ÜRƏYİMİZDƏSƏN

Əlimdə qələm... Qarşımda bir qom kağız... Düşüncələr alıb aparıb məni... Yaman çətin gəlir qələmə dost haqqında xatirələr! Bilmirsən haradan başlayıb, harada nöqtə qoyasan. Heç nəyi də unutmayasan...

Tərəddüdlər içində çırpınıram. Qulağıma bir səs gəlir - tanış, doğma bir səs: - Starik, haradan yada düşmüşəm belə?

- Viloş, əzizim, - deyirəm, - sən həmişə yaddasan - doğmalarının, dostlarının, oxucularının... Ay insafsız, yaman tez ayrıldın bizdən. Bu ayrılıq yandırdı, yaxdı bizi. 70 yaşını da sənsiz keçirdik. Qəzetlər, jurnallar səndən yazdı... Oxuduq, kövrəldik. Əlimizdən başqa nə gəlir ki? Eh, ürəyində nə qədər arzuların var idi... Tez-tez özünü qınayardın: "Qardaş, çox olub ki, vaxtın, ömrün qədrini bilməmişəm, ayları, illəri küləyə vermişəm. Belə olmasaydı nə qədər işlər görər, nə qədər kitablar nəşr etdirərdim!" Yox, əzizim, belə deyil. Bu, sənin ürəyinin genişliyindən irəli gəlirdi. Sən qədərincə şeirlər, poemalar yazmısan, dünyanın bir çox görkəmli sənətkarlarının, o cümlədən Dağıstanın xalq şairi Rəsul Həmzətovun "Mənim Dağıstanım" kitabını və özbək şairi Rəmz Babacanın "Dirilik suyu" poemasını dilimizə çevirməklə adını yaddaşlara həkk etmisən, bir insan kimi də, sənətkar kimi də!

- Nahidcan, adam öz yaxşı cəhətlərini də, nöqsanlarını da hamıdan yaxşı bilir.

- Elədir.

- Mənim bir şeirim var.

- Yəqin "Etiraf"ı deyirsən.

- Hə. Bu şeirin xüsusi tarixçəsi var. O zaman cavan ailə idik. Natella xanımla ömrümüzün ən gözəl günlərini yaşayırdıq. Uşaqlar hələ balaca idi. Özün bilirsən ki, hərdən dostlar saqqızımı oğurlayırdılar. Başım qarışırdı yemək-içməyə. Ev-eşik də yaddan çıxırdı, yazı-pozu da. Belə vaxtlarda Natella xanım qaşqabağını sallayır, məndən küsürdü. Günlərin birində qəlbimdə puçurlanan bu misralar kağız üstə köçdü. Oxudum Natella xanıma. Bir az fikrə getdi, sonra da qayıtdı ki, ver özüm oxuyum. Onun səsində şeir daha çox xoşuma gəldi. O səs üçün yamanca qəribsəmişəm. Bir möcüzə olaydı, o günlərə qayıdaydıq. Yenə küsəydik, barışaydıq. Mən "Etiraf"la onun könlünü dindirəydim. Kövrək səslə asta-asta deyəydim:

Darıldın, əzizim, nöqsanlarıma,

Səni darıxdırır bəzi səhvlərim.

Düzü, özümün də gəlir arıma –

Nöqsanlar üstündə əsir mehvərim.

Bəzən mürgüləyən çağımda nöqsan,

Qonub yuxu kimi hər kirpiyimə.

Girlənib solumda-sağımda nöqsan,

Yol tapıb işləyib lap iliyimə...

Nöqsan var - bilmədən, duymadan, mənə

Nöqsansız bildiyim adamdan keçib.

Nöqsan var - ruhumun dərinliyinə

Çox gec tanıdığım nadandan keçib.

Günahdır - heç kəsdə günah görmə sən,

Ovsanatdan çıxır başa qaxılan...

Hər şeyə tələsib qərar vermə sən –

Deyirlər, ağlamaz özü yıxılan.

Nöqsanlar gecdən-gec gözümə dəyib –

Vardır hər birindən xəbərim mənim.

Dəyəndə şətəli özümə dəyib,

Kimsəyə dəyməyib zərərim mənim.

Nə çoxmuş nöqsanım. Bəlkə yox sanı...

İradəm onları yığa da bilər.

İnsana inamdan doğan nöqsanı

İnsana inamım boğa da bilər.

- Qardaş, yaman kövrəltdin məni.

