Rübailər

 

Vara-pula satsan məhəbbətini,

Hər an itirərsən ləyaqətini.

Elə sev, elə qur, elə yarat ki,

Ellər xatırlasın hər zaman səni.

 

***

Məhəbbət sevdiyin andan yaxşıdır,

Saf ilqar min şöhrət-şandan yaxşıdır.

Saxta məhəbbətin əsiri olma,

Əl açıb dilənmək ondan yaxşıdır.

 

***

Qəlbinin səsini duymayanlara,

söz təsir edər, pul-para.

Bir kəsə yaramaz, bir kəsi duymaz,

Tənhadır o kəslər üz tutsa hara.

 

***

Çox da kömək umma dövlətdən-vardan,

Var-dövlət insanı qurtarmaz dardan.

Sadiq ol əhdinə, bil ki yaxşıdır

Sədaqətli köpək vəfasız yardan.

 

***

Yaxşılıq əlindən gəlmirsə əgər,

Çalış yamanlıq da etmə birtəhər.

Yamanlıq eyləyən payını alar,

Bəd olsa sahibin yıxacaq kəhər.

 

***

Qızıl tac boş başa bəzəkdir ancaq,

O, ağılsız başı etməz üzüağ.

Ağılla ucalıb aqil insanlar,

Elm qazanıblar qızıldan qabaq.

 

***

Hər dərdi qəlbinə salıb böyütmə,

Haqqı sev, haqsızın ardınca getmə,

Dünya qananların olduğu üçün

Onlar dərd çəkirlər, sən qəm etmə.

 

***

Gözü çıxarılan göz çıxarandan

Xahiş elədi ki, əl saxla, dayan!

Dedi: - Zülm etməyin ləzzətini sən

Axirət evində duyarsan inan!

***

Ağılla, səbr ilə görən insan,

Bağlı qapıları açar hər zaman.

Həyatın mənasın varda görənlər

Hətta çətin keçər açıq qapıdan.

 

***

Torpaq dilə gəlib dedi: - Ey insan,

Bəsdir məndən ötrü axıtdığın qan!

Məni milyon yerə parçalasan da,

Heç aparmazsan fani dünyadan.

 

***

Bir buğda dəninə aldanıb Adəm

Cənnətdən qovuldu, çəkdi kədər, qəm.

Bu gün, sabahını düşün ey insan,

Tamahın çox olsa dağılar aləm.

 

***

Əlində təsbeh var, qəlbində şeytan,

Dilində din-iman, gözlərində qan,

Arxada cəlladsan, üzdə mələksən,

Sənə qənim olsun səni Yaradan.

 

***

Tamahına ensən ömrün solacaq,

O səni tovlayıb tora salacaq.

Əgər öz nəfsinə sahib olmasan,

Başqaları sənə sahib olacaq.

 

***

Ağıl kəsən qılınc, işıq, ziya, nur,

Səadət, güc-qüvvət, cəsarət, qürur.

Həyatda ad alıb, ucaltmaq üçün,

Ağıllı kəslərlə dost olur, otur, dur.

 

***

"Mənəm-mənəm" deyən insanlar ki, var

Duyub düşünmədən verirlər qərar.

Lovğa, təkəbbürlü kəslər dünyada

Heç vaxt ucalmamış olublar xar.

 

***

Keçsə çox haram tikə boğazdan

Ancaq ki qarını yırtar bir zaman.

Halal çörəyini harama qatıb,

Sonradan sızlayıb etmə ah-aman.

 

***

Dünyanı qarışqa boyda görənlər,

Ömrünü mal-pula qurban verənlər.

Olub-keçənləri salsalar yada

Nadanlıq etməzlər inan, bu qədər.

***

Əgər anlamasan kimliyini sən,

Hər vaxt alçalarsan, sən kiçilərsən.

Daim ucalarsan, ad qazanarsan,

Xalqının, yurdunun dərdini çəksən.

