Cəsur generalın
ev-muzeyində
55 ildə bu məkanı bir milyon nəfərdən
çox insan ziyarət edib
Azərbaycanın igid oğlu, əfsanəvi sərkərdə,
tank qoşunları general-mayoru Həzi Əhəd oğlu Aslanovun
ev-muzeyinin açılışı 1969-cu il mayın 9-da
olub. Lənkəran ictimaiyyəti üçün bu, əsl
bayram idi. Yaşlı nəslin nümayəndələri həmin
unudulmaz hadisəni bu gün də böyük qürur hissi ilə
xatırlayırlar.
İndi həmin vaxtdan düz 55 il keçir. Bu
müddət ərzində muzeydə kimlər olmayıb. Nəinki
Azərbaycan vətəndaşları, hətta keçmiş
sovet respublikalarından, xarici ölkələrdən də gələn
qonaqlar burada görkəmli sərkərdənin xatirəsini
ehtiramla yad ediblər. Ötən illər ərzində muzeyin
ümumilikdə bir milyon yarıma yaxın ziyarətçisi
olub.
Həzi Aslanovun ev-muzeyində 30-dan çox xatirə
kitabı saxlanılır. Ziyarətçilər eksponatlara
baxarkən onları bürüyən hissləri ifadə edərək
təəssüratlarını bu kitablara yazıblar. Muzeyin
açılışı günü xatirə kitabında
ilk sözləri Azərbaycanın görkəmli
yazıçıları - Həzi Aslanovun döyüş
yolundan bəhs edən "General" romanının müəllifi
Hüseyn Abbaszadə və Əli Vəliyev yazıb.
İki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
Həzi Aslanovun ev-muzeyinə giriş pulsuzdur. Binanın
içərisində və həyətdə ideal səliqə-səhman
var. Burada hər şey insanda sevinc hissi oyadır.
Yamyaşıl bitki örtüyü arasında diqqəti cəlb
edən innabi ağacı əraziyə özünəməxsus
gözəllik verir. Ağacın dəyəri ondadır ki,
onu gələcəyin generalı və qəhrəmanı 8
yaşında ikən öz əlləri ilə əkib. 106 yaşlı
innab bu gün çoxsaylı qonaqları əzəmətlə
qarşılayır.
İlk əvvəllər muzey yalnız iki otaqda yerləşirdi.
Sonradan, daha dəqiq desək, 1983-cü ildən
eksponatların sayı artdığından muzeyə daha
üç otaq əlavə edildi. Hazırda burada 2500-dən
çox eksponat toplanmışdır. Bunlardan 450-si orijinal,
2050-si elmi-köməkçi hesab olunur. Eksponatların
sayı hər il artır. 2003-cü ildə qəhrəmanın
oğlu Arif Aslanov muzeyə 4 orijinal eksponat
bağışlayıb. Təkcə ötən il 7 orijinal,
22 elmi və yardımçı eksponat saxlanmaq
üçün təhvil verilib.
Ev-muzeyin ilk direktoru qəhrəmanın
ömür-gün yoldaşı Xavər xanım Aslanova olub.
Sonra muzeyin fəaliyyətinə Tamara Fətullayeva rəhbərlik
edib. Tamara xanım, demək olar ki, bu mədəniyyət
ocağı yaranandan burada işləyib. O, əmək fəaliyyətinə
adi işçi kimi başlayıb, direktor vəzifəsinə
qədər yüksəlib.
Hazırda muzeyə təcrübəli mədəniyyət
işçisi Həcər Nəsirova rəhbərlik edir. Onun
sözlərinə görə, hər il əfsanəvi qəhrəmanın
ev-muzeyini minlərlə insan ziyarət edir: "Hər il
muzeyimizə 25-30 min ziyarətçi baş çəkir.
Rusiya, Belarus, ABŞ, Norveç, Kanada, Fransa, Bolqarıstan,
Latviya, Litva, Kuba, Rusiya, Polşa, Türkiyə, Pakistan,
Hindistan və digər ölkələrdən bizə
çoxlu qonaqlar gəlir".
