"Həmişə" uğura doğru...

Avropa 54-cü dəfə möhtəşəm bir musiqi bayramı yaşayır. Böyük mədəniyyətlərin qovuşuğunda - Moskvada gerçəkləşən bu bayram onlarla ölkənin əhalisini gecənin bir aləmində ekranların önünə cəmlədi. Milli maraqların kulminasiya həddinə çatdığı yarışmada hər kəs yalnız öz bayrağını yüksəklərə qaldıran ifaçısını alqışlayır və dəstəkləyirdi.

Zənnimcə, builki "Eurovision" ötənilkindən daha az coşquludur. Hər halda, birinci yarımfinaldakı iştirakçıların çıxışı bunu deməyə əsas verir. Hərçənd ki, 18 ölkənin öz musiqi nömrəsini təqdim etdiyi yarımfinalda kifayət qədər maraqlı ifalar da nəzərə çarpdı. Amma bütün hallarda qəlbimdəki əzəli, əbədi türkçülük sevgisini bir kənara qoyaraq, əsl tamaşaçı mövqeyindən demək istərdim ki, bu il qardaş Türkiyə təmsilçisi keçən dəfəkindən yaxşı ifa və bəsit olsa da, diqqətçəkən şou nümayiş etdirdi. Bütün hallarda Avropa və dünya tamaşaçıları bir daha türk sənətinin təntənəsinə şahid oldular. Hadisə Açıqgöz artıq bir "Eurovision" formatı kimi formalaşmış ənənəvi qəlibdən çıxış edərək, hər kəsin diqqətini çəkə bildi. Yarımfinalda elə mahnılar və ifaçılar da oldu ki, sanki onlar, el arasında deyildiyi kimi, müsabiqəyə "xala, xətrin qalmasın" prinsipilə qoşulmuşdular. Bir tamaşaçı kimi, Çexiyanın çıxışını bu qəbildən olan ifalardan hesab edirəm. Amma müsabiqənin qəbul olunmuş formatından fərqli çıxışlar da az deyildi. Əsasən opera musiqisinin üstünlük təşkil etdiyi mahnılar da alqışlarla qarşılandı. İsveçin və Maltanın təqdim etdiyi mahnılar bu baxımdan daha artıq bəyənildi. Əksər hallarda olduğu kimi, tamaşaçı zövqü bəzən sürpriz nəticələr də diqtə edir. Favoritlər sırasında tez-tez adı hallanan belaruslu ifaçı Pyotr Elfimovun finala çıxa bilməməsi təəccüb doğurdu. Amma zövqlərə (əslində bəlkə də siyasi maraqlara) görə mübahisə etmək mümkün deyil. Hər halda, adıçəkilən ifaçının peşəkar çıxışının belə qiymətləndirilməsi təəccüb və təəssüf doğurmaya bilməz.

Bədnam qonşularımız - ermənilər yenə köhnə ampluadaydılar. Müxtəlif ölkələrin musiqilərindən qırıq-qırıq kəsib, yamaq-calaq şəklində bir musiqi nömrəsi ortaya çıxarmışdılar. Bu "qurama" mahnıda başqa xalqların, ən çox da Azərbaycanın musiqisinin və mədəniyyətinin ən yaxşı ştrixlərini əks etdirmişdilər. Yəqin ki, elə buna görə onlar da finala çıxmağı bacardılar. Nə yazıq ki, yayılan məlumatlara görə, bu uğurun qazanılmasında Sankt-Peterburqda yaşayan və çalışan azərbaycanlının da payı var. Musiqi nömrəsində açıqca hiss olunan Azərbaycan melodiyası, hətta zurnanın səsi damarlarımızdakı qanı tərpətsə də, çox təəssüf, bunu ermənilər təqdim edirdilər. Bütün bu yamaqlara, quramalara və mənimsəmələrə baxmayaraq, mahnının ruhuna əsl erməni xisləti hopmuşdu. İngilis və erməni dillərində ifa etdikləri mahnı əsl erməni şousu idi. Həmişəki kimi bu dəfə də erməniliklərini gözə soxaraq irəli keçə bildilər.

Müsabiqənin finalına vəsiqə qazanan mahnılardan biri isə mahiyyətinə, sözlərinə, daşıdığı məna yükünə görə başqalarından əsaslı şəkildə fərqlənirdi. İsraili təmsil edən ərəb və yəhudi müğənnilər "Başqa bir çıxış yolu olmalıdır" dedilər. Bu mahnı ilə bir kökdən yaranan, bir başlanğıcdan gələn bütün bəşər nəslini sülhə, barışa səslədilər. Təəssüf ki, bu cür həmrəylik hələ də yalnız səhnələrdə gerçəkləşir. Amma tamaşaçıların səslərinin bu mahnını finala çıxarması da, yəqin ki, artıq bəşəriyyətin müharibələrdən, qırğınlardan bezməsi ilə bağlı idi. Axı, doğrudan da, bütün bu qarşıdurmalardan bir çıxış yolu olmalıdır...

Hələlik bizə mayın 14-də (bugün) ikinci yarımfinalı izləmək qalır. Çünki biz də, millət olaraq, bayrağımızı, istedadımızı, fikir və maraqlarımızı "Eurovision" səhnəsinə daşımışıq. Bunları yarımfinaldan finala aparmaq vəzifəsi isə Aysellə Araşın çiyninə düşüb. İnşallah, bəslədiyimiz ümidləri "Həmişə"("Always") doğruldacaq!..

Sevinc MÜRVƏTQIZI

525-ci qəzet.- 2009.- 14 may.- S.7.