Pişiyin yediyi oğlan - Hekayə
Qapalı idi. Yeriyəndə
başını yuxarı qaldırmazdı. Hündürboylu
adamın başı sinəsinə doğru 10 dərəcə
əyilib. Bəbək çərçivəsinin üst tərəfi
ağlayan smaylikin göz yerinə çəkilmiş qövsə
oxşayır. Alnındakı qırışlar
sayılır. "Nə maraqlı xətlərdi, lap
üzgüçülük hovuzundakı kanata
oxşayır"- özünü aşırma çantaya
qucaqlatdıran dayanacaqdakı qızın
pıçıltısıdı. Ancaq mən eşitdim.
Müəllifəm axı.
Davam edək: sifətində
yeniyetməlik barmağının üzərində ekspedisiya
apardığı civzələrin çuxurları qalıb. Elə
də çox deyil. Lap bir dənə də olsa, gözdən
düşən şüa o çuxurda sınmalıdı.
Monitordakı hərflər bostanda
müqəvvanı saymayan sərçələrin
lobyaların şaquli istiqamətdə
bağlandığı ipdəki rəqsləri
xatırladır. Son vaxtlar o sərçələri tez-tez görürəm.
Əminəm, gözümün şüası çuxurlarda
sınıb qalıb. Hər sifətdən geriyə nə
qayıdıbsa, indi onun işığı ilə baxıram.
Smaylik oğlanı təsvir edəndə təcrübəmə
söykənirəm. Yerim rahatdı.
Qızın dili yenə dinc
dayanmır: "Saçına bağladığı lenti
versəydin, pişiyimin boynundakı zınqrovun ipini dəyişərdim".
Bu dəfə pıçıldamadı, oğlanın
özünə dedi.
Lap dəqiqini bilmək istəyirsiz?
Lap dəqiqi olduqca sadədi. Kameranın gözü ilə
baxaq: Arxa şüşəsindən dayanacağın içərisini
göstəririk. Uzaq məsafəyə qaçış
zolağında start vəziyyətdən əvvəlki
pozanı almış idmançıları xatırladan iki nəfər.
Qızlar oğlanlarla, oğlanlarsa qızlarla
yarışmırlar - aydındı. Mənzərəyə
arxa tərəfdən baxırıq axı. Hər ikisi
şalvarda və gödəkçədə, saçları
da uzun... Qız oğlana yaxınlaşır. Operator
kameranı əsdirir. Peşəkar deyil,
tamaşaçıya elə gəlir ki, qız oğlanın
üstünə yıxılacaq. Aaaaa, yıxılır ki...
bax mənim bundan xəbərim yoxdu.
- Bağışlayın,
ayaqqabılarım...- qız nə deyəcəyini bilmir...
- Olur. Ayağınız əzilmədi
ki?..- oğlan qamətini bir az da əyir.
- Deyəsən əzildi -
qızın gözü oğlanın sifətindəki
çuxurlardan birinə ilişir. Çox
çalışır çəkib çıxara bilmir.
Başını sağa-sola fırladır...
- Deyəsən
özünüzü pis hiss... Bir-birini əvəz edən
avtobusların səsi imkan vermir eşidim... Belədə ki,
"hiss"- dən sonra "edirsiz" gələr də...
Kameranı dayanacağın
qarşısında qururuq. Ağlayan smaylik gülür.
Oğlan gözlərinin quruluşuna yaraşmayan qəhqəhə
çəkir. Qız da ona qoşulub.
- Nə dedin, saçımdakı
lenti verim pişiyinin boynuna bağlayasan?- oğlan əlini
qızın başına çəkir - sən nə
maraqlı qızsan.
- Belə dedim, - qız təkrar
edir: "Düşünürəm bu oğlan saçına
bağladığı lenti versəydi, pişiyimin
boynundakı zınqrovun ipini dəyişərdim".
- Bəs qorxmursan, hirslənərəm?
- oğlan daha gülmürdü.
- Elə
adama oxşamırsan, - qız əlini oğlanın
saçındakı lentə uzatdı.
İndi kameranı
yığışdıraq. Bu mənzərəni az adam
görsə yaxşıdı. Film kütlənin
marağına hesablanır. Kütlə isə kütdü.
Bizim oğlan lenti çıxarıb qıza verəcək.
Filmə baxan kütlənin gəldiyi yeganə qənaət:
oğlan qıza vuruldu.
37 yaşdayam. Ailəliyəm.
Övladım da var. Həyat yoldaşımı çox sevirəm.
Saçımdakı qara tüklər yalnız
başımı yuyanda güzgüyə baxsam
görünür. Tükləri hövkələyirəm,
ağların arasında qaraltılar güzgüdə əksini
tapır. Qarnım da çıxıb, hətta
redaksiyların birində iş yoldaşım olan 52
yaşlı xadimə xanım mənə 50 yaş
vermişdi. Çox pərt oldum. Həmkarlarım mövzu
tapmışdı. Doğrusu qıcıqlanırdım. Vəziyyətdən
çıxmaq üçün yaşımı çoxaldan
xanıma dedim: "Deyəsən özünə yoldaş
axtarırsan ha...".