- Kövrəlmək adamı duyğulandırır.

- "Azərbaycan yazıçıları" ensiklopedik sorğu kitabını vərəqləyirdim. Vilayət, öz aramızdır çox təvazökarlıq eləmisən. Daha bu qədər də yox.

- Onu mən buraxmamışam ki...

- Elədir, ancaq faktları ki özün vermisən. Bir bax, oxuyuram. Rüstəmzadə Vilayət Məhəmməd oğlu - şair, tərcüməçi, ədəbiyyatşünas. 1968-ci ildən Yazıçılar Birliyinin üzvü.

1937-ci il avqustun 12-də Gürcüstanın Borçalı rayonunun Bala Muğanlı kəndində anadan olmuşdur. Marneuli Dövlət Pedaqoji Məktəbini, Moskvada M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunu (1964) bitirmişdir. İlk mətbu şeiri -"Tut kötüyü" 1956-cı ildə Marneulidə - "Stalin yolu" qəzetində çap olunmuşdur. O vaxtdan fəal yaradıcılıqla məşğuldur. Əmək fəaliyyətinə "Azərnəşr"də tərcüməçi-redaktor kimi başlamışdır. Sonra M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin aspirantı olmuşdur (1968-71). Bir müddət Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin aparatında çalışmış, M.F.Axundov adına Pedaqoji Rus dili və Ədəbiyyatı İnstitutunda, Azərbaycan Dövlət Universitetində SSRİ xalqları ədəbiyyatını tədris etmişdir. "Azərbaycan" jurnalında tənqid və ədəbiyyatşünaslıq şöbəsinin, "Azərnəşr"də, "Yazıçı" nəşriyyatında bədii tərcümə redaksiyasının müdiri, Azərbaycanın Xarici Ölkələrlə Dostluq və Mədəni Əlaqələr Cəmiyyətinin orqanı (yeddi dildə nəşr edilən) "Sovet Azərbaycanı" qəzetinin baş redaktoru, "Azərnəşr"də böyük redaktor, Azərbaycan Tərcümə və Mədəni Əlaqələr Mərkəzinin məsul katibi, "Türk dünyası" jurnalının baş redaktorunun birinci müavini, "Amal" qəzetinin baş redaktorunun birinci müavini vəzifələrində işləmişdir".

- Qardaş, bütün həyatım gəlib keçdi xəyalımdan...

- Məncə kitablarının, eləcə də rus, özbək və gürcü dillərindən elədiyin tərcümələrin də siyahısı tam deyil. Burada "Oxu, bülbülüm, oxu", "Qəlbimin gözü ilə", "Ağlama məhəbbətim, ağlama" kitablarının və 15 tərcümə kitabının adı var.

- Düz deyirsən, qardaş, bioqrafiyam da kasıb verilib, kitablarımın sayı da tam deyil. Keçənə güzəşt deyərlər. Bunun üçün başqalarında günah görmürəm, öz tənbəlliyim, bəlkə də özümə laqeydliyim üzündən belə olub. Neyləyəsən, keçmişi qaytarmaq mümkün deyil, heyifsilənməyin mənası yoxdur.

- Əziz dost, gəl bunları unudaq...

- Nə deyirəm, unudaq...

- Viloş, əzizim, ilk tanışlığımız yadındadır?

- Əlbəttə ki, heç yaddan çıxarmı o günlər?! O zaman mən Moskvada - M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunda oxuyurdum. Bakıya - Teleradioya təcrübə keçməyə gəlmişdim. Komitənin sədri Teymur Əliyev (şair Teymur Elçin) məni televiziyanın Bədii verilişlər baş redaksiyasına məsləhət gördü. Təklif ürəyimdən oldu. Ancaq bu sevinc çox çəkmədi. Orada üzümə soyuq baxdılar. Bir həftə gəldim-getdim. Nə bir tapşırıq verdilər, nə də oturmağa stul. Yenidən Teymur müəllimə müraciət etmək istəyirdim ki, qarşıma sən çıxdın.

- Hə, yadıma düşdü. Dodağımda siqaret iş otağımdan çıxanda səninlə üz-üzə gəldim. Çəkinə-çəkinə məndən siqaret istədin. Bu, tanışlığımız üçün bir körpü oldu, oradan-buradan danışdıq. Sonra çayxanada oturub xeyli dərdləşdik. O gündən bir-birimizə bağlandıq. Təcrübə günlərində səmimiyyətin, geniş biliyin və xoş, maraqlı söhbətlərinlə teleradio işçilərinin rəğbətini qazandın. Şeirlərin televiziya ekranında, radio dalğalarında səsləndi. Bizim redaksiya üçün də xeyli veriliş hazırladın. Təcrübə müddəti başa çatanda: "Ay eloğlu, - dedin, - sən məni jurnalist elədin".

