Mənim ilk universitetim
Lənkəran Humanitar Kollecinin 90 illiyinə
1957-ci ilin yayı
isti gəlmişdi.Orta
məktəbi 42 nəfər
bitirdik.Bizə kamal attestatı verilən gün əsl bayrama çevrilmışdi.Tədbirə
raykomdan, maarif şöbəsindən nümayəndələr
gəlmişdilər. Direktorumuz əməkdar
müəllim Mürsəl
Mirzəyev bizi təbrik elədi.Məzunlardan
bir neçəsi ürək sözlərini
dedilər. Kimi həkim,
kimi müəllim, kimi aqronom, kimi
də mühəndis peşəsini seçmişdi.
Ali məktəblərə ciddi hazırlaşdıqlarını
bildirdilər.
Növbə mənə çatdı. Fikrimi üç cümlə ilə tamamladım:-Anamın tək övladıyam. Beş il ali məktəbdə oxumağa
imkanım yoxdur.Pedməktəbə
girməyi qərara almışam.
Avqust günlərinin
birində kitab-dəftərlərimi
atamdan yeganə yadigar olan taxta
çamadana yığıb
"Palizurka" maşınının
kuzasında Lənkərana
gəldim. Bu şəhərdə
bir il
əvvəl, tələbələrin
və gənclərin
birinci festivalı ərəfəsində olmuşdum.
Zona müsabiqəsində bədii
qiraət üzrə ikinci yeri tutub,
Bakı turuna vəsiqə qazanmışdım.
Böyük bazarda bir kişiylə
rastlaşdım. Geyim-keçimindən müəllimə oxşayırdı. Pedməktəbin yerini öyrənmək istədim. Məni başdan ayağacan süzdükdən sonra soruşdu:
- Görünür şəhərə
nabələdsən, haradan
gəlibsən?
- Lerikdən -dedim.
İltifat göstərib məktəbəcən
apardı. Ayrılanda ürək-dirək verdi:
- Mustafa müəllim rəhimdil adamdır. Onu yetimlərin, kimsəsizlərin
havadarı kimi tanıyırıq.
Qırmızı kərpicdən tikilmiş
binanın ikinci mərtəbəsinə qalxdım. Çamadanı açıb sənədlərimi
götürdüm. Çoxda böyük
olmayan kabinetin qapısı üstündə
"direktor" yazılmışdı
və yarıyacan açıqdı. " Deməli, içəridə
əyləşən Mustafa müəllimdir" dodaqaltı
pıçıldadım.
Saçlarına dən düşmüş,
hündürboy, üzündən
nur tökülən
Mustafa müəllim məni
görüb içəri
çağırdı, qarşısındakı
stulda yer göstərdi. Sənədlərimi alıb nəzərdən
keçirdi. Üzündə təbəssüm göründü.
Eynəyi çıxarıb:
- İki fəndən
"yaxşı", qalanlarından
"əla". Tərcüməyi-halı da oxudum.
Xəttin xoşuma gəldi.
Aramızda söhbət qısa oldu. Qovluğun üstündə nəsə yazıb seyfə qoydu. Qapıdan çıxarkən
soruşdu:
- Qalmağa yerin var?
- Anamın uzaq qohumu bu şəhərdə
yaşayır. Gərək axtarıb
tapım.
- Axtarmağa ehtiyac yoxdur. Yataqxana məktəbin həyətindədir,
yer verərik, -deyib katibə qızı içəri çağırdı:
- Quluya tapşır, bu oğlana yataqxanada yer versin.
Üç həftə yataqxanada qalmalı oldum, imtahanlara hazırlaşdım. Dörd
fəndən 18 bal topladım, texnikuma qəbul kağızını
aldım. Evə şad xəbərlə
qayıtdım. Anam namaz
üstə əllərini
Ulu Tanrının dərgahına qaldırıb
dua elədi.
Pedməktəbdə oxuduğum iki ildə təhsil əlaçısı," Gənc
pedaqoq" divar qəztinin redaktoruydum. On rayondan
36 nəfər idik: 29
oğlan, 7 qız. Aramızda səmimiyyət, bacı-qardaşlıq
münasibəti vardı.
Bu təhsil ocağında
Möhsum Yusubovdan, Ağarəhim İbadovdan,
Əliağa Cəfərovdan,
Mustafa Dadaşovdan, Qüdrət
Xəlilovdan, Əliheydər
Hüseynovdan, Hüseynağa
Axundovdan, Məhərəm
Sadıqovdan həm
elm, həm də mərifət öyrəndik.
1958-ci ildə respubilka
Komsomolunun Mərkəzi
Komitəsi tələbə
və gənclərə
müraciət edib xam torpaqlarda taxıl yığımına
çağırmışdı. Lənkarandan kənd təsərrüfatı
texnikumunun, pedaqoji və tibb məktəblərinin
bir qrup tələbəsi çağırışa
qoşulmuşdu.
Dəmir yolu vağzalında yolasalma mərasimi keçirilirdi. Pedməktəbdən
dörd tələbə-Mirzə
Məmmədov, Mirzəbala
Məcidov, Allahverdi Şahbasov, birdə mən Qazaxı?stana
yola düşürdük.
Direktorumuz Mustafa Sadıqov qayğılı
görünürdü. Bizi yanına çağırıb tapşırıq
verdi:
- Məhsul yığımı
dörd ay çəkəcək.
