Ömrün 40 ili

 

O kəslər xoşbəxtdir ki, erkən yaşlarından qəlblərinin dərinliklərində yuva qurmuş ən böyük arzusu çin olur, həmin arzuya yetmək üçün üzləşdikləri bütün maneələrə sinə gərir, son nəticədə istəyinə yetirlər. Elə ömrünün 60 illik yubileyi ilə əlaqədar həyat kitabını vərəqləmək istədiyim istedadlı jurnalist Malik Novruzov kimi. O Malik Novruzov ki 18 yaşında müqəddəs arzusuna yetişir, Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinin əyani şöbəsinə qəbul olunur.

 

Respublikanın tanınmış jurnalisti kimi özünü çoxdan təsdiqləyən Malik Novruzov 60 il əvvəl, 1951-ci il fevralın 1-də Masallı rayonunun Qəriblər kəndində doğulmuşdur. 1967-ci ildə Masallı şəhəri 2 nömrəli orta məktəbi bitirmişdir. Hələ uşaq yaşlarından məhz jurnalist olmaq, bu çətin və məsul peşədə çalışmaq, müxtəlif sahələrdə fəaliyyət göstərən insanlarla təmasda olub, onların uğurları barədə qəzet səhifələrində maraqlı yazılar vermək arzusunda olub. Ona görə də kamal attestatı alan orta məktəb məzunu Bakıya gələrək, tərəddüd etmədən sənədlərini BDU-nun jurnalistika fakültəsinə təqdim edir. Qəbul imtahanlarına səylə hazırlaşır və imtahanlar başlayır. Amma nəticəsi Malik üçün uğurla başa çatmır - kifayət qədər bal toplaya bilmədiyi üçün müsabiqədən keçə bilmir, lakin ruhdan düşmür, ümidini itirmir. Odur ki, doğma rayonuna qayıdır və Masallıda çıxan "Çağırış" qəzetində 2 il mürəttib işləyir. Malik hələ X sinifdə oxuyarkən həmin qəzetdə "Jurnalist olacağam" adlı yazısı ilə çıxış etmişdi. Ona görə də istəyindən dönməyən gənc 2 ildən sonra - 1969-cu ildə arzusuna yetişir. BDU-nun tələbələri sırasına daxil olur. 5 il acılı-şirinli, təqaüd ehtiyaclı, bir az haylı-küylü, bir az romantik tələbəlik illəri Malikin həyatında silinməz izlər buraxır. Hörmətli müəllimlərdən - özü bir universitet olan görkəmli alim, böyük yazıçı, xeyirxah insan Mir Cəlal Paşayev, Azərbaycan jurnalistikasının patriarxı Nəsir İmanquliyev, gənclərin yaxın dostu, yazıçı-publisist Nurəddin Babayev, pedaqoq və jurnalist Nəriman Zeynalov, şair-publisist, Qarabağın qeyrətli oğlu Famil Mehdi, mülayim təbiətli, incə ruhlu, təvazökar müəllim Tofiq Rüstəmov və yorulmaz tədqiqatçı alim, prinsipial şəxsiyyət Şirməmməd Hüseynovdan nəinki jurnalistikanın nəzəri məsələlərini öyrənir, eyni zamanda onlardan həyat dərsi, mübarizlik, vətənpərvərlik dərsi alır, özünü həyata hazırlayır.

O, 1974-cü ildə Azərbaycan KP MK-nın göndərişi ilə "Azərbaycan müəllimi" qəzetinin sərəncamına göndərilir. Böyük bir redaksiyaya, yaradıcı ab-havanın hökm sürdüyü bir kollektivə düşən gənc jurnalist ilk günlər özünü narahat hiss edir. İlk əvvəl ona elə gəlir ki, yeni kollektivə uyuşa bilməyəcək. Amma gənc jurnalistin tərəddüdləri qəzetin baş redaktoru, filoloq alim Şahin Səfərovun nəzərindən yayınmır. Bu qayğıkeş insan Maliklə səmimi söhbət edir, gözəl bir kollektivə düşdüyünü söyləyir, dəyərli məsləhətlərini verir.

