Yusif Həsənbəy

TİSİFLƏRİN QİYAMI

Poemadan bir parça

 

Qarabağın Xan kəndində

"Daşnak"ın bir daşçısı

Alının çəpərinə bir daş atdı!

Çiyninə səpələnmiş saçları

Xarlanmış kümüş,

Üz-gözü armud qaxı kimi bürüşmüş

Alı kişi dinmədi, -

Cin atına minmədi!

Düşündü, -

Yəqin bir dələyə,

Ya bir dovşana atıblar daşı!

Axı, mən bir zina,-

Bir fəna tutmamışam

Qonşuma qarşı!

Bir gün

Kəndi gülləyə basdı bir neşə avtomatdı!

Alı kişi əllərini yanlara ata-ata,

Qan tərə bata-bata

Bağırdı:-

Yox! Biz qan-qada istəmirik!

Qonşuluqda kimsə kiməsə

Bir güllə ata,

Yol vermərik!

Axı, bizlər Lenin tərbiyəsi görmüş

humanistlərik!

Ev-ev gəzib, quş tüfənglərini,

Uşaqların əyləncəsi "Benqal" şimşəklərini,

"Hovruz" gecələrini nurlandıran

bayram fişənglərini,

Uzaqdan tapançaya oxşadılan

paslı çıraqları,

Mıxçalardan asılan dəryazları,

Oraqları da yığıb, Sovetliyin həyətində

Bir tonqal çatdılar.

Amma daş atanlar bu dəfə,

Lülələrin, güllələrin ucunda

Daş atmadılar, yox!

Kopa-kopa, bomba-bomba

Atəş atıb, Şuşanın divarlarını partdadıb,

Anamızı ağlatdılar!

zamandı Qarabağın Qıratları çidarlı,

"Cıdır düzü" cıdırsızdı.

Buludlarını güllələrin atəşi yandırıb,-

Yağışları kükürdlü, baxçaları barsızdı.

"Qırxbulağ"ın hər gözü bir krater,-

Kükrəyən suları - lavadı!

O bulağın böyründəki Kərəmi yaylağı

Ceyranı-cüyürü qovuran tavadı!

Qartalqonmaz qayalara bayraq idi,

İndi isə dustaqdı o "Qırxıqız" dağım!

Bayraqsızam!

Bəlkə bu gün,

Bəlkə sabah torpağımda şəhid olsam,

Həşimə məzar olacaq -

Torpaqsızam!

Xəncəli gümüş naxışlı,

çuxalı, patrondaşlı,

Sür papaqlı,

Yaraşıqlı bir kişiyəm,-

Ancaq başı papaqsızam!

Azğın, quzğun vazgenlərin topları

Xocalının yeddi haça dağını,

Dağım-dağım elədi!

"Şıxlar" körpüsünün tağlarını poz,

Aeroportun betonlarını qum elədi.

Bir raket açıldı üfüqdə,

Laxlandı,

Çalxandı şəfəq dirəklərə dayaqlanan

Hamar-hamar yağlanan

Günəşin tacı!

Şəlpə-şəlpə tökülən alovları uddu,

Qurutdu çayları,

Əritdi, suya döndərdi dağ-daşı.

Başını tutub ora-bura qaçan insanları

Ot kimi biçdi,

Pulemyot atəşləri.

Şəhidlərin qanıyla

Çiçək açdı güldanların daşları!

Zağ-zağ əsdi köklü binalar.

Divarlarda saat kəfkiri kimi yırğalandı

Beton kösövlər.

Bomba çalalarında boğuldu

Qıy-qışqırıqlı uşaq baxçaları,

Atılmış qocaların sığındığı qərib evlər.

Partdayan hər qumbara,

Bir dərya oyuq!

Hər oyuq cəsədlərlə dolu

Bir daş məzar, - bir daş - qayıq!

Güllələrin sırası qırmızı

helogen çubuqlarıydı sanki,

Ayaqlarını yerdən üzdü əcəldən qaçanların,

Kolaşnikovun təzə icadı,

Bu "hava tankı!"

O allahsız dığaların topu da

Bəlkə atom nüvəli topdu?!

Bircə mərmisiylə

Raykomun binası kökündən qopdu.

Şaqqa-şaqla çaxnaşan buludların arasından

Bir qırıcı,

Şığıyırcı

Parıltısı zəqqətun kimi acı.

Təyyarə çıxdı,

Pilot baxmadı aşağıda çığırışanlar

Böyükdü, yoxsa uşaqdı.

Bir bomba vıyıldadı,

Məktəb səmasında şimşəklər çaxdı.

Az sonra çərçivələri yanmış pəncərələr

Gözlərinə qara eynəklər taxdı.

Neçə-neçə "Fuqas" düşdü,-

Dalğası dağıdıcı rəqqas düşdü,-

Məscidə, -Allah evinə!

Sonra da yarınəfəs, yarısəs insanları,

Yarı diri, yarı ölü müqəddəs insanları,-

Xərəklərlə daşıyıb təpdilər bir çökəyə,

Benzinini bol-bol çiləyib,

Yandırdılar hələ can verən məzarı.

