"Münasibətlərimizin davam eləməsi üçün çox yalvardı"

"Həmkar"ın altıncı sayının qonağı ilə söhbətimiz elə onun iş yerində-"Xəzər" televiziyasında baş tutdu. Həm də necə?! Yarızarafat, yarıciddi keçən müsahibəmiz mənimçün bəzi məqamlarda Yusifə opponentlik eləməklə yadda qaldı. Amma yaddaqalan təkcə bu deyildi... Beləliklə, "Xəzər" televiziyasının reportyoru Yusif Kərimli özünü tanıdır.

"...atamı cəmi 3-4 dəfə görmüşdük, nadir hallarda evə gəlirdi"

- 1983-cü ildə Göyçay şəhərində anadan olmuşam. Çox maraqlıdır ki, valideynlərimin hər ikisi ucarlı olsalar da, mənim uşaqlığım Göyçayda keçib.

- (zarafatyana) Bəs, niyə Nəqliyyat Nazirliyində işləmirsən?

- Harda yazılıb ki, bütün ucarlılar orda işləməlidir. Axtarsan, orda ştatda olan işçilərin az bir qismi ucarlıdır.

- Jurnalistikaya marağın hardan yaranıb?

- Uşaqlıq illərindən. Mənim atam Qarabağ müharibəsində 3 il tibbi personalın tərkibində olub. O 3 il ərzində atamı cəmi 3-4 dəfə görmüşdük, nadir hallarda evə gəlirdi. Atamın müharibədə olduğu illərdə demək olar ki, evdən bayıra çıxmırdıq. Xalam kitabxana müdiri idi və hər dəfə onlara qonaq gedəndə ən azı 10-15 kitab gətirərdim özümlə. Həmin illərdə vaxtım ancaq kitab oxumağa gedib.

-İxtisaslı jurnalistsən?

- İndi onu da deyəcəm... Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun məzunuyam, ixtisasım pedoqogika və psixologiyadır. Amma sonra beynəlxalq təşkilatların təhsillə bağlı media layihələrində iştirak eləmişəm. Almaniyada uzunmüddətli kursda olmuşam.

- Nə qədər?

- Üç ay. Amma həmin ərəfədə Avropanın bütün böyük ölkələrini gəzmişəm.

- İxtisaslı jurnalist olmamaq fəaliyyətdə çətinlik yaratmır ki?

- Bəs mən niyə kitab oxumaqdan başladım?! Kitab oxumaq insanı düşündürən yeganə amildir.

- Belə başa düşdüm ki, mütaliəyə böyük önəm verirsən....

- Əlbəttə, mütaliə insanın düşüncəsini dərinləşdirir, zəka qabiliyyətini artırır. Hətta belə bir deyim var-kitab oxuyanlar televizora baxanları idarə edəcəklər. Mütaliə eləməyə başlayandan 3-4 il sonra-7-8-ci siniflərdə oxuyanda öz sinif yoldaşlarımın davranışları, həyata baxışı mənə çox cılız görünürdü. Müəllimlərlə söhbət eləyəndə "filan əsəri oxumuşam" deyirdim, inanmırdılar, sual verirdilər, görürdülər ki, həqiqətən oxumuşam. Bax, əlimdəki fincanın bir tərəfini mən, digər tərəfini sən görürsən. Fincanın qulp tərəfini görməsəm də, başa düşürəm ki, onun əllə tutulan yeri var... İnsanlar da bəzən problemi görməyi bacarmırlar. Jurnalist isə başqalarının görmədiyini görməyi bacarmalı, hətta küçədə gəzəndə xəbər axtarmalıdır. Başqalarının görmədiyini görmək üçün isə insanda mütaliənin formalaşdırdığı dərin zəka lazımdır

"Heç də bütün çəkdiyimiz

problemlər öz həllini tapmır"

- Yəni, mütaliəsiz jurnalist olmaq mümkün deyil...

- Məncə bu istənilən peşə sahibinə aiddir. Çox oxumaq düşünmə qabiliyyətini artırır, konkret peşə seçmək isə maraq işidir. Məsələn, mənim marağım buradır, amma taksi sürücülüyünə olsaydı, ağlımı işlədib daha kreativ bir şey icad eləyərdim.

- Səninçün jurnalistikadan əlavə maraqlı bir sahə var?

- Nə vaxtsa jurnalistikadan ayrılsam, istəyərdim ki, gözəl bir restoranım olsun. İnsanlar ordakı yeməkləri yeyəndə xoşbəxt olsunlar.