Şahin müəllimin qayğısı, məsləhət və tövsiyələri bəhrəsini verir. Şahin müəllim barədə söhbət zamanı " - Malik müəllim, "Azərbaycan müəllimi" qəzetində çalışdığınız uzun illər ərzində qəzetə çox baş redaktor rəhbərlik edib. Onlardan hansını ayrıca qeyd edərdiniz" sualını müsahibim belə cavablandırdı:

- Bəli, qəzetdə işlədiyim o illər ərzində çox baş redaktor görmüşəm. Amma Şahin müəllimin mənim üzərimdə əməyini ayrıca qeyd etməliyəm. Açıq etiraf edim ki, mətbuatda nəyə nail olmuşamsa, bunun üçün o böyük insana minnətdaram və onun müqəddəs ruhu qarşısında baş əyirəm!

Gənc jurnalist əvvəlcə məktublar şöbəsində işləyir, sonra xüsusi müxbir, ardınca şöbə redaktoru və nəhayət məsul katib vəzifəsinə qədər yüksəlir. Düz 18 il "Azərbaycan müəllimi" qəzetində məsul katib vəzifəsini icra edən Malik müəllim bu mətbu orqanın texniki və bədii cəhətdən yüksək zövqlə tərtibatına daim diqqət yetirib. Çünki o yaxşı bilirdi ki, materialların mövzularına görə hansı səhifədə və necə yerləşdirilməsi ilkin olaraq qəzeti əlinə alan oxucunun diqqətini cəlb edir. Ümumilikdə isə ömrünün 37 ilini eyni ünvanda "Azərbaycan müəllimi" qəzetinə həsr edən M.Novruzov qısa zaman kəsiyində qəzetin səhifələrində maraqlı yazıları, öz dəst-xətti ilə tanınır.

Zəngin müşahidə qabiliyyətinin bəhrəsidir ki, müəllimlərə həsr etdiyi hər hansı material öz orijinallığı, yazı tərzi ilə fərqlənir, marağa səbəb olur. Jurnalistikanın müxtəlif janrlarına (oçerk, zarisovka, müsahibə, hesabat, xəbər və s.) müraciət edən Malik müəllim faktlara istinad edir. Dəqiqlik və əyanilik onun yazılarının əsasını təşkil edir. O da qeyd olunmalıdır ki, Malik Novruzov çalışdığı uzun illər ərzində apardığı zəngin müşahidələri nəticəsində mətbuatda çıxan yazılarını sonradan necə deyərlər, saf-çürük edərək bir yerə toplamış və kitab şəklində oxuculara təqdim etmişdir. "Ürəkdə yanan işıq" adlı ilk kitabı belə meydana gəlmişdir. Onun ardunca "Müəllim əməyinin izi" kitabı ilə oxucuların görüşünə gəlib. Üçüncü kitabı "Təhsilimizin uca insanları" (2001-ci il) adlanır. Onu da vurğulamağa dəyər ki, Malik müəllim oxucuların mühakiməsinə verdiyi kitablar üçün münasib orijinal və cəlbedici adlar seçməyi bacarır. "Ürəkdə yanan işıq" ifadəsi dedikdə dərhal belə qənaətə gəlirsən ki, bu kitabda söhbət ürəyində işıq gəzdirən və bu işığı, ziyanı, nuru dərs dediyi uşaqlara ötürən, şərəfli ömür yaşayan müəllimdən gedir. "Təhsilimizin uca insanları" kitabında müəllif orta ümumtəhsil məktəblərində fəaliyyət göstərən və öz qabaqcıl təcrübələri ilə təhsilimizi də ucaldan müəllimlərin nümunəvi işindən, uzun illər bu və ya digər təhsil sahəsinə rəhbərlik edən pedaqoqların şərəfli əməyindən bəhs olunur. Ümumilikdə götürdükdə o, çap etdirdiyi bütün kitablarında öz peşəsinə ürəkdən bağlanan, tədris etdiyi fənni uşaqlara sevdirmək üçün zəngin təcrübəsindən istifadə edən, bu işdən zövq alan, özü də mənən zənginləşən əziz müəllimlərin obrazını yaratmışdır. Malik Novruzovun sonrakı kitablarında - "Maarif fədailəri", "Günəş məktəbdən doğur", "Müəllim ziyası - gələcəyin aynası", "Məktəbə bağlı ömürlər" əsərlərinin mərkəzində də müqəddəs müəllim obrazı dayanır.

"Qızıl qələm", Təhsil Nazirliyinin "Qabaqcıl təhsil işçisi" döş nişanı, "Kamil sənətkar" ali jurnalist mükafatı, çoxlu sayda fəxri fərmanlar və qiymətli hədiyyələr Malik Novruzovun uzun illər mətbuatda çalışdığı əməyinə verilən qiymətdir.

