"Ay usta, siqnalı çox tez-tez
işlətdiyim üçün kömürü
qurtarıb"
"Həmkar"ın dördüncü
sayının qonağı "Kaspi" qəzetinin
müxbiri Rufik İsmayılovdur. Maraq üçün deyim
ki, həmkarımın imzasını məhz "525-ci qəzet"dən
tanımışam.
"Həyatda nə əldə
etmişəmsə, bu sənətə, bu peşəyə
borcluyam"
- 25 iyun 1982-ci ildə Qərbi Azərbaycanın
Göyçə mahalında anadan olmuşam. 1988-ci ildən məlum hadisələr səbəbindən
Bakıda yaşayıram. 1998-ci ildə orta məktəbi
bitirib, 1999-cu ildə Müstəqil Azərbaycan Universitetinin
"Humanitar elmlər fakültəsi"nin jurnalistika
ixtisasına qəbul olmuşam. 2003-cü
ildə ali təhsilini başa vurub, 2005-ci ildə
Naxçıvan Dövlət Universitetinin "Mətbuat
tarixi" istiqaməti üzrə magistraturasına qəbul
olmuşam. 2007-ci ildə həmin universiteti fərqlənmə
diplomu ilə bitirərək magistr dərəcəsi
aldıqdan sonra bir il müddətinə Gəncə və Bakı
şəhərlərində həqiqi hərbi xidmət
keçmişəm. Hazırda Bakı Dövlət
Universitetinin jurnalistika istiqaməti üzrə doktorantıyam.
-İlk iş yerin hansı olub?
- 2003-cü ildə müstəqil
ictimai-siyasi mətbuat orqanı olan "Azad Azərbaycan" qəzeti
ilə əməkdaşlığa başladım. İki
ildən sonra-2005-ci ildə "525-ci qəzet"ə gəldim.
Həmin il Naxçıvan Dövlət Universitetində əyani
şəkildə magistraturaya daxil olduğuma görə,
iş yerimi dəyişəsi oldum. Naxçıvan Muxtar
Respublikası Ali Məclisinin və Nazirlər Kabinetinin rəsmi
orqanı olan "Şərq qapısı" qəzetində
fəaliyyətimi davam etdirdim. Hərbi xidmətdən
qayıtdıqdan sonra Naxçıvan Muxtar Respublikası
Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinin
"İctimai-siyasi verilişlər Baş
Redaksiyası"nda Redaktor vəzifəsinə təyin
edildim. Yenidən 2009-cu ilin mart ayından 2012-ci ilin yanvar
ayına kimi "525-ci qəzet"də müxbir vəzifəsində
işlə başladım və bu ilin yanvar ayının
16-dan "Kaspi" qəzetində müxbir vəzifəsində
çalışırm.
- Bəs
jurnalistikaya gəlişin necə alındı?
- Mənim jurnalistikaya gəlişim
universitetdə ali təhsilimi başa
vurandan sonra olub- 2003-cü ildə. Hələ
universitetin sonuncu kursunda oxuyanda qrup yoldaşlarımın bir
qismini televiziyaya, bir qismini radioya, tanış-bilişi olmayan,
nece deyərlər day-dayı olmayanları da qəzetlərə
praktikaya yazmışdılar. Mən də
o day-daysızlar sırasında idim. Beləliklə,
mənimlə bərabər 4 qrup yoldaşım "Azad Azərbaycan"
qəzetinə praktikaya gəldik. Əvvəlcə
təcrübəli müxbirlərlə birgə mətbuat
konfransları, tədbirlərə getdim. Özüm
üçün lazım olan bilgiləri topladım. Həmkarlarımın dəstəyi ilə sonralar
özüm sərbəst şəkildə belə tədbirlərdən
yazılar hazırlamağa başladım. Beləliklə də mən jurnalistikaya gəldim.