- Bu pul qazanmaq istəyidir həm də?

- Pul qazanmağı kim istəmir ki?!

- Əgər məqsəd pul qazanmaqdırsa, bir çayxana da aça bilərsən...

- Mən restoran istəyirəm. Arzum insanları xoşbəxt eləməkdir

- Jurnalist kimi problemini həll elədiyin insanları xoşbəxt edə bilmirsən?

- Məsələləri qarışdırmayaq... Məsələn, bu yaxınlarda Əmircanda bir həftədən çox idi işıqlar yanmırdı, getdik, çəkdik. Həmin gün axşam zəng vurdular ki, bir həftədir donurduq, elə siz gələn gün işıqlarımız yandı. Bunlar balaca məsələlərdir, mən işimi görürəm. "Ora insanları xoşbəxt eləməyə, problemlərini çözməyə getmişdim" kimi iddialar gülməli səslənər.

- Sən buna problem həll eləmək yox, işinin nəticəsi deyirsən. Sənin təbirincə desək, bu cür nəticələr çox olur?

- Hə, hardasa 50-50-yə. Heç də bütün çəkdiyimiz problemlər öz həllini tapmır.

"Facebookda qızlar

o qədər yazırlar ki"

- Mobil telefonuna bu cür zənglər gəlir?

- Ən çox da ondan bezirəm. Bəzən gecə saat 2-də zəng vururlar.

- Yəqin ki, hələ subaysan...

- Yox, evliyəm.

- Bəs gecə saat 2-də olan zənglər?

- Reportyorun ailəsi onun işinə öyrəşir.

- Kobud davrandığın olur?

- Məsələn, dünən axşam biri zəng vurub ki, biz gürcüstanlı tələbələr sabah Gürcüstanın Azərbaycandakı səfirliyi qarşısında etiraz aksiyası keçirəcəyik. Dedim ki, niyə bunu televiziyaya yox, mənim şəxsi nömrəmə zəng vurub deyirsiniz? Qayıtdı ki, sizin şəxsi nömrənizə zəng vurduğumuza görə əsəbləşəcəyinizi bilsəydik, zəng vurmazdıq. Mən əsəbəşməmişdim, amma o söz mənim əsəbləşdirdi.

- Piyadasan?

- Bəli, şablon səslənsə də, ictimaiyyət arasında olmağı xoşlayıram.

- Ulduzsayağı bir cavab oldu...

-Yooox... Hər gün metroda bir şey oxuyuram. Başımı aşağı salıram, çatana yaxın başımı yuxarı qaldıranda.... 15-20 dəqiqə gözlərini sifətimə zilləyib baxan insanlar görürəm.

- Şəxsi tanışlıqlar üçün cəhd edənlər olur?

- O qədər...Facebookda qızlar o qədər yazırlar ki...

- Nə yazırlar?

- Normalda ağlından hansı cavablar keçirsə onu.

- "Tırkaya" getdiyin vaxtlar olub? Səmimi cavab ver, amma qəzeti evə aparmazsan...

- "Tırka" məsələsi deyil e (düşünür). Üç il əvvəl facebookda bir qız mənimlə çox səmimi oldu

"Evdə qardaşıma bu haqda

deyəndə, bildirdi ki, biz onlarla ayaqlaşa bilmərik"

- Neçə ildir ki, facebookda olduğun?

- 2005-ci ildən. Artıq yeddinci ildir, eyni akkaunt, eyni ünvandayam.

- Hə bir qızla tanış olmuşdun...

- Bu qız mənimlə danışdı, evdəkilərinin mövqeyini mənə dedi. İlk dəfəydi ki, bu qədər savadlı, daha doğrusu məlumatlı qız görürdüm. Uzun müddət danışdıq, nömrəsini mənə verdi, mənim nömrəmi aldı, gecələr işdən sonra zəngləşərdik... Hətta gecə saat 4-5-ə kimi söhbət eləyərdik...Günlərin birində mənə etiraf elədi ki, çox tanınmış bir məmurun qızıdır. Məmurlara aid olan mühüm sirlər var ki, onlar dar çərçivədə, həmçinin də jurnalistlər arasında bilinir. Həmin məsələlərlə bağlı soruşdum və məlum oldu ki, hər şeydən xəbəri var. Evdə qardaşıma bu haqda deyəndə, bildirdi ki, biz onlarla ayaqlaşa bilmərik.

- Söhbət kimdən gedir?

