Əli İldırımoğlu haqqında görkəmli qələm sahiblərinin dedikləri

Əli İldırımoğlu-97 

 

 

Əli İldırımoğlunun yaradıcılığını, onun qəzet səhifələrindəki çıxışlarını maraqla izləyirəm. Bu müəllifin yazılarında məni ən çox qane edən cəhət təsvir etdiyi hadisələrin, lövhələrin mərkəzində duran canlı həyatdır, səfərbərlik duyğusudur.

Mirzə İbrahimov,

Xalq yazıçısı

lll

Əlinin bədii yaradıcılığa meyli güclüdür, duyğuları, müşahidələri zəngindir. Həyatı bilməyən, ondan uzaq düşən, mövzunu göylərdə, xəyalatda axtaran qələm sahiblərinə məsləhət görərdim ki, Əli İldırımoğlunun yazılarını oxusunlar, oradakı həyat materialını, həyatın öz parçalarını, öz problem və istəklərini görsünlər, bəhrələnsinlər.

Bayram Bayramov,

Xalq yazıçısı

lll

Əli İldırımoğlunun "Mənim rəncbər atam" kitabı ədibin təkcə atası ilə vida akkordu deyil, həm də sabahkı nəslə örnək olacaq sənət abidəsidir. Bu kitab vaxtilə göylərdən bayraq alaraq dünyaya sivilizasiya yaymış, dünyaya hürr gəlmiş, hürr yaşamış ulu bir qövmün öz taleyinə, öz torpağına, öz sabahına çağırış himni kimi səslənir.

Səadət İldırımzadə,

Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru

lll

Əli İldırımoğlu özünün ədəbiyyata gətirdiyi müsbət obrazların - rəftar və davranışında təmkinini saxlayan, ələm, kədər və ağır günlərdə heç vaxt sarsılmayan, bayağı şöhrətə aludə olmayan, ədalət uğrunda mübarizə aparmaqdan yorulmayan sevimli ədəbi qəhrəmanlarının real prototipi, canlı nümunəsidir.

Əliheydər Həşimov,

Professor

lll

Xalq dilindən gələn mükəmməllik müəllif tərəfindən o qədər təbii mənimsənilmiş və əsası o qədər təbii təqdim olunmuşdur ki, bütövlükdə mətnin həndəsi sxemini çəkmək mümkündür.

...Etnoqrafik-əxlaqi kanonlarla yanaşı, müasir ictimai həyatı, təbii (və süni) prosesləri bir publisist istedadı ilə dərindən bilən Əli İldırımoğlunun dil həssaslığı nə qədər ənənəvidirsə, o qədər müasirdir. Və nə qədər müasirdirsə, o qədər ənənəvidir.

Nizami Cəfərov,

Akademik

lll

li İldırımoğlu qələm adamıdır. Ürəyini qələmə boşaldan söz sahibidir. Və o, dünyaya göz açandan dilini öyrəndiyi yerin-yurdun, dünyadan köçərək həmin yer-yurda qovuşmuş əziz, munis insanların taleyini yazır. Əli İldırımoğlu yazır ki, o dili gələn nəsillər unutmasın. Yazır ki, yazdıqları keçmişlə sabah arasında körpü olsun. O yerlər ki, o ata yurdu ki, Əli İldırımoğlu ondan yazır, onlar lap çoxdandır ki, düşmən tapdağındadır. Lap çoxdandır ki, o yerlərin dağı, daşı, otu, çiçəyi, bulağı, çayı laldır. Bildikləri təkcə bizim dildir: kimlə dərdləşsin, zavallılar. Bəlkə tək o yerlərin quşlarıdır ki, dərdləriylə birgə yurdun azad səmtlərinə uçurlar, danışıb ürəklərini boşaldırlar. Əli İldırımoğlu həmin qəlbi sınıq yerlərin, o yerlərdəki gülün, bulağın, qayanın, mamırın dilindən yazır, o ruh unudulmasın deyə, yazır.

Rafael Hüseynov,

Akademik

lll

Əli İldırımoğlunun çox sadə, hər kəsin anlayacağı tərzdə bir üslubu var. Yurdun çobanı da, akademiki də onu eyni dərəcədə (əlbəttə, çoban çoban kimi, akademik akademik kimi) sevəcək... və sevib... Amma bu sadə yazıçı-jurnalist manerasında daha dərin çoxçalarlılıq var, sən düşünürsən, fikirləşirsən, qaşların çatılır, hətta hirslənirsən də... Bax, bədii cazibə budur.

Vaqif Yusifli,

Filologiya elmləri doktoru

lll

 

90-cı illərin əvvəllərində Əli müəllim sözün həm hərfi, həm də məcazi mənasında müxbirlikdən, qəzetçilikdən təqaüdə çıxdı. Və o vaxtdan bir yorulmaz peşəkar yazıçı kimi fəaliyyətə başladı... Və bu əsərlərdə ("Mənim rəncbər atam", "Qarlı gecələr" və s.) o, öz yaddaşının, təxəyyülünün gücünə zaman etibarilə də daha uzaq məsafələrə, 50-ci, 40-cı, 30-cu illərin kəndinə səyahət edir, çoxdan unudulmuş, yoxluğa qovuşmuş insanları, hadisələri bədii sözün köməyilə diriltməyə, yaşatmağa can atır, o illərin təkcə bədii deyil, həm də mənəvi-əxlaqi mənzərəsini göstərməyə çalışır. Və onun əsərlərinin məhz həmin 50-ci, 40-cı, 30-cu illərdə "isti-isti" yazılmış, orta məktəb dərsliklərinə salınmış məşhur kənd romanlarından əsas fərqi də, təsvir olunan hadisələrin və insanların o dövrün sovet ideologiyası baxımından yox, xeyir və şər, haqq və nahaq, vicdan və əxlaq kimi əbədi dəyərlər baxımından qiymətləndirilməsidir.

Ramiz Rövşən,

Xalq şairi

lll

Hər bir qələm sahibi əsərlərində istər-istəməz özünü ifadə edir. Kimi özünü olduğu kimi, kimi də olmaq və ya görünmək istədiyi kimi təsvir etməyə üstünlük verir. Əslində, bunun özü də birbaşa yaşanan ömürlə bağlıdır. Keçmiş Tanrı bəndəsinin yalnız dünəni deyil, həm də və bəlkə də, daha çox özündən sonrakı adının və nəslinin dəyişdirilməsi qeyri-mümkün olan sabahıdır. Əli İldırımoğlu təsəlli və təskinliyinə çevrilmiş keçmişini, mənliyini qorumaqla elə yaşayıb ki, indi onun dünəni təmizləməyə və bəzəməyə yox, olduğu kimi çatdırmağa ehtiyacı vardır. Buna görə də onun əsərləri realdır, həyatıdır və ən başlıcası, səmimidir.

 

Arif Əmrahoğlu,

Ədəbiyyatşünas alim

 

525-ci qəzet .- 2024.- 17 noyabr(№209).-S.13.