim cəmiyyətimizin təməlidir".
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə
Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova deyir ki, ailə
bizim varlığımızı hədəfə alan qlobal
hücumlara qarşı qorunmalı olan ən müqəddəs
ictimai strukturdur. Bütün alternativlərə qarşı
hörmət, sevgi, anlayış kimi ən gözəl
davranışların sərgiləndiyi ailə nümunələrinin,
obrazlarının ictimailəşdirməsi, qalib Azərbaycan
ailələrinin kütləvi təbliği, bizi zirvələrə
ucaldan qəhrəmanları yetirən valideynlərin, ailə
tərbiyəsinin, mühitinin və təliminin
ideallaşdırılması mühüm milli vəzifədir:
"Möhkəm təməllərlə qurulan ailələr
bir qayda olaraq dövlətin güclü əsası rolunu
oynayır. Ailə institutu dəyişən dünyanın
lokal, qlobal təsirlərindən özünü
qorumalıdır. Dünyada inkişafın və tənəzzülün
səbəbi insan amili ilə bağlıdır. Bütün
bunların faydası və ziyanları da insana birbaşa təsir
edir. Demokratik dövlətlərin
formalaşdırdığı modellər ailəni
dünyanın regional və qlobal təsirlərindən
qorumalıdır. Biz də bu yöndə inkişaf edən
ailə modelləri üzərində işləməliyik ki,
dəyişən dünyanın problemlərinin təsirini
minimuma endirmək mümkün olsun".
Ailədə əxlaqi dəyərlərin təbliği
də böyük əhəmiyyət daşıyır. Belə
ki, ata-ananın davranışı birbaşa uşağa təsir
edir. Bu gün dünyanın istənilən yerində
övladların təlim-tərbiyəsinə təsir göstərən
başlıca amil ailə daxili münasibətlərdir,
fikrimizi daha dəqiq ifadə etsək, ailə böyüklərinin,
valideynlərin bir-birləri ilə qurduğu təməl əlaqələrdir.
Mütəxəssislərin fikrincə, səmimi, intellektli ailədə
böyüyən hər bir uşaq, gələcəkdə hər
bir sahədə özünü doğrulda bilir. Bu baxımdan
ailə böyükləri, ələlxüsus da valideynlər
kiçik dövlət hesab etdiyimiz ailədə nümunəvi
mədəniyyət formalaşdırmaqla ideal ailə dəyəri
yaratmış olar. Övladlarına düzgün tərbiyə
verməli, qeyri-əxlaqi davranışların düzgün
olmadığını onlara başa salmalı, ailə
daxilində paxıllığı, riyakarlığı, yalan
danışmaq və pis vərdişlərdən uzaq
tutmağı bacarmalıdırlar. Hər bir valideyn öz
davranışları ilə bunu övladlarına
aşılamalıdır.
Millət vəkili Hicran Hüseynovanın fikrincə,
tarixən ailə xalqımızın yüksək mənəvi
dəyərlərinin qoruyucusu, genofondumuzun
daşıyıcısı kimi milli inkişafımızda
mühüm rol oynayıb. Azərbaycan xalqının tarixi
köklərinə, mənəvi dəyərlərinə
bağlılığı böyük amildir. Bu qiymətli sərvət
yad təsirlərdən qorunmaqla yanaşı, dünyanın
mütərəqqi mənəvi dəyərlərindən
istifadə edilməklə zənginləşdirilir. Buna
görə də hazırda Azərbaycan ailəsi dünyada ən
yaxşı ailə modellərindən hesab olunur: "Azərbaycanda
dövlət ailə siyasətinin formalaşması
Ümummilli lider Heydər Əliyevin adı ilə
bağlıdır. Milli-mənəvi dəyərləri
xalqımızın ən böyük sərvəti hesab edən
Ulu öndər bu dəyərlərin qorunmasının vacib
olduğunu bütün çıxışlarında dəfələrlə
qeyd edirdi. Ulu öndər Heydər Əliyevin ailə siyasəti
Azərbaycanda bu gün də məqsədyönlü şəkildə
həyata keçirilir. Prezident İlham Əliyev və Birinci
vitse-prezident Mehriban Əliyeva milli-mənəvi dəyərlərin
qorunmasına böyük diqqət və qayğı göstərirlər.
Prezident İlham Əliyev hər zaman qeyd edir ki, bizim siyasətimizin
mərkəzində Azərbaycan vətəndaşı, onun
maraqları, rifahı durur. Bunun bariz nümunəsi hər il
dövlətimizin başçısının
imzaladığı fərman və sərəncamların 65
faizinin məhz sosialyönümlü olmasıdır. Dövlətimiz
daim öz vətəndaşına qayğı ilə yanaşır
və onun sosial problemlərinin həllini prioritet vəzifə
kimi görür, bu istiqamətdə məqsədyönlü
siyasət həyata keçirilir. Ölkəmizdə
aparılan bu sosial və iqtisadi quruculuq işləri ailə
institutunun möhkəmlənməsinə öz töhfəsini
verir".
Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin
sədr müavini Gündüz İsmayılovun sözlərinə
görə, İslam dini ailə dəyərlərinin
qorunmasına böyük önəm verir: "Bu gün xarici
təsirlər nəticəsində gəncləri milli dəyərlərimizdən
uzaqlaşdırmağa çalışırlar. Belə cəhdlər
heç bir nəticə verə bilməz. Çünki gənclərimiz
milli-mənəvi dəyərlərimizə sadiqdirlər.
