Görüşdük nə
yaxşı...
Səhər xanım Əhməd
Əbülfət MƏDƏTOĞLU
abulfatm@box.az
Çoxdan yazmaq istəyirdim, lap çoxdan. Və hər dəfə
də əlimə götürüb bir, uzağı iki vərəqini oxuduğum kitabda, daha doğrusu
onun təsir dairəsindən çıxa
bilmirdim. Düzünü deyim heç çıxmaq da istəmirdim. Ona görə də çoxdan yazmaq istədiyim kitab haqqında yazmırdım
da...
Daxilimdə bütün götür-qoylardan
sonra bu qərara gəlmişdim ki, bu kitab
haqqında tez-tələsik
nəsə bir şey yazsam günahkar olacam. Üstəlik, yazsam artıq o kitabı rəfdə yerləşdirəcəm və
ona qayıtmaq bəlkə də aylarla, illərlə uzanıb gedəcək.
Hər halda mən düşündüklərimi, içimdə olanı redaktəsiz söylədim,
daha doğrusu, kağıza yazdım.
Əgər müəllif
bundan inciyəcəksə,
bu onun haqqıdı,
heç nə deyə bilmərəm...
Bəli, çoxdan barəsində
yazmaq istədiyim kitabla ilin son ayının tən yarısında yenə baş-başa qaldım. Əslində yazıdan öncə stolumun üstündəki
kitabı elə-belə,
içimin sıxıntısını
ovutmaq üçün
əl uzadıb götürdüm. Elə bil
sinəmdən ürək
yox, ağır bir daş asılmışdı.
O da məni üzü aşağı
çəkib halsızlaşdırırdı.
O daşın ağırlığından
xilas olmaq üçün götürdüm
o kitabı. Götürdüm və fərqinə
varmadan da açdım. Gördüm
ki, müəllif yazıb:
Bu gün də keçdi beləcə,
Öldürmədi yalqızları
Dedim yerə töküləcək
Bu gecənin ulduzları.
Tutmadılar əlimizdən
Bilmədilər halımızdan
Xoşbəxt qaldı yadımızda
Gözəl günlərin dostları.
Əlini
qoynundan götür
Dərddə vaxt kimidir, bitir
Bu ümidi öldür, gətir
Yoldan yığılsın
gözlərim.
Hə, həyatın
ən sitəmli ağısı, ən sitəmli anları gözü yolda qalmaqdı. İstəyir dənizdə qərq
olur... istəyir səhrada... istəyir yel aparsın, istəyir el sevgisi. Fərq etmir. O vaxta qədər ki, səni xəbərsiz aparır və səndən xəbər-ətər
də gəlmir. Bax onda gözü yoldan yığmaq mümkünsüzlüyə çevrilir.
Yaxşı ki, müəllif deyir:
Huşumda pərən-pərən
Adamlar, xatirələr
Sağ olun, mən gedirəm
Arzularımı yığıb.
Bəli, bu "sağ ol"u məmnuniyyətlə
qəbul edirəm. Çünki onu deyən gözünü yoldan yığır, getdiyini bəyan edir. Bir vida nəğməsi
kimi, bir ayrılıq notu kimi onu hopdururam
canıma və anlayıram ki:
Ömür deyib yaşadım
Bu sınaq-salxaq günləri
Ləçəyi tökülər kimi
Qoxladım xatirələri.
Məncə bu bənddə artıq niyə getməyin zərurət olduğu öz əksini tapır. Təkcə gözü
yoldan yığmaq üçün yox, həm də ömrün sınıq-salxaq
olması üçün
məhz günlərin
ömrə naxış
yox, isti, hətta adamın tüstüsünü təpəsindən
çıxaran bir dərd yağışı
yaşatdığı üçün.
Mən bu misraların təsiri altında bir məqamı gözümün qabağına
gətirməyə çalışıram.
