Laçından dünyaya qlobal mesaj

AZƏRBAYCAN-TÜRKİYƏ-PAKİSTAN MÜTTƏFİQLİYİNİN YENİ FAZASI

Prezident cənab İlham Əliyevin işğaldan azad edilmiş Laçın şəhərində, Azərbaycanın Müstəqillik Günündə etdiyi çıxış təkcə dost və qardaş ölkələrə ünvanlanmış səmimi təşəkkür ifadəsi deyil, həm də geosiyasi mesajlarla zəngin, çoxvektorlu bir strateji bəyanatdır. Azərbaycanın, Türkiyənin və Pakistanın ölkə rəhbərlərinin və yüksək səviyyəli dövlət və hökumət nümayəndələrinin iştirakı ilə baş tutan bu Zirvə Görüşü təkcə üçtərəfli münasibətlərin növbəti mərhələsi deyil, həm də regional və qlobal güc balansına təsir edə biləcək yeni bir güc mərkəzinin formalaşmaqda olduğunun göstəricisidir. Zirvə Görüşünün məhz Laçında - uzun illər işğal altında qalmış və bu gün Azərbaycan dövlətçiliyinin dirçəliş simvoluna çevrilmiş bir bölgədə keçirilməsi dərin məna daşıyır. Prezident Əliyevin bu məkanı seçməsi, həm qələbə diplomatiyasının bir parçası, həm də beynəlxalq ictimaiyyətə verilmiş güclü bir mesajdır: Azərbaycanın ərazi bütövlüyü təmin olunub və bu bölgələr artıq regional əməkdaşlıq platformalarının mərkəzinə çevrilməkdədir.

Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan arasında formalaşan üçtərəfli əməkdaşlıq formatı artıq rəsmi bəyanatlardan praktik layihələr mərhələsinə keçməkdədir. Prezident İlham Əliyevin çıxışında vurğuladığı siyasi həmrəylik, hərbi əməkdaşlıq və iqtisadi layihələr bu birliyin sadəcə kağız üzərində qalmadığını sübut edir. Bu üçlüyün birgə fəaliyyəti təkcə regional sabitlik üçün deyil, həm də geosiyasi alternativlər axtaran digər müsəlman və inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün nümunə model yaradır.

Enerji və nəqliyyat üzərindən güc projeksiyası

Prezident İlham Əliyevin çıxışında enerji təhlükəsizliyi və nəqliyyat xətlərinə dair söylədikləri xüsusilə diqqət çəkdi. Azərbaycanın enerji resurslarının Avropaya daşınmasında əsas rol oynaması və Zəngəzur dəhlizi, Orta Dəhliz kimi layihələrin perspektivləri Türkiyə və Pakistanla daha sıx əlaqələri zəruri edir. Bu baxımdan, Bakı-Tbilisi-Ceyhan və Bakı-Tbilisi-Qars kimi layihələrin genişləndirilməsi, Pakistanın multimodal daşımacılıq sisteminə qoşulması ilə birlikdə Asiya Avropa əlaqələrinin yeni bir strateji xəttini formalaşdırır. Prezident İlham Əliyevin süni intellekt, kosmik texnologiyalar və rəqəmsal transformasiya sahələrində əməkdaşlıq çağırışı, bu üç ölkənin müasir texnoloji inkişaf mərhələsinə keçmək istədiyini göstərir. Bu, təkcə iqtisadi potensial deyil, həm də strateji suverenliyin qorunması və kibertəhlükəsizliyin təminatı baxımından önəmlidir. Bu çağırış həm də Azərbaycanın artıq yalnız təbii sərvətləri ilə yox, intellektual resursları ilə də regional liderliyə iddialı olduğunu göstərir.

Yeni geosiyasi arxitektura

Prezident İlham Əliyevin çıxışında qeyd olunan BMT, İƏT, D-8 və digər platformalar çərçivəsindəki həmrəylik mesajı, bu üç ölkənin beynəlxalq arenada daha koordinasiyalı fəaliyyətə keçmək niyyətini əks etdirir. Bu, xüsusilə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin beynəlxalq səviyyədə tanıdılması və müdafiəsi baxımından strateji əhəmiyyət daşıyır. Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan müttəfiqliyi artıq yalnız mədəni və tarixi bağlarla deyil, real layihələrlə, strateji baxışlarla və texnoloji gündəmlə birləşir. Bu platforma qarşılıqlı maraqların təmininə və yeni regional güc balansının formalaşmasına xidmət edəcək güclü siyasi, iqtisadi və hərbi ittifaq kimi formalaşır.

Kəramət QƏNBƏROV

Beynəlxalq hüquq üzrə ekspert

525-ci qəzet .- 2025.- 24 iyun(№108).-S.14.