...XATİRƏSİNƏ

O, dünyada yox imiş.

Gördüyüm kəs yuxuymuş...

Nə siqaret çəkərmiş,

Hey sümürə-sümürə.

Nə də

baş qaldırarmış

xırda bir səs-səmirə.

Oturmazmış

burada,

bu divarın yanında.

Görünməzmiş

dərdimiz

onun həyəcanında.

Özü olmadığından

olmayıb bir arzusu.

Nə biz olmuşuq,

nə o,

Ağ bir yalan imiş bu.

Ağlama, könlüm,

kiri...

Gözümdə yaş qalmayıb,

Bu adda,

bu nişanda,

O gözəl gənc

cahanda

Olmayıb,

olmayıb,

olmayıb...

GECƏ DƏ, GÜNDÜZ DƏ FİKRİMDƏ SƏNSƏN

Gecə də, gündüz də fikrimdə

sənsən,

Mən kimin fikrində

yaşayım, söylə?

De, hansı bir ürək qəbul eləyər

Məni sən ünvanlı, dərdlə, gileylə.

Hansı bir ürəyə yan alsam əgər,

Dərdimin adından biləcək yadam.

Biləcək gəlməyəm, köçəri quşam

Soyuğam, uzağam, dərdəm, fəryadam.

Olsa, olsa məni qonaq eyləyər

Baxıb gözlərimin məzunluğuna

Mənsə səhər durub gizli qaçaram

Utanıb əliva demərəm ona...

Gecə də, gündüz də fikrimdə

sənsən,

Mən kimin fikrində

yaşayım, söylə?

BABƏKİN QOLLARI

Qolu sındırılmış Babək,

Yurdu yandırılmış Babək,...

Qan rəngli bir arabada,

Şərq boyda bir xarabada,

Söyə-söyə,

döyə-döyə,

Hamıya görk olsun deyə

Kənd-kənd gəzdirilən Babək.

Ölübən dirilən Babək,

Qollarını görməyəndə

Azca rahat olan Babək.

Bir qırmızı yuxu içrə

Uzaqlara dalan Babək,

Deyən Babək: - Aman dostlar,

Hücum çəkin qoşun-qoşun,

Orda mənsiz qılınc çalan

Qollarımla bir vuruşun.

İki sevgi

Gözəl qız, sən saf susan,

İki qəlb arzususan.

Mən səni sevirəm

Sususzluğun od vurub köz kimi yandırdığı

dodaq su sevən kimi.

O isə səni sevir

rahatca bardaş qurub,

- Kabab üstdən sərin su pis olmaz - deyən kimi

Gözəl qız, sən işıqsan,

Yurduma yaraşıqsan.

Mənsə səni sevirəm

iynənin ucu boyda

İşığa həsrət qalan göz işıq sevən kimi

O isə səni sevir

Bir şən mağarda, toyda,

İşıqlardan yaranmış yaraşıq sevən kimi.

Danış, ucalsın səsin,

Qısılmasın nəfəsin.

Mən ki səni sevirəm

Bakıdan, Daşkəsəndən

Gələn bir səda kimi,

Səs kimi,

Qüdrət kimi

O isə səni sevir,

Gizli deyil ki səndən,

Bir otaq küncündəki qəmli sükunət kimi.

Bu mən, bu o, bu da sən,

De görək nə deyirsən!

Amma yaxşı fikir ver bu iki məhəbbətə.

Daha heç nə demirəm

Nöqtə, nöqtə və nöqtə.

1953

Bakı küləyi

Demirəm hər zaman gəz bu diyarı.

Sındır budaqları, əy budaqları.

Bəzən də sakit əs, su kimi durul,

Gəlib dalğa-dalğa tökül qoynuma.

Gah da mənə çatıb havada burul.

Burula-burula dolan boynuma.

Amma ürəyimdə bir sözüm də var,

Sən ey soyuq xəzri, isti giləvar!

Gəlsə yuxu kimi bu həyat sənə

Min bir mübarizə xatırlat mənə.

O güclü dalğalar. o gur dalğalar

Qəfil yerimdən də qoparsın məni.

Gurlasın o ki var, coşsun o ki var,

Yüyürdə-yüyürdə aparsın məni.

Gurla var gücünlə, gurla, ey külək,

Saçımı da dağıt, sinəmdən də bas!

