İNDİ ŞƏKİL
ÇƏKMƏK NÖVBƏSİ MƏNİMDİR...
Məmməd Dəmirçioğlu-60
1.Söz dəyirmandakıdır.
Tarix - Yoldur.
Yol - tarixdir.
Hər şey yol başlandığı
yerdən başlanır.
Hər şey yol qurtardığı yerdə sona yetir. Bunu belə
də demək olar:
Hər şey Söz başlandığı
yerdən başlanır.
Hər şey Söz qurtardığı
yerdə bitir.
Yolun varsa varsan!
Sözün varsa
varsan!
Məmməd Dəmirçioğlu
Yolu olan adamdır. Yol Adamıdır!
Məmməd Dəmirçioğlu
sözü olan adamdır. Sözlü adamdır!
Heykəltəraşlıq edəndə də, Memarlıqla məşqul olanda da və
əlinə qələm
götürəndə də
Məmməd sözlü
adama oxşayır! Fırçasından, tişəsindən,
qələmindən söz
tökülür.
O, adi yazıları
sevmir.
O yazıları sevir
ki, daşa yazılsın, daşlaşsın,
abidələşsin " Qobustanda
qaval vursun, Aveydə saz çalsın daşam!"
M. Dəmirçioğlu memarlıq edəndə də, heykəllər yapanda da, şeir
yazanda da yazı yazmaq öyrənib.
Özü də
ancaq ana dilində. Şair bəlkə bütün adamların öz ana dilini yaxşı
bilməsi üçün
şeir yazır?
Şair bəlkə
bütün adamların
adam olması üçün yazıb yaradır?
Şair bütün
adamları adam etmək üçün heykəlini yonur bəlkə? !
Şair ürfana
doğru uzanan yollar qırağında ən gözəl memarlıq əsərləri
tikir ki, orda hər yoldan
ötən deyil, adam oğlu adamlar gecələsinlər,
dincəlsinlər.
Şairlər ona
görə yazıb yaradırlar ki, ələ qələm alanda Söz gül açsın.
Yeriyəndə - yollar
tumurcuqlasın, lalələnsin.
Öləndə - ölümü
çiçəkləsin!
Sən belə bir şairsən, Məmməd Dəmirçioğlu!
... Əziz şair
qardaşım, yadındamı,
bir ay bundan qabaq oturmuşduq Qazaxdakı çayçıların
birində. Vaqif Nəsib də stolumuzun baş tərəfində. Azca da olsa kefi
kök görünürdü.
Amma narahatçılığı
da üzündən oxunurdu. Kürün qırağından yer verəcəkdilər. Yəni
ki, daça yeri kimi bir
şey. Qulağı səsdə idi. Nəhayət ki, icra hakimiyyətindən belə bir səs
- qərar gəldi?"
Sənin işin düzəldi" dedilər.
Təbrik etdik böyük yazarımızı
- sözlü adamlarımızdan
birini, öz sözü olanlarımızdan
birini!
Bir - birimizə baxdıq.
60 yaşın qovuşuğundan.
Axı hər ikimiz gəlib ömrün 60 - na çatmışdıq. Bir
" qərar" da
biz verdik! Mən dedim! "Sən mənim portretimi çək"
Sən dedin: -
"Onda sən də mənim " Səhra gülləri"
kitabım haqqında bir məqalə yazarsan."
Sən həmin şəkli çəkdin
və mənə yubileyimdə bağışladın.
Portetimdə başımın
üstündən ötüşən
durna qatarına baxanda yadıma salmaq istədim ki, mən bu
durnaları hardasa görmüşəm.
Yadıma gəldi:
Sənin " Səhra
gülləri" kitabında
- həm də
Təkcə bu misralar bəsdi ki, oxuduqdan sonra
bütövlükdə sənin
yeni kitabına bir salavat çevirəsən...
Bu fikirlər əlbəttə
" çırpı ayırttamaq"
kimi bir şeydir. Məqsəd - mətləb
başqadı.
Belə ki, hiss etdim ki, indi
" şəkil çəkmək"
növbəsi mənimdir,
necə deyərlər,
söz dəyirmandakıdır.
2. Köhnə
" ilxıçı"
...Bir rəssam varıymış. Yaxşı
at şəkilləri çəkirmiş.
Halbuki 20 il ilxıya gedib, bir dənə də olsun şəkil
çəkməyibmiş. Eıə ki, ilxıçılığı buraxıb, başlayıb
at şəkli çəkməyə...
Mənim şair
qardaşım, Sənin
" at otarmamışdan" çox qabaq şəkil çəkdiyini,
gözəl rəssam
olduğunu, memar - heykəltaraş olduğunu
bilirdim.
Amma şeir yazdığını ( Şair
olduğunu ) bilmirdim. Sən demə şairliyini bircə firçan və tişən bilirmiş. Onlar da bu
sirri gözəl memarlıq, heykıtaraşlıq
əsərlərindən, gözəl
rəsmlərdən başqa
heç kimə demirlərmiş...
Bu sirri bizə
son illərdə çap
etdirdiyin şeir kitabların, xüsusən
" Səhra gülləri"
kitabın açdı.
