Təcnis

 

Ey məhliqə, gəl, eyləmə viranə könlümü,

Salma bəlavü möhnəti-hicranə könlümü.

 

Bəsdir o zülmlər mənə bu çərxdən yetib,

Qoyma dəxi cəfa oduna yanə könlümü.

 

Zalım olubdu xalü xətin, mah tələtin,

Zülm ilə çəkdirir hərə bir yanə könlümü.

 

Zöhdü riya xarab qılıb xanimanımı,

Viran qaldı səbheyi-səddanə könlümü.

 

Təsbihü tilsani atıb, tutmuşam səni,

Sənan kimi buraxma biyabanə könlümü.

 

Əncümşümar olubdu bu xunbar gözlərim,

Bilməm nə vəqtədək salacaq qanə könlümü.

 

Cürmüm nədir, neyləmişəm, tövbələr edim?

Yandırma sən bu atəşi-suzanə könlümü.

 

Nəvvab ahü nalə ilə düşdü çöllərə,

Şurun edibdi məst bu məstanə könlümü.

 

***

 

Gözün gözümə otur, ta görüm o gül üzünü,

Danışgilən, eşidim, ey şəkərzəban, getmə.

 

Səni görəndə bu qəlbim gülü şükuftələnir,

Əgər görməyəm ol dəm, olur xəzan, getmə.

 

Tələttüf eyləgilən, kəsmə sayəni sərdən,

Təhərrüm eylə ki, halım olub yaman, getmə.

 

Əgər gözümdən uzaq olsan, ey gözüm nuru,

Yəqin qıl salı gözdən məni zaman, getmə.

 

Əlim üzülsə o tubamisal qəddindən,

Dəxmi mən istəmənəm hurü həm cinan, getmə.

 

Yəqin eylə ki, sənsiz fəğanım ərşə çıxar,

Dəxi kara gəlir, cismim içrə can, getmə.

 

Ki, ta qiyamətədək doymanam vüsalından,

Fəraqa tab gətirməz bu xəstə can, getmə.

 

Gözü üzündədi Nəvvabın, ey mələkmənzər,

Gecə-gündüz eşidir ahü əlaman, getmə.

 

 

MÜRƏBBE

 

Bir nigari-növbaharın gül camalın istərəm,

Cuybari-hüsn ara, şəhdi-zülalın istərəm.

Mey içib, məstan gəzən çeşmi-ğəzalın istərəm,

Lölöi-tər tək camalı üzrə xalın istərəm.

 

Aşiqin tərk eyləyib, amma özü məstan gəzər,

Naz edər hər dəm rəqibə, bağ ara şadan gəzər.

Yadına bilmərrə düşməz əhd ilə peyman, gəzər,

Bir belə insafsız yarın vüsalın istərəm.

 

Yarını həsrət qoyub, aləm ara xar eyləyən,

Sındırıb iqrarını, firqətdə bimar eyləyən,

Şad edən əğyarını, hər ləhzə təkrar eyləyən,

Gərdəni-mina, qədi-tubamisalın istərəm.

 

Baği-gülzar içrə ahu kimi hər yana baxan,

Aşiqi-zarın canın hicran ilə nara yaxan,

Etinalar eyləyib əğyarə nazilə axan,

Dərgahi-payində əğyarın zavalın istərəm.

 

Rövzeyi-hüsn içrə guya ahuyi-tatardır

Xali-mişkini zənəxdanında ənbərbardır,

Ləbləri gül, dişləri həm lölöi-şəhvardır,

Bir belə rəna ğəzalın xəttü xalın istərəm.

 

Bülbüli-şuridə tək cəh-cəh vuran, dad eyləyən,

Məst olan tavus tək məstan geyib, məstan gəzən,

Aşiqini görcəyin tərlan kimi gərdan çəkən,

Naz edən, nazik bədən, tuti məqalın istərəm.

 

Əl çəkib Nəvvabdan, yarəb, o yari-bivəfa,

Naz ilə eylər ona hər ləhzə min cövrü cəfa,

Bir deməz: Biçarə məndən görmədi zövqü səfa,

Rəm yeyən, ram olmuyan vəhşi ğəzalın istərəm.

 

***

 

Əfsus ki, yar məndən rəhm etmədən qaçdı,

Ahu kimi dağlara üz tutub qaçdı.

 

Hicrdən ürək və sinəyə dağlar çəkdi,

Üzüylə dağları, çölləri laləzar etdi.

 

Elə ki, o səadət hüması kölgəsin başımdan çəkdi,

Yarəb! Rəqiblər qol-budağında qərar tutdu.

 

Leylanın eşqi Məcnunun bədənindən qüvvət aldı,

Səbrin Əzrası Vamiqin qəlbindən fərar etdi.

 

İntizar gözləri, dərd qəlbləri

Nobahar buludu tək nəmlə doldurdu.

 

İşıqlı qəlbimi gündüz gecə tək qaranlıq etdi,

Gözlər hicran çəkib, gecələr ulduzları saydı.

 

Nəvvab elə ki bütün dünya əhlindən ürək üzdü,

Yüz ümidlə pərvərdigarın qapısına pənah apardı.

