“Bütün xatirələrim Cəbrayılla birlikdə girov düşmüşdü” -

“Məcburi köçkün adını qazanmırlar, bu adı məcbur verirlər. Və insan bu ad altında əzilir, sınır. Bunu yaşamayan bilməz, o adın ağırlığını bilməz. Hətta bəzən dərk eləməyənlər bu adı elə alçaldıcı formada işlədirdilər ki, deyirdim, kaş ölüb orada qalardım, amma köçkün, qaçqın adını daşımazdım. İlk illərdə insanlar tərəfindən köçkünlərə çox qeyri-normal münasibət var idi. Sonra yavaş-yavaş dərk elədilər ki, məcburi köçkünlər də bu ölkənin hüquqi vətəndaşlarıdır”. “Ədalət” qəzetinin qonağı kamança ifaçısı Xəyyam Məmmədovdur.

-“Cəbrayıl bizimdir, Qarabağ Azərbaycandır!” Necə bir hiss idi bu xəbəri eşitmək?

-Mən ən əvvəl bizə bu ifadəni-“Cəbrayıl bizimdir!” cümləsini demək şansını yaşadan Ali Baş Komandanımıza, Ordumuza, əskərlərimizə təşəkkür edirəm. Allah qorusun. Hər birinin qarşısında baş əyirəm. Allah şəhidlərimizə rəhmət eləsin, yaralı döyüşçü qardaşlarımıza şəfa diləyirəm. Bu hiss nəfəs tutan, nitq batıran bir hiss oldu. Bu xəbərdən bütün ruhum titrədi. Gözlərimi yaş necə tutduqsa, heç nə görə bilmirdim. Bu sevinci bizə yaşadan, bu qələbədə əməyi olan hər bir kəsə təşəkkür edirəm...

“Cəbrayılda doğulub böyüyən hər kəs Cəbrayıl adı gələndə köks ötürürdü”

-Uşaqlıq illərinizdən danışaq...Bu illər ərzində Cəbrayılla bağlı çoxmu köks ötürdünüz?

-Cəbrayılda doğulub böyüyən, oranın havasını udan, suyunu içən hər kəs Cəbrayıl adı gələndə köks ötürürdü. Mənim usaqlıq illərim, orta məktəb dövrüm və bu illərlə bağlı bütün xatirələrim Cəbrayılla birlikdə girov düşmüşdü. Belə demək olar ki, hər küçə, hər döngə, hər daş, divar özü bir xatirə daşıyıcısıdır. İnsan uşaqlıq illəri keçən yerlərə getdikdə, o yollarda keçdikcə ora ilə bağlı o qədər xatirələr yada düşür ki, o hissləri təkrar yaşayır. Amma mən və mənim kimi minlərlə insan bu hisslərdən məhrum olmuşduq. Bir şeirimi sizinlə paylaşmaq istərdim:

Görən qar yağırmı yenə o yerə,

Yenə yollarımız buz bağlayırmı?

Küləklər xətrinə dəydiyi üçün

Çinarlar bir-birin qucaqlayırmı?

Damlardan sallanan buz oxlovları

"Qılınc" olmaq üçün qəribsəyirmi?

Vəfalı sərçələr küçələr boyu

Qəriban ruhlardan dən gözləyirmi?

Yollar izimizçün darıxırmı heç,

Yağan təzə qara kimlər iz salır?

Bəlkə, ləkələnir yad tapdağında,

Bəlkə də, eləcə "bakirə" qalır.

Görən dəyişirmi təqvimlər orda,

Ora da yeni il gəlirmi görən?

Neçə il xəcalət duyduğumuzu

Ordakı daş divar bilirmi görən?

Ölüb ümidləri o yurd yuvanın,

Bizi gözləməkdən üzüb əlini.

İndi başqa dildə, yad havalarla,

Təbrik eləyirlər yeni ilini.

Ümid edirəm ömür vəfa edəcək, mən Cəbrayılı görəcəm. Gedib yurdumda yaşamaq istəyirəm.

