BU DÜNYADA İZİ QALAN...

Ər kişilərdən biri

... Xatirələr sualı sual dalınca tökür üstümə. Elə bir kimsə əlində xatirə dolu bir bardaq saxlayıb. Sağa-sola çevirdikcə yaz yağışı kimi yağır bu suallar. Nə baş açmaq, nə də cavab çatdırmaq mümkün deyil. Çünki bu sualların hər biri təkcə onun özünün deyil, həm də onun yaşadığı dövrün, zamanın, işlədiyi təşkilatın, buradakı insanların, bir sözlə, onu əhatə edən nə olubsa, hamısının qapısını döyən suallardı, hamısından cavab istəyən suallardı. Və mən də bu sualların içərisində özümə ünvanlanan sual qarşısında qalıram. Həmin sual təqribən belədir:

- Faciə baş verəndə onun səbəbləri, mahiyyəti barəsində sən nə düşündun, sən nə etdin?

- Bəli, indiki kimi yadımdadı, 1981-ci ilin payızı idi. Rayonlarda pambıq yığımı sürətlə davam etdirilirdi. Az qala bütün evlər, ailələr cəlb olunmuşdu yığıma və bu mövsümi xarakter daşıyan pambıq yığımı ilə əlaqədar çalışdığım "Təşviqatçı" jurnalından mən də pambıqçılıq rayonlarına - Ağcabədi, Jdanov ( indiki Beyləqan- Ə.M) ezam olunmuşdum. İlk dəfə olurdum Ağcabədidə. Yəni bu rayona jurnalist kimi ilk gəlişim idi. Görüşdüyüm əmək adamları, həmsöhbət olduğum insanlar sözarası rayondakı uğurlardan danışarkən onların təsərrüfat həyatında bir vaxtlar rayona rəhbərlik etmiş Vahid İsmayılovun iş prinsipinin xüsusi yeri olduğunu söyləyirdilər. Maraqlı burası idi ki, söhbət etdiyimiz sıravi əmək adamları Vahid İsmayılovla bağlı danışarkən sanki ən doğma adamlarından bəhs edirdilər. Açığı, bu məndə xüsusi bir maraq yaradırdı. Çünki sıravi adam rayon partiya komitəsinin birinci katibi barəsində ağızdolusu danışması çox az-az təsadüf edilən məqamlardan biri idi. Və buna görə də mən Ağcabədidən Beyləqana bir az tez getməyi qərarlaşdırdım. İstəyirdim ki, adını eşidib üzünü görmədiyim Vahid müəllimin qəbulunda olum, onunla söhbət etmək imkanı qazanım. Və belə də oldu. Ertəsi günü Beyləqana gəldim. Raykomun binasında demək olar ki, heç kim yox idi. Səhər saat 10 olmasına baxmayaraq, adamlar hamısı təsərrüfatlara yollanmışdılar. Ağcabədidə eşitdiyim fikir köməkliyimə çatdı. Dərhal rayon qərargahına üz tutdum. Qərargahda əyləşən insanlara özümü təqdim etdim və Vahid müəllimlə görüşmək istədiyimi bildirdim. Elə bu vaxt qərargahla əlaqə saxlayan Vahid müəllimin səsini o vaxtlar rayonlarda istifadə edilən və kənd adamlarının "hava telefonu" dedikləri ratsiyadan eşitdim. Qərargahın növbətçisi Vahid müəllimə Bakıdan jurnalist gəldiyini bildirdi. Elə ratsiyada da tapşırığını bildirdi.

- Qonağı Dünyamalılar kəndinə yola salın. Qoy, ordakı pambıqçılarla görüşsün. Özüm də günorta orada olacam.

Bəli, üzünü görməyib, səsini telefondan eşitdiyim Vahid müəllimlə ilk təmasım belə başladı. O mənim yaddaşımda zəhmli, amma bir az yorğun səsi ilə qaldı. Təbii ki, raykomun birinci katibinin tapşırığı dərhal icra olundu. Mən həmin təsərrüfata gedib pambıqçılarla görüşdüm. Kolxoz sədri mənə təsərrüfatın qabaqcıllarından, təbliğat və təşviqatçılarından söhbət açdı, onlarla məni tanış etdi. Elə söhbət zamanı da Vahid müəllim təsərrüfata gəldi. Onun gəlişinin heç kim üçün təəccüblü olmadığını dərhal hiss etdim. Aydınca bəlli oldu ki, bu insanlar raykomun birinci katibini az qala hər gün görür, hər gün onunla söhbət edib təmasda olurlar. Çox səmimi şəkildə mənə "xoş gəlmisiniz" dedi. Və sonra kolxoz sədrinə tapşırdı ki, "müxbirin işləməsi üçün şərait yarat. Qoy kiminlə istəyir, görüşüb söhbət etsin". Sonra üzünü mənə tutub:

- Axşam qərargahda görüşərik!- deyib getdi.

