DÜNƏNİNƏ
BƏNZƏMƏYƏN MÜASİR YEVLAX
İLHAM ƏLİYEV: "YEVLAX BU
GÜN AVROPANIN ƏN QABAQCIL ŞƏHƏRLƏRİNDƏN
BİR ADDIM DA GERİ QALMIR"
Son
5-6 ildə həyata keçirilən "Regionların
sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı"
ölkəmizin hər bir guşəsində öz uğurlu
imzaları ilə göz önündədir. İyirmi illik
Müstəqillik tarixinin acılı-şirinli anlarını
yaşayan Azərbaycan Respublikası bu illər ərzində
həyata keçirdiyi uğurlu daxili və xarici siyasət
kursu nəticəsində nəinki regionun liderinə, həmçinin
iqtisadi inkişaf tempinə görə dünyanın
qabaqcıl ölkələrindəndir.
Təsadüfi
deyil ki, Azərbaycan son 7 ildə öz iqtisadiyyatına qoyulan
investisiyanın sayını 35 faiz artıraraq, yoxsulluq kimi bir
bəlanı 4-5 dəfə aşağı
salmışdır. 2009-2010-cu illər də bu baxımdan
ölkəmizin inkişafı üçün uğurlu illərdən
hesab edilir. Baxmayaraq ki, qeyd olunan dövrdə bütün
dünyanı "iqtisadi böhran" acısı
bürümüşdür, lakin Azərbaycan bu böhranı
öz iqtisadi gücü hesabına üzüağ dəf edə
bildi. Bu uğurda xüsusi çəkisi olan
"Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət
Proqramı"nın yeni mərhələsi (2009-2013-cü
illər) hazırda ölkənin bütün regionlarında
uğurla icra olunmaqdadır. Məhz bunun nəticəsində
bir çox regionlarımız öz köhnə görkəmini
yeni libası ilə əvəzləyərək, müasir
şəhər görkəmini alıb. Belə regionlardan biri
də coğrafi mövqeyinə görə Azərbaycanın
mərkəzində, mühüm kommunukasiyaların kəsişməsində
yerləşən Yevlax şəhəridir. Qədim
yaşayış məskəni olan rayonun ümumi sahəsi
1540 kvadratmetrdir. Hazırda əhalisinin ümumi sayı 60 minə
yaxin olan Yevlax həm aqrar, həm də sənaye şəhəridir.
Regionlara
səfərim çərçivəsində, keçən
ay Azərbaycanın mərkəz şəhərlərindən
biri olan Yevlax şəhərində oldum. Qeyd edim ki, orada
keçirdiyim gün ərzində şəhərin
girişindən mərkəzinədək olan hər bir
guşəsinə baş çəkdim. Nəticədə
Yevlaxda gördüklərim, o cümlədən şəhərin
büsbütün öz görkəmini dəyişməsi
faktı məni olduqca sevindirdi. Təxminən 6-7 il bundan əvvəl
Yevlaxa görünüşünə görə "Əcaib-Qəraib"
şəhər adı (yerli əhali) verilmişdirsə, indi
bunun tam əksinin şahidi oldum. Necə deyərlər,
çirkin bir qadının qəflətən dəyişib
gözəl bir xanıma çevrilməsi faktı kimi, Yevlax
da sanki bu illər ərzində bütün eyiblərini,
qüsurlarını "plastik əməliyyat"dan
keçirtmiş və indiki müasir sənaye şəhəri
formasını almışdır. Şəhərin giriş
nöqtəsindən çıxış nöqtəsinədək,
çəkilən asfalt yollar, quraşdırılmış
müasir tipli işıq dirəkləri,
abadlaşdırılmış küçə və
meydanlar, salınan park və xiyabanlar,
yaşıllıqlar,aparılan abadlıq-quruculuq, tikinti
işləri sayəsində yol boyu uzanan müxtəlif təyinatlı
məişət, ticarət obyektləri, yaşayış
binaları, bank filialları, sosial əhəmiyyətli obyektlər,
irili-xırdalı sənaye müəssisələri sanki bir
sehirbazın "sehrli çubuğu"nun ani bir müddətdə
həyata keçirdiyi möcüzələrdir.
Mən
çox gözəl başa düşdüm ki, bütün
bu möcüzələr artıq icrası 7 ildir ki, davam edən
"Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət
Proqramı"nın reallaşdırdığı layihələrdir.
Sevindirici haldır ki, son illər ərzində Yevlaxda nəinki
gördüyümüz bu dəyişikliklər baş verib,
eyni zamanda rayonun iqtisadi potensialı da möhkəmlənibdir.