Qonorarını hesabladılar - 500 manat. Qol çəkib bu məbləği alanda gözlərinin içinəcən sevinirdin! Əlini çiynimə vurub: "Ay Nahid, - dedin, - indiyəcən heç vaxt əlimə bu qədər pul gəlməyib. Moskvaya çatan kimi sənin sağlığına özümü yaxşıca təzələyib, dostlarımı sevindirəcəyəm. Neçə ildir əynim gözəgəlimli bir kostyum, palto görməyib. İndi isə, əzizim, düş qabağıma. Gedək oturaq Dağüstü parkın kababxanasında. Bir-birimizi yaxşı-yaxşı tərifləyək.

Mən gülümsədim. Sən isə: "Bəs mənə "yaxşı yol" arzulamaq istəmirsən? - deyə ərklə əlini kürəyimə vurdun.

- İstəyirəm, ancaq bir şərtim var.

- Şərtinə quzu kəsərəm.

- Sən mənim qonağım olacaqsan, - dedim. - Mən səndən bir yaş böyüyəm. Elədirmi?

- Elədir.

- Həm də sən tələbəsən.

- Starik, başa düşdüm. Getdik ey, sonrasına baxarıq...

* * *

Nəinki "sonrası", çox sonralar belə birər-birər xatirimdədir, Viloş. Qulaq as, danışım.

Yay payıza, payız qışa qovuşdu. Yeni il ərəfəsində Moskvaya ezamiyyətə getməli oldum. Mehmanxanada rahatlanıb, bir az dincələndən sonra cib dəftərçəmi çıxarıb moskvalı dostlara zəng etmək istərkən, xəyalıma ilk gələn sən oldun. Yataqxanada səni çətinliklə tapdılar. Dəstəyi götürüb: "Ya vas sluşayu" (Mən sizi eşidirəm) - dedin.

Mən azərbaycanca cavab verdim:

- Viloş, salam, mənəm - Nahid.

Sevinclə bildirdin:

- Ay eloğlu, xoş gəlib səfa gətirmisən.

Mən səni qaldığım mehmanxanaya, sən isə məni yataqxanaya dartmaq üçün nə qədər cəhd elədik. Sənin sözünü yerə sala bilmədim, 13 saylı tramvaya minib yola düzəldim.

Soruşa-soruşa gəlib əvvəlcə yataqxananı, sonra da sənin "baş qərargah" sayılan məşhur "odanı" tapdım. Qucaqlaşıb öpüşdük. Mən Bakıdan gətirdiyim nemətlərdən düzəltdiyim kiçik sovqatı stolun üstünə qoydum: iki-üç nar, alma, armud, qoz ləpəsi, yanında da bir şüşə "Gəncə" konyakı.

Sən minnətdarlıq elədin:

- Çox sağ ol, qardaş! Ancaq nahaq əziyyət çəkmisən.

- Xoşdur, - dedim.

Sümükləriməcən donmuşdum. Sən əl-ayağa düşdün. Tələsik dolabdan götürdüyün iri, "yetimdoyduran" fincana silələmə çay süzdün.

- Hələlik, - dedin, - bunu vur bədənə, canın qızsın, sonrasına baxarıq.

Kəkotunun xoş ətri burnuma vurdu.

- Vilayət, - dedim,- bu ətir mənə çox doğma gəlir.

Gülümsündün:

- Sənin yaman hissiyyatın var haa. Starik, desəm bəlkə də inanmayacaqsan. Bunu mənə gədəbəyli dostum pay gətirib. Bir atımlıq qalmışdı. Görünür, sənin qismətinmiş...

- Çox sağ ol. Bu soyuqda sənin bu çayın nəyə desən dəyər.

Donum açıldı, özümə gəldim. Sən stolun üstündəki dolu şüşəyə, çapma qədəhlərə işarə ilə:

- Deyirəm, isti-isti bir "xoş gördük" eləyək, - dedin.

- Eləyək... ancaq...

- Nə ancaq?

- Gözüm su içmir sənin o şüşəndən...