Bəli, mən Vahid İsmayılovla 1981-ci ilin payızında beləcə tanış oldum. Bu mənim onunla ilk və son görüşüm oldu...

Bu gün Biləsuvardakı cəbrayıllıların məskunlaşdığı qəsəbədəki 4 saylı klubda Vahid İsmayılovun 80 illiyi qeyd edilir. Bu tədbirə respublikanın müxtəlif ünvanlarından, xüsusilə Vahid İsmayılovun uzun illər işlədiyi Zəngilan, Ağcabədi, Beyləqan rayonlarından qonaqlar gəlib. Qonaqlar arasında millət vəkilləri Tahir Rzayev, Aslan Şahverdiyev və Aqil Abbas da var. Məclisdə iştirak edənlərin bir qismi də Biləsuvar və Cəliləbad rayonlarından gəliblər. Tədbiri Cəbrayıl rayon icra hakimiyyəti təşkil edib. Oxucular üçün maraqlı ola bilər: - görəsən niyə?

Burada çox sadə bir məntiq var. Çünki çox qısa bir ömür yaşamış Vahid İsmayılov Cəbrayıl rayonunun Çərəkən kəndində doğulub. Bu kənddə təhsil alıb. Sonra həyatını partiya sovet orqanlarında işə həsr edib. Zəngilanda, Ağcabədidə, Beyləqanda rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi olub. İşlədiyi hər yerdə aid olduğu ailənin, doğulduğu kəndin, bölgənin adını həmişə uca tutub, bu ünvana şərəf gətirib. Onun bir insan kimi, bir partiya, dövlət xadimi kimi ən böyük və ən üstün cəhəti əxlaqı və sədaqəti idi. Vahid İsmayılovu tanıyan hər kəs bu əməksevər, əxlaqlı və sədaqətli insanın həyat yolunu əsl məktəb hesab edir. Elə Vahid İsmayılovun 80 illiyinə həsr olunmuş ədəbi-bədii tədbirə qatılanların hamısı da onun öz çıxışlarında məhz bu cür xarakterizə edirdilər.

Qəsəbədəki Ulu Öndərin abidəsini ziyarətdən sonra başlanan tədbiri açıq elan edən aparıcı ilk öncə sözü rayon icra hakimiyyəti başçısının müavini Əli Ağakişiyevə verdi. Əli müəllim Vahid İsmayılovun həyat və fəaliyyəti barəsində geniş çıxış etdi. Bu rəsmi çıxışdan sonra xatirələr qanadlandı. Söz millət vəkili Aqil Abbasa verildi:

- Mən Vahid müəllimlə həmsöhbət olmuşam. Onun fəaliyyətini, iş prinsipini, xüsusilə əmək adamına qayğısını öz ailəmizin timsalında da görmüşəm, duymuşam. Vahid İsmayılov Ağcabədidə birinci katib olanda rəhmətlik atam da həmin rayonda işləyirdi. Mən isə onunla Beyləqanda "Sovet kəndi" qəzetində işlədiyim vaxt görüşdüm. Məni görən kimi hardan, kimlərdən olduğumu soruşdu. Ağdamlı olduğumu söylədim. O isə çox qəti bir şəkildə bildirdi ki, sən Məhəmməd Abbasovun oğlusan. Atanla aramızda işlə bağlı müəyyən narahatlıq olduğuna görə, düzünü demək istəmirsən. Lakin mən sonra atanın günahkar olmadığını aydınlaşdırdım. Odur ki, heç nədən çəkinmə, sən mənim dostumun oğlusan. Bizim bu münasibətimiz Vahid müəllimin övladları ilə dostluğuma çevrildi. Bu gün çox böyük qürur hissi ilə xatırladığım Vahid müəllimin ruhu qarşısında baş əyir, onun layiqli övladlarının atası olduğunu, həmçinin, Ulu Öndərimizin ən doğma silahdaşlarından biri kimi xatirələrdə yaşadığını diqqətinizə çatdırıram. Çox yaxşı bilirəm ki, Ağcabədidə də, Beyləqanda da xatirəsi yaşayır və onu təkcə çalışdığı rayonların sakinləri deyil, bütövlükdə Azərbaycanın icitmai-siyasi dairələri çox gözəl xatırlayırlar.

