Böyük ictimai xadim, elin zəka işığı

Min illərdir cəmiyyətimizə müdrikanə məsəllər təlqin edilir. Xüsusən də Vətən və El üçün yaşayanlar barədə deyilənlər daha çox diqqət çəkir. Məsələn, deyirlər ki, fədakar insanlar bulaq suyu kimi saf, səltənət sahibləri kimi müdrikdir. Bu, doğrudan da belədir. Çünki onların ən adi fikrində, xoş ovqat və əməllərində belə bir bulaq saflığı, bir örnək müdriklik müşahidə edirik...

Ölkəmizdə də həmişə pak və əqidəli insanlar yetişib. Səmimi deyim, özünün əsl ziyalı, əsl vətəndaş örnəkləri ilə çoxlarının sevimlisinə çevrilmiş, Tovuzun Mülkülü kəndi ilə Bakı arasında mənəvi körpü salmış xeyirxah insan, el xətrini əziz tutan, özündən çox el üçün yanan mərhum Zakir Zeynalovun da xarakter göstəriciləri bu ictimai zəminlərə tam uyğun gəlir. İstər ata-baba yurdunda yaşadığı illərdə, istərsə də sonradan Bakıda işlədiyi anlarda o, həmişə insanlıq nümayiş etdirib. Xoş haldır ki, bütün fəaliyyəti boyu onun əməli işlərində müasirlik günün reallığı kimi diqqət çəkib. Bir sözlə, Zakir Zeynalov cəmiyyət-dövlət məsələlərinə daim ciddi önəm verib.

Həyat anlarının fövqündə duran Zakir Zeynalovun duyğularında çox şey insanı mənəvi yüksəlişə sövq edib. Bu, istər-istəməz hər kəsin ovqatını yüksəldib. Bu, insanlarda həyata, taleyə ümidi də artırıb. Onun yaradıcı düşüncələri öz həyat dürüstlüyü ilə təcəlla etməkdə idi. Bütün qohum-əqrəba, tanış-biliş onun insan zəkasının mənəvi ucalığına heyran kəsilirdi.

Qısa həyat hekayəsi:

Hüquq elmləri doktoru, baş ədliyyə müşaviri, Hüquq üzrə Ali Attestasiya bölməsinin rəhbəri, Milli Məclisin vitse-spikeri, Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu daimi komissiyasının sədri, Avropa Şurasının Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin rəhbəri, MDB dövlətlərinin Parlamentlərarası Assambleyasının daimi komissiyasının sədr müavini, tanınmış ictimai-siyasi xadim, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı Zakir Əlixan oğlu Zeynalov 1939-cu il martın 21-də Tovuz rayonunun Əlibəyli şenliyinin Mülkülü kəndində anadan olmuşdu. 1957-ci ildə orta məktəbi qızıl medalla bitirdikdən sonra Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsinə daxil olmuş, 1962-ci ildə ali təhsilini fərqlənmə ilə başa vurmuşdur. 1962-1964-cü illərdə Qazax və Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şərur rayon prokurorluqlarında müstəntiq işləmişdir. 1964-1967-ci illərdə Rusiya Elmlər Akademiyası Dövlət və Hüquq İstitutunun aspiranturasında oxumuşdur. Hüquq elmləri doktoru idi. 1967-1970-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda elmi işçi kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1970-1972-ci illərdə respublika prokurorluğunun Ümumi nəzarət idarəsinin prokuroru, 1972-1976-cı illərdə Zaqatala rayon prokuroru, 1976-1977-ci illərdə respublika prokurorluğunun Ümumi nəzarət idarəsinin rəisi vəzifəsində çalışmışdır. 1977-1981-ci illərdə Respublika prokurorluğu İstintaq idarəsinin rəisi, respublika prokurorunun müavini işləmişdir. 1981-1989-cu illərdə Bakı şəhərinin Sabunçu rayonunda, 1989-1992-ci illərdə Sumqayıt şəhərində prokuror, 1992-1993-cü illərdə Laçın rayonunda prokuror köməkçisi, 1993-1995-ci illərdə isə Gəncə şəhərində prokuror vəzfəsini icra etmişdir. 1995-ci ildə Respublika prokurorluğu Daxili İşlər Orqanlarında Qanunların icrasına nəzarət idarəsinin rəisi işləmiş, deputatlığa namizədliyi ilə əlaqədar, qanuna müvafiq surətdə öz ərizəsi ilə tutduğu vəzifədən azad olunmuşdur. 1995-ci ildə 87 saylı Tovuz seçki dairəsindən Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə deputat seçilmiş, Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu daimi komissiyasının sədri olmuşdur.