- Qorxma, ehtiyat fondundandır, əsil gürcü "çaça"sıdır. Gədəbəy kəkotusunun çayını içdik, indi isə Borçalı çaçasını nuş eləyək, olsun bərabər.

- Nə deyirəm. Qonağın borcudur ev sahibinin dediyini eləsin.

- Əzizim, sən qonaq deyilsən, sən mənim bu kasıb odamın yaraşığısan.

Qədəhlər doldu. Sən ayağa qalxıb üzümdən öpdün.

- Qardaş, xoş gəlmisən! - dedin. - Dostluğumuzun şərəfinə! - "Literaturnaya qazeta"nın süfrənin üstünə salınmış qoşa səhifəsini yana çəkdin. Nə yox idi stolun üstündə: soyutma kartof, selyodka, göbələk qızartması, kolbasa, bujanina, turşuya qoyulmuş kələm-xiyar... Əsl tələbə süfrəsi!

Təzəcə "zakuska" eləmişdik ki, qapı zərblə açıldı. Bir dəstə tələbə hay-küylə içəri daxil oldu. Uca boylu, qıvrım saçlı oğlan gürcü ləhcəsilə ucadan qışqırdı:

- Salyut Azerbaydjanu! Slava Rustamzade!

İkimiz də ayağa qalxdıq. Məni dostlarınla tanış elədin. İkisi gürcü, biri osetin, biri də ukraynalı idi. Məclis qızışdı, nə qızışdı! Çox keçmədi ki, başqa bir dəstə də gəldi. Onlar Orta Asiyadan idi. Üçüncü dəstədəkilərin hamısı Pribaltikadan idi.

Tərpənməyə yer yox idi. Qonaqlar gedib öz otaqlarından stul, qab-qacaq gətirdilər. Yemək-içmək də öz yerində.

- Uşaqlar, darısqallığa fikir verməyin, - dedin. - Bizdə gözəl məsəl var, təki ürək geniş olsun.

Qonaqlar yerbəyerdən:

- Viloş, - dedilər, - sən heç narahat olma, bu əsil qonaqlıqdır. Bağışla ki, narahatçılıq yaratdıq. Gərək səni bu gün qonağınla tək buraxaydıq.

Sən qədəhini yuxarı qaldırıb:

- Qardaşlar, - dedin, - bu mənim üçün də, əziz qonağım üçün də olduqca xoşdur. Sizin sağlığınıza! Siz mənim qolum-qanadımsınız!

Başımızı qaldıranda gördük ki, axşam düşüb. Mən əyilib yavaşca sənin qulağına pıçıldadım:

- Viloş, qadan alım, gecdir, mən getmək istəyirəm.

- Hara?

- Orasını özün yaxşı bilirsən.

Saatına baxıb:

- Nahidcan, - dedin, - Tibb institutunun yataqxanası burada - beş addımlıqdadır. Bizi ora karnavala dəvət eləyiblər. İstəyirəm sən də mənimlə gedəsən. Bu da ömürdə bir gündür. Onlarda belə tədbirlər bayram kimi keçir. İnanıram ki, darıxmayacaqsan.

Nə qədər o yan-bu yana çəkdimsə də səni yola gətirə bilmədim. Ancaq getməyimə sevindim. Orada neçə-neçə həmyerlimizlə tanış oldum. İndi görkəmli şair-tərcüməçi kimi tanınan Səyavuş Məmmədzadə də onların arasında idi. Biz eyni stol arxasında cəmlənib, şampan şərabı sifariş elədik...

Böyük salon əlvan şarlar içində üzən nəhəng gəmiyə bənzəyirdi. Mahnılar, rəqslər dalğa-dalğa axıb gedir, şux gülüşlərə qovuşurdu...

Artıq iki saatdan çox idi ki, buradaydıq. Sən növbəti sağlıq deyəndə qonşu stoldan nidalar ucaldı:

- Vilayət Rüstəmzadə, Vilayət Rüstəmzadə!

Sən ehtiramla:

- Rüstəmzadə sizi eşidir, - dedin.

Xorla cavab gəldi:

- Şeir istəyirik!

Sən üzünü salona tutdun:

- Əziz dostlar, buradakı gənc şairlər, yazıçılar adından salamlarımı, təbriklərimi sizə - bütün karnaval iştirakçılarına yetirmək istəyirəm.

