ÜZEYİR OLAN YERDƏ BİZ DARIXMAZDIQ

YADA DÜŞƏR XATİRƏLƏR

Əslində Üzeyir Həmişəyev haqqında xatirə yazmaq mənim üçün çox çətindir. Çətindir ona görə ki, onun haqqında xatirə yazmaq onun yoxluğu ilə barışmaq deməkdir. Mən bu deyimlə barışa bilmirəm. Lakin bununla belə onun haqqında xatirə yazılmasına da zəruri ehtiyac vardır. Üzeyir mənim üçün əziz bir dost, mehriban yoldaş, əvəzolunmaz bir insan idi. Onun haqqında xatirə yazılsa da, yazılmasa da qəlbimdə əbədi olaraq öz yerini tutmuşdur.

Üzeyiri 1948-ci ildən tanıyıram. Həmin ildə bir qrupda imtahan verib, Tibb İnstitutuna (indiki Tibb Universitetinə) daxil olaraq, pediatriya fakültəsində bir yerdə oxumuşuq. Oxuduğumuz illər ərzində hər gün o çox maraqlı nəsə edirdi. Üzeyir bizim qrupun komsomol təşkilatının katibi idi, yoldaşlarını çox istəyirdi. İmtahana həmişə birincilər sırasında girib, beş qiymət alıb çıxırdı. Qrupumuzda əlaçı tələbələrdən biri idi.

Üzeyir yoldaşları ilə ünsiyyət yaratmağı bacarırdı. Biz onunla həmişə məsləhətləşirdik. Ən çətin məsələnin həllində o çox düzgün nəticə çıxarırdı. Onun verdiyi hər hansı bir məsləhət düz olur və uğurla həyata keçirdi. Tələbə yoldaşlarının hamısı ilə dostluq etməyi bacarırdı. Pediatriya fakültəsini güləş yarışında təmsil edirdi. Çox yaxşı güləşçi idi. Üzeyir Qazax Güləş məktəbinin yetirməsi idi.

Üzeyir institut səviyyəsində tanınırdı. 1954-cü ildə institutu bitirdikdən sonra o, Şəki rayonuna pediatr ixtisası üzrə işləməyə gedir. Xeyli keçdikdən sonra onun sorağı Tibb institutunun (universitetinin) Hospital terapiya kafedrasından gəlməyə başladı.

Tibb universitetinin Hospital terapiya kafedrasının müdiri, ürək xəstəlikləri üzrə Leninqrad kardiologiya məktəbinin dünya şöhrətli alimi Çanalidzenin tələbəsi Cahangir Abdullayev idi. Üzeyir professor Cahangir Abdullayevin bütün tapşırıqların böyük həvəslə yerinə yetirir və həmin kafedrada kardioloq həkim işləyəndə işgüzarlığı, əməksevərliyi sayəsində qısa vaxt ərzində tibb elmləri namizədi kimi elmi ada sahib olur. Həmin kafedrada sayılıb-seçilən yaxşı bir mütəxəssis kimi tanınmağa başlayır. Əlbəttə Üzeyirin bütün uğurlarında böyük köməyi olmuş həyat yoldaşı Vəsilə bacının əvəzsiz xidmətini deməklə yanaşı, onu da demək istəyirəm ki, böyük nailiyyətlər qazanmış hər bir kişinin arxasında güclü bir qadın birbaşa Vəsilə xanımın şəxsiyyətinə aiddir.

Bizim uşaqların tonzilloektomiyadan sonra ürəklərinin sağlamlıq vəziyyətini yoxlamaq üçün Bakı şəhərinə Üzeyirin yanına getdik. Uşaqları hərtərəfli müayinə etdikdən sonra ildə iki dəfə 5 il müddətinə revmotizmaya qarşı profilaktik müalicə olunmalarını məsləhət gördü. Onun dediyinə əməl etdik. İndi həmin uşaqların hər ikisi sağlam həyat tərzində yaşayır və işləyirlər. Sonralar Üzeyir Topçubaşov adına Elmi-Tədqiqat Təbabət İnstitutunun kardiologiya kafedrasında işləməyə başladı.

O zamandan mənimlə onun arasında yeni bir ünsiyyət, tələbəlik illərindən aramızda olan dostluq və qardaşlıq məhəbbəti bizi bir-birimizə bağladı. Artıq mən Üzeyirlə tez-tez görüşür, keçmiş nostalgiya hissi ilə tələbəlik illərini yada salır və həmin illərə qayıdır və keçirdiyimiz o gözəl anları elə bir yerdə yaşayırdıq.

1984-cü ildə rayonumuzda 240 çarpayılıq xəstəxana kompleksi tikilib istifadəyə verildikdən sonra Füzuli səhiyyəsində bir dönüş yarandı. Xəstəxanada çoxprofilli şöbələr fəaliyyətə başladı. Artıq həmin xəstəxanada rayonlararası digər şöbələr ilə yanaşı, 40 çarpayılıq kardioloji şöbədə fəaliyyətə başlamışdır. Şöbənin ixtisaslı həkim kadrla təmin etmək üçün kardioloq həkim hazırlanmasında Üzeyirin xüsusi xidməti olmuşdur. Sözsüz ki, yaradılmış şöbənin müasir kardioloji aparatlarla təmin olunmasına da zəruri ehtiyac var idi. Üzeyir kardioloq olduğuna görə həmin aparatların seçilib alınması üçün onunla birlikdə Səhiyyə Nazirliyinə gedib, o zamanki nazir müavini Rəhim Hüseynovun yanında olduq və şöbəyə kardioloji aparatların verilməsini xahiş etdik.

