“Dağlıq Qarabağa muxtariyyət verilməməlidir”
“Ermənistan rəsmilərinin məsələyə
münasibəti həqiqət
mənzərəsinin təhrifidir
və həqiqət mənzərəsinin təhrif
olunduğu nəyisə
müzakirə etməyə
dəyməz. Ermənistan
bu dəqiqə batmaqda olan və
saman çöpündən
yapışmış bir
adamı xatırladır.
Ona görə də, bütün vasitələrdən istifadə
edir ki, Azərbaycan tərəfinin
əks-həmlə əməliyyatlarının
qarşısını alsın”.
“Ədalət” qəzetinin
qonağı media eksperti, politoloq Anar Həsənovdur.
-Rusiya telekanalında
etdiyiniz bir çıxış var ki, cəmiyyətdə səs-küyə səbəb
olub: “Qarabağ Azərbaycanındır!” Söhbətə
elə həmin çıxışınızdan başlayaq...
-İlk olaraq
onu deyim ki, artıq 20 ildir ki, Rusiyada
yaşayıram. Moskva Dövlət
Universitetinin məzunuyam,
filologiya elmləri namizədiyəm, Rusiya ali məktəblərindən
birində jurnalistika fənnlərindən dərs
deyirəm, böyük
pedaqoqam. Çıxışıma
gəldikdə isə
söyləyim ki, Qarabağ mənim üçün həm milli məsələdir, həm də elm predmetidir. Elm predmetidir, ona görə ki, mənim diplom işim “Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq
Qarabağ münaqişəsinin
post-müharibə dövrünün
KİV-də işıqlandırılması”
olub. Hətta bu məqsədlə Moskvada təhsil aldığım müddətdə
bir il erməni
dilini öyrənmişəm.
Qarabağ məsələsinə
mənim münasibətim
elmi yanaşmadır. Qarabağ probleminin köklərini, səbəblərini
elm predmeti olaraq öyrənmişəm.
Həmin çıxışımda
olan tezislər elmlə bağlı olan tezislərdir. Sözsüz ki, emosional bir görüntü
var, amma o fikirlərin hər biri elmə dayanır. Rusiya cəmiyyətində tanınan
bir adam olduğum üçün
1-ci kanaldan mənə
zəng edib qonaq kimi dəvət
etdilər. Efirdə heç bir məhdudiyyət olmadığı
üçün mən
də həmin fikirləri səsləndirdim:
“Qarabağ Azərbaycanındır!
Füzuli, Ağdam, Cəbrayıl, Şuşa,
Xankəndi Ermənistanın
ərazisi deyil, Azərbaycanındır”.
“Azərbaycan Dağlıq Qarabağ adında qondarma rejimi tanımır”
-Tamamilə doğru
deyirsiniz, Qarabağ Azərbaycanındır! Bax
elə Qarabağ problemi ilə bağlı sizin fikirlərinizi bilmək mənə maraqlı olardı. O fikirlərinizi
ki, onlar elmi əsaslandırılmış
faktlardır...
-Ermənistan-Azərabaycan münaqişəsi bir dövlətin başqa bir dövlətə ərazi iddiaları səbəbindən baş
vermiş münaqişədir.
Bu münaqişənin
kökündə bir məsələ dayanır,
Ermənistanın Azərbaycan
Respublikasına qarşı
əsassız ərazi
iddiaları. “Dağlıq
Qarabağ xalqı” anlayışı bir görüntüdür ki,
Ermənistan ideoloqları
tərəfindən düşünülüb.
Bu anlayışın
ortalığa atılmasının
da başlıca səbəbi ermənilərin
ərazi iddialarını
gizlətməsidir. Müharibənin
bir səbəbi var, Azərbaycan torpaqları hesabına Ermənistan öz ərazilərini genişləndirmək
istəyirdi və biz buna imkan
vermədik. Ermənistan-Azərbaycan
münaqişəsinin həlli
ilə bağlı onu söyləyə bilərəm ki, bütün torpaqlar işğaldan azad olunmalı və Dağlıq Qarabağa heç bir muxtariyyət verilməməlidir.
Ermənilər Azərbaycanda
yaşayan digər xalqlar kimi yalnız
hüquqlarla təmin olunmalıdır. Hesab edirəm ki, münaqişə həll
edildkdən sonra Qarabağa yeni yanaşmalar tətbiq edilməlidir: “Azərbaycan
Respublikasının Qarabağ
regionu”. Yəni “Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti” anlayışı silinməlidir.