Tüstüləri təzəcə sönmüşdü,

Nağıllara dönmüşdü,

Amma alovlanıb bayraqlandı Xocalıda,

"Daşnakçı" faşizmin

Yeni, amma daha müdhiş

Bir "Babiy yari!"

Bununla da soyumadı, yağı, dığa!

Raketlər şəhərin baş meydanında

Dərinləşdirdi yarğanı.

Yaralı insanlar sürüşdülər oyuqlara,

Yarğanüstü torpaqlar

Oldu gəbərmişlərin cəhənnəm yorğanı!

Sanmayın ki, mən o gördüyünüz

Sözü şirin, səsi şirin,

Nəğməkar şair Yusifəm!

Əsla! Xeyr! lakin,-

Allahımın

Pənahımın üzünə olmadan,-

Qaynar qəzəblərin içində,-

Ayaqlarım qandalda, əllərim zəncirdə,

Bu dağdan, o dağa,

Bu dərədən, o təpəyə,

O düzdən, bu səhraya,

Bu səhradan, o dəryaya

Özü mənasız, heç-heçinə, -

Boş -boşuna

Nəhəng daşlar daşıyan,

O daşların altında da

Daş ömrü yaşayan,

Əsatirlər cəfakeşi Tisifəm!

Heç bir günahım yoxdur,

Bəndələr qarşısında,

Allah yanında.

Ancaq cəza çəkir, üyüdülürəm,

Daşnakların

Fitnə fəsad dəyirmanında.

Daşlar əllərimi kəsir, sümüklərimi doğrayır,

Ağrı tükümü sancır,

Ürəyimi dağlayır,

Üzülürəm, -Ancaq qırılmıram.

Səbirli ümidim var

Daşlardan qırıla biləcəyimə!

Ürəyimdə qol - budaq atır,-

Minbir qıca, minbir haça

Qoca palıd dözümlü, bir inam!

Yar ol mənə, ey yaradan!

Axı, sənsən küləyə qanad,

Qupquru toxuma həyat verən,

Heç kəsin görmədiyini görən Allah1

Səma viranələrində

Ulduzlardan kəşanələr quran Allah!

Dünyamızda qan-qan deyən başlar var!

O başlarda qana susayan atəşlər var!

Demirəm o başları əz, toz elə, qum elə!

Yox! Yox! Ancaq sən

O quzğun Vazgenlərə,

Ağılsız, yazıqlara da yar ol!

Onları İsgəndər, Çingiz xan

Nəfslərindən məhrum elə!

Xirosima, Naqosaki faciəsini

Yaşamasın bir yer kürəsi.

Hipokratın dərmanlarıyla məhv olmur.

" qan" mərəzinin

Nüvələnmiş, civələnmiş mayası, kürüsü!

Var ol, mənə, ey yaradan!

Demirəm yar ol, var-dövlət,

Şan-şöhrət sarıdan.

Demirəm pay ver mənə

Bəzi nazirlərin

Haram qazanclarından.

Demirəm Antalyada bir villam,

Londonda gəlir gətirən bir bankım olsun!

Demirəm mərmər hovuzlu,

İçi yaşılbaşlı, tovuzlu bir bağım olsun!

Deyirəm, doğma torpaqlarına qayıtsın

qaçqınlarımız!

Başımıza papaq qoyaq, qılınclansın

qınlarımız!

Yar ol mənə, ey yaradan!

olsun ki, gücdən, qüdrətdən kəsifəm!

Arxasız, köməksiz Tisifəm!

olsun ki, qulam,

Qalam!

Batmış diləm, lalam!

Öləm!

Boynu bükük vergüləm!

Ancaq dolan bulud boşalacaq -

O buludun çarpazları, çisəkləri,

Qamçı, sancı küləkləri,

Qayçı şimşəkləri,

O başsız "Daşnakçı"ların

Başında qılınc olacaq!

Məni əzən o daşları əlimin içində əzib-əzib

Döndərəcəm bir çimdik toza!

Verəcəyəm vazgenlərin cavabını.

Götürüləcək üstümdən

Məni Tisifə döndərən cəza!

Ancaq mən

Haqqı, tələbi eşitməyən qulaqlarda

Vulkandan qopan nida olacam!

Düzü görməyən gözlərin içində,

Mizraq - cida olacam!

Tisiflərin qələbə xəbərini dünyaya yayan

Gur səs, səda olacam!

Yar ol mənə, ey Yaradan!

Marsın, Yupiterin cazibəsindən

Daha güclüdür ətalətin, itaətin

Ayaqdan çəkən cazibəsi.

Yar ol mənə!

Çıxım o cazibələrdən,-

Doğulsun dünyamızın səkkizinci möcüzəsi!

Zevsin dərgahından od oğurlayan,

Prometey şücaəti ver mənə!

Ədalət 2018.- 16 noyabr.- S.7.