FÖVQƏLADƏ HALLAR NAZİRLİYİ - 5 İLDƏ ONİLLİKLƏRİN ƏZƏMƏTİ

Suveren respublikamızı inamla və sürətlə zəngin və işıqlı gələcəyə aparan, uğurlu siyasi və iqtisadi islahatları, xalqa verdiyi bütün vədləri əməli işi ilə tam doğruldaraq vətənpərvərliyi, milli təəssübkeşliyi, səmimiliyi, eyni zamanda müdrik dövlət başçısına xas keyfiyyətləri ilə xalqın inam və sevgisini qazanmış Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin prezidentlik fəaliyyətinin prioritet istiqamətlərindən biri də xalqın təhlükəsiz yaşamasına təminat verməsi olmuşdur.

Hələ prezidentlik fəaliyyətinin ilk illərində dövlət başçımız İlham Əliyev respublika hökumətinin strukturunu dərindən təhlil etmiş, bəzi sahələrdə idarəetmə işinin səviyyəsi müasir dövrün tələblərinə uyğun gəlmədiyindən idarəetmə orqanlarını təkmilləşdirmiş, yeni dövlət qurumları yaratmışdır. Dövrün tələblərinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 16 dekabr 2005-ci il tarixli sərəncamı ilə bilavasitə xalqın təhlükəsiz yaşamasını, işləməsini, istirahət etməsini daha etibarlı təmin etmək üçün Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaradılması da çox əhəmiyyətli və vaxtında həyata keçirilmiş islahatlardan biri idi.

Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaradılması haqqında Prezident İlham Əliyev tərəfindən sərəncam imzalanması bir daha göstərdi ki, dövlət başçımız hər bir addımında ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin ideyalarının gerçəkləşməsi naminə dövrün tələblərinə uyğun və yeni çalarlarla məsuliyyətli, xalq üçün gərəkli qərarlar qəbul edir. Bu cür qərarlar isə bir daha sübut etdi ki, "Mən bütün Azərbaycan xalqının, hər bir Azərbaycan vətəndaşının prezidentiyəm. Mənim borcumdur ki, imkan daxilində hər bir vətəndaş inkişafa, yaxşılığa doğru irəliləyişi görsün və onu hiss eləsin" deyən Prezident İlham Əliyev bütün vədlərini əməli fəaliyyəti ilə gerçəkləşdirir.

Etiraf olunmalıdır ki, bu yeni qurumun yaradılması müvafiq sahələrdə hökumətin fəaliyyətinin səmərəsini artırmaqla yanaşı, bütövlükdə onun strukturunu nəzərəçarpacaq dərəcədə zənginləşdirmiş, ona zamanın tələbinə müvafiq yeni keyfiyyət məzmunu kəsb etdirmişdir. Təbii fəlakətlərin aradan qaldırılmasını, belə hallarda xilasetmə və bərpa işləri üzrə müvafiq orqanların fəaliyyətinin vahid mərkəzdən idarə olunmasını, ölkədə mülki müdafiə, yanğın təhlükəsizliyi işinin təşkilini və həyata keçirilməsini təmin etmək məqsədilə müvafiq dövlət qurumlarını yeni yaradılmış Fövqəladə Hallar Nazirliyində cəmləşdirməklə Prezident İlham Əliyev əhalinin təhlükəsiz yaşamasının qarantı kimi məqsədyönlü və uğurlu addım atmışdır. Prezident İlham Əliyevin hökumət strukturundakı bu islahatı - Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaradılması təbii fəlakətlər və texnogen qəzalar təhlükəsi, onların dağıdıcı nəticələrinin miqyasının artdığı, əhalinin mühafizəsi ilə bağlı məsələlərin xüsusi əhəmiyyət kəsb etdiyi bir vaxtda xalqın təhlükəsiz yaşamasına göstərdiyi qayğının təzahürü idi.

Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaranmasından 5 il keçsə də, bu nazirlik sözün həqiqi mənasında qısa zaman kəsiyində özünün xilaskarlıq missiyası ilə xalqın ümid yerinə çevrilmişdir. Ötən beş il ərzində Moskvanın Basman bazarındakı faciə ilə əlaqədar operativ tədbirlərdə, quş qripi ilə mübarizədə səhiyyə orqanlarına köməklik göstərilməsində, çoxmərtəbəli binaların tikintisində bütün normativ tələblərə əməl olunmasına ciddi nəzarət olunmasında, sularda xilasetmə işlərinin gücləndirilməsində, çimərliklərin nəzarətə götürülməsində, Kür çayı sahillərində subasma ilə mübarizə və əvvəlki illərdən köklü şəkildə fərqli olaraq qabaqlayıcı tədbirlərin həyata keçirilməsində, İranda baş vermiş zəlzələ zamanı qonşu ölkəyə yardımlar edilməsində, Bakının Yasamal rayonunda çoxmərtəbəli binanın çökməsi ilə bağlı yaranan fəsadların nəticələrinin aradan qaldırılmasında, Müdafiə Nazirliyinin qəzaya uğramış təyyarəsinin qalıqlarının, həlak olanların cəsədlərinin tapılmasında, bir sıra yanğın hadisələrində insanların həyatının və əmlakının yanğın kimi dəhşətli fəlakətdən xilas edilməsində və s. fövqəladə hadisələrdə Fövqəladə Hallar Nazirliyinin əməkdaşlarının təqdirəlayiq xidmətləri olmuşdur. Elə yubiley ilində - 2010-cu ildə də Fövqəladə Hallar Nazirliyi özünün xilaskarlıq missiyasını şərəflə yerinə yetirmiş, hətta öz qüdrətini xarici ölkələrdə nümayiş etdirmişdir. 2010-cu ilin yayında Rusiyada meşə yanğınları zamanı Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin tapşırığı ilə yanğınsöndürmə əməliyyatlarında iştirak etmək üçün heyətlə "KA-32 A" və "Mİ-17 -1 V" yanğınsöndürən helikopterlərini göndərmiş, Azərbaycana məxsus iki helikopter Rusiyada yanğından ən çox əziyyət çəkən vilayətlərdən biri- Ryazanda yanğının söndürülməsində iştirak etmişdir. Daha sonra Fövqəladə Hallar Nazirliyi özünün 5 illik yubiley tədbirləri ərəfəsində İsraildə baş vermiş iri miqyaslı yanğınların söndürülməsi üçün bu ölkəyə iki helikopter göndərmiş, xilasedicilərimiz bu ölkədə də təmsil etdikləri nazirliyin adını şərəflə ucaltmışlar. Bütün bunlar bir daha sübut edir ki, dövlət başçımızın Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaranması üçün atdığı addımlar vaxtında görülmüş dövlət tədbiri idi.

Dövlət başçımızın FHN-nə qayğısı nəticəsində onun qurumlarının maddi-texniki bazasının xeyli möhkəmlənməsi, əməkdaşlarının təminatının və maddi rifahının yaxşılaşması bir daha təsdiqləyir ki, möhtərəm prezidentimiz əhalinin təhlükəsiz yaşamasının qayğıkeşi və etibarlı təminatçısıdır.