Hətta son beş il ərzində Yevlax iqtisadi inkişaf
baxımından Azərbaycanda ən sürətlə
inkişaf edən rayonlardan biridir. Bu inkişafın tarixi I
Dövlət Proqramı əhatə etdiyi illərə
(2004-2008-ci illər) gedib çıxsa da, lakin son illər
(2009-2010-ci illər) Azərbaycanın inkişaf tempinə
uyğun olaraq Yevlax rayonunda da qazanılan nailiyyətlərin
artım faktı göz önündədir.
Belə
ki, rayonda ümumi məhsul istehsalı 2009- cu illə
müqayisədə 33 faiz artmışdır. Bunun da 98 faizi
qeyri neft sektorunun payına düşür. Digər sahələr
üzrə isə o cümlədən sənaye məhsullarında
13 faiz, pərakəndə əmtəə dövriyyəsində
28 faiz, əhalinin gəlirlərində 33 faiz, orta aylıq əmək
haqqında isə 10 faiz artım olmuşdur. Əvvəlki illə
müqayisədə rayon iqtisadiyyatına qoyulan
investisiyanın miqdarı, rayonda aparılan
tikinti-quraşdırma işindəki artım ilə
üst-üstə düşərək 85 faiz təşkil
etmişdir. Qeyd olunan dövrdə sakinlərin işlə təminatı
məsələsinə gəldikdə isə son 7 ildə
rayonda 14822 iş yeri açılaraq müəyyən qism
yevlaxlıları işsizlik bəlasından xilas etmişdir. Lakin
təklif olunan iş yerlərindən 8004-ü daimi
olmuşdur. Hər halda bu əhalinin sayına nisbətdə
yüksək göstərici olmasa da, illərlə iş
siyahısında növbəyə duran rayon vətəndaşlarının
işlə təmin edilməsində, həyat səviyyəsinin
və güzaranının
yaxşılaşdırılmasında müstəsna rol
oynayır. Eyni zamanda rayonda sosial müdafiəyə
ehtiyacı olan 2605 ailəyə sosial müavinət ödənilmişdir.
Həmçinin rayonun daxili imkanları hesabına aidiyyəti
qurumlar tərəfindən şəhid ailələrinə,
müharibə əlillərinə, digər imkansız şəxslərə
müəyyən məbləğdə yardım edilir,
problemləri ilə maraqlanırlar. Qeyd olunan dövrdə
rayon əhalisinin içməli suya, təbii qaza və elektrik
enerjisinə olan tələbatının ödənilməsi
istiqamətində də xeyli işlər
görülmüş, sakinlərin məişət şəraiti,
komfortu təmin edilmişdir. Belə ki, əhalinin içməli
su ilə təminatı və nasos stansiyaların, artezian,
subartezianların istismarı daim diqqət mərkəzində
saxlanılmış, Kür çayından şəhərə
vurulan suyun ekoloji cəhətdən təmizlənməsi məqsədilə
sutəmizləyici qurğunun quraşdırılması
istiqamətində də xeyli tədbirlər
görülmüşdür. Məhz bu illər ərzində
rayonun 17 kəndində belə qurğular
quraşdırılması istiqamətində xeyli tədbirlər
görülmüşdür, kəndarası su xəttləri
çəkilmiş və müxtəlif kəndlərdə
175 bulaq tikilmişdir. Respublikanın digər rayonlarına nisbətdə
Yevlax quraşdırılan sutəmizləyici qurğuların
sayına görə lider rayondur.
Cari
ildə də rayonun Ərəbbəsrə, Meyvəli,
Hürüuşağı, Balçılı və digər
kəndlərində də analoji qurğuların tikintisi
istiqamətində işlər aparılır. Proqramın
qarşıdakı illərində isə təxminən 20-yə
yaxın subartezian quyusunun qazılması
planlaşdırılıb. 2010-cu ildə rayonun Bakıxanov, Nərimanov,
R.Balakişiyev küçələrində və Aran qəsəbəsində
yeni kanalizasiya xəttləri çəkilmiş, hazırda isə
şəhərin digər 7 küçəsində
kanalizasiya xəttlərinin çəkilişi
aparılır. Həmçinin şəhərin sanitariya vəziyyətini
yaxşılaşdırmaq məqsədilə "K-11"
kollektoru üzərində nasos stansiyası tikilmiş və
kanalizasiya xətti çəkilmişdir. Təbii ki, bu həm
şəhərin görünüşünə həm də
əhalinin məişət şəraitinin
yaxşılaşmasına səbəb olur.
(ardı var)
Günel İsayeva
Ədalət.- 2011.- 1 iyun.- S. 7.