Fəhləlikdən elmin zirvəsinə doğru

Ələsgərov Bəybala Aydabala oğlu 1954-cü il may ayının 9-da Qusar rayonunun Köhnə Qazmalar kəndində dünyaya göz açıb. Orta təhsilini Qusar şəhərinin 1 nömrəli orta məktəbində alıb. Bəybala Ələsgərov 1972-ci ildə Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin "Paris Kommunası" zavodunda əmək fəaliyyətinə başlayıb, 1973-1975-ci illərdə Almaniyada hərbi xidmətdə olub. Hərbi xidməti başa vurduqdan sonra "Paris Kommunası" zavoduna qayıdıb, burada fəhlə kimi işini davam etdirib. Tezliklə növbə rəisi vəzifəsinə təyin edilib.

B.Ələsgərov zavodda ictimai fəaliyyəti ilə də fərqlənirdi. Eyni vaxtda zavodda müxbir postunun rəisi, təbiətin mühafizə cəmiyyətinin sədri və zavodun partiya təşkilatının katibi vəzifələrində işləyirdi. O, 1976-cı ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinə (indiki BDU-ya) daxil olur və 1981-ci ildə Universiteti bitirir. İxtisasına uyğun olaraq M.F.Axundov adına Dövlət Milli Kitabxanasında metodist, redaktor, böyük redaktor, elmi-tədqiqat şöbəsində baş mütəxəssis və bölmə müdiri vəzifələrində işləyir. 1988-1992-ci illərdə Moskva Dövlət Mədəniyyət İnstitutunun aspiranturasında təhsilini davam etdirir. 1993-cü ildə V.V.Tarakanovun rəhbərliyi ilə informatika sahəsində namizədlik (fəlsəfə doktorluğu) dissertasiyası müdafiə edir.

B.Ələsgərov elmi fəaliyyəti ilə bağlı sanballı elmi məqalələr nəşr etdirir, elmi konfranslarda məruzə və çıxışlar edir, elmi-biblioqrafik kitablar yazır. Çoxlu sayda kitabları işıq üzü görüb. O, görkəmli elm və din xadimləri, yüksək səviyyəli ziyalılar, alimlər, şairlər və yazıçılar haqqında irihəcmli biblioqrafik kitablar nəşr etdirib. Elçin, Hidayət Orucov, Zahid Xəlil, Nizami Cəfərov, Kamal Abdulla, Buludxan Xəlilov, Səttar Bəhlulzadə, Şəmsi Bədəlbəyli, Sədaqət Kərimova, Allahşükür Paşazadə və başqaları haqqında kitabları maraqla qarşılanıb. B.Ələsgərov doğulub boya-başa çatdığı Qusarı da unutmayıb, "Qusarın şanlı övladları" kitabının həmmüəlliflərindən biridir. Onun 620 səhifəlik "Zəngəzurdan başlanan yol" kitabı da gərgin elmi axtarışların nəticəsidir.

B.Ələsgərov 1993-cü ildə Ümumdünya Nobel Mükafatları Komitəsinin Beynəlxalq Nobel informasiya mərkəzinə üzv, 1996-cı ildə həqiqi üzv seçilən ilk Azərbaycan alimidir. O, 1993-cü ildən başlayaraq ardıcıl olaraq "Nobel mükafatı laureatları"nın görüş konfranslarında və Stokholm şəhərində Nobel mükafatları komitəsində məruzələrlə çıxış edir.

Məhz onun təşəbbüsü ilə ABŞ, İngiltərə, Almaniya və Rusiyadan sonra beşinci olaraq Nobel informasiya mərkəzi Azərbaycanda təşkil olunub. Bu mərkəzə uzun illərdir ki, rəhbərlik edir. Onun bu sahədəki fəaliyyəti Beynəlxalq Nobel informasiya mərkəzi tərəfindən yüksək qiymətləndirilib və 1996-cı ildə xüsusi medalla təltif edilib. B.Ələsgərov 2005-ci ildə Beynəlxalq Nobel İnformasiya Mərkəzinin Qafqaz və Orta Asiya ölkələri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsi təyin edilib. 2013-cü ildə isə o, Nobelin yubiley konfransının təşkilat komitəsinə üzv seçilib və burada elmi məruzə ilə çıxış edib. 2013-cü ildə Beynəlxalq Nobel İnformasiya Mərkəzinin vitse-prezidenti seçilib.

B.Ələsgərov elmi fəaliyyətini davam etdirərək, 2013-cü ildə doktorluq dissertasiyası müdafiə edib. Ədəbiyyatşünaslıq fəaliyyətini də davam etdirir, publisist yazıları ilə tanınır. O, 30-a yaxın kitabın, 400-ə yaxın elmi-publisistik məqalənin müəllifidir. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvüdür. Publisistik fəaliyyətinə görə "Qızıl qələm" mükafatına layiq görülüb. 2015-ci ildə Ümumdünya Sülh Şurası Beynəlxalq Federasiyasının sülhməramlı səfiri seçilib. Respublika Ağsaqqallar Şurasının üzvüdür.

B.Ələsgərov yetmiş yaşın qapısını qürurla döyür. Ömrünün bu müdrik çağını əməli fəaliyyəti ilə zənginləşdirən Bəybala Ələsgərov elm, ədəbiyyat və incəsənət adamlarına verdiyi dəyərə görə hörmətə və ehtirama layiq bir şəxsiyyətdir. Başqalarının elmi-ədəbi fəaliyyətini həvəslə araşdıran alim Bəybala Ələsgərovun özünün elmi fəaliyyəti öyrənilməyə layiqdir. Onun həyat və fəaliyyəti haqqında yazılmış kitab, həmçinin əsərlərinin biblioqrafiyası digər elm xadimləri üçün də örnək ola bilər.

Səksən, doxsan, yüz yaşının uğurlarını görək, Bəybala Ələsgərov!

Bilal ALARLI HÜSEYNOV

ADPU Cəlilabad filialının müəllimi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru

525-ci qəzet.- 2024.- 7 may,№79.- S.13.