Möhtərəm Prezidentimizin əhalinin təhlükəsiz yaşamasına əməli qayğısı sayəsində FHN ən müasir avadanlıq və texnikalar ilə təchiz olunmuşdur. Bu gün nazirliyin ən müasir elektron avadanlıqlarla təchiz olunduğu Böhran Vəziyyətində İdarəetmə Mərkəzinin "Əməliyyat otağı"ında 24 saat ərzində "112 zəng mərkəzi"ndən, hüquq mühafizə orqanlarının əməliyyat növbətçilərindən, müxtəlif orqanların növbətçi-dispetçer xidmətlərindən fövqəladə hadisələrlə bağlı məlumatları qəbul edərək operativ şəkildə müvafiq qərarlar qəbul olunur. Hadisə yerinə ən yaxın qüvvə və vasitələr müəyyən edildikdən sonra onların hadisə rayonuna göndərilməsi təmin edilir. Nazirliyin qəza-xilasetmə birləşmələrinin qüvvə və vasitələrinin mərkəzləşdirilmiş qaydada idarə edilməsi də buradan həyata keçirilir. Nazirliyin Böhran Vəziyyətində İdarəetmə Mərkəzinin "Əməliyyat otağı"ndakı elektron xəritə ilə Azərbaycanın bütün yaşayış məntəqələrinin, avtomobil yollarının, su anbarlarının, çayların, kanalların, regional mərkəzlərin ərazisindəki qüvvə və vasitələrin, həmin regionda olan məktəb, xəstəxana binalarının yerlərini müəyyən etmək mümkündür. Burada həm də ilk dəfə olaraq yanğın-xəbərdarlıq sisteminin siqnallarının qəbuluna da başlanılmışdır. Bu sistem ABŞ-ın "AES-İntelliNet" şirkətinin məhsuludur və dünyada "Meş" texnologiyaya əsaslanan yeganə təhlükəsizlik sistemidir. Nazirlikdə fəaliyyət göstərən "Böhran vəziyyətlərində idarəetmə zalı"nda hadisə rayonunun interaktiv və vizual görüntülərini izləmək məqsədilə zalda 5,3 metr diaqonallı ekran quraşdırılmışdır. Böyük Britaniyanın "İndiqovijin" şirkətinin istehsalı olan kameralarla istənilən obyekti 36 dəfə optik, 12 dəfə isə rəqəmsal yaxınlaşdırmaq və 360 dərəcə üfüqi vəziyyətdə müşahidə etmək mümkündür. "Böhran vəziyyətlərində idarəetmə zalı" irimiqyaslı təbii və texnogen fövqəladə halların qarşısının alınması və onların nəticələrinin aradan qaldırılmasına cəlb edilən qüvvələrin səmərəli idarə olunması üçün bütün zəruri avadanlıqlarla təchiz olunmuşdur. Nazirlikdə yaradılmış multi-media mərkəzi əhalinin maarifləndirilməsinə xidmət edir. Multi-media mərkəzində fövqəladə hadisələr zamanı mülki əhalinin vəziyyətdən çıxmaq üçün necə hərəkət etməsi, davranış qaydaları ilə əlaqədar hazırlanan xüsusi videomaterialların təhsil və sənaye müəssisələrində nümayiş etdirilməsi nəzərdə tutulur.

Məhz dövlət başçımızın - möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin göstərdiyi diqqət və qayğının nəticəsində FHN-nin qurumlarının maddi-texniki bazası möhkəmləndirilmiş, yanğın avtomobilləri parkı ən müasir texnika ilə yeniləşdirilmişdir. Çox qısa bir müddət ərzində Avropanın ən müasir yanğın avtomobilləri - "MAN" və "İVEKO" markalı müxtəlif təyinatlı avtomobillər Azərbaycana gətirilmişdir. İndi nəinki Bakıda, həmçinin respublikamızın digər şəhər və rayonlarında Azərbaycan yanğınsöndürənləri "MAN" və "İVEKO" markalı müxtəlif təyinatlı avtomobillərlə, Avropa standartlarına cavab verən ən müasir döyüş paltarı və sair zəruri avadanlıqlarla əhalinin yanğın təhlükəsizliyini təmin edirlər. Bütün bunlarla yanaşı dövlət başçımızın qayğısı sayəsində xilasetmə işlərinin aparılması üçün bir sıra müxtəlif təyinatlı xüsusi texnikalar, BMW markalı motosikletlər, mobil hospitallar, təcili tibbi yardım və sanitar maşınlar, "Hammer" markalı radio-sistemli xüsusi təyinatlı avtomobillər, qəza-xilasetmə avtomobilləri, xilasetmə məntəqələri üçün səyyar vaqonlar, dənizdə xilasetmə əməliyyatları üçün yüksək sürətli və çoxfunksiyalı katerlər, sularda xilasetmə işlərini həyata keçirmək üçün müxtəlif ölçülü katerlər, aviasiya xidmətinin təşkili üçün "Mi-17-1V" tipli vertolyotlar, tikintilərin mövcud texniki təhlükəsizlik normaları və qaydalarına uyğun aparılmasına nəzarəti həyata keçirmək üçün səyyar laboratoriyalar, sularda xilasedicilər üçün geyim dəstləri və müxtəlif adda digər xüsusi texnikalar əhalinin təhlükəsizliyinin təmin olunmasına səfərbər edilmişdir.

