Lerik onsuz da gözəldir...

Baxmayaraq ki, son vaxtlar burdakı tikinti-abadlıq işləri kifayət qədərdir

Təbiətin yaratdıqları hər şey gözəldir. Zamanın təqvim sıralarında illərlə ölçülən vaxtın ömrü elə də çox deyil - indi dağlarda ilin ən gözəl fəsili olan payızdır. Bədii nümunələrdə zaman-zaman bahar daha çox öyünülsə də payız çoxluq, dünyagirlər tərəfindən həmişə sevilib. Ona görə ki, payızı insan ömrünə bənzədirlər. İnsan ömrünün müdriklik vaxtı olduğu kimi, payız da fəsillərin müdriklik - ahıllıq çağıdır.

Bir-birinin əlindən tutub zirvələrə sıralanan Lerik dağları başdan ayağa yaşıllığa qərq olsa da payızın xəfif nəfəsi hiss edilməkdədir. Küknar, qovaq ağaclarına artıq xal düşüb - yarpaqları saraldığından meşələrin dərinliyində aydınca seçilir. Günəş mavi qübbənin ortasında alışıb yansa da daha əvvəlki hərarəti, istisi yoxdur. Havada qəribə bir sərinliklə bərabər bir soyuqluq da var...

- Müəllim, aşağılardan gəlirsən, deyirlər Masallını, Lənkəranı sel basıb? Yazıq camaata xeyli ziyan da dəyib. Yaxşı ki, biz dağlarda yaşayırıq. Dağlarda heç vaxt sel olmur, sel dağlardan başlayar, düzdə dayanar. O camaat da bizimdir, ancaq neyləmək olar...

Tükənməyən, bitməyən işlər, qayğılar...

Təbiətin müxtəlif şıltaqlıqlarından danışa-danışa rayon mərkəzinə nə vaxt çatdığımızdan xəbərimiz olmadı. Qəsəbənin girişində, yolun solunda torpaqlarımızın bütövlüyü uğrunda canlarından keçən igidlərimiz üçün salınan şəhidlər xiyabanı payız mürgüsü vuran dağlar kimi tərtəmiz, əzəmətli, həm də kövrəkdir. Elə ondan bir qədər aralıda tamamlanmaqda olan kiçik Nəriman Nərimanov parkı da səliqə-səhmanı, rahatlığı ilə bir azdan insanların ixtiyarında olacaq. Bir xeyli içəridə isə milli ornamentlərlə işlənmiş mərkəzi meydandır. Açılışı lap yaxınlarda olacaq Ulu Öndər Heydər Əliyevin əzəmətli heykəli mərkəzi meydanın baş tərəfindən sanki son tamamlama işlərinə nəzarət edir. Elə bu tarixi şəxsiyyətin şərəfinə inşa edilmiş möhtəşəm muzey də mərkəzi meydanın bəzəyi olmaqla memarlıq abidələrinin incilərindəndir. Lerik rayon İcra Hakimiyyətinin yeni inzibati binası bu meydana xüsusi bir gözəllik verəcək. İnşası artıq başa çatmış rayon prokurorluğunun inzibati binası da müasir tələblərə cavab verməklə göz oxşayandır. Rəngli şüşələrlə Avropa üslubunda tikilmiş "Röyal Bank"-ın hündür və yaraşıqlı binası mərkəzi meydanın ərazisindədir.

Lerik rayon məhkəməsinin, Sosial Müdafiə Fondunun və digər inzibati qurumların son vaxtlar inşa edilmiş binaları bir qədər uzaqda yerləşsə də qəsəbəyə xüsusi bir yaraşıqdır. Dağ sularının daim yuduğu yerlərə belə salınmış asflat yolların kənarındakı rahat və səliqəli səkilərlə rayon mərkəzini bir payız günündə gəzib-dolaşmaq doğurdan xoşdur. Üzü axşama doğru isə bu yollardan əl-ayaq tamam çəkilir, hər yan sakitliyə qərq olur.

Qarşıdan bələdiyyə seçkiləri gəlir

Lerik rayonunun kifayət qədər geniş ərazisi var. Dağlar qoynunda yerləşən kəndlərin də rayon mərkəzindən xeyli uzaqda yerləşməsi təbiidir. Hazırda rayonda 99 bələdiyyə fəaliyyət göstərir. Lakin maliyyə çətinliyindən rayondakı bələdiyyələr üzərilərinə düşən vəzifələri tam, hər tərəfli yerinə yetirə bilmirlər. Əhalinin müəyyən problemlərini həll edə bilmədiklərindən bu qurumlar ictimaiyyətin tələbi ilə yığıncaqlar keçirərək birləşmə haqqında ortaq məxrəcə gəlmişlər. Leriklilər 29 bələdiyyə birləşməsi haqqında qərar qəbul etməklə artıq Milli Məclisə müraciət etmişlər. 2009-cu ilin yeni bələdiyyə seçkilərində 29 bələdiyyə üzrə əhalinin sosial - məişət və digər problemlərinin həllində yaxından iştirak etmələri üçün artıq start verilmişdir. Seçkiyə hazırlıq işləri demək olar ki, başa çatdırılmışdır.