İbadətlə yanaşı, birliyə və həmrəyliyə
böyük önəm verən İslamın vəhdət və
qardaşlıq dini kimi xarakterizə olunması təsadüfi
deyil. Çünki dinimizin əsas məqsədi həm də
cəmiyyət, dövlət və ailə üçün
faydalı olan, həmrəylik naminə toplumun ayrılmaz hissəsinə
çevrilən nümunəvi vətəndaş
formalaşdırmaqdır. Ailə institutunun möhkəmləndirilməsi
məqsədilə milli-mənəvi dəyərlərin əhali
arasında düzgün təbliğinin, qadın və
uşaq hüquqları sahəsində maarifləndirmənin təşkilində
dini qurumlarla və icmalarla əməkdaşlıq xüsusi əhəmiyyətə
malikdir. Ailə modeli, əxlaq normaları, İslam və
ümumbəşəri dəyərlər məişətimizdə,
adət-ənənələrimizdə mühafizə edilir və
gələcək nəsillərə ötürülür.
Ailədaxili münasibətlərin formalaşmasında,
uşaqların tərbiyəsində dini dəyərlərin
mühüm rolu var. Din özündə həm əxlaqi və
mənəvi, həm də tərbiyəvi xüsusiyyətləri
birləşdirir. Azərbaycandakı dini durum, dini
tolerantlıq yalnız bölgə üçün yox,
dünya miqyasında bir nümunədir. Ölkədə
insanların dini azadlığının qorunması beynəlxalq
təşkilatların da diqqətini cəlb edir. Azərbaycanda
tolerantlıq mühiti getdikcə daha da güclənir və
inkişaf edir. Bütün bunlar dövlət siyasətinin tərkib
hissəsidir".
G.İsmayılov qeyd edib ki, Azərbaycan dövləti,
Azərbaycan cəmiyyəti üçün həmişə
müqəddəs hesab olunan, tarixən formalaşmış
milli-əxlaqi dəyərlər üzərində qurulan, eyni
zamanda bu dəyərləri özündə yaşadaraq gələcək
nəsillərə çatdıran Azərbaycan ailəsi
öz möhkəmliyi ilə bu gün də müstəsna modeli
ilə digər ölkələrlə müqayisədə fərqlənir:
"Biz həmişə Azərbaycan ailələrinin möhkəmliyi
ilə fəxr etmişik. Bu, əsasən milli dəyərlər
sistemimizin möhkəmliyindən irəli gəlir. Ailə
üzvləri arasında səmimi, mədəni münasibət,
böyük-kiçik yerinin bilinməsi, valideyn-övlad
münasibətlərinin düzgün qurulması bizim ailələrə
xas olan keyfiyyətlərdir. Əgər ölkəmizdə
yüzlərlə, minlərlə qurulan ailə brilyant,
qızıl, gümüş yubileylərini keçirirlərsə,
bu o deməkdir ki, Azərbaycanda ailə modeli qorunur və nəsildən-nəslə
yaşadılır".
Millət vəkili Tamam Cəfərova qeyd edib ki, ailələrin
üzərinə bir sıra vacib funksiyaları yerinə yetirmək
düşür. Onlardan biri tərbiyə funksiyasıdır.
Ailə böyükləri nümunəvi
davranışları ilə həm öz övladlarına, həm
də ətrafdakı digər gənclərə nümunə
olmalıdırlar. Gənc nəsillər ailənin
qurulması və idarə olunması haqqında maariflənməlidirlər
ki, gələcəkdə övladını tərbiyə edəcək
və inkişaf etdirəcək biliklərə sahib olsunlar.
Ailə həyatlarını düzgün şəkildə
planlaşdırsınlar ki, ailə mühiti içərisində
özlərini xoşbəxt hiss etsinlər.
Millət vəkilinin sözlərinə görə, gənc
nəslin nümayəndələri adət-ənənələrdən
örnək götürərək bəhrələnməlidirlər:
"Bu gün bəzi gənc ailələrdə problemlər
yaşanır. Gənc ailələr arasında daha çox
xarakter uyğunsuzluğu, dünyagörüşün fərqliliyi,
maddiyyat problemləri ön sırada dayanır. Cəmiyyətin
inkişaf etməsinin tək yolu sağlam təməllər
üzərində qurulan ailələr yetişdirməkdir.
Bunun mənbəyində isə sevgi və hörmət
dayanır. İslam dinində də ailə dəyərləri
müqəddəs sayılır. Bəzən gənclərimiz
yad mədəniyyətlərə uyğun dəyərləri
götürərək cəmiyyətimizə
uyğunlaşdırmağa çalışırlar. Bu da
bizim adət-ənənələrə zidd bir hal alır:
"Biz xalqımızın gələcəyini
düşünərək, öz dəyərlərimizi dərindən
mənimsəyərək onları qoruyub saxlamalıyıq. Bugünkü
ailələr öz səadətlərini və xoşbəxtliklərini
düşünərək çıxdıqları bu yolda
bir-birlərini sevib, güvənib, sədaqətli olsalar və
ən əsası, bir-birlərinə arxa-dayaq olsalar,
onların ailə dünyası cənnətə çevrilər".
Sevinc QARAYEVA
525-ci qəzet .- 2024.- 25 iyul,№(130).-S.15.