BİZ NİYƏ XƏSTƏLƏNİRİK?

Çünki özümüzü viruslardan qoruya bilmirik

Payız və qış mövsümünün özünəməxsus xəstəlikləri mövcuddur. Bu xəstəliklər təbii ki, müəyyən dövrlərdə baş qaldırmağa başlayır və inkişaf edir. Əlbəttə, bizi əhatə edən mühitdə sağlam həyat tərzi keçirmək və eyni zamanda vaxtlı-vaxtında vitaminli qida məhsulları qəbul etmək bir növ bu infeksiyalardan insanın sığortalanmasına xidmət edir. Amma nə etmək olar ki, iradəmizdən və istəyimizdən asılı olmayaraq, bu virus infeksiyaları orqanizmimizə daxil olur və müxtəlif xəstəliklər törədir.

Son vaxtlar əksər dost-tanışımın xəstələndiyini eşidirəm. Özü də bu xəstəlik elə-belə xəstəlik deyil, qış mövsümü ilə bağlı olaraq baş qaldıran bir xəstəlikdir. Əksər insanların bu mövsümdə xəstələnməsi və müəyyən zaman kəsiyində xəstəliyin daha da ağırlaşması təbii ki, həyəcan doğurmaya bilməz. Ona görə də biz çalışmalıyıq ki, payız və qış mövsümündə bu cür xəstəliklərdən özümüzü sığortalaya bilək.

Həmin xəstəliklərlə əlaqədar ekspert kimi baş sanitar həkim Nadir Eyvazova müraciət elədik. Aydındır ki, müraciətimizin də əsas məqsədi payız və qış mövsümündə müxtəlif virus infeksiyalarının qarşısının alınması üçün görülən tədbirlərlə bağlı idi. Baş sanitar həkim Nadir Eyvazov bu məsələlərlə bağlı bizə ətraflı məlumat verərək bildirdi ki, payız və qış mövsümündə virus infeksiyalarının özünəməxsus əlamətləri üzə çıxmağa başlayır. Bu virus infeksiyaları ən çox immuniteti kövrək və zəif olan körpələrdə, eləcə də yaşlı insanlarda özünü göstərməyə başlayır. Belə ki, həmin insanların xəstəliklərə qarşı müqavimət qüvvəsi az olduğundan virus infeksiyaları onlara daha tez təsir edir və həmin insanlarda müxtəlif fəsadlar yaradır. Amma nisbətən cavan, orqanizmi möhkəm olan insanlarda isə bu virusa qarşı müqavimət qüvvəsi güclü olduğundan onlar virusa yoluxmurlar. Bir də görürsən ki, hər hansı evdə bir neçə nəfər bu virusa yoluxub xəstələnir, amma orqanizmi möhkəm və immuniteti güclü olan insansa bir yerdə yaşamaqlarına baxmayaraq, həmin xəstəliyə düçar olmurlar. Bunun da bayaq dediyim kimi, bir çox səbəbləri var. Öskürəklə başlayan bu cür virus infeksiyalarına qarşı insan tam müalicə götürməlidir. Çünki hər hansı bir xəstəlik orqanizmdə müalicə olunmadıqda müxtəlif dövrdən sonra müəyyən izlər qoyur. Bu izlər xüsusən bronxlarda və digər insan orqanizmində özünü daha qabarıq göstərir. Xəstəlik tam müalicə olunmayanda adi yay günlərində bir balaca soyuq su içən kimi həmin insanlar öskürməyə başlayır və boğazı ağrıyır.