Sonra xalqımızın iftixarı, böyük Səməd Vurğunun "Mən tələsmirəm" şeirini söylədin. Özü də necə?! Zal coşdu, dalğalandı. Biz səni ürəkdən təbrik elədik, sağlığına badə qaldırdıq. Alqışlar isə ara vermirdi...

Bir məhəbbət şeirilə zalı yenidən təlatümə gətirdin.

Yataqxanaya qayıdanda gecədən keçmişdi. Qəhvə dəmlədin. Üzbəüz oturduq. Gözüm birdən yazı stolunun üstündəki şəkilləri aldı - Səməd Vurğunun və Nazim Hikmətin şəkillərini.

- İkisi də mənim Tanrımdır, - dedin. - Səmədi də, Nazimi də əzbər bilirəm. Onların şeirlərindən doymuram. Xeyli vaxtdır ki, "Nazim Hikmət balladası" adlı poema üzərində işləyirəm. İstəyirsən, bir parça sənin üçün oxuyum. Bir dost kimi qiymət ver, gör necə gedir. Yazmağına dəyər, yoxsa...

- Demək ilk oxucun mən oluram?

- Demək niyə? Bu həqiqətən belədir.

Başladın aram-aram oxumağa:

Moskva. Tver bulvarı.

Bayırda dekabr qarı.

Yaxınlaşırdı 1962-ci ilin yanvarı.

Moskva. Tver bulvarı.

O qarlı qış axşamı

Gertsenin evində

Səni gözləyirdi hamı.

Səni gözləyirdi cavanlar,

Səni gözləyirdi səni sevənlər,

Səni gözləyirdi şeir yazanlar,

Səni gözləyirdi

şeiri-sənəti qananlar...

Səni gözləyirdilər,

Səni gözləyirdik,

Səni gözləyirdim.

Gəldin, bizi məyus qoymadın.

Şeir oxumaqdan,

sual-cavabdan doymadın.

Gəldin görüşümüzə

bir dünya

hərarət gətirdin.

...Bu, bizim son görüşümüz oldu.

Ayrılanda niyə gözlərin doldu?!

Səndən bir foto-şəklimiz qaldı yadigar,

Bir də - bu həzin misralar:

Bir şərqi söyləyəlim –

Şərqilərin anası.

Bir şərqi söyləyəlim –

Yaşamağın mənası...

"Yaşamaq güzel şeydir,

be kardeşim...

yazdın, ustad

Parçanı oxuyub, nigaran-nigaran üzümə baxdın:

- Hə, qardaş, necədir? Bir şey çıxar, yoxsa yox?

- Təbrik edirəm, - dedim, - Gün o gün olsun ki, onu kitab şəklində görək.

Gecənin yarısınacan söhbət elədik, danışdıq, güldük... Sən Moskvada təhsilini başa vurub Bakıya qayıtdın. Hər dəfə görüşəndə soruşurdum:

- "Nazim Hikmət balladası"nın taleyi necə oldu?

Sən isə eyni cavabı verirdin:

- Yazıram, qardaş, yazıram. Çətin gedir, ancaq dayanmıram.

Bu minvalla 1963-cü ildə başladığın bu əsərə 1979-cu ildə nöqtə qoydun. Mənə bağışladığın "Qəlbimin gözü ilə" kitabında həmin poemanı görəndə çox sevindim. Ürəyimdə Moskva xatirələri oyandı...Və zaman keçdi, böyük bir ömrün ayrı-ayrı məqamları da qovuşdu bu xatirələrə. Hansını danışım, hansını deyim...

Qardaşım Fərrux Atatürk prospektində təzə mənzilə köçmüşdü. Bir dəfə bizə gələndə, içəri girər-girməz:

- Dostun sənə salam göndərdi, - dedi.

- Hansı dostum?

- Vilayət Rüstəmzadə.

- Haradan tanıyırsan onu?

- Qonşumuzdur, - dedi, - çox qılıqlı, şirin adamdır. İlk tanışlığımızdan qaynayıb-qarışdıq. Elə hey səndən danışır...

- Çoxdanın dostuyuq, bir-birimizə xüsusi hörmətimiz var.

- Dost olmalı insandır, - dedi qardaşım. - Bizim binada yaşayanların çoxu Akademiyanın ayrı-ayrı institutlarında çalışır, qalanları isə ali məktəb müəllimləridir. Hamımız onu çox istəyirik. Axşamlar həyətdə onun başına yığışırıq. Vilayət bizdən cavan olsa da, elə bil müdrik müəllimdir, biz isə onun tələbələri. Həmişə Vilayətin sehrində, cazibəsindəyik. Şirin söhbətlərindən, bir aktyor məharətilə şeir oxumasından doymuruq.

