VƏTƏNƏ SEVGİ
HİSSİ
1 MART ÜMUMDÜNYA MÜLKİ
MÜDAFİƏ GÜNÜDÜR
Bu gün Fövqəladə Hallar, MM söz birləşmələri dilimizdə tez-tez səslənməkə yanaşı, həm də həyatımıza, təfəkkürümüzə daha dərindən nüfuz etməkdədir. Əslində bu onun göstəricisidir ki, sivilizasiyamızın tarixi, bizi əhatə edən aləmin mövcudluğu, varlığı fövqəladə hallarla üzvi surətdə bağlıdır.
Əhalinin mülki müdafiəsi insanların və təsərrüfat obyektlərinin müdafiəsi üçün tapşırıqların yerinə yetirilməsinə bütün qüvvəsini istiqamətləndirən, onun fəaliyyətini təşkil edən, tabeliyində olan orqan və qüvvələri daim hazır vəziyyətdə saxlayan məqsədyönlü fəaliyyətdir.
Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatı (BMMT) Baş Məclisinin qərarı ilə 1972-ci ildən etibarən hər il martın 1-i bütün ölkələrdə Ümum-dünya Mülki Müdafiə günü kimi qeyd edilir. Hazırda BMMT-yə dünyanın 50-dən çox ölkəsi daxildir. Bu təşkilatın əhatə etdiyi dövlətlərdə məqsəd dinc əhalinin mühafizəsi sahəsindəki təcrübəni ümumiləşdirib yaymaq, MM kadrlarının hazırlanması və təkmilləşməsi, habelə təbii fəalkətlər və iri qəzalar zamanı dövlətlərarası qarşılıqlı yardımı təşkil etməkdir.
Beynəlxalq MM təşkilatının tarixçəsi 1931-ci ildən başlayır. 1931-ci ilin mayında tibbi xidmət generalı fransız Corc Sant-Pol Parisdə "Cenevrə regionu Assosiasiyası" təşkilatını yaradır, sonralar o, "Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatı"na çevrilir.
General Sant-Pol 1937-ci ildə ölüb. Onun vəsiyyəti ilə
Assosiasiya Parisdən Cenevrəyə köçürülüb
və müharibə dövründə mülki
əhalinin və tarixi abidələrin mühafizəsi üzrə
Beynəlxalq Assosiasiya
adı ilə yenidən qurulub. Generalın dostu və məsləkdaşı
Henri Cors Assosiasiyaya başçılıq edib,
onun Baş katibi olub. Məhz Henri Corsun təşəbbüsü
ilə Assosiasiya tərəfindən 1936-cı ildə
İspaniyada baş verən vətəndaş
müharibəsi zamanı
əhalinin bəzi qrupları üçün
Madriddə və Qilbaoda, 1937-ci ildə isə Yaponiya və Çin münaqişəsində - Şanxayda
birtərəf zonalar yaradıldı və dinc əhalinin qorunmasının mümkünlüyü
nümayiş etdirildi.
İkinci Dünya Müharibəsi zamanı döyüşən
tərəflərdən heç
biri digər ölkənin xeyirinə təhlükəsiz zona yaradılmasına razılıq
vermədi.
1954-cü ildə Berlində müharibə zamanı əhalinin mühafizəsi
üçün neytral
zonalar və açıq rayonlar yaradılması məsələsi
ilə əlaqədar
Beynəlxalq Konfrans çağırıldı. Bu, BMMT-nin tarixində Mülki Müdafiə üzrə ilk Ümumdünya
konfransı idi.
MM üzrə ikinci beynəlxalq konfrans 1957-ci ildə Florensiya şəhərində çağırıldı. Konfrans iştirakçıları
qərara aldılar ki, "Cenevre regionu" Beynəlxalq Assosiasiyası əhalinin və ətraf mühitin mühafizəsi
ilə bağlı olan bütün məsələlərdə öz
fəaliyyətini genişləndirsin
və assosiasiyanın
mülki müdafiə
problemləri üzrə
beynəlxalq təşkilata
çevrilsin.
1966-cı ildə radioloji mühafizə üzrə
beynəlxalq konfrans çağırıldı. Konfrasda BMMT-yə üzv ölkələr, beynəlxalq
təşkilatlar status almağa
imkan verən Nizamnamənin mətnini qəbul etdilər. Nizamnamə təşkilata
üzv olan ölkələrin birinci Baş Məclisinin qərarı ilə 1972-ci
il martın
1-də qanuni qüvvəyə
mindi.
