YUXU
Bir qayğılı addım atdım atama doğru,
Heç üzümə
baxmadı da atam, ay Allah
Bir ürəksiz
addım atdım atıma doğru
Heç sözümə
baxmadı da atım, ay Allah.
Kənddə doğdum
günəş kimi, kəndim olmadı,
Mənə çatan zəhər
oldu, qəndim olmadı,
Atdan düşdüm,
heç olmadı, mindim olmadı
Gərdişinə, vərdişinə
matam, ay Allah.
Bir gözələ
görə məndən incidi hamı,
Zəncir mənəm, zənci
mənəm, incidi hamı
Akif Səməd
nə dedi ki, incidi hamı
"Qiblə"
dedi, bəs nə deyər adam, ay Allah.
***
Adamı Allah
saxlayır,
Məni də Allah saxlayır.
Tövbəyə
növbələrim var
Etdiyim günah
saxlayır.
Şeyrimə ağ
şam gətirir
Dərib ağacdan gətirir,
Sabahı axşam gətirir,
Axşamı sabah
saxlayır.
Yox, əsir
yel belə ki,
Şeytanım qurur tələ
ki,
Nə deyim vallah, hələ
ki.
Allaha pənah
saxlayır.
Ədalətim şah əlində
Danışır Akif
dilində
Qara sazdı, hər
telində
Çəkilmiş min
al saxlayır.
KÖHNƏ MAHNILAR
Qulağıma lap uzaqdan
dəydi, tanıdığım,
Qanıq itlər,
qaçan atlar - köhnə mahnılar
Dodaq büzdü gəraylıma,
məni qınadı
Qara daşlar,
yaşıl otlar - köhnə mahnılar.
"İrəvanda xal
qalmadı" ya "Qaragilə"
"Sudan gələn
sürməli qız" yol yarıngilə.
Sən gülə
dön, çiçəyə dön, əğyarın
külə
Qoç igidlər,
xanım adlar - köhnə mahnılar.
Ay camaat, ay həzərat
"təzə"lər yedi,
San, bülbülü
Gülüstanda gürzələr yedi
Açıq sinə
"ətcəbala" məzələr yedi,
Süfrəmizə doldu
yadlar - köhnə mahnılar.
Cabbar əmi zilə qalxıb, yaram qan verir,
Elə səsi
Tanrı verir, yaradan verir,
Xan səsinin
kölgəsində şəhid
can verir,
Akifin də bağrı
çatlar - köhnə mahnılar.
***
Dərdimi deməyə
bəs eləmədi,
Qələmin qarası,
kağızın ağı
Mənim ürəyimcə
səs eləmədi,
Qələmin qarası,
kağızın ağı.
Aparıb salacaq təndirə
mənim,
Ya dar ağacında kəndirə
məni
Qorxsam bir də çətin
dindirə məni,
Qələmin qarası,
kağızın ağı.
Huşumdan
çıxanlar huşuma gəlsin,
Qoşmanı sazlara
qoşum ha gəlsin
Məni qınayanın
xoşunə gəlsin
Qələmin qarası,
kağızın ağı.
"Get" deyirəm,
baxmır sözümə, durur
Baxıram, görürəm,
sözüm qudurur
Yazıram,
yazılmır üzümə durur
Qələmin qarası,
kağızın ağı.
Bir ömrüm yüz
yaşlı qarğadı mənə,
Qupquru qurumuş
qarğıdı mənə
Görən, niyə, nədən
qarğadı mənə
Qələmin qarası,
kağızın ağı.
BİR DƏ ELƏ ÖLÜM
Təpərin olmadı,
ya da görmədin,
Səni də
yığvalın saydı bir dəfə
Sən niyə bilmədin,
qəhrəman oğlan
Ölüm də adama
paydı bir dəfə -
Şimşək
çaxar sönər, bir daha çaxmaz.
Bir də elə
ölüm qarşına çıxmaz
Məmurlar vətəni
satdı, qurtardı,
İndi duyğulara
çoxu darğadı
Bu torpaq elədi
atdı, qurtardı
Qorqud babamızın
ruhu qarğadı
Otların göyərməz,
suların axmaz
Bir də elə
ölüm qarşına çıxmaz
Qılınc yaraları
qaysaqlar, gedər
Kimlər
sağalıbdı söz yarasından?