Jurnalistikaya həvəsimin oyanmasında isə əmim
oğlu Radikin necə deyərlər, böyük təsiri
olub. O, atam tərəfdə ən böyük nəvə
olduğu üçün nailiyyətləri istər-istəməz
kiçik əmiuşaqları üçün də bir nümunə
olurdu. Radik Bakı Dövlət Universitetinin
jurnalistikasına qəbul olub oxuyandan və jurnalistika sahəsində
işləyəndən sonra məndə də bu sənətə
maraq yarandı.
-
Peşman deyilsən ki?
- Səmimi deyirəm ki, xeyr. Mən həyatda nə əldə etmişəmsə,
bu sənətə bu peşəyə borcluyam. Çətinliklər heç vaxt jurnalistikaya olan həvəsimi
öldürməyib. Olub ki, bəzən
özümə qapanıb bu sənətdə pulun olmaması
barədə fikirləşmişəm. Belə
hallarda ailə üzvlərimin, xüsusən də atamın
mənəvi dəstəyini görmüşəm. O, mənə
tez-tez yolumu dəyişməməyi, fikrimi cəmləyərək
yalnız öz yolumla getməyi tövsiyə edib, zamanla hər
şeyin düzələcəyinə məndə ümid
yaradıb.
- Niyə
"525-ci qəzet"dən getdin?
- "525-ci qəzet"in
mənim bir jurnalist kimi formalaşmağıma, imzamın tanınmağına
böyük faydası olub. Bunu inkar etmək
naxələflik olardı. Amma orada
aldığım aylıq məvacib məni qane etmirdi.
Çünki xərclərim daha çox idi, üstəlik də
qiyabi ödənişli təhsil alacağımı nəzərə
alsaq, daha yüksək maaşlı bir iş axtarırdım.
Məhz belə bir məqamda "Kaspi" qəzetindən
təklif gəldi. Mən də Rəşad
müəllimlə danışıb halallaşdım və
"Kaspi"yə gəldim.
-"525-ci qəzet"də nə qədər
alırdın və indiki məvacibin nə qədərdir?
-Açığı bu tipli
sualları cavablandırmağı xoşlamıram. Amma hər
halda buradakı maaşım əvvəlki iş yerimdən
iki dəfə çoxdur.
- Nəzərə al ki,
rubrikanın əsas məqsədlərindən biri jurnalistlərin
sosial durumuna güzgü tutmaqdır
- Mən bayaq sualı cavablandırdım.
Ona görə də mümkünsə o biri
suala keçək).
-Ailəli
insan üçün müxbir qazancı yetirmi?
- Allah bərəkət versin. Halal olan pul hər zaman insana yetər. Üstəlik, ailə başçısı kimi hər
ikimizin öz ixtsasimiz üzrə işləməsi ailəmizi
dolandırmağa yetir.
-Bilirəm ki, Ərturan adında
biri oğlun var. Allah saxlasın. O da jurnalist olmaq istəsə?
- Mən onun seçiminə
heç zaman qarışmaram. Çünki atam
da mənim seçimimə qarışmayıb. Bu mövzuda gərək uşağın
özünün potensialını kəşf edəsən,
yaxud da bu potensialı ifadə etməsinə
yardımçı olasan. İndi soruşanda
böyüyəndə kim olaqsan,
qürurla deyir ki, mən əsgər olacam. Hələlik
onun bu seçimindən qürur duyuram. Axı
nə də olmasa, hansı peşənin sahibi
olmağımızdan asılı olmayaraq hamımız bu Vətənin
əsgəriyik. Digər tərəfdən
oğlum hansı peşənin sahibi olur-olsun, əsası
budur ki, ölkəsinə, vətəninə, millətinə
və ailəsinə layiqli övlad, kamil Vətəndaş
olsun.
- Mətbuatda
hansı imzaları oxuyursan?
- İmzasından
asılı olmayaraq, məni bilgiləndirən, hansısa
yaxşı məqamı və ya fikri özündə ifadə
edən bütün yazıları oxuyuram. Yetər ki, o yazı mənim diqqətimi çəksin.
-
Avtomobilin var?
- Var
- Bəs DYP əməkdaşlarıyla problemin?
