Məhəbbət yaşatdı onu dünyada

 (elegiya)

Həsənağa Sadıqov-uşaqlıq illərindən tanıdığım, dostum, hər sevincimi, kədərimi onunla bölüşdüyüm, ixtisasca riyaziyyat müəllimi olsa da, bir gün belə içərisindəki şeirə məhəbbətinə xəyanət etməyən bu gözəl insan oktyabrın 6-da dünyasını dəyişdi. Özü də, ən yaxın dostları da, ailəı üzvləri də bilirdilər ki, Həsənağa müəllim ağır xəstədir, gec-tez bu işıqlı dünyaya vida deyəcək.

Yaşadığı Masallı rayonunda hamı onu ən təcrübəli və istedadlı riyaziyyat müəllimi kimi tanıyırdı. Neçə illərdi böyük bir şövqlə, hədsiz bir istəklə yaşadığı Ərkivan kəndinin uşaqlarına riyaziyyatdan dərs deyirdi, onları öz evində hazırlaşdırır, riyazi biliklərini parladırdı. Riyaziyyatdan ən zəif uşaq da sonda hazırlıqlı çıxır, ali məktəbə daxil olurdu.Yetirmələrinin səsi-sorağı Amerikadan, Avropanın müxtəlif ölkələrindən, Türkiyədən, MDB məkanının bütün guşələrindən gəlirdi. Oğlu Tural indii Amerikada, hansı bir universitetdəsə mühəllimdir, elmlər doktorudur.

Onunla hər dəfə kəndə yolum düşəndə görüşür, söhbətləşir, dərdləşirdik. Mən elə orta məktəbdə riyaziyyata o qədər meylli deyildim, amma Həsənağa riyaziyyatçı olmasına baxmayaraq ədəbiyyatı, şeiri çox sevirdi. Elə söhbətlərimiz şeirdən, ədəbi şəxsiyyətlərdən gedirdi. Ən çox sevdiyi şair Ramiz Rövşən idi. Riyaziyyatçı təfəkküründən doğmuşdu onun bu sözləri: "Ramiz Rövşən Azərbaycan poeziyasının həndəsəsini yaradır". Xüsusilə onün bir şeirini iştirak elədiyi bütün məclislərdə əzbərdən söyləyirdi:

 

Çətini biz ölüncədi,

Gedəcək, hamı gedəcək.

Biz dünyadan gedən təki

Dünyanın qanı gedəcək.

Solacaq bağçası-bağı,

Quruyacaq son budağı,

Dənizin suyu, balığı,

Sahilin qumu gedəcək.

Birtəhər, pismi, yaxşımı,

Yola salıb son axşamı,

Söndürüb sonuncu şamı

Ən son adamı gedəcək.

 

Tələbəlik illərimizi xatırlayıram. O da, mən tez-tez teatr tamaşalarına gedərdik. Həsənağa Salayev onun çox sevdiyi aktyor idi.

Hərdən Dənizkarı parka yolumuz düşər, saatlarla gəzinərdik. Dərnəgüldə, yataqxanada qalırdı.

Mən isə Yasamalda, Universitetin yataqxanasında. Dərdimiz bir, sevincimiz bir. Sonra təyinatla hər ikimiz rayona gəldik. Mən üç il müəllim işlədim, o isə müəllimliyinə davam elədi.

Onun şeirə həvəsi olduğunu, sevdiyi şairlərdəın şeirləır əzbər dediyini bilirdim, amma şeir yazdığını ağlıma belə gətirmirdim.

2017-ci ildə "Məhəbbət yaşadır məni dünyada" şeirlər kitabını çap etdirib.

Mənə bu kitab yalnız Həsənağanın ölümü günü çatdı. Dostum, akademik Nizami Cəfərov bu kitabın əlyazmasını oxuyub, rəy yazıb,redaktoru şair Vəli Xramçaylıdır. Kitabdakı şeirlərin əksəriyyəti sevgidəndir.

Bunun da səbəbi var.Həsənağa Sadıqov tələbəliyinin son illərində Xarici Dillər İnstitunda oxuyan Sima adlı bir qızı sevirdi. Qarşılıqlı idi bu məhəbbət. Evləndilər, Sima xanım da Ərkivanda öz fənnindən dərs deyirdi. Əlbəttə, onların bir-birinə ilahi məhəbbətindən xəbərim vardı.

 

Göründün gözümə, göründün yenə

Eşitdim o lətif, o xoş səsini.

Məhəbbət o qədər od verdi mənç,

İstədim əridəm Yer kürəsini.

Bu misraları ancaq həqiqi şair-aşiq söyləyə bilər.

Təbii ki, Həsənağa ilə Sima xanım arasında əsl məhəbbətdən doğan umu-küsülər olub. Sevgi insana boşqabda buğlanan ətirli plov kimi verilmir, sevgini gərək yaşayasan, sevinci olur, qəhəri .

 

Getmə!

Məhəbbətin xoş ağuşundan

Ayırma kədərli, qəmli könlümü.

Xilas et hicranın gur yağışından

Sevgi badəsiylə qəmli könlümü.

Getmə!

Yoxsa ki, aldadıb məni,

Oynatdın ayaqda gəzən kor kimi.

Getmə!

Onu bil ki, atmaram səni

Çəkib tulladığım papiros kimi.

 

Amma əksər şeirlərində Həsənağanın öz sevgisinə əbədi vəfası, sədaqəti yaşar.

 

Küçəyə qar yağır

Könlümə bahar.

Axı, sənin kimi

Bir sevgilim var.

 

Bu şeirləri oxuyandan sonra mənə bir daha əyan oldu ki, bəlkə əsl sevgi təkcə evlənənə qədər yox, evlənəndən sonra daha şiddətli olur.

Axı, Azərbaycan poeziyasında sevgi əsasən hicran motivləri üzərində qurulub. Amma nadir hallarda olsa da, bəzi şairlərimiz evlilik həyatının sevgilərini qələmə alığlar. Elə Həsənağanın şeirlərinin bir qismi o sevgini tərənnüm edir.

 

İkinci sevgiyə inanmıram mən,

Heç ola bilərmi ikinci həyat.

Mən necə çıxarım səni ürəkdən

Kirəlik ev deyil, axı, məhəbbət.

Sən kimi bir gözəl,

Sən kimi bir qız,

Bir daha bəxtimə çıxarmı görən?

 

Həsənağanın digər mövzularda da bir nesə şeiri var. Məsələn, Qobustan abidələrinə həsr elədiyi şeirdə çalışıb ki, Qobustanın obrazını yaratsın: "Gördüm burda babaların göz yaşları daşa dönüb".

Həsənağa Sadıqovun şeirlər kitabı məncə, onun ədəbiyyat sevgisindən həyat yoldaşına sonsuz məhəbbətindən yaransa da, Şair ürəyindən xəbər verir. Heyif, bu ürəyin çırpıntılarından gec xəbər tutdum.

Ruhun şad olsun!

Ədalət  2018.- 13 noyabr.- S.8.