- Ad çəkmək istəmirəm (amma müsahibədən kənar öyrəndim bu adı-İ.V). Amma o qız sonradan həmin adamın övladı olduğunu doğrultmadı.

- Narkoman deyildi ona görə?

- Yox, narkoman deyildi. Bu vəziyyət altı aya yaxın sürdü, məni sevdiyini etiraf elədi.

"Dedim heç olmasa gəlim

aşağıdan baxım,

sən də pəncərədən mənə bax"

- Bəs sən?

- Mənim onu sevməyim üçün onunla görüşməliydim. Nə illah elədimsə görüşmədi...Dedim ki, heç olmasa oxuduğun ali məktəbə gəlib səni uzqadan görüm, yenə etiraz elədi. Bildirmişdi ki, Bakıdakı məşhur "Milyonçular məhəlləsi"ndə villaları var. Dedim heç olmasa gəlim aşağıdan baxım, sən də pəncərədən mənə bax... (gülür). Nəysə görüşməmək şərtilə münasibətlərimizin davam eləməsi üçün çox yalvardı... Ondan sonra dəfələrlə cəhd göstərdi... Bir dəfə də deputat oğlu olduğunu deyən bir qohumu gəlmişdi. Ona pizza qonaqlığı verdim...

- Qorxudan?

- Yox, oğlan dedi ki, gəldim görüm həqiqətən sən Yusif Kərimlisən. Sonradan oğlanı da tapa bilmədim. Ən maraqlısı odur ki, çox tanınmış dostlarımdan birinin başına eyni oyunu gətiriblər. Eyni nömrədən zəng, eyni oğlan, eyni davranışlar...

- Məmur dostların var?

- Kifayət qədər.

- Jurnalist məmur dostluğu işinə mane olmur? Məsələn bunu yazma, bunu çəkmə...

- Dənizkənarı Bulvar İdarəsinin rəis müavini Nazim Məcidovla ailəvi dostuq. Amma mən bulvardan kifayət qədər problemli material çəkmişəm və bir dəfə də etiraz eləməyib... Nazim müəllimin bircə dəfə məndən xahişi olub. Şaxta bababları imtahan eliyəndə getdim... Heç nə bilmirdilər, şaxta babanın biri də pəltək idi... Onda bircə kəlmə dedi ki, bunu efirə versən sabah bütün jurnalistlər tökülüb gələcək bura.

"Qəzetlərdə elə müxbirlər var ki, bəzi telejurnalistlər onların əlinə su tökməyə yarımaz"

- Başqa məmurlar?

- Millət vəkilləri İlham Məmmədov, Ceyhun Osmanov, Məlahət Həsənova, Qənirə Paşayevayla münasibətlərimiz çox yaxşıdır, mütəmadi xarici səfərlərdə oluruq. Yəni məmurla jurnalistin dostluğu normaldır.

- Bu dostluqlar sənə kömək olub?

- Heç vaxt heç kimə nəyəsə görə zəng vurmamışam. Məsələn, sürücülük vəsiqəsini almaq istəyəndə atam dedi ki, get, səni tanıyırlar, problem olmayacaq. Baxanlar da bilir ki, mən yol polisiylə reydlərdə, sosial layihələrdə iştirak edirəm. Yəni bu sahədə çalışan hansıa rəhbər şəxsə telefon açsam xərclərimi yarıbayarı azalda bilərdim. Amma mən nə elədim? Boş vaxtlarımda hər gün işə gedəndə və evə qayıdanda metroda iki aya imtahana hazırlaşdım və sürücülük vəsiqəmi aldım. Cəmi 21 manat xərcim çıxdı.

- Əməkhaqqın nə qədərdir?

- 750 manat məvacib alıram.

- Səncə nəyə görə əksər hallarda televiziyada çalışan jurnalistlər qəzetdəki həmkarlarına yuxarıdan aşağı baxırlar?

- Hə, belə şeylər var və mən bunun əleyhinə olan adamam. Beş il qəzetdə çalışmışam. "Etimad", "İki sahil", "Həftə içi", "Zaman" kimi gündəlik nəşrlərdə yazılarım çıxıb. Televiziyaya iki ay idi işə düzəlmişdim. Qəzetdə çalışan həmkarlarımdan biri mənə dedi ki, dəyişmisən, göylə gedirsən. Çox pisimə gəldi və oturub düşündüm ki, bu sözün ikinci dəfə mənə deyilməsinə imkan verməməliyəm. Ondan sonra hətta tədbirlərdə daha çox qəzet jurnalistləriylə oturub-dururam. Qəzetlərdə elə müxbirlər var ki, bəzi telejurnalistlər onların əlinə su tökməyə yarımaz. Ayıb olsun belələrinə.

