Novruz Məmmədovdan "Ədalət" vasitəsi ilə jurnalistlərə xahiş

"Həmin sualları "Vaşinqton post", "Nyu-York Times", "Qardian", "Ekonomis", "Leo-Mont"yə göndərib izahat tələb edə bilərlər"

Prezident Administrasiyasının beynəlxalq əlaqələr şöbəsinin rəhbəri Novruz Məmmədov "Ədalət" qəzetinin suallarını cavablandırıb.

- Sizcə, Ramil Səfərovun əfvi niyə həm daxildə, həm də xaricdə bu qədər kəskin reaksiya ilə qarşılandı?

-Bununla bağlı Azərbaycan artıq öz mövqeyini bildirib. Ramil Səfərov Azərbaycana gətirildiyi gün rəsmi Bakı bu barədə mövqeyini açıqlayıb. Bununla bağlı bizim atdığımız bütün addımlar beynəlxalq hüquq çərçivəsindədir. Eyni zamanda da Azərbaycan Konstitusiyasına uyğundur, burada qeyri-adi bir şey də yoxdur.

-Rəsmi Bakı beynəlxalq hüquq normalarından kənar addım atmadığını deyir. Belə olan halda beynəlxalq təpki nəyə işarədir?

-Siz özünüz də beynəlxalq hüququn bununla bağlı sənədlərində görə bilərsiniz ki, orada bunlar öz əksini tapır, biz düzgün addım atmışıq. Sadəcə olaraq bu gün, ümumiyyətlə Qərbdə xüsusilə Ermənistan-Azərbaycan məsələsində həmişə Ermənistanın yanında durma müşahidə olunur. Yəni məsələlərin mahiyyəti kənarda qalır. Onlar istər-istəməz bu və digər nəyisə bəhanə gətirərək erməni tərəfinin mövqeyini tuturlar. Əslində belə bir mövqe üstüörtülü olsa da Dağlıq Qarabağ problemi ətrafındakı danışıqlarda da özünü göstərir. Əks təqdirdə biz bununla üzləşməzdik. Necə ola bilər ki, 20 ildən artıqdır torpaqlarımız işğal altında qalır, bir milyondan artıq məcburi köçkün və qaçqınımız var, işğal altında qalan ərazilər tamamilə dağıdılıb, bütün məktəblər, xəstəxanalar, muzeylər, qəbiristanlıqlar, mədəniyyət abidələri, yaşayış binaları yandırılıb, məhv edilib bununla bağlı Qərb konkret mövqe nümayiş etdirmir. Dağlıq Qarabağdan əlavə yeddi rayonumuz da işğal altındadır, buna Ermənistanın heç bir iddiası da yoxdur və ola da bilməz. Amma bununla belə, Qərbdən, hər hansı bir dövlətindən, təşkilatından konkret qətiyyətli mövqe görə bilmirik. Baxmayaraq ki, 1992-93-cü illlərdə BMT Təhlükəsizlik Şurasının işğal faktorunun aradan qaldırılması üçün müvafiq qətnamələri də qəbul olunub. Beynəlxalq hüquq var və baxmayaraq ki, sözdə dövlətlərin əksəriyyəti Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyirlər, amma real münasibətdə biz bunu görmürük. Yəni biz artıq bunu beynəlxalq aləmdə dövlətlərarası proseslərin tərkib hissəsi kimi müzakirəyə çıxara bilmişik. Bununla belə biz beynəlxalq arenada erməni təəssübkeşliyi, yaxud da xristian təəsssübkeşliyini görürük, müşahidə edirik.

-Azərbaycan kiçik dövlət olsa da müstəqil ölkə olaraq Qərb dünyasının iqtisadi, bəlkə də həm də siyasi maraqlarının təmini baxımından çox irəli gedib. Bu mənada rəsmi Bakı bu faktorlara əsaslanaraq konkret Azərbaycana yönəlik siyasətə etiraz edə bilməzmi?

-Azərbaycan bunu deyə bilər və yeri gələndə də deyir. Sizdən və bütün jurnalistlərdən xahiş edirəm, hər dəfə xarici dövlətdən Azərbaycana gələn səfirindən tutmuş prezidentinə kimi onlara ilk sualınız da bu olsun. Təəssüf edirəm ki, jurnalistlərimiz bunu etmirlər. Əslində bu jurnalistlərin ilk vəzifəsi olmalıdır. Biz dövlət rəsmiləri olaraq bunu edirik. Amma çox təəssüflər olsun ki, bu gün beynəlxalq proseslərdə, beynəlxalq hüquqda müəyyən problemlər var. Baxmayaraq ki, sənədlərdə hər şey düzgün, ədalətli göstərilir. Amma praktikada təəssübkeşlik, müəyyən geosiyasi maraqlar, müəyyən iqtisadi maraqlar, müəyyən digər maraqlar özünü göstərdiyi üçün hər dəfə ədalət prinsipi pozulur. Böyük bir ingilis, alimi, filosofu, siyasətçisi qeyd edirdi ki, beynəlxalq hüququ dünyanın güclü dövlətləri özlərinə xidmət etmək üçün yaradıblar. Təəssüflər olsun ki, bəzən bunu müşahidə etmək olur.

