Hər zaman dəbdə olan mütaliə  

Kitab oxumaq intellektual inkişaf və yüksək bədii zövqün formalaşması üçün əsas mənbədir

 

 

İncəsənət, bütün həyatımız kimi, bir əbədi hərəkət qanununa tabedir. Və onu istənilən səviyyədə dayandırmaq cəhdləri zamanın özünü dayandırmaq cəhdləri qədər əbəsdir. Əsl sənət yalnız bir zamana və ya bir hərəkətə aid ola bilməz.

Həyatın özü lazım olan seçimi edir, lazımsız hər şeyi kənara atır və həyat üçün zəruri olan bu seçim həmişə bizim müdrik müəllimimiz olaraq qalır. Bu yolla toplanmış çoxəsrlik təcrübə bizim naməlum gələcəyə gedən yolumuzu müəyyən edir.

Sənətdən danışmaq sevgidən danışmaq qədər faydasızdır, çünki bu, hər zaman zövq faktoruna və şəxsi təcrübəyə əsaslanır. Mənim üçün sevimli olan bir şey, mütləq şəkildə qonşum üçün tamamilə qəbuledilməz və ya anlaşılmaz ola bilər. Məhz buna görə yüksək zövqü formalaşdırmaqdan ötrü bilik və bacarıqlara ehtiyacımız yaranır, bu ehtiyacları ödəməyə isə bizə əlbəttə ki, kitablar kömək edir.

Həqiqətən mütaliə, kitab oxumaq və qiraət bir neçə səbəbə görə intellektual inkişaf və yüksək bədii zövqün formalaşması üçün əsas mənbədir.

Mütaliə bizdən beynin fəal iştirakını tələb edir. Odur ki, mətni başa düşmək, məlumatı təhlil etmək, ideyalar arasında əlaqə yaratmaq və nəticə əldə etmək, habelə tənqidi düşüncə, analitik və problem həll etmə bacarıqlarının inkişafına kömək edir.

Müxtəlif ədəbi əsərlərin oxunması söz ehtiyatını genişləndirməyə və dil bacarıqlarını təkmilləşdirməyə yardımçımız olur. Bu, nəinki ünsiyyəti daha effektiv edir, həm də fikir və ideyalarımzı daha dəqiq və qəlbin gözlədiyi və layiq olduğu tərzdə ifadə etməyə imkan verir.

Kitablar oxuculara müxtəlif dünyalara səyahət etmək, sərgüzəştlər yaşamaq, yeni personajlarla tanış olmaq və mürəkkəb ideyaları araşdırmaq imkanı yaradır. O, təxəyyülü stimullaşdırır, yaradıcı təfəkkürə kömək edir və problemləri daha orijinal üsullarla həll etməyə kömək edir.

Kitablar ətrafdakı insanların zəngin bilik və təcrübəsinə bələd olmağa kömək etməklə yanaşı, yeni perspektivlər və ideyalar meydana gətirir. Müxtəlif janrlarlı və fərqli mövzulara həsr olunmuş kitabları oxumaq bizə həyatın, mədəniyyətin, tarixin, elmin müxtəlif aspektlərini öyrənməyə imkan verir.

Mütaliə etmək daim bizdən konsentrasi

ya və böyük diqqət tələb edir ki, bu da yaddaşı təkmilləşdirməyə və idrak qabiliyyətlərini gücləndirməyə kömək edir. Bu, xüsusilə həyatımızda böyük dəyər verdiyimiz insana layiq olduğu diqqət yetirmək qabiliyyətinin getdikcə daha qiymətli olduğu daim dəyişən məlumat, informasiya aləmində faydalı və zəruridir.

Beləliklə, mütaliə zehni inkişafda mühüm rol oynayır, təfəkkürün formalaşmasına, biliyin genişləndirilməsinə, yaradıcılığın inkişafına və incə zövqün formalaşmasına töhfə verir.

Sənətlər arasında ən incəsi və mürəkkəbi, eyni zamanda onu təmsil edən yaradıcı insanlardan yüksək bədii zövq tələb edən balet sənətidir ki, burada da mütaliə əlahiddə, müstəsna rola malikdir.