- Mətbuatdan kimləri daha çox oxuyursan?

- Son vaxtlar daha çox köşələrə, ədəbi yazılara üstünlük verirəm. Hər gün ən azı 6-7 yazı oxuyuram, Aqşin Yeniseyi, Qan Turalını, Günel Mövludu, Şərif Ağayarı, Elmin Həsənlini oxuyuram. Bir sözlə, postmodernist yazıların hamısını oxumağa çalışıram.

"İşçi işləyir,

baş redaktor kef edir"

- Səncə televiziyada bir nömrəli reportyor kimdir?

- Məndən belə suallar soruşma...n Azərbaycan televiziyalarında problemə səmimi can yandıran reportyor görmürəm. Məsələn, bizdə Şərif Xasıyev adlı bir gənc var. Sözə qulaq assa, ondan yaxşı reportyor olacaq. Çünki bu adam mikrofonu əlinə alandan sonra da özünü səmimi aparmağı bacarır.

- Özünü neçənci görürsən?

- Mən özümə rəqib görmürəm.

- Bəlkə özünü rəqib görmürsən?

- Mənə görə rəqib iddiasında olmaq gülməlidir. Baxıram ki, jurnalistlər "stend ap" eliyəndə də əzbərlədiyi sözləri deyirlər.

- Bəs mətbuatda?

- Mətbuatda güclü reportyorlar çoxdur. "Azadlıq radiosu"ndan Vüsalə Əlibəylini bəyənirəm.

- Jurnalist kimi sosial durumundan razısan?

- Yox, 750 manata kim istədiyi kimi yaşaya bilər

- Bəs 200-300 alanlar necə yaşasınlar?

- Mümkün deyil. Mən ona görə yanıb-tökülürəm. Ölkədə jurnalistlərin hüquqlarını qoruyan az sayda təşkilat var. Amma onun sosial durumunu qabardan bir təşkilat yoxdur. Bu yaxınlarda baş redaktorlardan birinin yeyib-içməyi haqda müsahibəsini oxudum. Orda hansı tədbirə kefli-kefli getməsindən, nə qədər böyük hesablar verməyindən danışırdı. Ümumiyyətlə, həmişə baş redaktorların maddi mənada kef elədiyini görmüşəm. İşçi işləyir, baş redaktor kef edir.

- Yəni aşıq çalır, zurna tutur "kayfını"...

- Ay sağ ol. Deməli vəziyyət belədir. Jurnalist işəyir, qəzet çıxır, gələn gəlirdən sıravilərə sür-sümük qalır, özləri kef edirlər. Bəlkə də həmin baş redaktor bunları danışanda ağlına gəlməyib ki, fikirləriylə özünü ifşa edib. Bəzi baş redaktorlar bir dəfə yeyib-içəndə 200-300 manat hesab verirlər.

- İdmanla məşğul olursan?

- Bəli. Üzgüçülüklə məşğul oluram. Hər axşam yüz dəfə "jim" eliyirəm.

- Bazarlığı özün edirsən?

- Bəli.

- Hardan?

- Yaxınlıqdakı marketdən.

- Əhmədlidə market var ki?)))

- Əlbəttə. Şəhərin çox yerindəın camaat ora gəlir. Axırıncı dəfə bazara nə vaxt getdiyimi xatırlamıram.

- Bazar adamlarına da pis baxırsan?

- Yooox. Qəhrəmanlarımın çoxu bazar adamlarıdır.

- Jurnalistikada əlçatmaz iddian var?

- İstədiyim hər şeyi eləmişəm.

- Son olaraq jurnalistlərə və jurnalist olmaq istəyənlərə sözün.

- Jurnalistikaya gələn şəxs səmimi ola biləcəksə, çətinlikləri gözə ala biləcəksə, qudurmayacaqsa, can yandıracaqsa, gəlsin. Jurnalistika elə bir peşədir ki, burdan nəsə ummaqdan əlavə özün də bu peşəyə nəsə verməlisən. Amma indi gələnlərin çoxu ummağa, məşhur olmağa, işlərini həll eləməyə gəlirlər. Gəlsinlər, həm də kişi kimi işləsinlər.

İntiqam Valehoğlu

Ədalət.-2012.-24 fevral.-S.5.