Tərcümə fənnini tədris edən müəllimlər üçün seminar

ADU-nun fransız dilinin tərcüməsi kafedrasının baş müəllimi Xədicə Əyyubova 2011-ci il fevralın 1-dən 5-ə kimi Azərbaycan Dillər Universitetində TEMPUS proqramı çərçivəsində "Azərbaycanda Yazılı və Şifahi Tərcümənin Tədrisində İslahatlar" mövzusunda treyninq keçirildi. Bu tədbirə Dillər Universitetinin Tərcümə fakültəsinin müəllimləri ilə yanaşı Gəncə Dövlət Universitetinin, Lənkəran Dövlət Universitetinin və Naxçıvan Dövlət Universitetinin Xarici Dil kafedralarının müəllimləri də cəlb edilmişdi. Treyninq proqramına tərcümə və tərcüməşünaslıq, tərcümənin növləri, yazılı və şifahi tərcümənin xüsusiyyətləri, özəllikləri, tərcüməçinin iş şəraiti, tərcümə zamanı qarşı çıxan problemlərin həlli yolları və sair kimi mövzular daxil edilmişdi.

Təlimin məqsədi Avropanın Milan Ali Tərcümə Məktəbi və Leypsiq Universiteti kimi tərcümənin tədrisi sahəsində zəngin təcrübəyə malik məktəblərin təcrübəsindən yararlanmaq idi. Belə ki, 2009-cu il 28 noyabr-11 dekabr tarixdə fransız dilinin tərcüməsi kafedrasının baş müəllimi Əyyubova Xədicə, ispan dili kafedrasının müəllimi Gülsüm Əliyeva və italyan dili kafedrasının müəllimi Aydan Sadıqova Milan Ali Tərcümə Məktəbində, alman dilinin tərcüməsi kafedrasının dosenti Lətifə Qurbanova, ingilis dili tərcümənin nəzəriyyəsi və praktikası kafedrasının baş müəllimi Təranə Məmmədova və həmin kafedrada çalışan Fəlsəfə doktoru Könül Hüseynova isə Leypsiq Universitetində müəllimlər üçün təşkil olunmuş iki həftəlik təlim kurslarında iştirak etmişlər. Həmin müəllimlər Azərbaycanın yuxarıda adı çəkilən məktəblərindən gəlmiş 50 nəfər xarici dil müəlliminin iştirak etdiyi beş günlük treyninqdə təlimçilər üçün təlimçi qismində çıxış edərək Avropanın tanınmış məktəblərində gördüklərini və öyrəndiklərini öz həmkarları ilə bölüşdülər. 5 günlük treyninq canlı müzakirələr şəraitində keçdi. Qurbanova Lətifə, Məmmədova Təranə, Hüseynova Könül, Sadıqova Aydan, Əliyeva Gülsüm və Əyyubova Xədicənin çıxışlarını treyninq iştirakçıları maraqla qarşılayaraq mövzular ərafında dərin müzakirələr apardılar. Kompyuterin köməyi ilə tərcümə, audiovizual və ya subtitr (ekranaltı) tərcüməsi, yazılı mətndən şifahi tərcümə, şifahi tərcümənin tarixinə səyahət və s. kimi mövzular və Milan və Leypsiqdə tərcümənin tədrisi ilə bağlı ən kiçik detallar belə iştirakçılarda böyük maraq oyatdı. Aydan Sadıqovanın Milanda Ardıcıl Tərcümə (Qeyd götürmə) dərsində çəkdiyi 5 dəqiqəlik "film" isə çox yerinə düşdü və tərcümə dərslərinin quruluşu haqqında hər kəsdə aydın təsəvvür yaratdı. Xüsusilə Azərbaycanın üç bölgə universitetindən gələnlər üçün istər yazılı, istərsə şifahi tərcümə ilə bağlı hər bir məlumat yeni və maraqlı oldu. Mövzuların təqdimatı zamanı yerdən verilən saysız-hesabsız suallar və sonuncu gün keçirilən yekun müzakirədə çıxış edən hər bir iştirakçının təlimçilərin ünvanına söylədiyi xoş sözlər bunu sübut etdi.

LDU-nun müəllimi A.Məmmədova əcnəbilərin təşkil etdiyi bir çox treyninqlərdə iştirak etdiyini və bu treninqin daha maraqlı keçdiyini və ondan daha çox faydalandığını bildirdi. GDU-dan Məhərrəm müəllim isə söylədi ki, indiyə kimi treyninqlərdə iştirakını təsdiq edən 18 sertifikata sahibdir, amma tərcüməyə aid olan bu birinci təlim onun işində yenidənqurmaya səbəb olacaq. Treyninq iştirakçıları ADU-nun bu təşəbbüsünü və tədbirin keçirilməsini yüksək qimətləndirərək belə tədbirlərin davamlı olmasını arzu etdilər.

Hətta tərcümə tədrisində çalışan müəllimlərin Facebook-da əlaqələri davam etdirməsi təklifi də səsləndi. ADU-nun dosenti, f.e.n. F.Abdullayeva isə əvvəlcə təlimçilərə rəhbərliyin etimadını doğrultduqlarına və həmçinin təlimi çox yüksək səviyyədə keçirdiklərinə görə minnətdarlıq etdi, sonra tədrisdə həqiqi islahatlar edib gözəl nəticələr əldə edə bilməmiz üçün bir sıra konkret təkliflər irəli sürdü.

VÜSAL

Ədalət.- 2011.- 9 fevral.- S. 5.