12 cümləlik mətndən
gördüz də məni... Sevməyin, vurulmağın
qanadlarında gələn mövzu bu kişinin harasına
yaraşır ki, onların əlindən tutub aşağı
düşürsün, sonra ədəb-ərkanla hekayəsinə
qonaq aparsın... Bu kişi uzağı sexdən yazar, o da
çox primitiv alınacaq. Oxucu cənnət həzzi əvəzinə
"Jalə" şirələrinin dadını hiss edəcək
damağında. İstedadım ancaq ona çatar ki, məsələ
bitəndən sonra qızı çarpayıdan
qaldırıb, soyuducuya tərəf aparım, ordan "Jalə"
götürüb içsin. Bildiyim budu: o məsələdən
sonra xanımlar yanğıyla su istəyir.
Gördünüz, nə qədər bəsitəm...
İnsana cənnət həzzini dadızdıran,
dünyanı yaradan və dağıdan prosesə "o məsələ"
deyirəm.
Gözümə barmaq uzanır. Əlimin
arxası ilə qarşısını kəsirəm. Barmaq
soruşur: "Hardan bilirsən cənnət həzzidir, cənnətdə
olmusan? Tanış gəlir. Hə, bizimkidi, kütlədən
qopub gələndi. "Bizi Allah yaradıbsa, bəs Allahı
kim yaradıb?" "fəlsəfəsinin"
daşından, qumundan özünə ev tikib, nə qapı
qoyub nə baca...
Əlbəttə, o belə qənaətə
gələcək: oğlan qıza vurulub. Vurulmayıb. Qız
lenti oğlanın əlindən alıb, üzündən
öpmək istəyir. Qabağa doğru əyilir,
dabanlarını qaldırır, yox, boyu çatmır.
Oğlansa qımıldanmır. Gözlərinin ağı
çoxalıb, kərtənkələ dilinə oxşayan
burnunun pərləri tərpənir. Çənəsi ilə
sinəsi arasındakı 10 dərəcənin yaratdığ
trapes şəkilli "pəncərə"dən baxanda
hülqumunun olub-olmadığını müəyyənləşdirmək
çətindir. Amma nəsə batır-çıxır.
Hovuzdakı üzgüçülərin başına
oxşayır. Bilirsiz, hansının? Yazım da: qələbəyə
ikinci çatacağını yəqinləşdirib
azarkeşlərə imitasiya xarakterli baş rəqsi göstərən
üzgüçünün. O, uduzub, başını suya
salıb çıxarmasının qabağa getməyə dəxli
yoxdu. Hər şey baş məşqçinin təəccübünə
"neyniyim e..." cavabı vermək üçündü.
Lent qızın əlindədi. Oğlan
yenə gülür, ardından soruşur:
-
Daha nə lazımdı?
- Heç nə...yox...hə də...
heç nə...- qız kəkələyir, bu fikrini isə səlis
şəkildə ifadə edir - burdasızsa, aparım bunu
zınqrova keçirib pişiyimin boynunda gətirim.
- Buyurun, - smaylik diyirlənə-diyirlənə
dayanacaqdakı oturacağa qalxır və oturur.
...Oxuyursan. "Undum qoğal
olmuşam, süd ilə yoğrulmuşam...". Sizi
yaxşı tanıyıram. Mütəfəkkirinizin ədəbiyyatda
miras qoyduğu üslubdan çıxa bilmirsiz... Maraqlı
olsun deyə, ciddi hekayəmdə, ciddi bir oğlanı diyirlədirəm,
sən mahiyyəti ayağının altına qoyub
"qoğal nağılı"nın sauntrekini oxuyursan...
Şüuraltı istək: təhsil olmasın, yurdun
böyrünə "murd" yapışdırıb,
doğulduğu obanı "yurd-murd" qəbiristanlığında
basdırasan, mənəviyyatın iniltisində uşaq
yatızdırasan, "laylay"ın sözlərini də
bu iniltinin musiqisində zümzümə edəsən. Bircə
qoğalla rəftarın düzgündü. Bircə qoğal
olsun. Bildiyin bircədi: yemək.
Smaylik oğlan acdığını hiss edir.
Yaxınlıqda "Fast fud"
var. Getmir. Tam 8 dəqiqə
keçir. Zınqrov səsi gəlir. Bu da həmin pişik.
Artıq dayanacaqdadı.
Qız da sağ tərəfdən çıxır.
-Bu da o - pişiyi göstərir.
Oğlan əyilib pişiyi qucağına götürür.
Ayağa durmur, eləcə 45 dərəcəlik
bucaq altında qatlanan dizlərindən budunun sonuna qədər uzanan iki tilin üstündə
oturub, arxasını aşağı-yuxarı yelləyir.
Əvvəl pişiyin
zınqrovunu oynadır.
"Zınq-zınq". Qız
isə belə reaksiya verir:
"Dup-dup". Sonra əlinin
içini onun burnuna yapışdırır.
