ALLAHI QATİL EDƏNLƏR

Dedektiv roman

(əvvəli ötən saylarımızda)

- Suka gəlir.

Gələn Batalyon Komandiri idi, yaxınlaşdı dədələrin stoluna, salam verdi və sonra dedi:

- Akademik, sənə hələ tez deyil bu stolda oturmaq?

Dədələr Dədəsi Akademiki dillənməyə qoymadı, gözünün birini qıyıb aşağıdan yuxarı Batalyon Komandirinə baxıb dedi:

- Komandir, get işinlə məşğul ol, qabağımızdakını zəhərə döndərmə. Yoxsa, bu boşqabı başına keçirərəm.

Batalyon Komandiri:

- Ded, sən niyə hirslənirsən? Mən Akademiklə danışıram.

(Ardı 3-cü səhifədə)

(Əvvəli 1-ci səhifədə)

- Dedim də sənə! Eşit, biz gedəcəyik, bizdən sonra eşitsək ki, şəxsən sən Akademikin xətrinə dəymisən... Səni harda olsa tutub xoruz kimi banladacağıq. Qandın?!

Batalyon Komandiri özünü yığışdırdı:

- Qandım!

***

Kriminalist otağa girəndə Prokuror telefonla danışırdı və çox pərt görünürdü:

- Dedim ki, əlimizdən gələni edirik, üstündə işləyirik. Rəhmətliyin oğlu, o boyda Amerika əlli ildi Kennedinin ölümünün üstünü aça bilmir, indi sən istəyirsən üç günün içində bu boyda qətlin üstünü açaq? Heç Şerlok Holms da üç-beş günə cinayəti aça bilməyib. Özü də mənimlə belə danışmayın, nə sizin tabeçiliyinizdəyəm, nə də uşağınız, otuz ilin prokuroruyam. Mən prokuror olanda sən salaqa idin, tualet təmizləyirdin. İndi general olmusan, gəl çıx çiynimizə. Əgər qoysaydınız vaxtında həmin hərbi hissədə baş verən ölüm hadisələrinin üstünü açaq, vəziyyət gəlib bu həddə çatmazdı. Bəs əsgərlər öləndə niyə belə sinənizi cırmırdız?! Onlar adam deyildi? Ağızlarından süd iyi gələn gül kimi uşaqlardı. Onların qanı tutub Polkovniki. Darıxmayın, o uşaqların qanı bir gün bizi də tutacaq. Bizi tutmasa da, balalarımızı tutacaq! - telefonun dəstəyini atdı, elə həmin əsəblə də Kriminalistə dedi: - Qolundan tutub oturdacam, otur də.

Sonra yenə həmin əsəblə də düyməni basıb çığırdı:

- Ay qız, gəl bu zəhrimarı dəyiş. Allahın bir stəkan çayını da rahat içməyə qoymurlar - dedi və stolun üstəki stəkanı götürüb divara çırpdı.

Kriminalist ilk dəfə idi ki, Prokuroru belə özündən çıxmış görürdü.

Prokuror:

- Papirosun var?

- Siz çəkən deyilsiz axı?!

- Çəkənəm, çəkən deyiləm, deyirəm papirosun var?

Kriminalist Prokurora bir siqaret verdi, özü də yandırdı. Amma iki qurtumdan sonra Prokuroru öskürək tutdu, siqareti Kriminalistin qabağındakı külqabıda söndürdü və xeyli öskürdü:

- Ə, bu zibili necə çəkirsiz?!

Katibə iki stəkan çay gətirdi, sonra istədi yerdən stəkanların qırıqlarını yığsın, Prokuror qoymadı:

- Sonra yığarsan, - dedi və gəlib Kriminalistlə üzbəüz oturdu; - Hə, oğul, özün eşitdin də, məruzə elə görək.

Prokurorun oğlu yox idi. İki qızı vardı, ikisi də ərdəydi, işçilərinə də "oğul" deyə müraciət edərdi.

Kriminalist qovluğunu açdı:

- Cənab Prokuror, bir neçə versiya var. Hamısının üzərində işləyirik. Amma xeyli vaxt aparacaq.

