Azərbaycan xalçalarının “İkinci həyat”ı: İtirilmiş ornamentdən müasir incəsənətə

Biz yalnız klassik restavrasiya üçün yararsız olan, yəni ilkin strukturu və dekorativliyi tamamilə itmiş xalçalarla işləyirik. Məhz buna görə onların əvvəlki görünüşünü bərpa etməyə çalışmırıq, əksinə, onları yeni bədii ifadə üçün əsas kimi istifadə edirik.

Bunu AZƏRTAC-ın müxbiri ilə söhbətində “Arts Council Azerbaijan” təşkilatının direktor müavini, “İkinci həyat” layihəsinin müəllifi Sona Quliyeva deyib.

Onun sözlərinə görə, onlar tərəfindən hazırlanmış “texnologiya”nın mahiyyəti orijinal naxışdan qalan bütün elementlərin diqqətlə qorunması və həmin fraqmentlərin müasir rəngkarlıq texnikaları ilə zərif şəkildə birləşdirilməsindən ibarətdir.

“İstənilən xalça əvvəlcə vəziyyətinə görə qiymətləndirilir, daha sonra yumşaq konservasiya mərhələsindən keçir və bundan sonra rəssam materialla dialoqa girərək yeni, bütöv bir təsvir yaradır”, – deyə layihənin müəllifi bildirib.

S.Quliyeva vurğulayıb ki, rəssamın hədəfi ənənəvi ornamentləri örtmək və ya onları əvəzləmək deyil. Elə bir harmoniya yaratmaqdır ki, müəllifin rəngkarlığı xalçanın təbii davamına çevrilsin.

“Biz köhnə naxışları imitasiya etməyə və ya onları “təmir etməyə” çalışmırıq, əksinə, zamanın izlərini qoruyaraq onların gözəlliyini önə çıxarmağa çalışırıq. Sərhəd o yerdən keçir ki, müdaxilə xalçanın mədəni koduna hörmətlə yanaşır və onun yenidən təzahür etməsinə xidmət edir. Nəticədə klassik anlamda restavrasiya deyil, incə, diqqətli bədii yenidən düşünmə ortaya çıxır”, - deyə o əlavə edib.

BMT-nin Baş qərargahında Azərbaycanın bu təşkilat yanında daimi nümayəndəliyinin və “Arts Council Azerbaijan” təşkilatının dəstəyilə keçirilən “İkinci həyat” sərgisinin hazırlanması barədə danışan S.Quliyeva bildirib ki, bu proses son dərəcə uğurlu keçib.

“Nümayəndəliyin əməkdaşları hər bir detalı ən xırda nüanslara qədər düşünən peşəkar insanlardır. Onların dəqiq təşkilatçılığı, eləcə də bütün texniki və logistika məsələlərinə göstərdikləri diqqət sayəsində sərgiyə hazırlıq prosesi maksimum dərəcədə rahat və şəffaf olub”.

525-ci qəzet .- 2025.- 27 noyabr (№216).- S.10.