Bura həm də aqrar rayondur

Ərazisinin çox böyük hissəsi dağlar, meşələr olmasına baxmayaraq Lerik həm də aqrar - kənd təsərrüfatı rayonudur. Kənd təsərrüfatı məhsullarını artırmaq məqsədi ilə burdakı fermerlərə dövlət tərəfindən güzəştli şərtlərlə yanacaq, gübrə, toxum verilmişdir. Bu da şübhəsiz ki, öz nəticəsini göstərmişdir. Ötən il fermerlər 1,9 min hektarda buğda əkini aparmışdılarsa, 2009-cu ildə bu rəqəm 2,8 min hektara çatdırılmışdır. Aqrar sahəni daha da genişləndirmək üçün və bu məqsədlə müasir texnikanın əldə edilməsi tələbindən Lerikdəki "Aqrolizinq" ASC-nin rayon "Aqroservis" xidməti fəaliyyətə başlamışdır.

Havaların qeyri-sabit keçməsinə baxmayaraq hazırda Lerik rayonunda 2010-cu ilin payız əkini üçün 1400 hektar ərazidə herik şumu aparılmışdır. 200 hektar ərazidə isə səpin başa çatdırılmışdır. Zəhmətkeş leriklilər təbiətin hər cür şıltaqlığına dözərək kompaniyanı davam etdirirlər.

Lerikdə ağac əkilir?..

Doğrusu çox zəngin flora və faunası olan Lerik rayonunda ağac əkilməsi bir o qədər aktual səslənmir. Zəngin meşə sarıdan Lerikin şikayəti yoxdur axı. Bir də rayon mərkəzinə çəkilən mavi qaz xətti son vaxtlar meşələrə xeyli "istirahət" verib.

- İnanmırsınız, eləmi? Onda əyləşin maşına elə əliniz çatan yerlərdə öz gözləriniz ilə görün. Çünki bütün ərazini gəzmək mümkün deyil. Lerik rayon icra hakimiyyəti başçısının I müavini Cəlil Baxşıyevin təklifi lap ürəyimcə oldu. Az-az yolum düşən Leriki bir də gəzmək, görmək istəyirdim. Payızın ilk günlərində bir qədər də gözəl olan Lənkəran-Lerik yolu boyunca, Lerik-Kəlvəz, Piran-Hamarat yollarının kənarında əkilmiş müxtəlif ağac növləri hətta nömrələnmişdir.

- Müəllim, (Lerikdə hörmət əlaməti olaraq az-maz təhsili olan qonağa belə müraciət edirlər-S.M.) onsuz da hər il biz bu işləri görürük, ancaq ölkənin birinci xanımı Mehriban Əliyevanın "Hərəyə bir ağac əkək" devizi bizi bir az da həvəsləndirdi. Yol kənarında 2644 ağac əkmişik. Akasiya, qovaq, palıd, çinar, qızılgöz, vələs, şam və bəzək kollarından Lerik qəsəbəsində də istifadə etmək fikrindəyik. Özün gördüyün kimi qəsəbədə tikinti-abadlıq işləri hələ yekunlaşmayıb, ona görə də bir az əl saxlamışıq. Bir gün də qal, səni uşaqlar meşəçilər tərəfindən yeni salınmış meşə zolaqlarına aparsınlar. Düz 29 min müxtəlif növ ağac əkilib orada. Lerikdə gördüklərini yazsan, xəsislik eləmə, bir cümlə də bizim icra başçımız Rövşən Bağırovdan yaz. Doğrudan onun leriklilərin boynunda böyük haqqı var, çünki əməyi, əziyyəti çx olub. Bir də özün elə camaatın içində olursan, mən nə deyim ki?

Doğrusu Lerikdə daha bir gün qalmaq könlümdən keçsə də müəyyən səbəblərdən razılıq verə bilmədim...

Dağlar qonaqsız olmaz...

Bu yerlərin axşamları daha sakit, daha gözəl, bir qədər də qərib və kövrək olurlar. Kənd camaatı el-obalarına, qəsəbə sakinləri evlərinə çəkilirlər. Ancaq bir neçə gəncin həvəslə bu kimsəsiz küçələri gəzməkləri qonaq olduqlarından xəbər verirdi. "İrəli" ictimai birliyinin Lerikə ezam olunmuş qrup nümayəndələri ilə söhbətimiz qısa olsa da maraqlı oldu. Qrupun rəhbəri Rauf Mərdiyevin dediklərindən:

- Doğrusu, Lerikin bu qədəq gözəl olduğunu bilmirdik. Xüsusən payızda - ilk baharda buralar cənnəti xatırladır. Biz öz aramızda Leriki Azərbaycanın İsveçrəsi adlandırmışıq. Qaldı işimizə, bu layihənin rəhbəri mənəm. Dəstək verən təşkilatlar isə Respublika Gənclər və İdman, Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirlikləridir. İdeyaçısı İnformasiya Texnologiya Akademiyası olan bu işin məqsədi regionlarda kompüter biliklərinin öyrədilməsi və inkişaf etdirilməsidir. 5 nəfər qrupla 10 gün burda tədrislər aparacağıq. Açığını deyim, belə gözləmirdik, bu dağlarda çox istedadlı uşaqlar var. Buradan sonra Masallıda, Lənkəranda və digər rayonlarda olacağıq. Ancaq bu dağlardan, dərələrdən, burdakı insanlardan ayrılmaq çətin olacaq...

Cavanlar istər-istəməz, söhbətin mövzusundan asılı olmayaraq məni Lerikin küçələrində xeyli geridə qoymuşdular. Gənclik həmişə, harasa tələsib...

Lerik isə növbəti bir payız axşamını yaşamağa başlayır. Hər tərəf lal sakitçilik içindədir.

Səxavət Məmmədli

Ədalət.- 2011.- 22 yanvar.- S. 18.