Həkim-ekspert Nadir Eyvazov bir fikri də xüsusi ilə vurğuladı ki, payız və qış mövsümü ilə əlaqədar olaraq virus infeksiyalarının qarşısını almaq üçün ən yaxşı çıxış yolu tərkibində S vitamini olan tərəvəz və mer-meyvələrin qəbul edilməsidir. Ən çox da müxtəlif meyvələrin şirəsinin qəbul edilməsi, naringinin, portağalın, mandarinin, limonun istifadə edilməsi bu xəstəliklərə qarşı yaxşı mübarizə formasıdır. Üstəlik də insanlar sanitar və gigiyenik qaydalara ciddi riayət etsələr, yəni qəbul etdikləri tərəvəz və mer-meyvəni təmiz yuduqdan sonra yesələr bunun insana daha çox xeyri ola bilər. Bir sözlə, müxtəlif xəstəliklərdən qorunmağın yeganə yolu ona qarşı aparılan profilaktik tədbirlərdir. Düzdür, müəyyən mənada insan hər hansı xəstəliyə yoluxarkən müxtəlif dərmanlardan və preparatlardan istifadə edir. Bu dərmanların orqanizmə müsbət təsiri olmaqla yanaşı, mənfi fəsadları da var. Elə bir həb yoxdur ki, onu atarkən bu dərman mədəyə, qaraciyərə, böyrəyə və insanın digər orqanizmlərinə mənfi təsir eləməsin. Ona görə də müxtəlif xəstəliklərə qarşı, xüsusən də virus infeksiyalarına qarşı mübarizə metodu tərkibində vitamin S olan tərəvəz və meyvələrin qəbul edilməsidir. Həmin qida məhsullarını qəbul edən hər hansı bir insan öz sağlamlığını bu və ya digər dərəcədə qorumuş, bərpa etmiş olur.

Təbii ki, insanların özündən çox şey asılıdır. İlk növbədə hər bir adam gigiyenik və sanitar qaydalara əməl etməlidir. İkincisi isə sağlam həyat tərzi sürməli, pis vərdişlərdən - xüsusən də siqaret çəkməkdən, spirtli içkilər qəbul etməkdən uzaq olmalıdır. Çünki həmin pis vərdişlər insan orqanizmində xəstəliklərə şərait yaratmaqla yanaşı, onun vəziyyətini daha da ağırlaşdırır. İkincisi də indiki dövrdə istehsal olunan siqaretlərin və spirtli içkilərin tərkibi haqqında o qədər də ürəkaçan fikirlər səslənmir. Başqa sözlə demiş olsaq saxta məhsulların istehsalının tüğyan elədiyi bir dövrdə hər hansı insan öz həyatı haqqında daha dərindən düşünməli və götür-qoy eləməlidir.

Ən azından ona görə ki, hər hansı saxta məhsulu insan istifadə edərkən müxtəlif xəstəliklərə düçar olmaq təhlükəsi yaranır. Bəzən görürsən ki, bir adam çox sağlamdı və tez-tez xəstələnmir. Amma müəyyən müddət keçir o həyat tərzinə, qəbul etdiyi qidalara fikir vermir və bundan sonra çətin anlar yaşayır. Daha doğrusu, insan öz səhlənkarlığı üzündən müxtəlif xəstəliklərə yoluxur. Mənşəyi bilinməyən qida məhsullarının həddindən çox qəbul edilməsi dediyimizə əyani sübutdur. Bu qida məhsulları keyfiyyətsiz və vaxtı ötmüş olduğuna görə, insanlar tərəfindən qəbul edilərkən müxtəlif mədə-bağırsaq xəstəlikləri yaradır.

Yenə qayıdaq əvvəlki söhbətimizin üstünə. Yəni sağlam həyat tərzi keçirmək istəyiriksə, qəbul etdiyimiz qidaların mənşəyindən və keyfiyyətindən tutmuş, istifadə edilməsinə qədər hamısına diqqət yetirilməlidir. Üstəlik də əgər həkim-ekspert Nadir Eyvazovun tövsiyələrinə və məsləhətlərinə qulaq assaq, nəinki payız və qış mövsümündə virus infeksiyalarına yoluxmamızın qarşısını ala bilərik, bununla yanaşı, digər xəstəliklərdən də özümüzü sığortalamaq imkanımız olar. Başlıcası isə payız və qış mövsümündə immuniteti gücləndirmək üçün tərəvəz və mer-meyvələrdən bol-bol istifadə etməliyik.

Faiq QİSMƏTOĞLU

Ədalət.- 2011.- 7 yanvar.- S. 4.