DAHA BU YERLƏRƏ DAĞLAR DA HEYRAN

Oğuz rayonu haqqında söhbət açdıqda, hətta təkrar səslənsə belə, bir məsələni xüsusi vurğulamaq lazım gəlir. Özəlliklə adla bağlı çox uğurlu əvəzləməni. Xatırlayırsınızsa müstəqillik ərəfəsində respublikamızın bir sıra şəhər və rayonlarında, hətta kəndlərində belə əzəli adların bərpası və ya bəzi yöntəmsiz, milli təəssüb baxımından nəcabətsiz adların dəyişdirilməsi prosesləri müəyyən bir dövr üçün uğurla davam etmişdi. Xüsusilə əvvəllər Jdanov, Dəvəçi, Qutqaşen, Vartaşeng adlandırılan rayonlarımızın yeni və ya əzəli adlarıyla tanınması həm tarixi gerçəkliyin, həm də soykökün təsdiqi baxımından hadisəyə çevrilmişdi. Prinsipial olaraq, məsələn, Qəbələ Azərbaycanın orta əsrlər Alban dövrünün, hətta bəzi məqamlarda daha qədimlərin yadigarı kimi çoxdan arzulanan məsələ idi. Ancaq ilk baxışda müəyyən qədər "yiyəsiz" görünən və eyni zamanda çox eybəcər səslənən, sakinlərdə qıcıq yaradan Vartaşen adının doğma və qürurlu Oğuzla əvəzlənməsi də toponimikanın coğrafiya, tarix və etnoqrafiya ilə sıx əlaqədə olduğunu bir daha xatırlatdı. Nəyə görə məhz Oğuz sualının cavabını da elə bu istiqamətdə araşdırmaq lazım gəldi.

Kiçik rayon haqqında bir qədər geniş söhbət açmağımız səbəbsiz deyil. Oğuz son illər xeyli inkişaf edərək sosial-iqtisadi və mədəni yüksəlişə nail olmaqdadır. Rayon mərkəzi özünün yeni tikililəri, abadlığı ilə modernləşməkdə, diqqət çəkməkdədir.

Bilirsinizmi?

On, on-beş il bundan əvvəllərə kimi rayon mərkəzində ən hündür bina ikimərtəbəli idi. Oğuzun müasir inkişafı ləngiyirdi. Mövcud tikililər, qurğular sovet dövrünün primitiv üslubunun cüzi dəyişikliyi ilə yeniləşirdi. Uçuq yerləri suvamaqla, dağılmış yolları yamamaqla, boya üstündən boyamaqla, əhəngləməklə müasirləşmək baş tutan iş deyildi. Bütün bunlar solğun bir dekorasiya görüntüsü yaradırdı. Və yolu Muğanlı-Qəbələ-Oğuz-Şəki magistralından düşənlər qəsəbə tipli bu kiçik şəhərin "qapısı ağzından" necə laqeyd və saymazyana ötürdülər... Bu şəhərin fərli-başlı geniş qapısı da yox idi, sovet dövrünün kolxoz alaqapılarına oxşayırdı.

Prezident özü Oğuza gəldi. Yəni İlham Əliyev cənabları Azərbaycan Respublikasının prezidenti vəzifəsində ilk dəfə bu rayona səfər etdi. Oğuzlular onu böyük sevinclə, iftixar hissi ilə qarşıladılar.

Bundan sonra bütün məsələlər sürətlə yeni məcraya düşdü. Çünki Oğuzun bir sıra problemləri, həlli vacib olan məsələləri və bütün bunların bəzi səbəbləri xüsusi nəzarətə götürülmüşdü. Rayona təyin edilən yeni icra başçısı Aydın Əlihüseynovun simasında oğuzlular Prezidentin yüksək etimadını doğrultmağa çalışan, ciddi, işgüzar, səmimi və ziyalı bir icra başçısı qazandılar. Bu bir təsadüf idimi?

Bu bir təsadüf idimi?

Çünki Aydın Əlihüseynov vaxtı ilə Ulu Öndərin respublikadan kənarda təhsil almağa göndərdiyi seçmə gənclərdən olub. Heydər Əliyev məktəbinin layiqli davamçısı sonralar müxtəlif vəzifələrdə çalışıb, xarici ölkələrdə vətəni ləyaqətlə təmsil edən xüsusi mütəxəssis kimi fərqlənənlərdən olub. Az vaxt ərzində Prezident fərmanlarının, eləcə sərəncam və göstərişlərinin rayonda uğurlu icrası rəhbərliyin səriştəsinin, xalqa və dövlətçiliyə sədaqətinin, irəliləyişlər yolunda təşəbbüskarlığının və mübarizliyinin göstəricisidir. İcra başçısının istər yerlərdəki görüşlərdə, istərsə də aparatdakı qəbullarda əhali ilə, ayrı-ayrı vətəndaşlarla sağlam ünsiyyəti, dialoq mədəniyyəti, məsələlərin icrasına yönəlik düzgün və real mövqe tutması nümunəvi iş üslubudur. Oğuzlular daim onların mənafeyi uğrunda çalışan bu mübariz və səmimi insanı özlərinə arxa və dayaq hesab edirlər.