- Oğul, vaxtımız çox azdı. Eşitdin. Bu üç-beş gündə bəlkə otuz dəfə zəng ediblər. Bu işi aça bilməsən ikimiz də yandıq. Mənim onsuz da yaşım keçib, yükümü də təpəyə yığmışam. Sənə heyfim gəlir. İndi versiyaları de görüm.

- Birincisi, namus məsələsidi. Üstündə işləyirik. Amma mənə görə bu qətlin namusa dəxli yoxdu.

Prokuror:

- Bəs niyə,... - sözü ağzından qaytardı, - nədi, hə, orasından atıblar?

Kriminalist güldü:

- Cənab Prokuror, bura İtaliya deyil, ağzına gül də qoyalar. Ya təsadüfdü, ya da öldürən adam yandığından ordan atıb ki, kişi deyilsən. Mən onun bütün qadın əlaqələrini öyrənmişəm. Elə bir ciddi şey tapmadım. Telefon kitabçasında heç qadın nömrəsi də yoxdu. Sürücü də deyir ki, yalnız bazar günündən başqa həmişə Komandirlə olub, amma indiyədək Komandirin hansısa bir qadınla görüşdüyünü, ya əlaqəsi olduğunu hiss eləməyib.

- Bəs, Mer deyir nə vaxt axtarırdın saunada tapırdın.

- Mer öz ağlıyla ölçür, elə bilir saunaya elə qadınlarla görüşmək üçün gedirlər. Siz də hər həftə saunaya gedirsiz, qadınla gedirsiz?

Prokuroru gülmək tutdu:

- Bəlkə gedirəm, nə bilirsən?

- Getsəydiniz, camaat sizin haqqınızda da danışardı.

Prokuror qalxdı, otaqda bir az var-gəl elədi, pəncərədən xeyli bayıra - küçədə futbol oynayan uşaqlara baxdı. Bu uşaqlar dəfələrlə kabinetin pəncərələrini qırmışdılar, amma o buna heç vaxt qızmamışdı. Hər dəfə qaravulçu uşaqları qovmaq istəyəndə qoymamışdı:

- Dəymə, qoy oynasınlar, sən usta çağır gəlib şüşə salsınlar.

İndi uşaqlar pəncərədən onlara baxan Prokuroru görəndə dayandılar və ona sevinclə əl eləyib çığırdılar:

- Prokuror əmi! Prokuror əmi!

O da gülümsəyib uşaqlara əl elədi, sonra yenidən qayıdıb oturdu kreslosunda:

- Düz deyirsən, o keçmişdəydi, indi adamlar qadın üstə bir-birini öldürmürlər, pul üstə öldürürlər. Bəs biznes əlaqələrini necə? Bəlkə şərikləri ilə problemləri olub.

- Öyrənmişik. Heç bir obyekti yoxdu.

Prokuror:

- Necə yəni yoxdu? O boyda hərbi hissə obyekt deyil? Hər əsgərin yeməyindən gündə bircə dollar kəssə ayda otuz min dollar eləyir. Hələ benzini-menzini, ayrı şeyləri demirəm. O Qərargah Rəisi ilə də həmişə dava-dalaşları bunun üstündəymiş.

- Qərargah Rəisi əsl zabitdi. Komandirin əyri işlərinə dözmürdü.

- Yaxşı, davam elə.

- Son səkkiz ayda hərbi hissədə üç ağır cinayət hadisəsi baş verib. Bir əsgər özünü asıb, biri özünü güllələyib. Biri də batalyon komandiri ilə üç əsgəri güllələyib, sonra da özünü öldürüb. Bu cinayətlərin hamısının da üstünü ört-basdır ediblər. Komandirin ölümünü burda axtarmaq lazımdı.

- Axtar də!

- Məsələ ondadır ki, bu cinayət işlərini bizim prokurorluq aparmayıb. İşlər bizdə deyil. Gərək məktub yazasız həmin işləri Bakıdan göndərələr bizə.

- Get məktubu hazırla gətir, qol çəkim.