Bu gün görünən
mənzərə odur
ki, Ermənistan-Azərbaycan
münaqişəsinin bir
həlli var, Ermənistan silahlı qüvvələrinin tərk
silah edilməsi və Ermənistanın kapituliyasi aktını imzalaması. Paşinyanın
son çıxışında
bildirdi ki, erməni əsgərləri
Azərbaycan ərazisində
müharibə aparır. Azərbaycan Dağlıq Qarabağ
adında qondarma rejimi tanımır, tanımayacaq, buna görə də münaqişənin bir həlli var, ermənilər tərk-silah
olunmalıdır, Azərbaycanın
ərazilərinə hansısa
bir iddialarının olmadığına dair sənədə imza atılmalıdır.
“Ermənistan həmişə
2 kartdan istifadə edib”
-Yəqin ki, Ermənistanın xarici işlər nazirinin CNN-dəki rəzil müsahibəsinə baxmısınız...
-İstər Ermənistan
xarici işlər nazirinin, istərsə də baş nazirinin çıxışlarında
tez-tez ziddiyətli məqamlarla rastlaşırıq. Hələ 2019-cu ildə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan demişdi ki, “Qarabağ Ermənistandır
və nöqtə”.
Amma bu çıxışdan
1 həftə sonra Ermənistanın xarici işlər naziri Zöhrab Mnatsakanyan isə söyləmişdi
ki, masa arxasında qondarma Dağlıq Qarabağ rejimi iştirak etməlidir. Hər iki
bəyənat bir-birini
təkzib etmişdi və belə bir fikir formalaşmışdı
ki, onlar mövqelərini heç razılaşdırmırlar. Ermənistan həmişə
2 kartdan istifadə edib: “Dağlıq Qarabağın Ermənistana
birləşdirilməsi və
Dağlıq Qarabağa
azadlıq”. Bu 2 kartdan zaman-zaman istifadə edib. Hələ
1988-89-cu illərdə Dağlıq
Qarabağa azadlıq yox, onun Ermənistana
birləşdirilməsi gündəmdə
idi. Hətta bununla bağlı
keçmiş Dağlıq
Qarabağ Muxtar Vilayətindəki deputatlar
məsələni səsə
qoymuşdu. Baxmayaraq bu
səsvermə qeyri-leqal
olub SSRİ qanunvericiliyinə
zidd idi, amma Dağlıq Qarabağın Ermənistana
birləşdirilməsi haqqında
qərar qəbul edilmişdi. Hətta 1989-cu ildə Sovet Ermənistanı parlamenti həmin qərara uyğun olaraq Dağlıq Qarabağın
Ermənistana birləşməsini
əks etdirən qərar da qəbul etmişdi. Dünya ictimaiyyətinin təpkisi
və Azərbaycan tərəfinin etirazından
(Azərbaycan dünyaya
həqiqətləri çatdırmışdı
ki, Ermənistanın Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları var) sonra Ermənistan
tərəfi demişdir
ki, Dağlıq Qarabağ müstəqil olmalıdır. Ermənistan həmişə
bu manevrlərdən istifadə edib. Amma artıq həmin dövr keçmişdə
qalmışdır və
Azərbaycan əsgəri
öz sözünü
deyir. Ermənistan rəsmilərinin məsələyə münasibəti
həqiqət mənzərəsinin
təhrifidir və həqiqət mənzərəsinin
təhrif olunduğu nəyisə müzakirə
etməyə dəyməz.
Ermənistan bu dəqiqə
batmaqda olan və saman çöpündən
yapışmış bir
adamı xatırladır.
Ona görə də, bütün vasitələrdən
istifadə edir ki, Azərbaycan tərəfinin əks-həmlə
əməliyyatlarının qarşısını alsın.
-Ermənilər bu gün Azərbaycanın dinc əhalisini də atəşə tutur. Bir az da bundan danışaq...
-Bilirsiniz ki, Rusiya kanallarında da ermənilərin Gəncədə
törətdiyi terror aktlarını
göstərildi. Eləcə də
digər ərazilərimizdə
dinc əhaliyə qarşı edilənlər
göstərilir. Xankəndindən Azərbaycanın hər hansısa bir rayonu raket atəşinə
tutulur. Bax bu hərbi cinayətdir. İstər Ermənistanda,
istərsə də Qarabağda olan Ermənistanın silahlı
qüvvələrinin dinc
əhalini atəşə
tutması cinayətdir.
Elə Gəncə terroru üzərindən deyim.
Baxın,
Gəncə hərbi münaqişənin aparıldığı
ərazilərdən uzaqdadır.
Bu baxımdan ora raket atılması
təcavüz cinayətidir.
Rövşən Tahir
Ədalətş.-
2020.- 31 oktyabr.- S.11.