Nazirliyin istifadəsində olan ən müasir rabitə sistemləri ilə təchiz olunmuş mobil qərargah - avtobus fövqəladə hallar zamanı hadisə yerində böhranları idarə etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Müvafiq avadanlıq, rəqəmsal radiostansiyaların quraşdırıldığı mobil qərargahda nazirliyin müvafiq qurumları ilə "video-konfrans" əlaqəsi yaratmaq mümkündür.

Dövlət başçımızın yanğın təhlükəsizliyinin təmin olunmasına göstərdiyi xüsusi diqqət və qayğı nəticəsində dünyada 5 ədəd "Be-200ÇS" çoxfunksiyalı amfibiya - təyyarədən 1-i Azərbaycana gətirilərək döyüş hesabına qoyulması təmin edilmişdir. "Be-200ÇS" amfibiya təyyarəsi yanğınların söndürülməsi, axtarış xilasetmə işlərinin yerinə yetirilməsi, dəniz akvatoriyalarında keşik çəkməsi, ekoloji monitorinq, eləcə də yük-sərnişin daşımaları üçün texniki-uçuş xüsusiyyətlərinə malik olan yanğınsöndürmə vasitələri, yanğınsöndürmə dəstələri və avadanlığının əlçatmaz regionlara daşınmasında da əvəzsiz rol oynayır. Bununla yanaşı təyyarənin yük yerində qoyulmuş 1,2 kubmetrlik baklarda saxlanılan kimyəvi retardantlar su ilə qarışaraq yanğının söndürülməsi təsirini xeyli artırır.

Bu gün nazirliyin istifadəsində olan "Qaz-3302" markalı 9 xüsusi texnika, Yaponiyadan "Yamaha" tipli qayıqlar bina və qurğuların texniki müayinəsi üçün 1 dəst mobil diaqnostik kompleks, nazirliyin inzibati binasında telekommunikasiya sisteminin genişləndirilməsi üçün xüsusi avadanlıq, yanğınsöndürənlər üçün Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən xüsusi təyinatlı geyimlər və onlara aid avadanlıqlar, Mülki Müdafiə Qoşunları üçün xüsusi təyinatlı geyimlər, Xüsusi Riskli Xilasetmə Xidməti üçün müxtəlif adda xüsusi texniki vasitələr fövqəladə halların xəbərdar olunması və onun nəticələrinin aradan qaldırılması işində xüsusi rol oynayır. FHN-nin Xəzər Hövzə Qəza-Xilasetmə Xidmətinin xüsusi "ARKTUR" kateri isə dağılmış neftin suyun üzərindən yığılmasına xidmət edir.

Dövlət başçımızın uğurlu xarici siyasəti FHN üçün milli kadrların hazırlanması işinə də öz töhfəsini vermişdir. Hər il nazirliyin onlarla əməkdaşı dövlət vəsaiti hesabına fövqəladə hallar barədə xəbərdarlıq, onların qarşısının alınması və nəticələrinin aradan qaldırılmasının mühüm istiqamətləri üzrə Rusiya, Ukrayna və Belarusun müvafiq ali tədris müəssisələrində təhsil almağa göndərilir.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2 iyun 2008-ci il tarixli sərəncamı ilə Fövqəladə Hallar Nazirliyi üçün xüsusi ixtisaslı ali təhsilli kadrların hazırlanmasını, əməkdaşların ixtisaslarının artırılmasını və fövqəladə hallar sahəsində elmi- tədqiqat işlərinin aparılmasını təmin etmək məqsədi ilə Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Akademiyasının yaradılması da bilavasitə xilaskarlıq missiyasının daşıyıcısı olan qurumlar üçün milli kadrların hazırlanmasına xidmət edir.