Jurnalist yaradıcılığı üçün xarakterik cəhət onun yazı dilinin rəvan və sadə, aydın və səlis olmasıdır. Qələmindən çıxan yazılarda dolaşıq, yerinə düşməyən fikir və ifadələrə rast gəlməzsən. Bir misalla fikrimə aydınlıq gətirim: "Çoxları ona müəllimlərin etalonu deyirdi. O həm də doğru-düzgünlüyün, halallığın etalonu idi. Nurəddin anadan sanki elə müəllim doğulmuşdur. Peşəsini doğma övladı kimi sevirdi. Uşaqlara təlqin edirdi ki, peşə insanın övladıdır. Övlada isə xəyanət etmək olmaz"

Bu misralar Malik müəllimin "Təhsilimizin uca insanları" kitabındakı "Onun həyat amalı düzlük və halallıq idi" oçerkindəndir. Oçerkdəki səlistlik, rəvanlıq onun bütün əsərlərindəki yazılar üçün xarakterikdir.

Keçən ilin mart ayında Malik Novruzovun həyatında, fəaliyyətində mühüm bir hadisə baş verir. Azərbaycan Respublikası Təhsil nazirinin əmri ilə o Təhsil Nazirliyinin orqanı olan "Təhsil" jurnalının baş redaktoru təyin olunur. Uzun illər mətbuat sahəsində qazandığı zəngin təcrübə və səriştənin bir növ davamı olan "Təhsil" jurnalı bu gün təhsil işçilərinin stolüstü dərgisinə çevrilmişdir. 100 səhifə həcmində ayda bir dəfə işıq üzü görən rəngli illüstrasiyalı "Təhsil" jurnalı təhsil sahəsində çalışan mütəxəssislərin də maraq dairəsindədir. Bu cəhətdən professor, əməkdar müəllim Əjdər Ağayevin Yeni il münasibətilə jurnala ünvanladığı təbrik məktubu dediklərimi təsdiqləyir:

"Çox hörmətli Malik müəllim!

Azərbaycan pedaqoji mətbuat aləminə "Təhsil" jurnalının daxil olmasını məmnunluqla qarşılayır, onun təhsilimizin və pedaqogika elminin inkişafında inamlı rol oynayacağına inanıram. Ömrünün məhsuldar fəaliyyət illərini pedaqoji mətbuata sərf edən təcrübəli jurnalist kimi bu jurnalda baş redaktorluq missiyasını uğurla yerinə yetirəcəyiniz şübhəsizdir. Jurnal işıq üzü gördüyü ilk sayında oxucuların diqqətini cəlb etmiş, maraqla qarşılanmışdır.

Doğuluşu müstəqil Azərbaycanın tarixində yer tutan və onun azadlıq və suverenliyindən bəhrələnən "Təhsil" jurnalı heç şübhəsiz milli təhsilimizin və pedaqogika elminin problemlərinin həllində, uğurlarının tətbiqində avanqard mövqeyi ilə seçiləcəkdir".

 

Bəli, ömrünün müdrik çağında da məhsuldar fəaliyyətini davam etdirən M.Novruzov sübut etmək istəyir ki, hələ ürəyində kifayət qədər deyilməmiş sözü vardır. 60 illik ömrünün 40 ildən çoxunu mətbuata həsr edən Malik Novruzov həm də gözəl ailə başçısıdır. 2 gözəl-göyçək, gül balaya mehriban babadır. 2 yaşlı Mələksu, 5 aylıq Raul babanın qoşa qolu, qanadıdır. Hər gün işdən arğın-yorğun qayıdanda, nəvələrini qucağına alan kimi, Malik baba bütün yorğunluğunu unudur, nəvələrin isti nəfəsi qəlbinə hərarət gətirir. Onları ən böyük varı-dövləti hesab edir. Atalar "Dövlətdə dəvə, övladda nəvə" misalını əbəs yerə söyləməyib. O da sübut olunub ki, nəvə ilə oynamaq, əylənmək ömrü uzadır. Yüz yaşa, Malik müəllim! Sizə qoşa nəvənin toyunu görməyi arzulayan:

 

 

İdris Hacızadə

 

Ədalət.- 2011.- 22 yanvar.- S. 17