 

***

Nadanla yoldaşlıq etməzdən əvvəl,

Sonrakı gününü bir az düşün, gəl.

Namərdlik, alçaqlıq etsən anla ki,

Hər vaxt başın üstə fırlanar əcəl.

 

***

Ağılını nəfsinə qul eyləyənlər

haqqa əyilər, insaf bilər.

Tamahından qorun, ey insan oğlu,

Var-dövlət yolunda çox axıtma tər.

 

***

Qoruya bilməsən ləyaqətini,

Dünya barmağına dolayar səni.

Kiçilə-kiçilə bil itirərsən,

Adını, andını, məhəbbətini.

 

***

Var-dövlət yolunda tər axıdanlar,

Səhvini dünyadan köçəndə anlar.

Gəzdirər gözləri gah sağa-sola,

Görər şan-şöhrət, vəzifə var.

 

***

Bu fani dünyaya dodaq büzmə sən,

Var üçün canını çox da üzmə sən.

Çalış bu dünyada cənnəti qazan,

Cənnəti dövlətdə, varda görmə sən.

 

***

Əgər bir ixtiyar sahibi olsan,

Çalış yaxşılıq et, hər saat, hər an.

Dünya cənnət olar, ömür bəxtiyar,

Yaxşılıq yolunu tutsa hər insan.

 

***

Torpaqdan xəlq olub yarandığından,

Öləndə torpağa qovuşur insan.

Anla ki, torpağın hər bir zərrəsi,

Yaranmış ürəkdən, nəfəsdən, candan.

 

***

Əyilsən nəfsinə əyilənlərə,

Ağlını itirib düşərsən şərə.

Nəfsin iti olsa ağlından əgər,

Səni barmağına dolayar hərə.

 

***

Dünyaya çıl-çılpaq doğulan insan,

Əli boş gedəcək qoca dünyadan.

Əgər bu hikməti anlasa hər kəs,

Var-dövlət üstündə salmaz ölüm, qan.

 

***

Əxlaqsız alimin elmi kar etməz,

İnsanı alçaldar, bəxtiyar etməz.

Əxlaqı güc gələr alimliyinə,

Utanmaz, çəkinməz, heç vaxt ar etməz.

 

***

Allah verdiyinə naşükür olsan,

Bir tikə çörəyə möhtac qalarsan.

Haqqına əyilsən kamına yetib

Özündən, sözündən qüvvət alarsan.

 

***

Haqqın gözlərinə kül üfürənlər,

Min sifətə düşüb dona girənlər.

İnsanlığı ancaq mal, pulda görüb

Yamanlıq edərlər ölənə qədər.

 

***

Bil ki hörmətinə gətirər nöqsan,

Meyə meyl eyləmə çox da, ey insan!

Xəyyam həzz almaqçün şərab dedi,

Demədi çox içib sərxoş olasan.

 

***

Dərdin unutmaqçün şərab içən kəs,

Anlamır canına qəsd edir əbəs.

Ağıllı adamlar dərdə yanarlar,

Sərxoş baş dərd-səri dərk edə bilməz.

 

***

Hər içən hiss etsə meyin ləzzətin,

Çox içib itirər ağlın, hörmətin.

Şərabı ağıllı kəslərlə ki,

İnsan da, şərab da alsın qiymətin.

 

***

Şərabı su kimi içən insanlar

özün, şərabı anlar.

Nadanlar içməyi bir şərəf bilər,

Aqillər çox içsə özünü danlar.

 

***

Şöhrətin, dövlətin qulu olma gəl,

Ağrımaz başını işə salma, gəl.

İnsana, həyata vurul, kama yet,

Pislik eləməkdən ləzzət alma, gəl.

 

***

Qüdrətim olsaydı qoymazdım bir an,

Qan töküb, zülm edə insana insan.

Açardım açılmaz qapıları mən,

Sevinərdi cahan, gülərdi dövran.

 

Ədalət.-2014.-26 noyabr.-S.6.