Ehtiyatlı olun. Hər ay birinizdən
məktub gözləyəcəm.
Biz Qərbi Qazaxıstanın
Puqaçov adına
sovxozunda işləməli
olduq. Dördümüzü də kombayınçı
köməkçisi götürdülər.
Nə gecəmiz vardı, nə gündüzümüz.
Canla-başla işlədik. Zəhmətimizin bəhrəsini gördük.
İki ilin ruzisini qazandıq.
Hərəmizə iki ton taxılın
kağızını verdilər.
Qayıdıb Port-İliçdəki
( indiki Liman
) anbarlardan alıb maşına yüklədik.
Qazaxıstandan qayıtmağımızdan bir
ay olardı keçirdi. Məni
Bakıya, komsomolun Mərkəzi komitəsinə
çağırdılar. Qazaıxstan KP MK-nın, QazaIxstan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin, Qazaxıstan
SSR Nazirlər Sovetinin,
Qazaxıstan LKGİ Mərkəzi
Komitəsinin Fəxri
Fərmanını təqdim
etdilər. Bu ilk mükafatımdır.Bu
gün də evdəki iş otağımda divardan asılıb.
1959-cu ilin qışında
pedməktəbdə Məhəmməd
Füzulinin yubillyi keçirilirdi. Musiqi müəllimi, bəstəkar
Ağarəhim İbadov
tələbələrdən ibarət xorun ifasında Cahangir Cahangirovun "Füzuli"
kantatasını hazırlamışdı.Gecədə
şairin qəzəlləri,
alleqorik əsərləri
də səsləndi.
Ehtiyatsızlıqdan divar peçindən
döşəməyə köz
düşmüşdü. Səhərə yaxın məktəb
yanmağa başladı.
Biz sənədləri xilas elədik. Kənd təsərrüfatı
texnikumunun ( indiki
tibb məktəbi) binasında ikinci növbədə oxumalı
olduq.
Pedməktəbin oğlanları günün
birinci yarsında əl-ələ verib binanın bərpasında
işlədilər. Üç həftədən
sonra doğma divarlar arasına qayıtdıq.
Lənkəran pedməktəbində təhsil aldığım
illərdə şəhər
kitabxanasında ədəbi
dərnəyin üzvləri
ilə tanış
olmuşdum. Özüm də müntəzəm
iştirak edirdim.
Yerli qəzetin məsul katibi Yusif Yusifov
dərnəyin rəhbəri
idi. Şəkər
Aslan, Vaqif Hüseynov, Həzi Əliyev, Mirhafiz Bahadır, Xudaqulu Canıyev, Xeyrulla Mehdiyev, Həsən Əhədov bədii yazılarını oxuyurdular.İş
elə gətirdi ki, ötən əsrin 70-ci illərində
Şəkər Lənkəranda,
Vaqif Masallıda redaktor işlədilər,
mən də Lerikdə. Üçümüz
də " Qızıl
qələm" mükafatı
aldıq. Uzun illər dostluğumuz
davam elədi. Onlar vaxtsız dünyadan köçdülər, əziz
xatirələri qəlbimdə
qaldı.
Əlli
altı il.
Bir insan ömru. Nə tez gəlib keçdı. Bu illərdə həyatımda
uğurlara görə
Allahımdan razıyam.
Pedməktəbdən sonra iki institut bitirdim. Birində qiyabi, ikincisində əyani oxudum. Həm ali
pedaqoji, həm də jurnalist təhsili aldım. Partiya, sovet mətbuat orqanlarında çalışdım.
Böyük bir ailəm
var. On övlad atası, on yeddi nəvə babasıyam.
Əməyim hökümətimiz tərəfindən dəyərləndirilib.
Təqaüdə çıxdığım vaxtdan səkkiz il keçir.
Rayonun ictimai həyatından kənarda qalmamışam.
Ağsaqqallar Şurasının sədriyəm. Lerikin ağsaqqalları
bu yaxınlarda keçirilən konfransda mənə yenidən etimad göstəriblər.
Qələm hələ əlimdədir.
İmzam
respublika mətbuatında
görünür, səsim
radio dalğalarından, televiziya
ekranlarından eşidilir.
2009-cu ilin yazında, yarım əsrdən sonra pedməktəbin 59-cu
il məzunlarindan
sağ qalanlar Lənkəran Humanitar Kollecdə görüşə
gəlmişdilər. Bir-birini tanımayanlar
da oldu. Qucaqlaşdıq, gözlər sevincdən
yaşardı. Xatirələr dilə gəldi. Danışdıq, ürəyimizi boşaldıb
yüngülləşdik. Zöhrab Əliyev "Unudulmaz görüş" poemasını
yazib çap etdirdi.
Bayramlarda pedməktəb dostlarımla
telefon əlaqəsi saxlayıb təbrik edirəm. Onlar da məni yaddan çıxarmırlar.
Dəstəyi qaldıran kimi
səslərindən tanıyıram.
Elə bilirəm ki, yenidən görüşdük.
Bəzən zarafatlaşıb lətifələrdə söyləyirik.
Bəli, pedməktəb mənim
ilk universitetim, ilk gəncliyim,
ilk peşə qazandığım,
əlimi çörəyə
çatdıran məbəd
olub.
Həmzə Vəliməmmədov,
Respublikanın əməkdar jurnalisti
Ədalət.-2015.-3 sentyabr.-S.4.