- Hər bir normal Azərbaycan vətəndaşı
kimi bəzən mən də DYP əməkdaşları ilə
ünsiyyətdə oluram. Bu bəzən mənim
cərimələnməyimlə başa çatır.
-Hansı həmkarlarınla daha çox münasibət
saxlayırsan, dostluq edirsən?
- Tələbə yoldaşım Bəxtiyar
Məmmədli ilə daha çox ünsiyyətdə
olmuşam. Onunla həm "525-ci qəzet"də
bir yerdə işləmişəm, həm də sadəliyinə,
saflığına və mərdliyinə görə dostluq
münasibəti saxlamışam. Bu
münasibətlər indi də davam edir. Eləcə də
adını çəkmədiyim digər həmkarlarım,
qrup yoldaşlarım, əsgər və magistr
yoldaşlarımlag
- Səncə
jurnalistikada ən böyük yük kimlərin üzərinə
düşür?
- Belə bir məsəl var deyərlər
ki, müxbir redaksiyanın bel sütunudur.
- Bəs
redaktor?
- Amma onları istiqamətləndirən
baş redaktor və ya redaktorların da üzərinə
böyük məsuliyyət düşür.
-
Azərbaycanda müxbir normal dolanması üçün
konkret nə qədər məvacib almalıdır?
- Məncə 800-1000 manat aylıq
məvacibi olsa, normal dolanar.
- Vəzifə
sahiblərindən dostluq elədiyin kimlərsə var?
- Xeyr. Vəzifə sahibləri ilə
məni ancaq işim bağlayib. Yəni onlar menim müsahibim olublar. Onlar arasında böyük əksəriyyət
heç mənim üzümü də görməyib. Yalnız telefon vasitəsilə əlaqə
saxlayıb özümü təqdim edib mənə lazım
olan informasiyanı almışam.
"Düşmən dəyirmanına
su tökəcək bir yazı yazana analitik demək olmaz"
- Nə
zamansa hansısa qurumun mətbuat xidmətində
çalışmaq fikrin var?
- Mənim
dolanışığım yaxşı olandan sonra nəyə
görə isti yerimi soyuq eləməliyəm ki?
Mən jurnalist olmaq
istəyirdim və allaha şükür ki, oldum. Məncə
insan bir yol seçməli və öz işinin ustası
olmalıdır
-
Gününün neçə saatını facebookda
keçirirsən?
- Əvvəl işlədiyim
redaksiyada eləcə də hazırkı redaksiyada sosial şəbəkələrə
giriş qadağan olmayıb. İşimlə
əlaqədar günün müəyyən vaxtını
burada oluram. Bəzən də söhbətləşmək
üçün burada oluram. Amma elə
edirəm ki, bu işimə təsir eləməsin.
Ümumiyyətlə, hər şey nəzarətdə olanda xətasız
olur)
- Niyə
rəsmiyyətə daha çox üstünlük verirsən?
- Rəsmiyyət deyəndə ki,
bacardığım qədər açıq fikirli olmağa
çalışıram. Bəlkə də bu mənim
xarakterimdən irəli gəlir. Amma nə bilim, türklər
demiş, sonuçda beləyəm) Yaxşı da olsam, pis də
olsam...
-
Fikrincə, jurnalistikada ən çətin janr
hansıdır?
- Analitik janr. Çünki bu
mövzuda yazı yazmaq üçün jurnalist gərək
ictimai-siyasi hadisələri yaxşı bilən, analiz etmək
qabiliyyətinə malik adam olsun. Ən əsası isə
hadisələrdən düzgün nəticə
çıxarıb doğru yola istiqamət verməyi bacarsin.
Yoxsa ki, ağlına gələni
düşünüb-daşınmadan ifadə eləyən, hər
şeyə qara yaxan və sonda düşmən dəyirmanına
su tökəcək bir yazı yazana analitik demək olmaz.
- Səninçün
yaxşı jurnalist olmağın beş əsas
prinsipi hansıdır?
