Nə qədər ki, Azərbaycan, nə qədər ki, qədirbilən xalqımız var...

Xeyirxah əməlləri, xalq qarşısında namuslu xidmətləri ilə sağlığında ümumxalq sevgisi qazanmış insanları yada salmaq, xatirələrini dilə və qələmə gətirmək nə qədər xoşdursa, ürəkaçandırsa, onlar haqqında keçmiş zamanda danışmaq bir o qədər ağırdır. Şəxsən mənim nəzərimdə belə insanlar sağdırlar, bizimlə birlikdə həyatda yaşayır, yaradırlar. Daha doğrusu, əbədidirlər, ölməzdirlər. Sadəcə olaraq onlar dünyalarını dəyişirlər. Cismən bizi tərk etsələr də, mənən xatirələrdə, yaddaşlarda yaşayırlar.

Məhz haqqında bəhs edəcəyim unudulmaz Rəşid İsmayıl oğlu Mahmudov da belə şəxsiyyətlərdəndir. Səksən illik yubileyini qeyd etməyə hazırlaşdığımız bir vaxtda doğmalarını, dostlarını və xeyirxah əməlləriylə qəlblərində ümid qığılcımları közərtdiyi neçə-neçə sadə vətəndaşı tərk etsə də o, candan əziz bildiyi doğma Vətən torpağına qovuşdu.

Rəşid Mahmudov dövlətinə, xalqına xidmət yolunda yüksəklərə qalxmış şəxsiyyətdir. O, sanballı, alicənab, ağır-cəngər bir kişi idi. Hansı vəzifədə çalışmağından asılı olmayaraq hər yerdə, hər zaman sadəliyi, insansevərliyi, səliqə-sahmanı ilə seçilərdi. Mərkəzi Komitədə işlədiyi vaxtlarda da, respublika mətbuat orqanlarına rəhbərlik etdiyi illərdə də, minlərlə seçicinin etimadını doğrultduğu deputatlıq dövründə də bu səmimilik, sadəlik, müdriklik və alicənablıq keyfiyyətləri onu heç vaxt tərk etmədi.

Mən sərhəd qoşunlarında uzun müddət xidmət etdiyimə görə Rəşid müəllimin sərhədyanı rayon olan Zaqatalaya rəhbərlik etdiyi zaman əldə etdiyi nailiyyətlərinin canlı şahidiyəm. O, respublikanın ən böyük və məşhur rayonlarından olan Zaqatala rayon partiya komitəsinin birinci katibi olduğu zaman müstəsna işləri ilə, özünün əqidəliyi, büllur təmizliyi, qayğıkeşliyi ilə rayon əhalisi arasında yüksək nüfuz qazanmışdı. Otuz ildən artıq vaxt keçməsinə baxmayaraq, indi də Rəşid müəllimin adı gələndə rayon əhalisi onu böyük hörmətlə yad edir. Rəşid müəllimin respublikanın ictimai həyatında da fəallığı yüksək idi. O, Respublika Veteranlar Şurası nəzdində “Vətən” nəşriyyatını təsis edib, ona rəhbərlik etmiş, “Veteranlara dövlət qayğısı” sənədlər toplusunun nəşrini həyata keçirmişdir. Uzun müddət Azərbaycanda xidmət etməyimə görə Rəşid İsmayıl oğlu ilə ümumrespublika tədbirlərində, fəallar yığıncaqlarında tez-tez görüşər, ölkənin ictimai-siyasi həyatında onun müstəsna rolunun şahidi olardım. Xüsusilə də Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sessiyalarında bir yerdə olardıq. Rəşid müəllim də mənim kimi bir neçə dəfə Azərbaycan Respublikasının Ali Sovetinə deputat seçilmişdi. Onun deputat kimi ayrı-ayrı komissiyaların işində, qanunların qəbul olunmasında, seçicilərin arzu və istəklərinin reallaşmasında səmərəli fəaliyyətini tək mən yox, o vaxtkı deputatların hər biri təsdiq edə bilər.

