Heykəltəraşın
real görünən arzusu
Əməkdar rəssam
Görüş Babayev: "Görkəmli bəstəkar Qara
Qarayevə Bakıda abidə ucaldılmasını istərdim"
Görüş Babayev 1943-cü ildə Bakıda anadan
olub. Azərbaycanda istedadlı jurnalist kadrlarının
hazırlanmasında müstəsna xidmətləri olan,
böyük alim, istedadlı yazıçı Nurəddin
Babayevin övladıdı. Böyüdüyü
mühit onu erkən yaşlarından incəsənət aləminə
gətirib. Orta məktəbi bitirdikdən sonra Əzim Əzimzadə
adına Rəssamlıq Texnikumuna daxil olub.
Ali təhsilini isə Sankt-Peterburqda alıb.
Yüksək ixtisaslı kadr kimi Bakıya
qayıdaraq xalq rəssamı Ömər Eldarovun rəhbərliyi
altında yaradıcılıq emalatxanasında heykəltəraşlığın
sirlərini öyrənməkdə davam edib. Bu gün istedadlı heykəltəraş kimi
tanınan əməkdar rəssam Görüş Babayevin sənətsevərlər
tərəfindən yüksək dəyərləndirilən əsərləri
çoxdu. Həm Azərbaycanda, həm də ölkəmizin
hüdudlarından kənarda təşkil edilən müxtəlif
sərgilərdə iştirak edib, beynəlxalq müsabiqələrin
qalibi olub. Böyük Azərbaycan şairi Mirzə
Şəfi Vazehə Gəncədə ucaldılan abidə
Görüş Babayevin imza atdığı uğurlu əsərlərdən
biridi.
İstedadlı heykəltəraşın
yaradıcılığından söhbət açarkən
bir əsəri xüsusi qeyd etməmək mümkün deyil. Rusiya
Federasiyasının Sankt-Peterburq şəhərində
dünya şöhrətli Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin
heykəli müəllifinə böyük populyarlıq
qazandırıb. Elə bu əsər
müsahibimizlə söhbətə körpü saldı.
- Azərbaycan dünya mədəniyyətinə,
incəsənətinə, elminə böyük simalar bəxş
edib. Təəssüf ki, onların hamısını
dünya miqyasında yetərincə təbliğ edə bilməmişik.
Dahi şair və mütəfəkkir Nizami Gəncəvi
bu məsələdə istisnalardan sayılır. Nizami
Gəncəvinin qələmindən çıxan əsərlər
müxtəlif dillərə tərcümə olunub, adı bəşər
tarixində iz qoymuş dahilərlə yanaşı çəkilir.
Qüdrətli söz ustadının şərəfinə təkcə
vətənində deyil, xaricdə də abidələr
ucaldılıb. Bu gün Rusiyanın paytaxtı
Moskvada və açıq səma altında muzey adlanan
Sankt-Peterburq şəhərində Nizamiyə heykəl
qoyulub. Görüş müəllim, Nizami Gəncəviyə
Sankt-Peterburqda abidə ucaldılması ideyası necə
yarandı?
- 1991-ci
ildə Rusiyanın paytaxtı Moskva şəhərində Azərbaycan
mədəniyyəti günləri keçirilərkən
Nizami Gəncəvinin abidəsinin açılışı
da baş tutub. Həmin dövrdə
Sankt-Peterburq şəhərinin meri Anatoli Sobçak da
açılış mərasimdə iştirak edib. Sobçak Nizami Gəncəvinin
yaradıcılığına yüksək qiymət verib,
böyük Azərbaycan şairinin Sankt-Peterburqun tarixində
özünəməxsus yeri olduğunu bildirib. Mer hələ
1941-ci ildə İkinci Dünya Savaşının ən
ağır vaxtında bu şəhərdə şairin 800
illik yubileyinin böyük təntənə ilə qeyd
olunduğunu xatırladıb və təklif edib ki, tezliklə
Sankt-Peterburqda da Nizaminin heykəli ucaldılsın. Onun bu təşəbbüsünü
Azərbaycan tərəfi müsbət
qarşıladığından hazırlıq işlərinə
start verilib.
- Bəs necə oldu ki, bu iş məhz
sizə həvalə edildi?
- Həmin
dövrdə mədəniyyət nazirinin müavini işləyən
Zülfüqar Fərzəliyevin təklifi ilə heykəli mən
hazırlamalı oldum. Hazırlıq prosesi bir neçə il çəkdi. Çünki Nizami Gəncəvi
kimi dahi bir şairin heykəlini yaratmaq o qədər də
asan iş deyildi. İşə məsuliyyətlə
yanaşırdım. Tanınmış
memar Feliks Romanovski ilə tez-tez fikir mübadiləsi
aparır, abidənin qoyulacağı ərazini dərindən
öyrənirdik. Yeri gəlmişkən
bir məsələni də qeyd edim ki, Azərbaycanda və
Rusiyadakı bəzi həmkarlarım bu layihənin gerçəkləşəcəyinə
o qədər də inanmırdılar.
- Niyə?
-
Sankt-Peterburq meriyasının abidə üçün
ayırdığı bağ şəhərin mərkəzi
hissəsində yerləşirdi. Nevski və
Kamennostrovski prospektlərinin kəsişdiyi yer həqiqətən
də Sankt-Peterburqun ən mərkəzi hissələrindən
biridi. Sənət dostlarım bu ərazidə
Nizami Gəncəviyə heykəl qoyulmasına
inanmırdılar. Lakin həm Azərbaycan hökuməti,
həm də Sankt-Peterburq şəhərinin o zamankı rəhbərliyi
sona qədər iradə göstərdilər və abidənin
məhz bu ərazidə ucaldılmasına nail oldular.
Bu məsələ ümummilli lider Heydər Əliyevin
də diqqət mərkəzində idi. Yadımdadı, Heydər Əliyev
İncəsənət Muzeyinə gələrək heykəlin
maketi ilə
Sənətkar
kimi bu gün də özümü xoşbəxt hiss edirəm
ki, Nizami Gəncəvinin heykəlini hazırlamaq mənə nəsib
oldu. Sankt-Peterburq Rusiyanın mədəniyyət
paytaxtı sayılır. Belə bir şəhərdə
Azərbaycan şairinə abidə qoyulması mədəniyyətimizin,
tariximizin təbliği baxımından çox önəmlidi.
- Bakıda bir çox tarixi şəxsiyyətlərimizin
heykəlləri var. Daha kimə abidə qoyulmasını istərdiz?
- Həqiqətən
də Azərbaycan paytaxtı abidələr şəhəri
kimi də tanınır. Bakıda şair və
yazıçıların, alimlərin, sərkərdələrin,
dövlət xadimlərinin heykəlləri var. Bu baxımdan
Bakı dünya şəhərləri arasında öz
unikallığı ilə seçilir. Çox istərdim ki,
Bakıda Qara Qarayevin də heykəli olsun. Çünki Qara
Qarayev xalqımızın dünya mədəniyyətinə
bəxş etdiyi dahi insanlardan biridi. Abidəni hazırlamaq mənə
həvalə olunsa bir heykəltəraş kimi
özümü xoşbəxt sayaram.
E.Cəbrayıloğlu
Ədalət.- 2011.- 12 aprel.- S. 8.