BU DƏFƏ NƏLƏR OLACAQ?

APREL AYI BAŞLADI...

Dünyada qəribə bir situasiya yaranıb. Baş verən hadisələr, müxtəlif cür qlobal proseslər ara vermədən dəyişir, bəziləri ən aktiv şəkildə davam edir, gərginlik nöqtələri azalmaq əvəzinə durmadan artır. Təbii fəlakətlər, siyasi gərginliklər, müharibələr, iqtisadi krizislər, inqilablar, terror aktları, siyasi rejim dəyişiklikləri... bir sözlə ən müxtəlif hadisələr hər tərəfi bürüyüb. Qəddafi Qərbə hələ də meydan oxumaqda davam edir, Ermənistan Azərbaycan torpaqlarını hələ də işğal alında saxlayır, Yaponiyada Fukusima dünyanı zəhərləməkdə, zəlzələlər, sunamilər... artmaqdadır.

Amma çox təəssüf ki, bütün bunlara baxmayaraq Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı məsələlərdə yeni heç nə baş vermədi. Dəyişən yalnız bu oldu ki, dünya politoloqları mövcud situasiyanın hər an dəyişə biləcəyi, müharibənin yenidən alavlanacağı ehtimalının getdikcə artdığını söyləyirlər. Əslində prosesin artan xətt üzrə kəskinləşməsinə Ermənistanın danışıqlar masasında hər dəfə cığallıq etməsi səbəb olub. Yəqin ki, bu, hakimiyyətin yeganə yoludur. Çünki başqa cür addım atmaq siyasi rəqiblərinə hakimiyyəti təhvil vermək deməkdir. Axı, onların özü məhz bu formada hakimiyyətə gəliblər. Hətta indi belə qənaətə gəlmək mümkündür ki, indiki iqtidar da müharibənin başlanmasında maraqlıdır. Əgər bu baş verərsə və işğal edilmiş torpaqlar öz həqiqi sahibinə qayıdarsa bu zaman yalnız hakimiyyət deyil, ümumilikdə erməni xalqı günahkar hesab olunacaq. Sərkisyan və ya qeyri-sərkisyan iqtidarı həmin torpaqların müharibədə "itirildiyini" hər kəsə söyləyə biləcəklər.

Onsuz da yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, münaqişənin müharibə fazasına keçəcəyi ehtimalını mütəxəssislər yüksək hesab edirlər. Cənubi Qafqaz və Yaxın Şərq üzrə amerikalı mütəxəssis, Corctaun universitetinin professoru Şirin Hunter bildirib ki, burada tərəflərin silahlanması mövcud gərginliyi daha da artırır. "Qarabağ münaqişəsində daxili siyasət də vacib rol oynayır və çox mürəkkəb faktorlardan biridir. Bu da ona gətirib çıxara bilər ki, tərəflərdən biri daxili səbəblər üzündən risqli addımlar atsın. Qarşıdurma alovlansın". Şirin Hunterə görə, ümumiyyətlə Çənubi Qafqazdakı dondurulmuş ərazi münaqişələri hər an müharibəyə çevrilə bilər.

Bu üzdən də Ermənistan hakimiyyəti vəziyyətdən çıxmaq üçün ən azı vaxtı uzatmağa, ən yaxşı halda isə Türkiyə ilə sərhədlərin açılmasına nail olmaqla müəyyən divident qazanmağa çalışır. Və bildiyimiz kimi bunu üçün özünün yeganə təzyiq silahını - qondarma "erməni soyqırımı" iddialarını maksimum səviyyədə qabartmağa səy göstərir. Və hər il olduğu kimi bu dəfə də aprel ayında var gücləri ilə çalışırlar ki, Ankaraya öz güclərini göstərərək sərhədlərin açılmasını gerçəkləşdirsinlər. Özü də Amerika Birləşmiş Ştatları növbəti prezident seçkilərinə hazırlaşmaqdadır.