Qabaqda ölümdən
qocaqlar gedər
Köçərsən
dünyadan üz qarasınnan –
Torpaq da "gəl"
deyib, üzünə baxmaz
Bir də elə
ölüm qarşına çıxmaz.
***
Gecənə qaravul
çəkirəm, çiçək,
Qoy gedən səhərə
salamat çıxsın
Ulduzun itməsin,
Ayın axmasın,
Gedənlər səfərə
salamat çıxsın..
Səcdəyə
duranlar yarla öpüşsün,
Gözlərim budaqda
narla öpüşsün
Dağların buludla,
qarla öpüşsün,
Bağların bəhərə
salamat çıxsın.
Küləyin əlində
quru qovudam,
Qoşmadı, təcnisdi
məni ovudan
Bədnəzər
gözlərdən, gecə xofundan
Mən baxan pəncərə
salamat çıxsın.
***
Yerə
yapışıb qalmışdım,
Dar ağacı göyə
çəkdi
Padşahın canı
sağ olsun –
Nağaradan neyə
çəkdi.
Axan qanımı
qurtardım,
Qulam, xanımı
qurtardım,
Öldüm,
canımı qurtardım,
Qalar olsam, döyəcəkdi.
Qoşmamda Ələsgər
sətri
Hörmətdə
soyumun xətri
Bir qoma yovşanın ətri
Mən
köylünü köyə çəkdi.
Akifəm bir ömür
bişdim,
Bilmirəm biriydim,
beşdim
Ağsaqqal qabağa
düşdüm,
Mən söyməsəm
söyəcəkdi.
***
Yarəb, adamam adıma
–
Canıma yazığın
gəlsin.
Bu dünya xandı, mən
qulu
Xanına
yazığın gəlsin.
Bir ulu, bir qədim səsdim,
Bilmirəm niyə tələsdim,
Qılıncam
qınımı kəsdim
Qınıma
yazığın gəlsin
Ay qarannıqdı, qar
işıq,
Gecə-gündüzə
yaraşıq
Qanım qannara
qarışır.
Qanıma
yazığın gəlsin.
Nə oxuyur bu saz, bu tar,
Canımda qoymadı
tutar,
Canımdan canımı
qurtar
Canıma
yazığın gəlsin.
ŞUŞAYA GEDƏ BİLMİRƏM
Bu halal yolnan yoldaşnan
Şuşaya gedə
bilmirəm.
Bir belə
qohum-qardaşnan
Şuşaya gedə
bilmirəm.
Qazağıq, özbəyik,
türkük,
Tarixdə çoxuna
görkük,
Həsrətdə,
dözümdə bərkik
Şuşaya gedə
bilmirəm.
Ulduzuq nədə bilirəm,
Bilirəm, dədə,
bilirəm,
Evimə gedə bilirəm.
Şuşaya gedə
bilmirəm.
Şuşasız evim
evdimi?
Dözən mənəmmi,
devdimi,
Kimə söyləyim dərdimi
Şuşaya gedə
bilmirəm.
Şuşada güllər
gülürmü?
Dağına duman gəlirmi?
Xudu müəllim bilirmi
–
Şuşaya gedə
bilmirəm.
Türk olmaq
günahmı oldu?
Günahkar Segahmı
oldu
Təbrizdən
uzaqmı oldu
Şuşaya gedə
bilmirəm.
"KƏLBƏCƏR QAYITSIN" DEYƏN DOSTLARA
Kəlbəcər hara
qayıtsın,
Kəlbəcərə
biz qayıdaq.
Salam verək, salam alaq
Olsun bizdə üz,
qayıdaq.
Ruhumuz ordan enməsin,
Qula, köləyə
dönməsin,
Yanaq, odumuz sönməsin
Köksümüzdə
köz qayıdaq.
Ölü
qaçdıq, diri qaçdıq,
Orda qoyduq piri,
qaçdıq
Kəlbəcərdən
əyri qaçdıq
Qayıdanda düz
qayıdaq.
Hanı köylük,
hanı güllük,
Şoranda
ağladıq, güldük.
Qaraçıya dönə
billik
Nə bacarsaq, tez
qayıdaq.
Akif SƏMƏD
Ədalət.- 2010.- 18 dekabr.- S. 20.