***

Oturmuşdular Qərargah Rəisinin kabinetində, qarşılarında da bir stəkan çay.

- Rəis, komandirlə niyə tez-tez mübahisəniz düşürdü, hətta bir-birinizə silah da çəkmisiz?

Qərargah Rəisi güldü:

- Deyəsən, məndən şübhələnirsiz. Bu adi söhbətdi, yoxsa istintaq?

Kriminalist:

- Qətiyyən, sadəcə olaraq mən müəyyən həqiqətləri bilməliyəm.

Qərargah Rəisi qalxdı ayağa, pəncərəni açdı, həyətdə təlim keçən əsgərlərə xeyli baxdı, dağlara baxdı, bu dağların o üzündə doğulduğu, indi isə həsrətində qaldığı kəndlərini xatırladı, bir siqaret yandırdı:

- Bilirsən, dostum, biz bu Vətəni, o görünən dağları, meşələri, o göy üzünü, bu dağların bulaqlarını, quşlarını da əsgərlərə etibar etmişik. Bu dövlət də, bu millət də əsgərləri bizə etibar edib. Əgər biz bu əsgərləri qoruya bilmiriksə, deməli, bu Vətəni də, o dağları, o meşələri, o göy üzünü də qoruya bilmirik. Yəqin bilirsən son altı-yeddi, nə bilim səkkiz ayda bu hərbi hissədə neçə ölüm hadisəsi baş verib. Bunlara görə ən azı Komandir vəzifədən götürülməliydi, mən də cəzalanmalıydım. Nə oldu? Kim cəzalandı? Taqım komandiri, batalyon komandiri, uşaq-muşaq. Bu hadisələr elə-belə baş verməmişdi ha. Hamıya ruhi xəstə diaqnozu qoyub işləri bağlayıb atdılar arxivə. Çox cəsarətli bir müstəntiq vardı, arada o yazıq yandı, orqandan xaric etdilər. Mən o uşaqların dəfnində iştirak eləmişəm. Mən o valideynlərin gözlərinə baxa bilməmişəm. Onlar övladlarını mənə etibar etmişdilər. Mən onların övladlarını qoruya bilmədim!

Qərargah Rəisi soyuducunu açıb bir butulka araq çıxartdı, qoydu stolun üstünə, stəkandakı çayı götürüb pəncərədən atdı çölə, araq süzdü:

- İçirsən?

- İçirəm.

Kriminalistin çayını da pəncərədən çölə atdı və stəkana araq süzdü, heç nə demədən arağı çəkdi başına, bir siqaret də çıxarıb qoxuladı, sonra yandırdı.

Kriminalist də arağı götürdü, amma Qərargah Rəisi kimi başına çəkmədi, su kimi ehmalca içdi və o da bir siqaret alışdırdı.

- Dostum, o qədər haqsızlıq görürsən ki, bu araq olmasa çoxdan mən də o uşaq kimi özümü atmışdım. Bilirsən, mənim də oğlum var, o da cəbhə bölgəsində əsgərdi. Ölən uşaqlardan biri də o ola bilərdi. Məndən ötdü, qardaşıma dəydi. Hamımız elə bilirik, bizim övladımızdan ötsün kimə dəyir-dəysin. Xeyr, elə deyil, sonda özünə qayıdır. Buyur, Komandirin özünə dəydi. Kim zəmanət verə bilər ki, sabah o güllənin biri sənə, mənə dəyməyəcək? Axı buna biz hamımız günahkarıq. O cavanların qanını batıran müstəntiqlər də, prokurorlar da, nə bilim, daha hansı şərəfsizlər. Elə bilirlər elə belə gedəcək, onlara heç nə olmayacaq?!

Qərargah Rəisinin gözləri dolmuşdu, hiss olunurdu ki, ürəyi doludu və çoxdandı ürəyini boşaltmağa adam tapmır, ona görə də Kriminalist mane olmaq istəmədi, dedi, qoy ürəyini boşaldıb sakitləşsin.

