"OSMANLI SULTANLARI"

Qarşımda çox nəfis şəkildə çap olunmuş bir kitab var. Bu kitabı Azərbaycan ictimaiyyətinə "Çaşıoğlu" nəşriyyatı təqdim edib. Amma kitabı çapa millət vəkili, professor Nizami Cəfərovun rəhbərlik etdiyi Atatürk Mərkəzi hazırlayıb. Kitabın ön sözündə Türkiyə sultanlarının, bütövlükdə Osmanlı dövlətinin tarixinə ümumi bir nəzər yetirilib. Müxtəlif mənbələrə istinad edilməklə Osmanlı dövlətinin banisi olan Ərtuğrul Qazi, onun atası Gündüz Alp (və ya Süleyman şah) və ya onun atası Qayı Alp və digərləri barəsində müəyyən bilgilər verilməklə bu kitabın oxucularda maraq doğurmasına təşəbbüs göstərilib. Təbii ki, qardaş millətin, böyük Osmanlı imperiyasının tarixi hər kəs üçün diqqət çəkəndi.

Görünür elə kitabda araşdırmaları yer almış Osman Musayev, Dəyanət Osmanlı və Altay Cəfərov bu kitabda Osmanlı sultanlarının hər biri barəsində şəkilləri təqdim etməklə konkret məlumatlar veriblər. Yəni bu kitab Osmanlı sultanları haqqında yığcam bilgi əldə etmək imkanı verən çox dəyərli bir mənbədi. Çünki istər Yavuz Sultan Səlim, istər Sultan birinci Mustafa, istər sonuncu Sultan Mehmet Vəhdəddin barəsində olan bütün bilgilərdə türk Osmanlı dövlətinin sərhədləri göstərilməklə bu sultanların hakimiyyətdə olduqları illərdə həyata keçirtdikləri islahatlar, iştirakçısı olduqları müharibələr və digərləri barəsində konkret bilgilər var.

Ən maraqlısı da odur ki, kitabda sonuncu Xəlifə Əbdül Məcid Əfəndi barəsində də konkret bilgilər verilir. Kitabın sonunda isə Osmanlı tarixi xronologiyası və xronologiyanın əsas dönəmləri tarixi ardıcıllıqla əks olunmuşdur.

Düşünürəm ki, "Osmanlı sultanları" kitabı da həm geniş oxucu ictimaiyyəti tərəfindən, həm də türk tarixini öyrənmək istəyənlər tərəfindən diqqətlə qarşılanacaq və onlara yardımçı olacaqdı. Bütövlükdə isə Azərbaycan da Atatürk Mərkəzinin gördüyü bu iş təqdirəlayiqdir.

Əbülfət MƏDƏTOĞLU

Ədalət.- 2011.- 9 aprel.- S. 21.