2000-ci ildə ikinci dəfə 87 saylı Tovuz seçki dairəsindən Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə deputat və Milli Məclisin vitse-spikeri seçilmiş, Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu daimi komissiyasının sədri kimi fəaliyyətini davam etdirmiş, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının və bir sıra qanunların hazırlanmasında yaxından iştirak etmiş, 1995-ci ildən etibarən ümummilli lider Heydər Əliyevin şəxsi vəkili olmuşdur. Heydər Eliyev ideyalarının bu gün de şövq tapmasında Zakir Zeynalovun rolu danılmazdır.Təəssüf ki, bütün ömrü boyu el üçün yanan, Vətənin fədakar oğlu Zakir Zeynalov 6 dekabr 2000-ci ildə dünyasını dəyişdi.

Zakir Zeynalov nufuzlu və hörmətli millət vəkillərindən sayılır. Onun sənətə, ədəbiyyata, musiqiyə böyük dəyər verməsi Vətən və elə vurğunluğunun bariz ifadəsidir. Sənət aşiqi idi. Bir çox şeirlərin və mahnıların müəllifi kimi sevildi və sevilir. Bəzi bəstələri tanınmış sənətçilər tərəfindən minnətdarlıq və ehtiram hissi ilə ifa olunur.

Görkəmli ictimai xadim zakir Zeynalovun bir-birindən həyalı üç övladı var. Qızı Qəmər Zeynalova tibb sahəsində fəaliyyət göstərir.

Böyük oğlu Adil Zeynalov Mərkəzi Seçki Komissiyasının Hüquq şöbəsinin baş məsləhətçisi vəzifəsində çalışırdı. Çox təəssüflər olsun ki, amansız ölüm onun həyat duyğularını, tale hisslərini çox erkən soldurdu. Həyatla vidalaşdığı gündən bir ailənin içində Adil Zeynalov yoxluğunun qoru, yanğısı fantan vurur. Bu gün ata ruhunun pərişanlığı da oğul yoxluğunun atəşində qovrulur. Bu gün həyat burulğanlarında Adil Zeynalovun yoxluq acıları hər kəsi təəssüfləndirir...

Zakir Zeynalovun kiçik oğlu Nazim Zeynalov isə prokurorluq orqanlarında çalışır. O, həmçinin Azərbaycan Respublikası Prezidentindən bəhs edan "Xalqın inam va etimad ünvanı" kitabının da müəlifidir. Sözlərinə bəstələnmiş "Odlar yurdum Azərbaycan" mahnısı dövlət tədbirlərində oxunur.

Zakir Zeynalov ölkənin ictimai işlərində də daim böyük təşəbbüs göstərmiş, 1991-ci ildə Sumqayıt şəhərində Yeni Azərbaycan Partiyasının təməlini qoyanlardan biri olmuş, 23 yanvar 1991-ci il tarixində Azərbaycan Milli Yaradıcılıq Akademiyasının hüquq doktoru seçilmiş, 1998-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezident Seçkilərində Prezidentliyə namizəd Heydər Əliyevin səlahiyyətli nümayəndəsi olmuşdur.

Zakir Zeynalov zəhmətin nə olduğunu hələ yeniyetmə yaşlarından bilib. Taleyin çətinlikləri ilə döyüşə-döyüşə böyüyüb, boya-başa çatıb, erkən çağlarından əllərinin qabarı ilə zəhmət və həyat yollarını tapıb.

O, çox sevimli, işgüzar, qayğıkeş, mehriban, hamıya əl tutmağı sevən, qohumcanlı, dostsevər olub. Çətinə, dara düşənlərə yaxşı məsləhətlər verib, çıxış yolu göstərib, köməyini əsirgəməyib. Şirin söhbətli, gülərüz olması onu hər kəsə sevdirirdi. Məclislərdə, yığıncaqlarda yeri görünən insan idi. Qəlbinin kövrək notları onu ədəbiyyata, poeziyaya vurğun insan etmişdi, hətta ən adi fikri belə pıçıltı ilə deyəndə təəssüflənir, dünyanın vəfasızlığına acıyırdı.

Zakir Zeynalov dövlət əhəmiyyətli layihələrin icrasında üzərinə düşən işin öhdəsindən həmişə bacarıqla gəlib. Ən çətin işlərdə onun istedad və bacarığından istifadə olunub. Həyatı anlayan insan idi, vətənpərvərdi, hər kəsə fərqli bir həyat əzmi aşılayırdı. Ailəsi, qohum-əqrəbası, yaxşılığını görmüş insanlar heç cür inana bilmirlər ki, o, artıq həyatda yoxdur. İndi hər kəsə onun həyat eşqinin odunda çırpınan müqəddəs ruhu səbr verir.

Zakir Zeynalovun həyat eşqinin əsas məğzini Ana, Vətən, Torpaq, İnsan, Tale, Həyat və s. kimi səciyyələr təşkil edirdi. Onun həyat baxışlarında mənalı, zəngin, örnək və şərəfli bir ömür yolu görünürdü və pak əməllərindən bu ömrə işıq səpilirdi. Çünki o, erkən səhərləri özünün tale acısı, sevmək məsuliyyətini bu acının həyat sıxıntısı, qaranlıq axşamları isə yenə özünün vətəndaş missiyası kimi əks etdirirdi. Onun yorulmaz, cəfakeş KİŞİ mətanəti insanlara həyatın astar üzündəki mənaları da aydın göstərirdi.