- Bu necə ola bilər, iki ay bundan əvvəl bura sağ-sağlam gələn uşaq dəli olur, özünü asır, ya yoldaşların güllələyir?! Əgər bu dəli idisə niyə əsgərliyə yararlı sayıblar. Yox, burda dəli olubsa, niyə dəli olub? Onları kim dəli eləyib, adam durduğu yerdə dəli ola bilməz ki!

Kriminalist:

- Yaxşı, bütün bunları bildiyiniz halda siz niyə susurduz?

- Mən susmuşam?! Bəs bayaq sən deyildin soruşan niyə Komandirlə yola getmirdin? O şərəfsiz Batalyon Komandirini kefimdən döymüşdüm? Dəfələrlə yuxarı yazmışam, həmişə də altın çəkmişəm. Mənim taylarım korpus komandiridi. O gördüyün general mənim zabitim olub. Mən isə hansısa bir hərbi hissədə heç bir səlahiyyəti olmayan qərargah rəisi, belə danışdıqlarıma görə. Günlərimi sayıram ki, nə vaxt təqaüdə çıxacam.

- Dedin Batalyon Komandirini döymüşdün. Sirr deyilsə nə məsələydi?

- Belə şeylərin üstə. O batalyon komandirliyindən daha çox komandirin qanunsuz tapşırıqları ilə məşğul idi. Elə bil bu millətin oğlu deyildi. Əsgərlərə əsgər kimi deyil, pul kimi baxırdı. Bir cəza dəstəsi vardı, xoşu gəlməyən, Akademik kimi oğlanları cəzalandırırdı, sındırırdı. İntiharlar onun günahından idi, badına da getdi, Akademik onu bağışlamadı. Bilirsən, dostum, əgər bu cinayəti açmaq istəyirsənsə, onda gərək bütün düyünləri açasan. Sən Akademikin Batalyon Komandirini, əsgərləri öldürdüyü həmin cinayət hadisəsini araşdıran o müstəntiqi tap. Bayaq dedim, orqandan xaric ediblər. Çox savadlı, həm də çox cəsarətli müstəntiq idi. Polkovnik bir-iki dəfə xəlvətə çəkdirib döydürmək istəmişdi, mən qorudum, yoxsa Allah bilir nə olardı. İndi səninlə elədiyim söhbətləri onunla da çox eləmişdim. Düyünləri təmiz açıb hər şeyi ortalığa qoymuşdu ki, cinayət işini ondan alıb başqasına verdilər, özünü də... Hələ də onun əvəzinə mən yanıb tökülürəm. Heyf elə müstəntiqdən. Yeni gələn müstəntiq də cinayətlərin üstünü ütülədi, Akademikə də ruhi xəstə diaqnozu qoyub işi atdı arxivə.

***

Atı bağladığı səmtə gedirdi. Gələndə ona quş kimi yüngül görünən tüfəng indi elə bil bir pud daş idi və çiynindən sallanmışdı. Və bu ağırlığın altında əzilirdi. Bir az əvvəl indi bir pud daşa dönmüş bu tüfənglə insan öldürmüşdü. Tanrıya yalvarır, onu bağışlamasını xahiş edir, dua oxuyurdu. Bu tüfənglə kəndi qorumuşdular, neçə düşmən vurmuşdular, indi o həmin tüfənglə özününkünü öldürmüşdü, düşmənə atılası gülləni özününkünə atmışdı, əllərini qana batırmışdı, Tanrının yaratdığı, ömür verdiyi insanı öldürməkdən dəhşətli bir günah yox idi və indi o bu dəhşətli günahı işləmişdi. Tanrıdan onu bağışlamasını xahiş edirdi, amma Tanrı onu bağışlayacaqdı-bağışlamayacaqdı, bunu o dünyada biləcəkdi. O dünyaya çox uzun bir yolu qalmasa da, ölənədək bu günahı daşımaq da çətin idi.

Bu ağırlığın altda gəlib çatdı atı bağladığı yerə, atın sinəsini bir-iki dəfə sığallayıb qalxdı belinə.

(Ardı var)

Aqil ABBAS

Ədalət.-2013.-16 yanvar .-S.2