O da fərd olaraq payıma düşən günlərin
sırası. İlahi,
o günlərin az qala yarısından
çox sınıq-salxaq,
ya ağrı-acı yüklüdü. O günlərin
ən azı yarısından çoxu vətənsizlikdi, həsrətdi,
qaçqınlıqdı, didərginlikdi, Vətəndə
vətənsizlikdi. Deməli, müəllif
təkcə öz adından, öz dünyasından çıxış
etməyib. Mənim də
günlərimdən ruhən
xəbər tutur, ruhən məni də öz günlərinin gün yoldaşı kimi görüb. Nə isə...
Bu yerdə çevirdiyim
vərəq mənə
bu misraları oxudur.
Yoxluğumdan hamıdan tez
Kim xəbər tutacaq
görən?!
Kim ilk dəfə zəng edəcək,
Ya mesaj alacaq görən?!
Kimin sıxılacaq
canı?!
Deyəcək ki, bu qız
hanı?!
Qarışdırıb yuxusunu
Narahat yatacaq görən?!
Qapımı kim sındıracaq?!
İşığı kim
yandıracaq?!
Məni
kim oyandıracaq?!
Həyata satacaq görən?!
Elə bu yerdə suallardan qaçmaq üçün
bir anlıq dayanıram. Çünki haqlı və
tutumlu suallar adamı divara dirəyir, cavab tələb edir. Cavab vermək üçün
elə-belə, qısa
məsələ deyil.
Bu cavablarla fürsət
qazanmaq olar, qışdan çıxmaq
yox. Yəni müəllifin içdən
gələn sualları
içi içimdən
gələn cavablara hesablanır. Onu isə
ancaq özü dilə gətirmək gücündədi. Oxucu isə
ən yaxşı halda təxmin edə bilər. Zənnimcə, bu misralar mənim nə demək istədiyimi açıqlayacaq.
Sən də öldün axırda
Ölüb düşdün Gözümdən
Qəlbimdən çıxan kimi
Gəlib
düşdün gözümdən
Yaram, yoxam bilmirəm
Kimsən
daha bilmirəm
Sənə baxa bilmirəm
Yerin boşdu
gözümdə.
Hamı
ölür, tək qalır
Hamıya
ölmək qalır
Gizli bir istək qalır
Bir cüt yaşlı gözümdə.
Müəllifini hələ də sizə təqdim etmədiyim, amma çoxlarınızın təxmin
etdiyimiz, barəsində
çoxdan yazmaq istədiyim kitabın adını məncə indi deməyin məqamıdı.
Çünki məhz bu misralardan
sonra kitabın adı özünü təqdim edir və deyir ki,
"Görüşməyənədək". Həqiqətən də mən kitab boyu bütün
misraların arxasında
bir duyğunun, bir istəyin hakim olduğuna dayanıb növbəsini gözlədiyimi
büruzə vermədən,
oxucunu nəzarət altında saxladığımı
fəhm etdim. Gördüm
ki, yəni oxucunu özünəməxsus
bir durumda izləyən poetik və həm də canlı, qanlı fikir heç nəyə müdaxilə etməsə
də, mənə hər sözü həzm etdirir, hər fikri hopdurur.
Deməli, bu artıq o sözü, o fikri yazan qələmin, onun müəllifinin istedadının gerçək gücüdü. Və o güc sahibi oxucu olan mənlə görüşməyənədək desə də, əslində sözü ilə görüşür, fikri ilə görüşür. Mən də o görüşün təsiri altında demək istəyirəm ki, doymadım kitabı mənə bağışladığı şirinlikdən, ləzzətdən, hətta qəribəliklərdən. Ona görə də mən "görüşənədək" deyirəm və görüşmək arzulu Səhər Əhmədin misralarıyla ifadə etməyə çalışıram.
...Bir səhər də açıldı
Otağıma gün düşür
Bu gecədən də çıxdım
Şükür, yenə min şükür.
Şükürlər olsun
ki, bizim böyük sözümüzün,
böyük ədəbiyyatımızın
çağdaş nümayəndələri
arasında Səhər Əhməd də var.
Ədalət.-2015.-16 dekabr.-S.6.