Qardaşımın sənə böyük hörməti var idi, dostlaşıb-doğmalaşmışdınız.

Sən də Fərrux barədə həmişə xoş sözlər deyir, fikirlər söyləyirdin:

- Nahid, - deyirdin, - Fərrux müəllim kimi qonşu ilə adam fəxr edir.

* * *

Qayınatan, ölməz sənətkarımız, SSRİ xalq artisti İsmayıl Dağıstanlı ilə xoş münasibətimiz var idi. O zaman mən Azərbaycan Televiziyasının Ədəbi-dram Verilişləri Baş redaksiyasının baş redaktoru işləyirdim. İsmayıl müəllim tez-tez redaksiyamızın qonağı olurdu. Hər dəfə iş otağının qapısı ağzında görünəndə, bir qayda olaraq özünəməxsus pafos və aktyor ədası ilə ucadan:

- Şairin yaxın dostu, əzizim Nahidə atəşin salamlar! - deyirdi.

İsmayıl müəllim çox xeyirxah insan idi. Yaxşılıq eləməkdən, kiminsə işinə yaramaqdan zövq alırdı. Söhbətlərimizin birində ürək ağrısı ilə:

- Vilayətin çörəyi daşdan çıxır, - dedi. - Ailəsini ürəyi istəyən kimi dolandıra bilmir. Mənim də hərdən özümə yazığım gəlir. Azərbaycan səhnəsində Leninin obrazını yaradasan, bu qədər titulların, orden-medalın olsun, qızlarına, nəvələrinə ürəyin istəyən köməyi eləyə bilməyəsən. İndi mənim gedib rayonlarda mühazirə oxuyub, monoloq, şeir deyən vaxtımdır? Bunun müqabilində aldığım nədir? On-on beş manat! Vallah, maddi imkan olsa, Vilayəti çox qayğılardan aralayaram. Daha ailəsini dolandırmaq üçün özünü oda-közə vurmaz, oturub şeirini yazar, tərcüməsini eləyər, kitablarını buraxar. O boyda istedad çırpına-çırpına qalıb.

İsmayıl Dağıstanlı həqiqəti deyirdi. Doğrudan da sən yazdıqlarından, elədiklərindən qat-qat çox əsər yazar, iş görə bilərdin. Neyləməli, Tanrı hər birimizə bir cür qismət verir. Ancaq belə bir fikir də var ki, taleyimizi göydə Allah, yerdə isə özümüz yazırıq. Deyən yordum səni, Viloş, çox danışdım.

- Bilsən necə şad eylədin ruhumu... Yaşa, starik, yaşa. Məni məndən yaxşı tanıdığın üçün, unutmadığın üçün yaşa!

- Sən həmişə yaddaşlardasan. Buna əmin ol, rahat yat, Viloş.

* * *

O, həmişə yadımızda, yaddaşımızdadır. O, dostluğu çox uca tuturdu. O, yolları, səyahətləri çox sevir, SSRİ-nin bu başından vurub o başından çıxır, məşhur sənətkarlarla görüşür, onların əsərlərini tərcümə eləyir, sevincli, kədərli günlərdə onların yanında olurdu.

Dostları sırasında bütün dünyada tanınan Rəsul Həmzətov, Çingiz Aytmatov, Mustay Kərim, David Kukultdinov, Qaysın Quliyev kimi söz nəhəngləri var idi. Onlar Vilayəti qardaş kimi sevirdilər.

O, məclislərin ürəyi idi. Tez-tez başına yığışırdıq. İndi hərdən Vilayətin qələm dostları - Kələntər Kələntərli, İlyas Tapdıq, Musa Ələkbərli onun bacısı oğlu Zakirin İstiqlal küçəsindəki qədim, doğma kafesində cəm olur, dərdləşirik. Hər dəfə Vilayəti xatırlayır, şeirlərini yada salırıq. Kövrək xatirələr dil açır...

Bu yaxınlarda qardaşı İbadət mənim iş yerimə - Respublika Xatirə Kitabı Redaksiyasına gəlmişdi. Söhbət zamanı onun dediyi "Vilayət hamını qorudu, özündən başqa" sözləri qəlbimi yaman göynətdi...

Nahid Hacızadə

Ədalət.- 2011.- 9 aprel.- S. 18.