BURADA DƏYİŞMƏYƏN UCA DAĞLARDIR

(əvvəli ötən saylarımızda)

 

Dərs ilinin sonunda Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən rayonun ümumtəhsil məktəblərinin IX və XI sinif şagirdləri ilə mərkəzləşmiş qaydada test-buraxılış imtahanları keçirilmişdir. Ötən illərdən fərqli olaraq hesabat ili ərzində keçirilən buraxılış imtahanına təlimi gürcü dilində olan məktəblərin şagirdləri də cəlb olunmuş, həmin məktəblərin şagirdləri riyaziyyat fənnindən imtahanı mərkəzləşdirilmiş qaydada vermişlər. İmtahanın nəticələrinə əsasən IX sinif şagirdləri 80,7 faiz, XI sinif şagirdləri isə 94,8 faiz müvəffəqiyyət əldə etmişlər.

Ölkə Prezidentinin sərəncamı ilə təsdiq edilmiş "Ümumtəhsil məktəblərinin İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyaları ilə təminatı proqramı"na, eləcə 2013-cü ilin "İnformasiya kommunikasiya texnologiyaları ili" elan olunması haqqında sərəncamına uyğun olaraq rayonun şəhər 1, 2, 3, 4, 5 saylı, İlisu, Qaxbaş 1, 2 saylı, Qum, Turaclı, Almalı, Qaxingiloy, Cəlayir, Qıpçaq, Dəymədağlı kənd tam orta məktəblərinin, eləcə rayon Təhsil Şöbəsinin inzibati binasının, Uşaq Yaradıcılıq Mərkəzinin, Uşaq Gənclər Şahmat Məktəbinin Uşaq Gənclər İdman Məktəbinin internetə qoşulması üçün lokal şəbəkələr quraşdırılmışdır. Rayonun ümumtəhsil məktəbləri 316 ədəd kompüter, 18 ədəd noutbuk, 19 ədəd proyektor, 4000-dən çox elektron dərsliklə təmin olunmuşdur.

"Xüsusi istedada malik olan uşaqların yaradıcılıq potensialının inkişafı üzrə dövlət proqramı"na uyğun olaraq ardıcıl aparılmışdır. Rayonun təhsil müəssisələrində olan istedadlı uşaqlar barədə məlumat bankı hazırlanmış, şəhər 2 nömrəli tam orta məktəbdə lisey sinifləri təşkil olunmuş, istedadlı qabiliyyətli uşaqların rayon, zona, respublika, beynəlxalq səviyyəli tədbirlərdə iştirakı təmin edilmişdir. Vaxtaşırı məktəblilər arasında fənn olimpiadaları, bilik yarışları, inşa yazı, şeir, mahnı, rəsm müsabiqələri keçirilmiş, idman tədbirləri təşkil olunmuşdur.

Rayonun tam orta məktəblərinin Azərbaycan rus bölmələrini bitirmiş 433 nəfər məzundan 319 nəfəri ali məktəblərə qəbul imtahanlarında iştirak etmiş, onlardan 170 nəfəri (keçən il 318 nəfərdən 153 nəfəri) tələbə adını qazanmışdır. Rayon üzrə 7 nəfər məzun 600-dən çox, 26 nəfər isə 500-700 arası bal toplamış, 6 nəfərin topladığı bal 581-600 intervalında olmuşdur. Rayonun abituriyentlərinin Ana dili, ədəbiyyat, riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya coğrafiya fənləri üzrə göstəriciləri respublika üzrə orta göstəricidən yuxarıdır. Fizika kimya fənləri üzrə topladıqları bal isə respublika üzrə ən yüksək göstəriciyə bərabərdir.

 

Səhiyyə

 

Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında 2012-ci ildə 711, 2013-cü ildə isə 748 əməliyyat keçirilmiş, əməliyyatdan sonra ölüm hadisəsi olmamışdır. Vərəmin ilkin aşkarı məqsədi ilə ötən il 22206 nəfər, 2013-cü ildə isə 22500 nəfər müayinəyə cəlb olunmuş, il ərzində 23 nəfərdə ilkin vərəm aşkarlanmışdır.

2013-cü ildə rayonda 87 nəfər diabetli xəstə 55 nəfər onkoloji xəstə qeydiyyata götürülmüşdür. Rayonda 1950 nəfərə yaxın imtiyazlı aztəminatlı şəxslər vardır ki, onlar da il boyu pulsuz dəramanlarla təmin olunurlar. İmtiyazlı xəstələrə 2012-ci ildə isə 100 530, 2013-cü ildə 105 000 manatlıq pulsuz dərman verilmişdir.

2013-ci ildə Əlibəyli kənd xəstəxanası Güllük kənd həkim məntəqəsi istifadəyə verilmiş, Qıpçaq kəndində yeni həkim məntəqəsinin tikintisi başa çatdırılmışdır.