Həcər Nəsirova deyir ki, belə muzeylər gələcək
nəsillərin vətənpərvərlik ruhunda böyük
rol oynayır: "25 ildən çoxdur ki, bu muzeydə
çalışıram. Hər gün buraya gələn tələbələrə
və qonaqlara Həzi Aslanovun keçdiyi şərəfli
döyüş yolundan danışır, qəhrəmanlığı
haqqında geniş məlumat veririk. Generalın geyimi və
onunla bağlı sənədlər burada
saxlanılır".
Qeyd edək ki, 2010-cu ildə açıq eyvanlı 5
otaqlı muzeydə əsaslı təmir-bərpa işləri
aparılıb. Ev-muzeydə 2016-cı ilin Aprel
döyüşlərində həlak olmuş tank
ekipajlarından birinin, eləcə də 44 günlük
Qarabağ müharibəsində qəhrəmancasına həlak
olmuş əsgərin geyim forması da mühafizə olunur.
Bu günlərdə iki dəfə Sovet
İttifaqı Qəhrəmanı, tank qoşunları qvardiya
general-mayoru Həzi Aslanovun 114-cü ildönümü ərəfəsində
qəhrəman eloğlumuzun adını daşıyan
ev-muzeyinin 55 illiyi qeyd olundu. Müdafiə Nazirliyinin rəsmiləri,
rəşadətli Azərbaycan Ordusunun tankçı qəhrəmanları,
veteranlar, ictimaiyyət nümayəndələri və Həzi
Aslanovun ailə üzvləri əvvəlcə Ulu öndərimizin
Lənkəran şəhərinin mərkəzində
ucaldılan abidəsini və əfsanəvi qəhrəmanın
Xatirə Parkındakı abidəsi önünə əklil
qoydular, qərənfillər düzüb, xatirələrini
ehtiramla yad etdilər.
Əməkdar incəsənət xadimi, Prezidentin fərdi
təqaüdçüsü polkovnik Abdulla Qurbani II Dünya
müharibəsinin igid sərkərdələrindən olan Həzi
Aslanovun mənalı həyatı, şərəfli
döyüş yolu və qəhrəmanlığı barədə
ətraflı məlumat verdi.
Lənkəran Şəhər İcra Hakimiyyəti
başçısının müavini Ülviyyə
Əliyeva, Lənkəran-Astara Regional Mədəniyyət
İdarəsinin rəisi Bəxtiyar Qılıncov
çıxışlarında qeyd etdilər ki, adı hərb
tariximizə qızıl hərflərlə
yazılmış, xalqımızın qəhrəman oğlu
Həzi Aslanovun döyüş yolunun öyrənilməsi, bu
cür tədbirlərin keçirilməsi gənclərimizin
vətənpərvər ruhda tərbiyəsində
böyük əhəmiyyət daşıyır.
Şəhid tank komandiri Yusif Xəlilovun həyat
yoldaşı Gülnar Xəlilova, "Azərbaycan
Bayrağı" ordenli hərbi qulluqçu İslam Yusublu
bu gün Müzəffər Azərbaycan Ordusunda yüzlərlə,
minlərlə "Aslanovçular"ın olduğunu
iftixarla dilə gətirdilər.
Qəhrəmanın ad və soyadını
daşıyan nəvəsi, polis general-mayoru Həzi Aslanov ailə
üzvləri adından göstərilən diqqət və
qayğıya görə Azərbaycan Prezidenti İlham
Əliyevə və babası ilə bağlı tədbirlərin
həyata keçirilməsində əməyi olan hər kəsə
minnətdarlığını bildirdi.
Tədbir zamanı Həzi Aslanov adına Ordu
İdeoloji və Mədəniyyət Mərkəzi solistlərinin
ifasında vətənpərvərliyi tərənnüm edən
mahnılar, səslənən şeirlər
iştirakçılara kövrək anlar yaşatdı.
Daha sonra ev-muzeyini ziyarət edən tədbir
iştirakçılarına buradakı eksponatlar, qəhrəmanın
keçdiyi həyat və döyüş yolunu əks etdirən
fotosənədlər barədə geniş məlumat verildi.
Sonda qonaqlar iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
olmuş yeganə azərbaycanlı, xalqımızın igid
övladı Həzi Aslanov haqqında ürək sözlərini
xatirə kitabına yazdılar.
Ağaddin BABAYEV
Lənkəran
525-ci qəzet.- 2024.- 28 may,№93.-S.14.