Doğrudan da son illər Oğuzda çox işlər görülür. Prezidentin bu ucqar rayona səfərləri İlham Əliyevin "Mən hər bir azərbaycanlının prezidentiyəm" gerçəkliyini təsdiqlədiyi qədər, həm də diqqət və qayğının reallaşması baxımından da hadisəyə çevrildi. Eyni zamanda Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəməri bu rayonun respublika əhəmiyyətli strateji bir xüsusiyyətini də ortaya qoydu. O vaxt hörmətli prezidentimiz əbəs yerə deməmişdi: "Oğuz rayonu çox gözəl təbii sərvətlərə malikdir. Gözəl təbiəti var, iqlimi var. Çox gözəl mənzərəli yerləri var. Əminəm ki, turizm də Oğuz rayonunun gələcək inkişafına böyük xidmətlər göstərəcəkdir".

Sitat özü vacib məsələyə işıq saldı. Bu günlərdə Prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər Kabinetinin 2010-cu ilin sosial-iqtisadi inkişafın yekunlarına həsr olunmuş iclasında çox mühüm bir məsələ diqqəti cəlb etdi. Prezident 2011-ci ilin "Turizm ili" elan edilməsinin zəruriliyindən danışdı. Budur, Prezidentin də 2 il bundan əvvəl söylədiyi kimi turizm həqiqətən Oğuz rayonu üçün də geniş perspektivlər vəd edir. Qeyd etmək lazımdır ki, 2010-cu ildə, eləcə də əvvəlki dövrlərdə Oğuz rayonunun turizm mərkəzinə çevrilməsi ilə bağlı Prezidentin qarşıya qoyduğu vəzifələrin layiqincə yerinə yetirilməsi üçün müəyyən işlər görülmüşdü. Belə ki, lazımi infrastrukturun yaradılması, dövlət tərəfindən iş adamları və özəl qurumlar tərəfindən investisiyaların cəlb olunması istiqamətində işlər davam etdirilir. Bununla əlaqədar rayon rəhbərliyi bu sahənin inkişafına köməkliyin gücləndirilməsi, iş adamlarının regiona marağının artırılması, onlara müvafiq şəraitin yaradılması üçün bütün imkanlardan istifadə edir. Oğuz şəhəri, Calut, Bucaq və Xalxal kəndləri ərazisində yeni turizm obyektlərinin tikintisinə başlanılmışdır.

Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramında nəzərdə tutulmuş tədbirlərin vaxtında yerinə yetirilməsi üçün Oğuz rayonunda xeyli işlər görülmüşdür. Əvvəlki illərdə başlanmış obyektlərin inşası uğurla davam etmiş, bir sıra yeni tikintilərin təməli qoyulmuşdur. Əsaslı obyektlərdən olan "Qlükoza" zavodunun tikintisi başa çatdırılaraq istifadəyə verilmişdir. Rayon Poils Şöbəsi üçün müasir görkəmli yeni inzibati bina da keçən ilin tikintilərindəndir.

"Qoşabulaq" adlanan ərazidə müasir memarlıq üslubunda yerli iş adamının sərmayəsi hesabına inşa edilən turizm obyektinin müəyyən hissəsi istifadəyə verilmiş, qalan işlər isə bu il başa çatdırılacaqdır. Bu obyektin smeta dəyəri 2 milyon manat təşkil edir.

Oğuz kənd təsərrüfatı rayonudur. Rayonun iqtisadiyyatında taxılçılıq, bağçılıq və heyvandarlıq mühüm yer tutur. Ötən il zəmilərdən 17516 ton taxıl biçilmişdir. Tərəvəz istehsalı 2765 ton olmuşdur. 2010-cu ildə 5 min tondan çox meyvə məhsulları əldə edilmişdir. Rayonda iribuynuzlu mal-qaranın sayı 29289 baş, qoyun və keçilərin sayı isə 60958 baş olmuşdur.

Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəmərinin çəkilişi ilə əlaqədar 2010-cu ilin birinci yarısı ərzində əvəzlənərək mülkiyyətə verilmiş torpaq sahələri Xalxal, Calut, Tayıflı, Kərimli, Sincan, Dəymədağlı, Mollalı, Tərkeş, Bayan, Muxas kənd sakinlərinə bütövlükdə, Şirvanlı kəndi üzrə torpaqların bir hissəsi isə naturada mülkiyyətçilərə tanıdılmışdır.

Son illər Oğuzda təhsilin, səhiyyə xidmətinin inkişafı, müasirləşməsi sevinc doğurur. Biz əvvəllər bu barədə geniş söhbətlər açmışıq. Əlavə olaraq qeyd edək ki, keçən il rayonda ən müasir tələblərə cavab verən xəstəxana kompleksi də istifadəyə verilmişdi.

Gözəlliklər

Oğuz rayonu təbiət gözəllikləri ilə daha çox fəxr etməlidir. Rayonun relyefi əsasən dağlıqdır. Ən hündür dağ zirvələri 3900 metrə yaxındır. Ərazisindən Türyançay, Xalxal, Əlican, Daşağıl, Qalaçay kimi gursulu çaylar keçir. Alp və subalp çəmənləri var. Enliyarpaq meşələr geniş yer tutur. Ümumi meşə sahələri 41 min hektara yaxındır. Ərazidə bir çox nadir heyvan və quş növləri məskunlaşır.

Keçən il Oğuz Meşə Mühafizəsi və Bərpası Müəssisəsinin direktoru bacarıqlı mütəxəssislə əvəz olunduqdan sonra meşələrin mühafizəsi, yeni zolaqların salınması və digər zəruri tədbirlərin görülməsi diqqəti cəlb edir.

Oğuz yeni inkişaf mərhələsində özünün iqtisadiyyatı, müasirləşməsi və təbiət gözəlliyi ilə daha firavan, daha işıqlı günlərə boylanır.

Məzahir ƏHMƏDOĞLU

Ədalət.- 2011.- 26 yanvar.- S. 7.