Bizim rayonda səhiyyənin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsində, yeni profil şöbələrin açılmasında əvəzsiz xidməti olmuş nazir müavini Rəhim Hüseynov bizim xahişimizi yerinə yetirmək üçün Tibbi Təchizat İdarəsinə göstəriş verdi.

Mərkəzi rayon Xəstəxanasının rayonlararası kardiologiya şöbəsinə Distonsion Elektrokardioqraf, kardiomanitor, kardiosiqnalizator və digər kardioloji aparatların verilməsi Üzeyirin səhiyyə nazirliyində olan şəxsi nüfuzunun böyük köməyi ilə olmuşdur. Üzeyir öz yoldaşları ilə mən deyərdim hər kəslə çox tez ünsiyyət yaratmağı bacarırdı. O, zarafatcıl bir adam olmaqla yanaşı, kiminlə zarafat etməyi, söz deməyi məharətlə bacarırdı. Yoldaşlarının içində üç nəfərə - yerlisi Şofiq Əhmədova, Hacıbala Bədəlova və bir də mənə çox yaxın idi.

Birdən acığı tutub Qazax ləhcəsi ilə mənə dedi ki, başa düşdün? Tapdıq xan, Nadir yerindən dillənib ona dedi ki, Üzeyir hirsini soyut gör nə deyirəm. Çox yaxşı, gəlin gedək Qubaya Əsgərin yanına. Əsgər bizim tələbə yoldaşımız idi. Razılaşdıq. Əsgər Qubada Uşaq Xəstəxanasının baş həkimi işləyirdi. Sumqayıtdan bir az aralanan kimi Nadir dedi ki, Üzeyir ver maşını mən sürüm. Üzeyiri gülmək tutdu, dedi: "Deməli sən maşın sürməyi öyrənmək istəyirsən, yaxşı gəl sür axşama bizi apar Qubaya". Belə də oldu. Qubaya hardasa 4 saata gedib çatdıq.

Oturmuşdum evdə zəng oldu, dəstəyi götürdüm, Üzeyirin səsini eşitdim. Dedi ki, Nadirlə Şuşadayıq gəlirik sizə. Deməli bunlar indi həsrət qaldığımız Şuşaya gəzməyə gediblərmiş. Günortaya yaxın gəldilər çıxdılar.

Sən demə, Şuşaya Üzeyir və Nadir ailələri ilə birlikdə getmişlərmiş. Şuşadan bizə gəldilər. İki gün yaxşı istirahət etdilər və onları Bakıya yola saldım.

Bir gün Bakıda idim bacımgildə şam yeməyi zamanı Üzeyirə zəng etdim ona dedim ki, Üzeyir yaxşı yemək və həm də tut arağı var. Üzeyir gəldi və o axşamı yaxşı istirahət etdik və sonra getdik dəniz qırağına gəzməyə. Üzeyir olan yerdə heç kəs darıxmazdı.

1984-cü ildə Gülüstan sarayında 1954-cü ildə İnstitutu bitirən məzunların görüşü keçirilirdi. Onu da deyim ki, görüşün Göy-Göldə keçirilməsi planlaşdırılmışdır. Lakin bəzi səbəblərə görə bu baş tutmadı.

Həmin görüşdə mən bizim qrupun yoldaşlarının adı ilə onların doğulub boya-başa çatdıqları bölgələrlə bağlı, yazılmış şeiri oxudum:

Vurğunun izləri qalıb o vaxtdan,

Şofiqlə, Üzeyir gəlin Qazaxdan,

Nəğmə deyək od tökülsün dodaqdan,

Söndürməyə bulaqları çağırın...

Üzeyiri mən çox istəyirdim. Yekunda mənim ona istəyimi belə ifadə edirəm. Böyük şairimiz Xəqaninin müəllimi Ə.Gəncəvi demişdir: "Mən deyirdim kaş mən öləydim, Xəqani mənə qəzəl yazardı. Təəssüf ki, Xəqani öldü mən ona qəzəl yazmalı odum". İndi mən deyirəm ki: "Kaş mən öləydim, Üzeyir mənə xatirə yazardı. Təəssüf ki, Üzeyir öldü mən ona xatirə yazmalı oldum".

Bəli, dünyanın işi belədir, yaranan insan bir vaxt getməlidir. Bu həyatın qanunudur, bundan qaçmaq olmaz. Üzeyirin əziz xatirəsi onun dostlarının qəlbində yaşayır və onlar həyatdan gedənə qədər yaşayacaqdır.

Allah ona rəhmət eləsin, qəbri nurla dolsun. Görəsən, mən öləndən sonra mənə xatirə yazan olacaqmı?!

Tapdıq Behbudov

Ədalət.- 2010.- 30 dekabr.- S. 7.