 

***

 

Nuri-ruxun aşiqlərə icab deyilmi?

Bayram ayı tək görməyə bitab deyilmi?

 

Ayinə nədir, gül üzünü etsə əhatə,

Əksi-ruxun ayinəyə cəzzab deyilmi?

 

Qaş ilə gözün tir çəkib tutdu kamanı,

Can almağa bu hər iki pürtab deyilmi?

 

Simin zənəxin, şəms ruxun şəşəə salmış,

İqlimi-dilə hər biri məhtab deyilmi?

 

Minu kimi ruxsarın ara abi-dəhanın,

Kövsər təki firdövsdə mirab deyilmi?

 

Olmaqlığa layiq həcərül-əsvədi-xalə,

Əbruyi-hilalın mənə mehrab deyilmi?

 

Şut etməyə beytüllahını, ey məhi-taban,

Kəbə kimi kuyin yenə ətyab deyilmi?

 

Əğyarların canına, ey nəcmi-səadət,

Müjganın oxu əşhəbül-əşhab deyilmi?

 

Xaki-dərinə səcdə edən çoxdu cahanda,

Sərkərdə o sacidlərə Nəvvab deyilmi?

 

***

 

Dərdliyəm, qəmxarım yoxdur, nə edim?

Dərdim artıb, dildarım yoxdur, edim?

 

Taqətim tükəndi, səbr üzdü məni,

Bu qan axıdan gözdən başqa bir şey yoxumdur, nə edim?

 

Baxan gözlər dildar edir, lakin mənim

O yardan əl çəkməyə tabım yoxdur, nə edim?

 

Zahid məni eşqdən hər gecə-gündüz mən edər,

Mənim ki bu dünyada bundan özgə işim yoxdur, nə edim?

 

Hiyləgər gözəlin fərağında ürəyim əzabdadır,

Qaranlıq gecədən başqa bir həmdəmim yoxdur, nə edim?

 

Əğyarların cövrü, dünya əhlinin zülmü,

Bu iki zülmə çarəm yoxdur, nə edim?

 

Nəvvabın məqsədi yardan özgə bir şey deyildir,

Bəxt əgər yar olsa idi, yarım yoxdur, nə edim?

 

 

QƏZƏL

 

Harada onu yad etsəm, sinəm köz olur,

Vay, əgər üzünü görsəm, daha şöləvar olur.

 

Hər şəxsin dünyada bir sənəti olar, lakin

Zahidlər qilü qaldadır (səs-küydədir), aşiqlər isə kar olur.

 

Axırda günəş və ay mənim ahımdan qaralacaq,

Yanar sinəm tor-tor olacaq, ulduz kimi.

 

Əgər üzün göstərsə, hər iki dünyanı ələ alır,

Onun hüsnü hər iki dünyanı fəth edər, ürəyim kimi.

 

Mirvari və mərcan kimi göz yaşımı və ürək qanımı

Yoluna səpərəm, çünki gözəllər qızıl ardınca qaçır.

 

Əgər onun fərağında Nəvvab dünyada məşhur olsa da,

Orucluq ayında olduğu kimi hilal olar.

 

***

 

Əcaib düşdü başım qilü qalə,

Qəmi-hicran məni saldı halə?

 

Dedim: Ey dil, camali-yara uyma,

Düçar etmə özün dərdü məlalə.

 

Sözümü tutmadın, ey qana dönmüş,

Düş indii zəhmətü rəncü məlalə!

 

Sənin hicrində, ey şuxi-sitəmkar,

Vücudum gül kimi yetdi zəvalə.

 

Vüsalın görməmiş övci-şərəfdə,

Düşübdür kövkəbi-bəxtim vəbalə.

 

Qədi-şümşadımı döndərdi yayə,

Qəza cismi -zəifimi hilalə.

 

Rəqibin cövrünü, yarın cəfasın,

Çəkim mən, ya ki, bülbül kimi nalə?

 

Gül üzlü yar vəsli çıxdı əldən,

Fələk saldı məni yüz min xəyalə.

 

Sənin ahından, ey Nəvvabi-məhcur,

Gün ilə ay tutdu göydə halə.

 

***

 

Səthi-damağ tapdı kədər dudi-ahilə,

Hicrində ağlaram, gözəlim, salü mahilə.

 

Heyhat, gər yetişsə əlim bir də vəslinə,

Güman etməm bu şövkəti bəxti-siyahilə.

 

Əncümşümar gözlərini bu şikəstənin

Olmaz ki, şad eyləyəsən bir nigah ilə?

 

Min kəz dedim: Usangilən, ey dil, usanmadın,

Çeşmi-xumara uyma o müjgani-siyah ilə.

 

Sınmış sipahü bisərü pa rənc ləşkəri,

Müşkül müqabil olmaq olur padşah ilə.

 

Et bir kənar tellərini ruyi-mahdan,

Şəmsin üzüni tutma o miği-siyah ilə.

 

Nəvvab ahü nalə ilə vəslin axtarır,

Əfğanü zarü ədiyeyi-sübgah ilə.

 

 

MİR MÖHSÜN NƏVVAB

 

Ədalət.- 2011.- 22 yanvar.- S. 20.