- Hər şeydən öncə həmin
jurnalist kamil vətəndaş olmalıdır. Əgər
öz yazıları ilə cəmiyyətə nümunəvilik
təlqin edirsə, özü də nümunəvi
olmalıdır. Jurnalistikanın prinsiplərinə,
xüsusən də qərəzsizlik prinsipinə riayət etməlidir.
Vətənini, ailəsini, işini, peşəsini
sevməlidir. Ən nəhayət, savadlı olmalı,
ziyalılıq yükünü dərk etməlidir
- Gəlsənə,
söhbətin bu yerində başına gələn
maraqlı bir əhvalat danışasan?!
- Avtomobili təzə
aldığım vaxtlardı. Maşını
idarə eləməkdan savayı, heç nəyindən
başım çıxmırdı. Təzə
sürücülüyə başlayan biri olaraq siqnaldan lap
çox istifadə edirdim və bu hal hər zaman mənə
yol yoldaşlığı edən iş yoldaşım Bəxtiyar
Məmmədlinin narahatlığına səbəb olurdu. Bir
dəfə mənə dedi ki, az siqnal ver,
axırda siqnalın kömürü qurtaracaq, qalacaqsan
siqnalsız. Bu mənim ağlıma batdı.
Təsadüfən bir müddət sonra
maşının siqnalı işləmədi. O an ilk
ağlıma gələn Bəxtiyarın sözü oldu və
düşündüm ki, gərək zamanında siqnaldan az istifadə edəydim. Maşınımdakı
bu nasazlığı aradan qaldırmaq üçün servisə
getdim. Orada ustaya deyəndə ki, bəs ay usta,
siqnalı çox tez-tez işlətdiyim üçün
kömürü qurtarıb. Usta əvvəl mənə
təəccüblə baxdı, sonra da əsəbiləşdi.
Elə bildi ki, onu ələ salıram, zarafat
edirəm. And-aman edəndən sonra
siqnalı sökdü və baxdı. Siqnal həqiqətən
xarab olmuşdu... Mən bu əhvalatı Bəxtiyara deyəndə
gülməkdən uğunub getdigDedi bunu sənə ona
görə deyirdim ki, hər dəfə siqnal verib
baş-beynimi aparmayasan))
- Hmmm... Doğrudan da gülməli
və maraqlı əhvalatdı...
- Naxçıvanda "Şərq
qapısı" qəzetində işlədiyim vaxtlar idi. Hər gün bir müxbir qəzetdə növbətçi
qalırdı. Yay aylarının bir
günü bu növbə növbəti dəfə mənə
çatdı. Səhifədə gedən
bütün yazıları korrekturadan sonra özüm təkrar
yoxladım və düzəlişlər ediləndən sonra
nəşriyyata vermək üçün kalkaya vurmağa
başladıq. Sonuncu səhifəyə çatanda məlum
oldu ki, gündüz hidrometeoroloqlardan heç kim
sabah havanın necə olacağını öyrənib
yazmayıb. Bilmədik nə eləyək.
Sonda dizaynerimiz dedi ki, bir buna görə problem
çıxarmağa dəyməz, mən özümdən təxmini
bir şeylər yazacam, onsuz da havalar verilən proqnoz kimi olmur.
Nəysə, dizaynerin sözünə qulaq
asıb sonuncu səhifəni də kalkaya vurduq və nəşriyyata
təhvil verdik. Elə bildik heç kimin xəbəri
olmaz. Amma hər şey əksinə oldu.
Səhəri gün Şahbuz rayonundan redaksiyaya
bir neçə nəfər zəng vurub gileyləndi ki, balam,
axı sizin qəzet bizi burada soyuqdan-qiyamətdən
batırıb qırdı bir insafınız olsun. Mən tez qəzetin arxa səhifəsinə baxanda
gördüm ki, diqqətsizlikdən Şahbuzda havanın
temperaturunu müsbət 30-35 dərəcə yazmaq əvəzinə,
mənfi 30-35 dərəcə yazmışıq. O zaman
buna xeyli gülüşmüşdük.
İntiqam VALEHOĞLUNUN
Ədalət.-2012.-10 fevral.-S5.