Mən də cavab verdim, mənə qulaq as:

Gəl bir də toqquşub döş-döşə gələk!

Görsən tyfansızam, görsən rahatam,

Qoyma xumarlanıb evdə də yatam.

Ey Bakı küləyi, səhərə kimi

Sındır pəncərəmi, döy pəncərəmi!..

1954

Mənim ömrüm

Ömür tənhalıqda bada gedərdi

Əgər olmasaydı gözəl insanlar.

Mənimdir onların sevinci, dərdi,

Mənə özüm kimi əzizdir onlar.

Bəzən rastlaşıram özümlə özüm

Düşəndə bir yerə güzarım mənim.

Yüz gördü, min gördü, çox gördü gözüm

Bir deyil, on deyil məzarım mənim.

Torpağın altında çox darıxıram,

Torpağın üstündə nə qədər şənəm.

Gah sağa göz qoyub sola baxıram

Hər yerdə mən varam, hər yerdə mənəm.

Deyib: "Nə tez öldü, nə nakam öldü" -

Bəzən gül qoyuram məzarım üstə,

Deyirəm az güldü, çox azca güldü,

Qoy gülüm, qalmasın arzusu gözdə.

Baxsan bu dünyanın ha tərəfinə

Bir yerdə qəbrim var, on yerdə sağam.

Göy uçsa, yer qopsa ölmərəm yenə,

Hələ neçə dəfə doğulacağam.

1954

Atamın xatirəsi

O sərt idi. Səhər dərsə tələsəndə mən

Bildirməzdi yolda durub boylandığını.

Bircə dəfə söz açmazdı qəlbindəkindən,

Söyləməzdi övlad üçün çox yandığını.

Gizli-gizli məni süzüb gülərdi bəzən

Durub-durub güc gələrdi əyri qəlyana.

Övladına bircə dəfə "can" söyləməkdən

Övlad üçün can verməyi daha asandı ona.

Əməksevər. ağır, enli, cod əli vardı,

Tale kimi endirərdi çiynimə hərdən

Sərt üzünə bircə anlıq səhər doğardı

Bilməzdim ki, hansı nurlu düşüncələrdən.

Sevgisi də soyuq idi - təzə əkini

Hər bəladan hifz eləyən qar kimi.

Moskvada oxuyurdum,

Tərk etdi məni.

Gələn kimi bir əbədi ayrılıq dəmi

Gah istəyib məni görə. Gah deyib ki mən

Qoy bilməyim

O utanıb öz ölümündən

Ah, o niyə belə etdi, bu nə qubardı?

Nə zamansa bu nişanda bir atam vardı.

1959

Kür, sənə bənzəyən nəğməm olaydı!

Ey Kürüm, sanıram bir xoş nəğməsən,

İndicə qopmusan min-min dodaqdan.

Sənintək mənalı bir nəğməni mən

"Hardasan", - deyərək gəzirəm çoxdan.

Doldurub ovcuma sərin suyunu

Sevdiyim nəğmənin bir damlasıtək,

Ey könül, deyirəm, seyr elə bunu,

Mənalı olmağı bundan öyrənək.

Yazdığım nəğmə də istərəm ki mən

Sədada, qüdrətdə tamam sən ola.

Həvəslə. zövq ilə həm dinlənilən.

Həm də ki gözlərə görünən ola.

Axar ürəyimə yüz ömrün kamı

O əziz yaransa elə su kimi.

Qoy belə olmasa könlün ilhamı,

Dağılsın bir uşaq yuxusu kimi!

Sənintək a Kürüm, mənim də nəğməm

Axa şəhərlərə, axa kəndlərə.

Mildə iş qurtarıb susanda aləm

Xoş səda salaydı aynabəndlərə.

O da dalğalanıb, yeriyib arx-arx

Bu ana torpağı qucaqlayaydı.

Sən ellər gəzəndə işıq saçaraq

Sözüm könüllərə şəfəq yayaydı.

Sənintək axaydı səsim də, a çay,

Muğanda "su" deyib yananda düzlər,

Mənim də nəğməmi tarlada hər yay

Sərin suyun kimi içəydi qızlar.

Hər könül istəyim, könül harayım

Ellərin qeydinə belə qalaydı.

Heç nə istəmirəm, mənim Kür çayım,

Bir sənə bənzəyən nəğməm olaydı.

Əli Kərim

Ədalət.-2012.-11 fevral.-S.20.