Mən bir şeyi xatırlatmaq istəyirəm. 1987-ci ildə məni yeni yaranmış Azərbaycan Respublikası Veteranlar təşkilatına sədr seçdilər. O vaxt Rəşid müəllim redaktoru olduğu “Kommunist” qəzetinin səhifələrində veteran hərəkatına geniş yer ayırır, respublikanın birinci qəzetində xalqımızın şanlı döyüş ənənələri, görkəmli sərkərdələrin xidmətlərini müntəzəm işıqlandırır, gənclərin hərbi vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunması məqsədi ilə yazılmış materialların dərcinə xüsusi əhəmiyyət verirdi. Veteranlar təşkilatımızın fəaliyyəti şəxsən Rəşid müəllimin diqqət mərkəzində idi.

Rəşid Mahmudov hər görüşümüzdə vurğulayırdı ki, Azərbaycan oğullarının hərbi peşələrə cəlb olunması, onlarda zabitlik peşələrinə həvəs oyadılması, xüsusilə də ata-babalarının qəhrəmanlıq yolunu mənimsəmələri təkcə qəzet redaksiyalarının deyil, bütün ictimaiyyətin vəzifəsi olmalıdır.

Mən Rəşid İsmayıl oğlunun necə vətənpərvər bir şəxsiyyət olduğunu ötən əsrin 80-ci illərin sonlarında və 90-cı illərin əvvəllərində bir daha hiss etdim və gördüm. Yaxşı yadımdadır, ermənilər mərkəzi mətbuatda Azərbaycana ərazi iddiaları ilə vaxtaşırı məkrli və böhtan dolu yazılar dərc etdirəndə onlara ilk və tutarlı cavab verənlərdən birinci məhz Rəşid müəllim olmuşdu. Hələ də onun “Coğrafiyanı səhv salanda” başlıqlı yazısını xatırlayıram. 1990-cı ilin 20 yanvarında Azərbaycan xalqına qarşı qanlı terror aktı həyata keçirildi. Bakıda fövqəladə vəziyyət elan olundu. O günlərdə qəzet və jurnalların bir çoxunun fəaliyyəti dayandırıldı və xüsusi hərbi senzura tətbiq edildi. Lakin bütün qadağalara baxmayaraq, Dövlət Mətbuat Komitəsinin sədri Rəşid Mahmudov yenə də fədakarlığından qalmadı. Onun rəhbərliyi ilə hazırlanmış “Qara Yanvar” (“Çernıy Yanvar”) kitabı əldən-ələ gəzdi, ölkənin hüdudlarından çox-çox uzaqlarda yayılaraq Azərbaycan xalqının faciəsini dünyaya çatdırdı. Bu, Qorbaçovun bərk hiddətinə səbəb olsa da, artıq öz işini görmüşdü. Bəli, “Qara Yanvar” kitabı Rəşid İsmayıl oğlunun cəsarətinin və fədakar əməyinin bəhrəsi idi.

Rəşid Mahmudov haqqında daha çox danışmaq, onun xidmətlərini xatırlamaq olar. Ancaq nə etməli ki, biz bütün bunlar barədə keçmiş zamanda danışır, xatırlayırıq. Söhbətimin əvvəlində nə üçün keçmiş zamanda demədim ki, xeyirxah əməlləri, xalq və milləti qarşısında namuslu xidmətləri ilə sağlığında ümumxalq sevgisi qazanmış insanlar ölməzdilər, əbədidirlər. Dedim və sözümün üstündə dururam. Unudulmaz Rəşid İsmayıl oğlu Mahmudovun adı və əməlləri nə qədər ki, doğma Azərbaycanımız və onun qədirbilən xalqı var, daima yaşayacaqdır.

Mustafa Cəfər oğlu NƏSİROV,

istefada olan general-mayor

525-ci qəzet.- 2009.- 29 oktyabr.- S.6.