Gündəlikdən səhifələr - Səttar Bəhlulzadə - 115

 

Bu il dahi rəssam Səttar Bəhlulzadənin (1909-1974) 115 illik yubileyinin tamam olması ilə də əlamətdardır və rəssamın vəfatından düz yarım əsr ötür.

Səttar Bəhlulzadə anadan rəssam doğulmuşdu. Onun təxəyyülü, dünyagörüşü, fikri, duyğusu, bir sözlə, bütün həyatı rəssamlıqdır. Adam onun hüdudsuz sənət eşqi ilə dolu olan tablolarına tamaşa etməkdən doymur. Tamaşaçının nəzərləri tabloların işıq selinə bələnib rəssamın sirli-sehrli dünyasına yol alır, o ülvi aləmdə rahatlıq tapır, xoşbəxtliyə qovuşur. Səttar Bəhlulzadə haqqında çox yazılıb, çox deyilib. Amma rəssamın yaratmış olduğu sənət əsərlərinin bədii estetik mahiyyətini, sənətkarlıq xüsusiyyətlərini hələ də axıradək açmaq mümkün olmayıb. Çünki bu, əsl sənətdir, ülvi Səttar dünyasıdır, ilahi eşqin qüdrətilə yaradılmış canlı, əfsanəvi, ecazkar təbiət aləmidir. Tamaşaçı bu əsərlərə baxıb nə görürsə, necə görürsə, özünü necə hiss edirsə, elə odur.

Səttar Bəhlulzadə ömrü boyu öz gündəliklərini yazmışdı. Rəssamın gündəlikləri bugünədək tam nəşr olunmayıb. Həmin gündəliklərdə rəssam Səttar Bəhlulzadə sənətkarlığı, rəssam dühası rəssamın fırçası ilə deyil, qələmilə sözbəsöz, sətirbəsətir, cümləbəcümlə özü tərəfindən yazıya alınmışdır. Bu gündəliklərin kiçik bir hissəsi üzə çıxarılaraq vaxtilə "Qobustan" jurnalında (1989. №1.) və "İncəsənət" qəzetinin üç nömrəsində (21 aprel, 20 may, 23 iyul 1992-ci il) dərc olunmuşdu.

Səttar Bəhlulzadə dühası ilə baş-başa qalmaq, rəssamı daha dərindən dərk etmək üçün həmin gündəlikləri nəzərdən keçirmək olduqca vacibdir. Fikrimcə, bunu etmək rəssamın yubileyi ərəfəsində onun ruhuna ehtiramın parlaq ifadəsi olardı.

 

Əsəd Quliyev,

sənətşünas, AMEA-nın dissertantı

525-ci qəzet.- 2024.- 13 iyun,№104.-S.8.