-Novruz müəllim, Siz niyə bu suallara jurnalistlərin xaricilərdən cavab almadığına təəssüflənirsiniz. Axı biz jurnalistlər də suallarımızı cavablandıracaq ünvanlara üz tutmaq üçün imkan yaradılmadığından təəssüflənirik...

-Əvvəla mən o jurnalistlər haqqında danışıram ki, onlar istədikləri zaman həmin səfirləri, həmin nümayəndələri aeroportda, şəhərdə, müəyyən tədbir çərçivəsində, müəyyən forumlarda, konfranslarda və s. yerlərdə tuta bilərlər. İkinci bir tərəfdən də həmin sualları "Vaşinqton post", "Nyu-York Times", "Qardian", "Ekonomis" "Leo-Mont" və digər qəzetlərin redaksiyalarına göndərib izahat tələb edə bilərlər. Yəni biz də Avropanın tərkib hissəsiyiksə, bunu edə bilərik. Təəssüflər olsun ki, bizim jurnalistlər həmin suallara cavabı öz məmurlarımızdan almaq istəyirlər. Halbuki, sizin dediyiniz suallar birbaşa Avropa İttifaqının, ABŞ-ın, digər dövlətlərin, beynəlxalq təşkilatların rəhbərlərinə ünvanlanmalıdır. Görək onlar sizin suallarınıza necə cavab verirlər. İnanın ki, biz hər əlimizə düşən fürsətdə, hər görüşümüzdə bu məsələləri qaldırırıq.

-Bəs ekstradisiyadan sonra Macarıstanın tutduğu mövqe, bəyanatın verilməsinin səbəbi nə idi?

-Azərbaycandan onlar nə tələb edə bilərdilər? Bizim Macarıstana verməli olacağımız elə bir izahat yox idi. Onların bizdən izahat istəməsinin yeri də yox idi. Əslində bu, onlarla ikitərəfli münasibətlərin predmeti olan bir iş idi. Biz onlarla razılaşmışdıq və razılığa uyğun olaraq da onlar Ramili bizə göndərdilər. Bizim tərəfdən də Azərbaycan prezidenti öz hüquqlarından və Konstitusiyanın müddəalarından istifadə edərək Ramil Səfərovu əfv etdi. Bunu prezident NATO-nun baş katibi Andres Foq Rasmussenin Azərbaycana səfəri zamanı keçirilən görüşdə də qeyd etdi. Prezidentin bu qərarı da bugünkü şərait üçün də, beynəlxalq hüquq çərçivəsində ən düzgün addım hesab edilməlidir. Azərbaycan bununla bağlı heç bir dövlətə izahat vermək fikrində olmamışdır, olmayacaq da. Biz bunu ilk günlərdən bəyan etmişik. Əslində elə bu, əvvəlcədən ortaya qoyulmuş cavab idi.

-Ramil Səfərovun əfvi barədə bir çox rəsmi açıqlamalar verildi. Bəzilərində bu addımın atılmasında beynəlxalq konvensiyalara əsaslandığı vurğulanmaqla yanaşı, prezidentin şəxsi nüfuzunun rolu da önə çəkildi. Sizcə, bu iki ifadənin yanaşı işlədilməsi nə dərəcədə doğrudur?

-Azərbaycanın bugünkü inkişafı, atdığı addımlar, dünyadakı nüfuzu, Avroviziya kimi, gözəl bir mahnı müsabiqəsinin Azərbaycanda keçirilməsi, Azərbaycanın BMT Təhlükəsizlik Şurasına üzv olması, prezidentin may ayında qurumun iclasında sədrlik etməsi, bütün beynəlxalq aləmdə onun nüfuzu bir çoxlarında qısqanclıq, paxıllıq yaradır. Bizi istəməyənlər də çoxdur. Ona görə də baş verən hadisələri hər kəs öz maraqları çərçivəsində, özü istədiyi kimi izah edir, şərh edir. Bu mənada səsləndirilən fikirlərin hamısına cavab verməyə ehtiyac yoxdur. Bunların hamısı o tərəflərin mövqeyi çərçivəsindədir. Azərbaycan prezidentinin addımı 1983-cü ildə qəbul olunmuş Konvensiyaya uyğundur. Bu ortada olduğu halda kim nə deyir, desin, kim nə danışır, danışsın. Bizim buna cavab verməyə ehtiyacımız yoxdur və bizi buna təhrik etmək də lazım deyil. Belə olanda az qalır biz özümüzə bəraət qazandıraq.

Gültəkin

Ədalət.- 2012.- 12 sentyabr.- S.3.