Bəli, "Hər ömür içi ağrı-acı dolu bir kitabdı..." Mən də Zakir Zeynalovun ömür kitabının ən azı beş-on səhifəsini oxumağa müvəffəq olmuşam; amma ailədə onun həyatsevərliyini dadmış insanlar bu etiqada daha çox nail olublar. Onun sadəliyi, davranışı, səlis danışığı, mülayim təbiəti, xoş münasibəti, mehriban gülüşü və s. mənim yeniyetmə duyğularıma həyat rəngi çəkib. Mən onun kimi ziyalını tanıdığım üçün qürur duymuşam; çünki onun kimi qeyrətli kişilər həyata gerçəkdən çox az-az gəlir.

Təəssüf ki, Allah bu dünyada qalmayacaq qədər saf və təmiz insan olan Zakir Zeynalovu vaxtsız-vədəsiz aramızdan apardı. Ancaq nə yaxşı ki, o, özündən sonra özünə bənzər davamçılar qoyub.

Bəllidir ki, insanlar əvvəlcə doğulduqları diyarın işığı olurlar. Zəhmət və əməkdə bərkiyənlər illər sonra bütöv bir məmləkətin mayakına çevrilirlər. Tovuzun günəşin istisinə qucaq açan Mülkülü kəndində də bir vaxtlar Zakir Zeynalovu parıltısı hələ kövrək qığılcımlar səpən işığa bənzədirdilər. Lakin zaman öz atını çapa-çapa bu kəndin isti qoynunda Zakir Zeynalov böyüklüyündə bir mayak qurdu. O Zakir Zeynalov ki, dərin çarpazlıqda labirint xarakteri verən çətin illər onu zəhmətin qabarlı əlləri arasında sıxıb, bəzən cana doydurub, bəzən bir çimdik güldürüb, amma ən çox ağrı-acı içində çabalatdırıb.

Bəli, şəxsiyyətlər aid olduqları sahədə hörmət qazanır, el sevgisi ilə əhatə olunurlar. Elə Azərbaycanda xüsusi ad-san qazanmış Zakir Zeynalov da insan qətiyyətinin mənasını el sevgisində tapanlardan idi. Bu gün onun həyat yolu bir xeyirxahlıq mücəssəməsi kimi təsir bağışlayır. Yaşadığı çətinliklər onu həyatın astar üzündən keçirib, burulğanlara salıb. Zəhmətsevərliyi heç vaxt onu rahat buraxmayıb; Vətənə verdiyi uğurlu töhfələr onun insan qətiyyətinin bariz örnəkləridir. Kimdən onun haqqında soruşursan, deyir ki, yaxşı insan, zəhmətsevər, əsl vətəndaş, əsl vətənpərvər idi. O, hələ gənc yaşlarından böyük bir həyat burulğanının kəməndini əllərinə alıb, xoş əməllər sərgiləyib, öz insan adını qoruyub, nəsillərə əsl şəxsiyyət örnəyi ərməğan edib. Bəli, onun müdrik insan baxışında gerçək bir şəxsiyyət örnəkliyi var idi...

Zakir Zeynalovla nə vaxt həmsöhbət olublarsa, başqalarından bəhs edib, bir dəfə olsun dilinə "mən" kəlməsi almayıb. Bu, təkcə onun təvazökarlığından irəli gəlmir, həm də onun səmimiyyətinin bariz göstəricisidir.

Zakir Zeynalov həyat və yaşam anlarının acılarını elə tərzdə cilalayıb ki, hər kəsdə Vətənə böyük bir məhəbbət yaranıb. Bu da o anlama gəlir ki, o, sözün həqiqi mənasında Vətən oğlu idi.

Əlbəttə, hər bir şəxs özünün keçdiyi həyat yoluna nəzər salanda, unudulmaz və xoş xatirələrə dönmüş anlarını, günlərini xəyalından keçirir. Elə insanlar var ki, onların həyatı, fəaliyyəti elinə, xalqına, vətəninə xidmətə həsr olunur. Müdriklər demişkən, "xalq üçün, vətən üçün yaşanan ömür əsl insan ömrüdür". Belə insanların ömrü çətin, mənalı və şərəfli, başı həmişə el içində uca olur. Onlar öz xoşbəxtliyini, səadətini, varlığını vətənə, xalqa ləyaqətlə xidmətdə görürlər. Belə insanlar öz xalqının, millətinin mənəvi siması, genefondudur desək, səhv etmərik. Tam məsuliyyət və qürurla deyə bilərik ki, zəhmətkeş insan Zakir Zeynalov da belə cəsur insanlardan idi.

Allahdan Zakir Zeynalov rəhmət diləyir, ailəsinə, yaxınlarına və doğmalarına səbr diləyirik!

Əli Elmanoğlu

Ədalət 2018.- 6 dekabr.- S.4.