1975-ci ildə
həmin Nizamnamə
BMT-nin Katibliyində qeydə alındı və BMMT-nin Sazişlər toplusunda dərc olundu.
1976-cı il martın 10-da BMMT ilə İsveçrə hökuməti
arasında BMMT-yə beynəlxalq təşkilat
hüququ statusu verilməsi və İsveçrədə yerləşdirilməsi
barədə razılaşma
imzalandı.
BMMT bu illər ərzində dünyanın bir sıra böyük şəhərlərində 10-dan artıq ümumdünya konfransı, 15-ə qədər
Mülki Müdafiə
texnikasının sərgisini
təşkil etmiş,
Mülki Müdafiənin
təşkili, MM-nin tibb xidməti mövzularında, habelə
radioloji mühafizəyə
dair bir sıra beynəlxalq seminarlar keçirilmişdir.
Azərbaycan Respublikası 1993-cü ildə bu humanitar
təşkilatın üzvlüyünə
qəbul edilmiş və onun keçirdiyi
bütün tədbirlərdə
fəal iştirak edir.
Mülki Müdafiə məsələləri
aktuallıq baxımından
"AZENCO" ASC-də də
fəaliyyət dərəcəsinə
görə öz qiymətini tapmaqdadır.
Müəssisəmiz təzə-təzə təşəkkül tapsa
da, strateji obyekt olaraq özünün
nəyə qadir olduğunu sübuta yetirib. İlk mərhələdə Cəmiyyət özündə
650-700 nəfər işçini
birləşdirdiyi halda
bu gün 3500-dən çox energetikin müdafiəsi və mühafizəsi obyektin Mülki Müdafiə rəhbəri və Mülki Müdafiə Qərargahının ən
başlıca qayğılarından
birinə çevrilmişdir.
Cəmiyyətin MM sahəsində
qazandığı uğurların
ən önəmli cəhəti ondadır ki, Mülki Müdafiə Qərargahı
FHN Xətai rayon MM şöbəsi,
şöbə rəisinin
baş köməkçisi,
mayor Ə.Hacıyevlə sıx
əlaqə saxlanması
və onun əməli göstərişlərinin
işdə tətbiq edilməsidir.
MM-nin dayanıqlı işini təşkil etmək üçün obyektdə idarəetmə
mərkəzi yaradılıb. Mərkəzin işi əsasən idarəetmə məntəqəsindən
həyata keçirilir.
Obyektin idarəetmə
məntəqəsi isə
obyekt rəhbərinin
iş otağıdır.
Burada əsas rabitə vasitələri kimi mobil, şəhər, daxili telefonlardan və faksdan istifadə olunur. Müəssisəmizin inzibati binasında
200 nəfərdən çox
energetik çalışır.
Bu adamların mühafizəsi üçün
300 nəfərlik müasir
tələblərə cavab
verəcək sığınacağı
vardır. Burada mühafizə
avadanlıqları, fərdi
mühafizə vasitələri,
rabitə sistemi ekstremal şəraitdə
işçilərin istifadəsinə
verilə bilər.
Martın 1-i Ümum-dünya MM günüdür. Bu bayramın
hər il
keçirilməsində məqsəd
ictimaiyyətin diqqətini
bu təşkilatın
vacibliyinə və həyati əhəmiyyətinə
cəlb etmək, MM işçilərinin isə
işini və fədakarlıqlarını lazımınca
qiymətləndirməkdir.
Bu bayramı
"AZENCO" ASC-nin işçiləri böyük sevinc və fərəh hissi ilə qeyd edəcəklər. Onlar haqlıdırlar.
Ona görə ki, bu müəssisədə
çalışan çoxminli
energetiklərin torpağa
və vətənə
sevgilərinin, məhəbbət
hisslərinin aşılanmasında
Mülki Müdafiə
qurumunun fəaliyyəti
davamlı və önəmlidir.
Mayis Kazımov,
"AZENCO" ASC-nin
Mülki Müdafiə Qərargahının
rəisi
Ədalət.- 2009.- 28 fevral.- S. 2.