Qocalar tələsmir

Yusif Həsənbəy

Alnım qırış-qırış, sanki xış kəsib

Basır kipriyimi codlaşan qaşım!

Qamətimi elə hey dikəltsəm də,

Pacamdan yuxarı qalxmayır başım!

Cantaraqdım, indi lümək olmuşam,

Pəncəyin ətəyi dizimə çatır.

Dindirən ki, yoxdu pəltək olmuşam,

Ha qışqırım, səsim özümə çatır.

Oturmaq asandır, durmaq müsibət,

Beldə taqət hanı dizdə güc hanı?

Cibdə nə qəpik var nə də ki konfet

Nəvələr saymırlar kasıb babanı!

Cinar qamətliddim, əyri Vəsəsəm

Budaqlarım qırıq, kölgəm də cılız

Get-gedə soyuyan, itəm bir etsəm,

Bir qərib bəstəyəm sözsüz, mahnısız

Əlim nağaraçı əlidi sanki

Elə hey çırnınır taxta sinəmə!

Qaşığı ağzıma qoya bilmirəm,

Çəngəlin dişləri batır cənəmə.

Kimsə nəsə deyir, mən eşitmirəm.

Eşitmədiyimdən nə qanım axı!

Üzlərə gülürəm saxta gülüşlə

Ruhumu sarsıdır riyakarlılıqım!

Aramır əl tutmur bir qohum mənə,

Amma çox əlsizə əl yetirmişəm.

Bu yolda xərclənib qızıl ad-sanım,

Kimlərsə qazanıb, mən itirmişəm.

Ömrə şan-şöhrətdi qocalıq cağı,

Di gəl, çək bazara qəniyə getməz.

Nahaqça görlama balı, qaymaqı,

Səndirin cücərməz, əkdiyim bitməz

Qocalıq bir tacdır hər baş saxlamaz,

Can qurban o taca layiq hər kəsə!

Qocalar ölməyə heç vaxt tələsməz,

Yorqunluq xəstəlik tələsirməsə!

Saflar sərrafı

-Ay İlyas axı, sən nə görmüsən Yusif Həsənbəydə, aranızdan su keçmir? - Soruşdu Mehdi Hüseyn

-Yusif saf oğlandı, - yığcam cavab verdi İlyas Əfəndiyev.

Mənə safsan dedi

Saflar sərrafı.

Paslanmış simlərə od qoydu sazın

Təzə mizrabı.

Zülmət içindəyəm,

Möhnət içində!

Bir cansız cılğama,

Şamlığı tükənmiş bir zərrə şama,

Həsrətdim. Həsrətdim mən sinədağlı!

Catdı imdadıma

"Sim-sim" Ələddin, -

Gözüm Ələddin əli çıraqlı!

Qapılar ki vardı başıma dəyən,

Üzümə bağlı,-

Ayaqım uçunda taybatay oldu

Odlu nəfəsimlə,

Qarlar əridi,

Qışlar yay oldu!

Sisqa bir şirnaqdım,

Korun bir bulaq,-

Sökdülər gözümü tutan daş tağı,-

Döndüm gur selə.

Nazik bir cığırdım od-ələf basan

Böyüyüb çevrildim geniş bir yola!

Hələ indən belə

Allah izni ilə,

Dağlar düzə dönər, daşlar da toza

Ayaqqım altda.

Polad sədlər sınar ayaqım altda.

Cırtdan boyum vardı,

Sərcə ürəyim,

Mənə inam verən ilham da verdi,

Böyüdüm, nəhəng fil oldum həyatda

Halal insan idi, sözü də bütöv

Yaratdığınıda halal yaratdı!

Yanar ulduzların kəhgəsanında

İlyas adında bir hilal yaratdı.

Rəftarı mülayim özü xoşqılıq

Mən şah əsəriyəm ulu yazarın.

Əgər bu yaşda da mən yazıramsa,

Deməli itməyib,

Hədər getməyib

Yaxşı bar gətirir,

Ondan gördüyüm

Yaxşı yaxşılıq!

DƏDƏ SABİR

Çox şükürlər çoxalır təlimə, tədrisə həvəs,

Artır "uşqullalara" tazə inam, tazə həvəs!

Dədə Sabir, tutulan gözlərə nur saçmadayıq!

Kitabın andıra qalmış üzünü açmadayıq!

Beşini, on beşini, lap yüzünü açmadayıq.

Əcnəbi göydə balonlarla üzür,

Nə balonlar,

Nə filanlar,

Xoddayıb peykimizi biz Şuşaya düşmədəyik!

Yağının burnun ovub, dümbəkini deşmədəyik!

Qələbə şirnisini,

Xan qızı Natəvanın fincanandan içmədəyik!

Axı bayramdı, dədə,

Bəzi evlərdə deyil, aş bütün evlərdə bişir!

Aşın əlası, dəxi, əsgəri-səngərdə bişir!

Kababın tüstüsü ki, yel vurur o yana uçur,

Dığanın ağlı qaçır, xaqçının əndamı şişir.