2007-ci il dekabr ayının 17-də Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaradılmasının ildönümü ilə əlaqədar Bakıda - Azadlıq meydanında FHN üçün alınmış və fövqəladə hallar zamanı çevik istifadə ediləcək yeni, müasir standartlara cavab verən texniki avadanlıq və qurğuların, o cümlədən yanğınsöndürmə texnikasının təqdimat mərasimində, 2008-ci ilin sonunda Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yeni istifadəyə verilmiş inzibati binasının açılışında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin iştirak etməsi və xüsusi texnikanın, avadanlığın, cihazların, qurğuların taktiki-texniki xüsusiyyətləri ilə yaxından tanış olması, yanğın texnikalarının geniş texniki imkanlarını və yanğınsöndürmə üzrə müvafiq döyüş hərəkətlərinin xüsusi texnologiya əsasında xilasetmə prosesini izləməsi və regionlardakı qarnizonların texnika ilə tam təmin olunması, müasir texnika və avadanlığın alınması, operativliyin təmin edilməsi, əmlakın və əhalinin daha etibarlı qorunması barədə öz tövsiyə və tapşırıqlarını verməsi bir daha sübut etdi ki, əhalinin təhlükəsiz yaşaması, fövqəladə hallar zamanı onların xilas edilməsi məsələləri dövlət başçısı kimi onun fəaliyyətinin prioritet istiqamətlərindəndir. Əhalinin fövqəladə hallardan etibarlı qorunmasının təmin olunması üçün hüquqi bazasının təkmilləşdirilməsində də dövlət başçımız təqdirəlayiq xidmətləri ilə əhalinin fövqəladə hallardan qorunması mexanizminin hüquqi bazasının yaranması kimi bir vacib sahəyə də öz töhfələrini vermişdir. Belə ki, əhalinin mülki müdafiəsinin, yanğın təhlükəsizliyinin, su hövzələrində insanların təhlükəsizliyinin, xilasetmə işlərinin təşkili, dövlət material ehtiyatları fondlarının idarə olunması, ölkə ərazisində radioaktiv tullantıların zərərsizləşdirilməsi, sənayedə və dağ-mədən işlərində texniki təhlükəsizliyə və tikintidə təhlükəsizliyə nəzarət, taxıl tədarükü kimi mühüm vəzifələrin yerinə yetirilməsi üçün Azərbaycan Respublikası Prezidenti, Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyev bir sıra fərman və sərəncamlar imzalamışdır.

Xalqımız qarşısında bu cür çoxsaylı təqdirəlayiq xidmətləri ilə özünün 5 illik yubileyini qeyd edən Fövqəladə Hallar Nazirliyi sözün həqiqi mənasında ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin işıqlı ideyalarını gerçəkləşdirərək əhalinin təhlükəsiz yaşamasının etibarlı təminatçısına çevrilmiş və bu beş ildə həyata keçirilməsi onilliklər tələb edən təqdirəlayiq işlər həyata keçirilmişdir. Elə təsadüfi deyildir ki, nazirliyin fəaliyyətinə yüksək qiymət verərək möhtərəm prezidentimiz İlham Əliyev demişdir: "Fövqəladə Hallar Nazirliyi yaranandan sonra qısa müddət ərzində Azərbaycanda təhlükəsizliyin təmin olunmasında, xilasetmə işlərinin düzgün qurulmasında çox böyük işlər görülmüşdür".

Hikmət Xudiyev

Ədalət.- 2010.- 15 dekabr.- S. 2.