Qeyd edim ki, prezidentlik Barak Obamanın çox xoşuna gəldiyi üçün ikinci müddətə də kreslosunda oturmağa qərar verib. Belə ki, KİV-in məlumatına görə, bu həftədən o, özünün seçkiöncəsi kompaniyasına başlamağı planlaşdırır. Əlbəttə, Amerikadakı prezident seçkilərinin bizə elə isti-soyuğu olmasa da ermənilər bu prosesi yenidən özləri üçün ölüm-qalım məsələsinə çevirməyi düşünürlər. Çünki bütün seçkilərdə öz səslərinin alverinə girişən Amerikadakı ermənilər bu dəfə də yarımçıq qalmış girdirmə işlərini davam etdirməyi, heç olmasa bu dəfə qondarma "erməni soyqırım"ı ilə bağlı işlərdə nəyəsə nail olmağı qarşılarına məqsəd qoyublar. Hazırlıqlar ona yönəldilib ki, bu dəfə Barak Obama onlara söz verdiyi "erməni soyqırımı" ifadəsini açıq şəkildə işlətsin.

Start işlərdən danışan "Ay Dat" komitəsinin mətbuat katibi Elizabet Çulcyan bildirib ki, hələlik Obamanın erməni icması ilə nə vaxt görüşəcəyi bəlli deyil: "Hələlik görüşün konkret olaraq günü təyin edilməsə də biz istənilən zaman belə bir görüşə hazırıq. Və bu görüşlərdə bizi narahat edən Ermənistan, Dağlıq Qarabağ və "erməni soyqırımı" məsələlərinin müzakirəsini aparmağı düşünürük". Çulcyan ənənəvi erməni hiyləgərliyinə və həyəsızlığına sadiqlik nümayiş etdirərək bu dəfə də ölkədəki erməni icmasının rolunu böyütməyə çalışıb.

Elizabet Çulcyan: "Barak Obama ölkədə yaşayan ermənilərin səsini qazanmaq üçün çox şey etməlidir. Hər kəsin yadındadır, o, "erməni soyqırımı" ifadəsi ilə bağlı verdiyi sözə nəinki əməl etmədi, hətta ABŞ Konqresinin "soyqırım" sənədinin qəbulu üçün hazırlanan sənədinə qarşı çıxdı. Burada da Türkiyə hökumətinin Dağlıq Qarabağ münaqişəsini bəhanə gətirməsi, tarixi "həqiqətlərdən" qaçması əsas rol oynadı. Bu dəfə isə bu belə olmamalıdır. Prezidentliyə namizəd öz mövqeyində dəqiq düzəliş etdiyini göstərməlidir. Hər halda top ondadır. Obama mütləq öz sözünə əməl etməlidir ki, erməni əhalinin səsinə layiq olsun".

Ermənilər situasiyanı dəyişmək üçün Birləşmiş Ştatlarda fəaliyyətlərini daha da genişləndirməyə cəhd edirlər. Yerevan okeanın o tayına bir sıra rəsmi və qeyri-rəsmi siyasiləri göndərməyə başlayıb. Məqsəd lobbinin köməyi ilə bütün qüvvələri səfərbər edib iddianı gerçəkləşdirməkdir. Artıq namizədlərə, xüsusən də Barak Obamaya olunacaq müraciətlər hazırdır. Və bunun ardınca isə ermənilərin türklərə qarşı daha məkrli, daha qlobal planları işə düşəcək. Belə görünür ki, Türkiyə, eləcə də Azərbaycan nəinki aprel ayında, ümumiyyətlə dünyanı başına götürmüş bu qlobal proseslər dövründə "verəcəkləri imtahanlara" yaxşı hazırlaşmalıdırlar. Bununsa ən yaxşı yolu onlara təzyiqləri artırmaqdır.

BABƏK YUSİFOĞLU

Ədalət.- 2011.- 6 aprel.- S. 2.