Əlini burunun ətrafında "Pole Çudes"
çarxı kimi fırlatdıqca dırnaqları
ilə heyvanın sifətində sanki mina axtarır. Pişiyin üzü şümaldı,
dırnağına heç
nə dəymir. Gözlərini alnına zilləyir, qırış
deyil. Gözünə
baxır - yupyumrudu. Pişiyin saçı da yoxdu ki,
onun uzun və qısa olduğunu bilsin. Hülqumuna baxmaq istəyir, görmür. Heyvanın çənəsi
ilə sinəsi arasındakı 10 dərəcənin
yaratdığ trapes şəkilli "pəncərə"dən
baxanda hülqumunun olub-olmadığını müəyyənləşdirmək
çətindir.
- Təkcə burasından mənə oxşayır-pişiyin xirtdəyindən
yapışan oğlan
bu sözləri qızın qulağına
deyir.
Hə, gur səslə deyir. Qız diksinir. Onun kənara çəkilmək
istəyinə başına
çırpılan pişik
təkan verir. Smaylik pişiyi qızın başına çırpır. Miyovultu
adamın beyninə Brejnev basdırılanda orkestrin ifa etdiyi
marş təsiri göstərir. Qız fərarilik etməyə hazırlaşan əsgər
sayaq arxaya doğru hərəkətə
başlayır. İkinci
addımda kürəyi
dayanacağın yan pəncərəsinə söykənir.
Bir dəqiqə qabaq qızın boyu məsafəsindən böyrü üstə yerə dəyən pişik ani olaraq ayağa qalxır və sahibinin ayaqlarından başlayaraq başına doğru yol alır. Çatır. Yerini rahatlayandan sonra qalxıb bir neçə dəfə özünü
qızın başına
çırpır. Qızın
yaxasından tutmaq istəyən ağlayan smaylik pişiyin uzaqgörənliyinə ucadan
"əhsən" deyir.
Qız küncə büzüşüb ağlayır.
Pişik gözə dəymir. Oğlan pişiyi axtarır. Öz-özünə deyinir:
"İt balası hara getdi?.." "İt balası" sözündən özü
də diksinir. Ağzından selik tökülən qızın
hıçqırtılarına əhəmiyyət vermədən
ordan uzaqlaşmağa
hazırlaşanda pişiyin
ona doğru qaçdığını arxasınca
isə sarılı- qırmızılı tüksüz
it düşdüyün görür.
Heyvanlar dayanacağa yaxınlaşır. Sifəti
qan içində, sallanan dilinin ucundakı pulcuqların qar dənələrini xatırladan, pəncələrindən
qarışıq paroduya
olduğu aydın sezilən, boğazında
xaltası olan iti yaxından görəndə oğlanı
vahimə basır.
Artıq gecdi. Pişik hələ də dayanacağın küncünə
qısılmış vəziyyətdə
qalan qızı qucaqlayan çantaya girir. İt oğlanın kərtənkələ
dilinə bənzəyən
burnunu gəmirir. Dəhşətli bağırtı
boğuşma başlayandan
ilk dəfə dayanacağa
gələn avtobusdakı
sərnişinlərin bir
anda qapılardan tökülüşməsinə səbəb olur. İt arxası üstə yerə yıxdığı oğlanın
sağ qulağını
qoparıb. Heç kim yaxınlaşmır. Dayanacaqda nə qız var, nə
də pişik...
Uzaqdan təcili yardım
maşınının həyəcan siqnalı eşidilir... Sərnişinlər
növbəti avtobusa doluşurlar. İndi görürəm,
deyəsən hamısında qulaqcıq var. Dingildəyirlər.
Təkcə bir nəfərdən başqa. Tərpənmir.
Sanki yerindəcə ölüb. Dayanacaqdan səs gəlmir.
İt smaylik oğlanın sinəsindən axan qanı
yalayır, oğlansa ancaq sol ayağını tərpədir.
Avtobus hələ tərpənməyib. Qulaqcığı
olmayan sərnişin də həmin vəziyyətdədi. Pəncərəyə
yaxınlaşıram. Bunun qulağı yox imiş ki... Bir
qulağı...Qulaq?.. Yerdə var ki... əyilib itin
qopardığı qulağı dayanacağın ortasından
götürürəm. Bu an avtobus tərpənir.
Özümü tez içəri atıram. Qulaqsız
oğlana yaxınlaşıb əlimdəkini ona uzadıram.
Gülümsünür. Qulağı məndən alıb,
yanındakı boş oturacaqdakı zənbilə qoyur.
Təcili yardım
maşını çatıb. İki həkim oğlanı
qaldırıb xərəyə qoymağa
çalışır. Daha sol ayağı da tərpənmir.
İt qanlı dilini sallayıb mənzərəni seyr edir.
Daha heç nə görmürəm. Avtobus ordan uzaqlaşıb. Hara gedirəm ki... Avtobus ilk saxladığında düşməyə hazırlaşıram. Dayanacaq. Bir nəfər var, o da xanım...
Ceyhun Musaoğlu
Ədalət.-2012.-23 avqust.-S.3