Sonra söz millət vəkili Tahir Rzayevə verildi:

- Mən özümü Vahid İsmayılovun kadrı hesab edirəm. Çünki kasıb bir ailədə böyümüş, hələ universitetdə oxuyan imkansız bir tələbəni işlə təmin etmək, onun əlindən tutub vəzifə pillələrinə yüksəltmək, özü də bu işi xahişsiz, təmənnasız etmək keyfiyyəti yalnız Vahid İsmayılov kimi kişilərə məxsus idi. Bir faktı deyim ki, məni Rayon Komsomol Komitəsinin birnici katibi vəzifəsinə namizəd göstərən Vahid müəllim günün bütün saatlarında işinin, gücünün çoxluğuna baxmayaraq, mənim fəaliyyətimlə də maraqlanır. Gənc bir oğlanın rayon ictimaiyyəti arasında sayılıb-seçilməsi üçün özü təşəbbüs göstərir. Və bununla yanaşı, həm də həmin cavan oğlanın öz mühitindən, yəni gənclik arenasından ayrılmaması, həmyaşıdlarına yuxarıdan aşağı baxmaması üçün tövsiyələrini də verirdi. Ulu Öndərimizin ən yaxın silahdaşlarından olan Vahid müəllim rəhbər işçilərdən zəhmətkeşlərin yanında olmağı, onlara qaynayıb qarışmağı, onların problemləri ilə maraqlanmağı tələb edirdi. Bu insan yorulmağın nə olduğunu bilmirdi. Nə vaxt təsərrüfata üz tuturdun, qarşına çıxırdı. Rayon tədbirinə tələsirdin, məktəbə gedirdin, yenə də onunla üz-üzə gəlirdin. Bütün gününü təsərrüfatlarda, camaat arasında keçirən, ən qızmar günəş altında dayanıb saatlarla görülən işlərə özü nəzarət etməyi xoşlayırdı. Mən bu gün fəxr edirəm ki, həyatımda Vahid İsmayılov kimi bir şəxsiyyətin ayrıca yeri var. Bir də sevinirəm ki, Vahid müəllimn 80 illik yubileyi bu cür təmtəraqla, sevgi ilə qeyd olunur. İnanıram ki, onun növbəti yubileyləri doğma Cəbrayılda, doğulduğu Çərəkən kəndində qeyd ediləcəkdir.

Mikrofona millət vəkili Aslan Şahverdiyev yaxınlaşır. Aslan müəllim bildirir ki, həyatda Vahid müəllimlə görüşməsə də, onun barəsində həmişə xoş xatirələr, şirin sözlər eşidib. Və bu gün keçirilən tədbir Vahid müəllimin şərəfli ömrünə bir baxışdı, bir səyahətdi. Mən tam əminəm ki, Vahid müəllimin əziz xatirəsi onu tanıyanların, xüsusilə cəbrayıllıların yaddaşında zaman-zaman yaşayacaqdır.

Bəli, keçirilən ədəbi-bədii məclisdə musiqi də, şeir də, çıxışlar da bir-birini əvəz edir. Mikrofonda Beyləqandan gəlmiş və həm də Vahid İsmayılovla birgə işləmiş insanlar - Qəni Əhmədov, Nizami Məmmədov, həmçinin Biləsuvar və Cəlilabad rayonundan olan nümayəndələr Vahid İsmayılovla bağlı xatirələrini danışırlar. Sonra söz Vahid İsmayılovun 80 illiyinə həsr edilmiş "Ən böyük Azərbaycanlının silahdaşı" kitabının müəllifi hüquqşünas Ağakişi Nağıyevə verilir. O da öz növbəsində Vahid müəllimlə bağlı araya-ərsəyə gətirdiyi kitaba yardımçı olan insanlardan, xüsusilə Vahid müəllimin oğlu Mobil İsmayılovun əməyindən söz açdı. Göstərdikləri köməkliyə görə təşəkkür etdi və vurğuladı ki, bu kitabı hazırlayarkən bir daha əmin oldu ki, Vahid İsmayılov Ən Böyük Azərbaycanlının ən yaxın sirdaşlarından biri olubdu.

Tədbirin sonunda Vahid İsmayılovun oğlu Mobil İsmayılov atasının ruhuna ehtiram göstərib məclisə qatılanlara, eləcə də Vahid İsmayılovun adını daşıyan məktəbin kollektivinə, Cəbrayıl rayon İcra Hakimiyyətinin rəhbərliyinə öz dərin təşəkkürünü bildirdi. Ev sahibi, yəni Cəbrayıl rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Mahmud Quliyev də qonaqlara və məclisin hazırlanmasında əməyi olan hər kəsə təşəkkür etdi. Sonra "Ən böyük Azərbaycanlının silahdaşı" kitabı iştirakçılara paylandı.

...Bəli, Biləsuvardakı qəsəbədə həmin gün Vahid İsmayılovun ruhu bizimlə birlikdə idi. Çünki onun xidmətləri və xoş xatirəsi hər kəs tərəfindən ehtiramla yad edilirdi.

Əbülfət Mədətoğlu

Ədalət.-2011.-7 dekabr.- S.6