“Ağlım kəsən vaxtdan evimizdə musiqi, muğam eşitmişəm”

-Məcburi köçkün adını qazanıb çiyinlərində ağır bir yükü daşımağın özü çətindir...

-Məcburi köçkün adını qazanmırlar, bu adı məcbur verirlər. Və insan bu ad altında əzilir, sınır. Bunu yaşamayan bilməz, o adın ağırlığını bilməz. Hətta bəzən dərk eləməyənlər bu adı elə alçaldıcı formada işlədirdilər ki, deyirdim, kaş ölüb orada qalardım, amma köçkün, qaçqın adını daşımazdım. İlk illərdə insanlar tərəfindən köçkünlərə çox qeyri-normal münasibət var idi. Sonra yavaş-yavaş dərk elədilər ki, məcburi köçkünlər də bu ölkənin hüquqi vətəndaşlarıdır.

-Kamança alətinə gəlişinizdən söhbət açaq. Necə oldu ki, kamançanı seçdiniz?

-Musiqiçi ailəsində dünyaya göz açmışam. Ağlım kəsən vaxtdan evimizdə hər axşam musiqi, muğam eşitmişəm. Atam bir vaxtlar xanəndə olub, böyük Seyid Şuşinskidən və Hacıbaba Hüseynovdan dərs alıb. Sonra ailə vəziyyətinə bağlı rayona qayıdıb və musiqi məktəbinə direktor təyin olunub. Böyük qardaşım tar sinfində oxuyurdu. Hər axşam tarın müşayiəti ilə atamın musiqi səsləndirməsini dinləyirdik. Mən kiçik yaşlarımda oxuyurdum. Sonra kamança alətinin səsi məni özünə çəkdi, belə də demək olar, ovsunladı. Mənim bu alətə marağımı görən atam Nazirliyin icazəsilə musiqi məktəbində kamança sinfi açdı. O vaxta qədər Cəbrayıl musiqi məktəbində kamança sinfi yox idi. Beləliklə, artıq evimizdən axşamlar muğam üçlüyünün səsi gəlməyə başladı.

“Habil müəllim kamança sənətinin zirvəsidir”

-Habil müəllim müsahibələrindən birində demişdi ki, kaş kamança qədər məni başa düşən olaydı. Bu sizdə də belədirmi?

-Habil müəllim kamança sənətinin zirvəsidir. Əlbəttə böyük ustadın fikriylə razılaşmamaq olmaz. Mənə elə gəlir, hər kəs öz sənətini sevirsə, bu fikirlə razılaşar.

-Elə vaxt olubmu ki, kiməsə fikrinizi sözlə deyil, kamança ilə çatdırmısınız?

-Bəzən belə hallar olur. Amma təbii ki, anlayana...

-Həyatda ən böyük qazancınız nə olub?

-Həyatda ən böyük qazancım dostlarım və mənə dəyər verən dinləyicinin sevgisidir. Məncə, musiqiçi üçün bundan böyük qazanc yoxdur. Maddi qazanc gəldi-gedərdir.

-Oxucularımıza sözünüz...

-Oxuculara sağlıqlı ömür arzulayıram. Onlara həqiqi musiqiyə qulaq asmağı,, köklü musiqini dinləməyi arzulayıram. Muğam olsun, bəstəkar musiqisi olsun, xalq mahnıları olsun, klassik musiqi olsun, caz olsun, fərq eləməz, əsas odur ki, köklü musiqini dinləsinilər. Bu həm zövq formalaşdırır, həm də, doğrudan da, ruhun qidası və həqiqi istirahətdir. Allah hər zaman yollarını açıq eləsin. Sizə təşəkkür edirəm ki, bizə oxucularla, dinləyicilərlə ünsiyyət fürsəti yaradırsınız. Bu çətin peşənizdə sizə bol-bol uğurlar arzulayıram.

-Mən sizə təşəkkür edirəm ki, dəyərli vaxtınızı ayırdınız…

Rövşən Tahir

Ədalət.- 2020.- 19 noyabr.- S.8.