Araşdırma və müşahidələr göstərir ki, balet artisti mütaliə edərkən müraciət etdiyi müxtəlif növ ədəbiyyatdan böyük mənəvi həzz ala və ondan öz işi üçün kifayət qədər faydalana bilir. Balet artisti üçün xüsusilə faydalı ola və motivasiya edə biləcək bir neçə kitab kateqoriyası var ki, onların sırasında klassik və müasir ədəbiyyat nümanələrini, o cümlədən, Uilyam Şekspir, Fyodor Dostoyevski, Ceyn Osten və ya Ernest Heminquey kimi müəlliflər və onların yaratdığı şedevr əsərlərini göstərmək olar. Bu, balet artistinin dünyagörüşünü genişləndirməyə, ifa etdiyi rolları mahircəsinə icra etməsi üçün müxtəlif dövr və mədəniyyətlərə xas abu-hava yaratmaq fəaliyyətinə, insan duyğuları və münasibətləri daha dolğun anlayıb canlandırmağa kömək edir.

Baletin tarixinə dair kitablar, məşhur rəqqas və xoreoqrafların tərcümeyi-halı, eləcə də müxtəlif ölkələrin və dövrlərin incəsənəti və mədəniyyətinə aid əsərlər balet artistinə öz peşəsinin mahiyyətini, baletin inkişaf tarixini və müxtəlif üslubları daha rahat anlayıb dərk etməyə kömək edir.

Eyni zamanda psixologiya, emosional intellekt, şəxsi inkişaf və özünütəkmilləşdirmə sahəsi ilə bağlı kitablar balet artistinə duyğularını və motivasiyalarını daha yaxşı idrak etməyi, düşüncə və hisslərini effektiv şəkildə idarə etməyi öyrənmək məqsədi güdür.

Rəqsin süjet və ya mövzunun əsas elementi olduğu bir çox kitab var ki, onlar balet artistini yeni ideyalarla ruhlandıra, mədəniyyət və cəmiyyətdə rəqsin mahiyyətini və əhəmiyyətini daha yaxşı anlamağa imkan verir.

Texniki təlimatlar, məşqlər, texniki tövsiyələr və təlim üsullarına həsr olunmuş kitablar isə rəqqas üçün dəyərli bilik mənbəsi ola bilər ki, bu da onların bacarıqlarını təkmilləşdirməyə və yaradıcılıqlarını inkişaf etdirməyə geniş imkanlar yaradır.

Bu kateqoriyalar üzrə müxtəlif kitabların oxunması balet artistinə nəinki bilik və anlayışını genişləndirməyə, həm də yeni ideyalar irəli sürməyə, bacarıqlarını təkmilləşdirməyə, daha dolğun və dərin ifaçı olmağa kömək edə bilər.

Mütaliə bir neçə yolla balet artistinin istedadının üzə çıxması və inkişafına əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərə bilər.

Müxtəlif ədəbi əsərləri oxumaq balet artistinə personajların müxtəlif dünyalarına və təcrübələrinə yiyələnməyə imkan verir. Mütaliə təxəyyülü inkişaf etdirir, insan emosiyalarını daha yaxşı anlamağa kömək edir və empatiyanı stimullaşdırır.

Bu bir həqiqətdir ki, bir çox kitablar tarix, mədəniyyət və cəmiyyət haqqında geniş məlumata malikdir. Bu isə, balet artistinə səhnədə canlandıra biləcəyi kontekst və personajları anlamağa kömək edir. Tarixi kontekst və ya mədəni ənənələr haqqında biliklər balet artistini daha cəlbedici və dərin düşüncəli obrazlar yaratmağa sövq edir.

Beləliklə, mütaliə balet artisti üçün dəyərli ilham və bilik mənbəyi ola bilər, onun yaradıcı insan və peşəkar kimi yetişməsinə töhfə verə bilər.

Kitab oxumaq müxtəlif insan duyğularını və xarakter motivasiyalarını anlamağa imkan verir. Bu, əslində hər bir rəqqas üçün olduqca vacib bir məsələdir, çünki xoreoqrafiya çox vaxt mürəkkəb hissləri və ideyaları hərəkət vasitəsilə çatdırmağı tələb edir.

Mütaliə balet artistinə gərgin məşq və tamaşalardan sonra özü üçün sakit vaxt keçirmək və daxili dünyasını yeni ideyalar və təəssüratlarla doldurmaq fürsəti yaradır. Beləliklə, mütaliə mənəvi həzz, yüksək bədii zövq mənbəyi olmaqla yanaşı, balet artisti üçün yaradıcı şəxsiyyət və peşəkar bacarıqların inkişaf etdirilməsinin təsirli üsuluna çevrilə bilər.

 

İradə AĞAYEVA

Bakı Xoreoqrafiya Akademiyasının Kitabxana-informasiya mərkəzinin müdiri

525-ci qəzet.- 2024.- 11 may,№82.- S.11.