"Ali məktəblərə qəbul olunan tələbələrin səviyyəsi getdikcə artır"

MÜSAHİBİMİZ BAKI SLAVYAN UNİVERSİTETİNİN REKTORU, PROFESSOR KAMAL ABDULLADIR

- Kamal müəllim, bildiyiniz kimi, parlamentdə ikinci oxunuşdan keçən "Təhsil haqqında" yeni qanun layihəsi ətrafında müzakirələr hələ də davam etməkdədir. Xüsusilə də qanun layihəsinin 27-ci maddəsində ali və orta ixtisas məktəblərinə qəbul olunan tələbələrin Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası tərəfindən deyil, müvafiq icra hakimiyyəti orqanı - bu orqanın da konkret hansı qurum olduğu dəqiq bilinmir - tərəfindən həmin məktəblərə yerləşdirilməsi məsələsi ilə bağlı kəskin fikir ayrılıqları mövcuddur. Bu baxımdan, istər sözügedən qanun layihəsi, istərsə də konkret olaraq ciddi müzakirələrə, mübahisələrə, fikir ayrılıqlarına səbəb olan həmin maddə ilə bağlı fikirlərinizi bilmək istərdik.

- Bildiyiniz kimi, ali və orta ixtisas məktəbləri prinsip etibarilə bu məktəblərə qəbul prosesində iştirak etmirlər. Konkret olaraq, bu proseslə məşğul olan dövlət qurumu - Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası məşğul olur və bu komissiyanın da indiyə qədərki fəaliyyəti onu göstərir ki, ali və orta ixtisas məktəblərinə qəbul olunan tələbələrin səviyyəsi ildən-ilə getdikcə artır. Məsələn, mən öz universitetimizdən deyə bilərəm ki, bura daxil olan tələbələrin orta balı haradasa 500-550 bal səviyyəsinə gəlib çatıb. Hətta, universitetimizə 600 balla daxil olan tələbələr var...

- Yeri gəlmişkən, bəs əvvəllər vəziyyət necə idi?

- Əvvəllər universitetimizə daxil olan tələbələrin qəbul balı 200-250, uzaqbaşı 300 bal həddində, ətrafında olurdu. Indi isə yuxarıda qeyd etdiyim kimi, artıq bu göstərici 200-250-dən 500-550-yə, hətta 600-yə qədər gəlib çatıb. İndi universitetimizə daxil olan uşaqlar bilik səviyyəsinə görə əvvəlki illərlə müqayisədə daha üstündürlər. Bu da bir daha onu göstərir ki, Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının fəaliyyəti prinsip etibarilə düzgün yola istiqamətlənib...

- Sözlərinizdən belə məlum olur ki, sözügedən qurumun fəaliyyəti, ümumiyyətlə, test üsulu sizi tam qane edir...

- Bilirsiniz, bu o demək deyil ki, burada hansısa çatışmayan cəhətlər yoxdur. Burada da müəyyən mübahisəli məsələlər ortaya çıxa bilər və bu mümkündür. Ümumiyyətlə, test nə deməkdir? Test, əslində, insanın - bir gəncin biliyinin kifayət qədər formalaşdırılmış şəkildə ifadəsidir. Bu baxımdan, burada məsələnin bizi qane edib-etməməsi şəklində qoyulması bir qədər düzgün deyil. Burada daha çox arzuedilən o ola bilərdi ki, qəbul prosesi zamanı gəncin test qabiliyyətindən sonra onun duyğu, hissiyyat qabiliyyətini, ağlının, rasional təfəkkürünün necə işlədiyini yoxlamaq mexanizmi də olaydı. Tutaq ki, gənc, abituriyent Mirzə Cəlilin neçənci ildə anadan olduğunu çox yaxşı bilə bilər və yaxud ali məktəbə qəbul olunmaq istəyən şəxs "Kamança" əsəri Mirzə Cəlilin əsəridir, yoxsa Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin əsəri, buna düzgün cavab verə bilər. Ancaq "Kamança" əsəri bu gün bizim üçün nə deməkdir, mənfur qonşularımız ermənilər üçün nə deməkdir, eləcə də "Kamança" əsəri ötən əsrin 18-19-cu illərində hansı rolu oynayıb, o barədə danışmaq, fikir bildirmək, bu, artıq başqa bir proseduradır. Və çox istərdim ki, bizim ali və orta ixtisas məktəblərinə qəbul prinsiplərimiz nəhayət etibarilə elə müəyyənləşsin ki, bu, qeyd etdiyim məqamlar da orada öz əksini tapa bilsin.

- Ümumiyyətlə, siz bir ziyalı və bir ali məktəb rektoru olaraq testin, test üsulunun saxlanılmasının tərəfdarısınızmı?

- Əlbəttə, tərəfdarıyam. Bu üsul mütərəqqi bir üsuldur və onu təkmilləşdirmək şərtilə qoruyub saxlamaq lazımdır. Özü də ən azından ona görə bu üsulun tərəfdarıyam ki, ali məktəblərin üzərindən o məsuliyyət hissi götürülür. Sadəcə, bizə verilən sifarişi yerinə yetiririk. Sifariş də Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyası tərəfindən, hökumət tərəfindən gəlir.

Kamil HƏMZƏOĞLU

525-ci qəzet.-2009.- 27 fevral.-S.2.