Niyə bəs böylə bərəldir bizə Vartan gözünü?

Neyləsin, qüdrətimiz silkələyir yer üzünü!

Amma, nə qaydadı bizdə görməmişlik, ay atam!

Elə ki, avropalaşdıq həddi aşdı el tamam!

Bir də gördük ev madam, balkon madam, bulvar madam!

Yupkası dizdən yuxarı qızlara gəlsin qadam!

Kimyəvi tullantılarla dadlıdır hər cür qidam!

Yasxana məclislərində toyxanalıq ehtişam!

Şampana gəl-gəl deyir, türki ceviz, farsı badam,

Yağını az et şamın, yandırmısın şamdanı şam!

Qız nədir, qəlyan nədir? Əslilərim, Leylalarım,

Barlara, dollarlara, dərmanlara aludə, ram!

Ey Xuda, gəl rəhm elə, -

Ha çalışdın ki, dönə aqilə nadanlarımız,

İncələ, ağla gələ yepyekə pəlvanlarımız.

Amma, çi fayda, dədə,

Gədə həmunki gədə,

Yenə də Sonyalara bənd olur oğlanlarımız!

Qarıyır evdə yenə Fatma Tükəzbanlarımız!

Rüşvəti lum-lum udur dövləti əyyanlarımız!

Köçkünün bir damı yoxdur ki, köçə, daldalana,

Köçür Antaliyalara şövkətimiz-şanlarımız!

Şəkərə, öskürəyə min təzə dərman tapılır,

Nuhidir həblərimiz, saxtadı dərmanlarımız.

Neynəyək, ay dədə gəl, bir kitab açdır fala bax!

Pifaqor diplomula falçıdı loğmanlarımız!

Dədə Sabir bu mərəzlər sağalar

Qaralar da ağ olar,

Əyrilər də düzələr,

Və bəşərta ki, əgər,

Fərmana rəğbət edə,

Qanuna hörmət edə,

Haqq sevən insanlarımız!

DƏNİZDƏ FIRTINA VAR

Gecə üzür, səhər üzür,

Axşam üzürük.

Nə bir körpü,

Nə bir liman!

Səmanı qasırğa şıxmalayır,

Dənizi tufan!

Fəlakətdən qurtulmağın

Aman yeri

Dəryada bir saman axtaran gözümüzdən

Gecələrin külləşmiş kəhkəşan küçələrini

Düşür cılğam - üzürük!

İlahi, kaş o dəniz təkimə işləyən

Burulğan kahasından,

Qırğı-qırçın ləpələrin halqasıyla düymələnmiş

Üfüqlərin yaxasından,

Sıçrayıb boylana

Ulduzlana, Aylana,

Yolumuza zərrə-zərrə paylana

Gözəl Kleopatranın güzgüləndiyi

Aleksandriya mayakı!

Bəlkə, Ərəb dənizi sahilində

Qaçqınların gözlərinin yağıyla alışa,

Ələddinin çırağı!

Ya təpəsində bələk-leyləkləri ağaran

Lümlüt bir ağac!

Ya kəhər buludların belində

Qırmızı zollar açan şişmək-qırmaç!

Kövrəldik, daraldıq,

Bir sahil yoxluğundan!

Boz buludlar yamyaş lavaşlar kimi asıldı

Şəfəqlərin oxlovundan!

Traktorun dəmirdiş təkərləri kimi,

Don-Kixot dəyirmanının

Dəvəqıç pərləri kimi

Diyirləndi üstümüzə dalğalar,

Coşdu dəniz.

Şahə qalxıb yanı üstə başımıza aşdı dəniz!

Başdan-başa xofdu, təlaşdı dəniz!

Fəqət neçə sənələr əvvəl, -

Döyənəkli əlləri daş-dəmir dişli vəl,

Çiynində dəyirman daşları gəzdirən divlərin,

Qorxu, hürkü bilməyən Təpəgöz köntövlərin,

Belə dənizlər topuğundan,

Ümmanlar dizindən olub.

O cəsurların zəfər şarkılarını

Dənizin dalğa simlərində

Kaman küləklər çalıb!

Bosforun "Qız qülləsi" zirvəsində

Heykəl kimi ucalıb.

Ey insanlar, ey sükutun tabutuna gömülmüş cahanlar!

Oyanın, -

Ağ dənizdə fırtına var!

Fırtınalarla durulur dənizlər, aydınlaşır səmalar-deyən

Böyük Nazim Hikmət gəldi gözüm önünə.

Ürəyində infarkt yanğısını daşıyan

Və yanğılar içində

"Mən yanmasam" bağıraraq Kərəm cəsarətini yaşayan

Şair, millətini "Günəşi içənlər"in cərgələrinə

Qoşmağa çağırırdı.

Nazim Hikmətin

Çiynində dəyirman daşları gəzdirən

Divlərlə,

Qorxu bilməz Təpəgöz köntövlərlə

Qarışığı vardı!

Ədalət.-2015.-16 aprel.-S.7.