 

mədəniyyət

 

Rayonda 11 turizm obyekti fəaliyyət göstərir. Turistlərin istirahəti üçün Qaxda hər cür şərait vardır. Belə ki, rayonda istirahət məkanlarının sayı çoxalmış, istirahət parklarında istər şəhər əhalisini, istərsə turistlərin mənalı istirahəti, asudə vaxtlarının səmərəli təşkili məqsədilə müxtəlif əyləncə növləri üzrə xidmət təşkil edilmişdir. "İçəribazar" Turizm Mədəniyyət Mərkəzində mövcud infrastrukturun daha mükəmməl şəkildə fəaliyyəti üçün turistlərin daha sıx olduğu yay aylarında onlara yüksək keyfiyyətli xidmətin təşkili istiqamətində əlavə tədbirlər görülmüşdür. Qax qədim yaşayış məskənlərindən olduğundan rayonun ərazisi tarixi abidələrlə zəngindir. Rayonun tarixi gəzməli-görməli yerlərinə gəzintilərin təşkili məqsədilə Mədəniyyət turizm şöbəsində 6 istiqamətdə marşrut hazırlanmışdır.

2012-ci ildə 18 min 369 turist gəlmişdirsə, 2013-cü ildə bölgədə 20 min 573 turist istirahət etmişdir. Onlardan 20 min172 daxili, 401 nəfəri xarici turist olmuşdur.

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahıya əsasən rayonda qeydiyyata götürülmüş 68 tarix mədəniyyət abidəsindən 48-i memarlıq, 18-i arxeoloji, 2-i monumental-xatirə abidələridir. Əhəmiyyət dərəcələrinə görə 2-i dünya əhəmiyyətli, 18-i ölkə əhəmiyyətli, 48-i isə yerli əhəmiyyətlidir.

İlisu kəndindəki "Sumuq qala"da, Qum kəndindəki Alban məbədində, "Kürmük" məbədində Qaxmuğal, Əmbərçay, Güllük, Süskənd, Ağçay kənd məscidlərində bərpa işləri aparılsa da digər tarix mədəniyyət abidələrinin əksəriyyətinin bərpa-konservasiyaya ehtiyacı vardır.

Heydər Əliyev Mərkəzinin fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə Mərkəzdə tarixi gün bayramların keçirilməsi, bu cür tədbirlərə əhalinin bütün təbəqələrinin cəlb edilməsi təmin edilmişdir.

Məktəblərdə səyyar dərslərin keçirilməsi, məruzələrin oxunması, videoçarxların nümayiş olunması üçün Mərkəzin əməkdaşları Əmbərçay, İbaxlı, Qaşqaçay, Güllük, Qum, Zərnə, Ləkit kəndlərinin məktəblərində olmuşlar.

Mərkəzdə "Tarixin Heydər Əliyev zirvəsi", "Azərbaycan tarixində Heydər Əliyev şəxsiyyəti" "Ordu quruculuğunda Heydər Əliyevin rolu" mövzusunda dəyirmi masalar, "Ömrünü vətəninə həsr edən vətənpərvər" adlı tədbir "Tarixin Heydər Əliyev zirvəsi" adlı ədəbi-bədii gecə keçirilmişdir.

 

İdman uğurları

 

İdmanla bədən tərbiyəsi ilə məşğul olanların sayı 9229 nəfər olmuşdur ki, onlardan da 4591 nəfəri qızlardır. 2013-cü ildə rayonda 558 nəfər dərəcəli idmançı hazırlanmışdır. İl ərzində rayonda 46 idman tədbiri keçirilmiş, bu tədbirlərdə 5803 nəfər yeniyetmə gənc iştirak etmişdir. Rayonda idman yarışlarının yüksək səviyyədə keçirilməsi təmin edilmişdir. Bunun nəticəsidir ki, idmançılarımız ayrı-ayrı idman növləri üzrə respublika səviyyəli tədbirlərdə iştirak edərək layiqli yerlər tutmuşlar. Gəncə şəhərində keçirilən ağır atletika üzrə VI Respublika oyunlarında Nuqzar Paçxataşvili, Bakı şəhərində keçirilən məktəblilərin Respublika birinciliyində rayonumuzun qızlardan ibarət voleybol komandası, şahmat üzrə Serbiyada keçirilən məktəblilərin Avropa çempionatında Xanım Balacayeva, Yunanıstanın Veriy şəhərində keçirilən Pankration idman döyüş növü üzrə Avropa çempionatında Ehtiram Dərişov Bakı şəhərində keçirilən Taekvando üzrə respublika çempionatında Nicat Musayev I yerə layiq görülmüşlər.

 

Məzahir ƏHMƏDOĞLU

Kaspi.-2014.-13 mart.-S.6.