Mən başqalarını
bilmirəm. Bu kitabdakı
şeirləri oxuduqca
gördüm ki, sən ömrünün xeyli hissəsini Səhrada ( Səhralarda ) yaşayıbsanmış. Dəşti
- Qıpçaqda ( Böyük
Çöldə ) , Saxarada
( Böyük Səhrada
) dəvə " otarıbsanmış"
.
Dəvələr adətən
suya dözümlü
olurlar. Amma dəvələrin çoxu
Səndən də dözüm öyrəniblərmiş.
Sənə heç kim çay - çörək verməyibmiş.
Çörəyin - suyun
özündənmiş. Bunu
özün də təsdiqləmisən:
Özüm - özümü
içdim,
Gəlib çaya
çatınca!
Yox qardaş, Sən özünü içə - içə
çaya can atmayıbsan,
çaya çatmayıbsan,
sən başından
od ələnə - ələnə Səhra gülləri əkməklə,
bəsləməklə məşqul
olmusan. ( Dəvə otarmağın bəhanə
imiş )
3. Qıl
körpüsü.
M. Dəmirçioğlu bu kitabının adını " Səhra
Yolları" da qoya bilərdi." Səhra gülləri"
qoyanda da məqsədi heç də səhrada gül axtarmaq deyil. Gülün timsalında o, sözü
olan adam, sazı olan, üzü olan, özü olan adam axtarır !
Necə ki, Yunis İmrə Qıl Körpünün üstündə saray tikmək istəyirdi.
Məmməd Dəmirçioğlu
da ömrünü Qıl Körpüsü üstdə yaşayır,
deyir:
Əsdim , yıxılmadım
kəndirbaz kimi,
Yaşadım ömrümü
Qıl Körpüsündə
!
Şairin əkdiyi
" səhra gülləri"
də Qıl Körpüsünün üstdə
bitiblər... görən
gərək !
4. GÜL SUYU.
... Gül əkməyə
nə var ! ( elə şeir yazmağa da nə var ! )
Cəlalədin Rumi
deyir ki, gülün də ruhu var. Gülün ruhu - gül suyudur.
O gül suyunu almaq üçün ( o gül suyu olmaq
üçün ! ) o Səhralara
düşübsənmiş ( onçün də şair olubsanmış
)
Sən gülləri
səhralıqda dəvələrin
dırnaqları altında
bəsləmisən. Özün
də o Səhra güllərindən birinə
çevrilmisən. Məcnun
gələr, birdən
gül tapmaz, deyə. Leyli gələr, Məcnunun gülə dönmədiyini
görəndə ölər
! - deyə...
Sən nə gözəl iş tutmusan Məmməd Dəmirçioğlu ! Sən
Koriğlu dəlisinin
adını daşıyırsan,
Koroğlu dəlisi tək yaşayırsan.
Sən əlindəki
nalı gülə çevirirsən !
Sən ürfana
doğru uzanıb gedən yolu da gülə döndərə bilərsən
!
Sən bütün
səhraları " Səhra
gülləri" nə
qərq etmisən
!
Özü də
başqa bir şeylə yox, ancaq bir könüllə
!
Hüseyn Arifin bir şeiri var:
Qalın meşələri
yarıb keçəndə,
Ağaclar əl
verib saxlar şairi !
Möcüzədir bu
! Sən gör necə şair olmalısan ki, heç kim keçə bilməyəcəyi
meşəlikdən, sıx
ağacların içindən
geniş bir yoldan keçirmiş kimi keçib getməlisənmiş.
H. Arifə sıx
ağaclar yol verib, keç, deyiblərmiş.
Sənə Səhralıqlar
gülüstanlar kimi qucaq açıblarmış.
Sən Səhralıqda
gül əkə-əkə
Adam axtarmısan...
Sən Səhralıqda
gül əkə-əkə
Gül toxumuna dönmüsən,
toxumluq buğda olmusan,
Vətən həsrətiylə
yana-yana söyləmisən:
Bir ovuc torpaq verin,
Ora səpim özümü!
Aman Allah, bu boyda dünyada ( bu boyda Vətəndə
!) şair bir ovuc torpaq axtarışandaymış...
Adətən, adam
işiğin ( Səhərin
) həsrətini çəkər.
M. Dəmirçioğlu qaranlığı
sevirmiş, deyirmiş:
Qaranlıqda yanırdım,
İşıqda söndüm,
allah !
" Ən böyük
şeyriyyət qaranlıqdadaır.
Qaranlığı bir
şərab kimi içmək əvəz edilməz bir səadətdir". ( Asif
Ata )
Əziz şairim
! Məncə işıqlıqda
sönməkdə düz
eyləyirsən. Şairinki
( əsl Adamınki! Ürfan əhli olanınkı ) qaranlıqlardır,
ilğımlardır!
Və əsl şairlərin təkcə
sözləri yox, özləri də səhra gülləridir
!
... İndi o güllərdən
də gül suyu alırlar !
BARAT VÜSAL.
Ədalət.-
2011.-15 iyun.- S.7