ALLAHIN DƏRGAHI

Yaxud dünya bir pəncərədir

Allah-Təala həmişə çox istədiyi insanları vaxtından tez öz dərgahına aparır. Ona görə öz dərgahına aparır ki, belələrinin qədrini çoxlarımız yaxşı bilmirik. Allah da görür ki, bu cür bəndələrin qədrini yaxşı bilmirik, ona görə də götürüb aparır göy üzünə. Vaqif Bayatlı Odər şeirlərinin birində yazır:

Ancaq Tanrı üzlü ruhlar

bilib uçurlar ora,

orda dönüb göy üzünə,

qulaq söykəyib göyə

Göy üzündən Allahın

ayaq səsini dinləməyə...

Ruhları göy üzünə çəkilən adamlar orda Allahla bir yerdə və bəndələrdən uzaq rahat yaşayır. Ruhu Allaha qovuşan və həmişə haqqı-ədaləti hər şeydən üstün tutan insanlardan biri də tanınmış hüquqşünas Məmməd Kərimovdur. O Məmməd Kərimov ki, yaşadığı 60 il ərzində haqqı-ədaləti hər şeydən üstün tutub. Füzulidə, Xaçmazda, Şirvanda (Əli Bayramlı) məhkəmə sədri işləyəndə nə icra başçısının, nə prokurorun, nə də başqa vəzifə sahiblərinin hökmünü yerinə yetirməyib. O, həmişə qanunu ali tutub və haqqı-ədaləti unutmayıb. Harda işləyibsə ilk amalı haqq-ədalət olub. Dədəsi də gəlsəydi heç vaxt haqqı ona verməzdi. Çünki bu kişi dünyanın ən təmiz, ən vicdanlı və ən cəsarətli hakimlərindən olub. Azərbaycanda məhkəmə hakimiyyətində öz çəkisi, sanbalı və yeri olan Məmməd Kərimov haqqında onu tanıyan hüquqşünasların çoxu deyir ki, biz bu cəsarətdə və bu ədalətdə hakim görmədik. Prokuror hər hansı bir müttəhimə cəza istəyərkən Məmməd Kərimov prokurorun fikrini yox, konkret olaraq dəlil-sübutlara, müttəhimin törətdiyi cinayətin ağırlıq dərəcəsinə görə hökm çıxarırdı. Bəzən prokurorlar müttəhimlərin müdafiə haqqını qoruduğuna görə Məmməd Kərimova təzyiq eləyir, hətta ondan dost kimi küsürdülər də. Deyirdilər ki, bu hakim bizdə çox müttəhimləri müdafiə edir. Amma Məmməd Kərimov nə prokurorları müdafiə edirdi, nə də müttəhimləri. O, haqqı-ədaləti qoruyurdu və qanunun aliliyini hər şeydən üstün tuturdu. Məhkəmə hakimiyyətində çalışdığı uzun müddət ərzində o, onlarla adamın məhkəmə salonunda günahsızlığını sübut edərək azadlığa buraxıb. Düzdür, bu hərəkətlərinə görə çox vaxt onun başı ağrıyırdı. Ancaq deyirdi ki, haqq-ədalət yolunda çarmıxa çəkilsəm də, yolumdan dönən deyiləm. Qoy kim məndən inciyir-incisin. Çünki mən hökmü prokurorların sifarişi ilə deyil, qanunun və Allahın iradəsi əsasında çıxarıram. Hətta ən ağır cəza verdiyi adamlar ondan razı qalır, həbsxanadan çıxandan sonra onunla görüşməyə can atırdılar. Çünki bu kişi hamının yanında alnıaçıq, üzüağ idi. Füzulidə işləyəndə Raykom katibi deyib ki, filan cinayətlə əlaqədar məni "SK"-dan incidirlər. Həmin adamlara bir cəza ver, mənim da canım qurtarsın, prokurorun da, sənin də. Məmməd Kərimov da Raykoma deyir ki, mən ona necə cəza verə bilərəm ki, məhkəmədə onun törətdiyi cinayətlər heç birisi sübut edilmir. Əgər bu gun, sabah məhkəmə prosesində mən ədalətsiz hökm çıxarsam birinci siz mənim partiya məsələmi həll edib partiyadan çıxaracaqsınız. Məmməd Kərimov Allahdan başqa heç kəsdən qorxmurdu. Bilirdi ki, bircə Allah nahaq iş gördüyünə görə onu cəzalandıra bilər. Ona görə də Raykomun dediyi adamları onun sözünə baxmadan məhkəmə prosesində irəli sürülən ittiham sübut olunmadığına görə həmin insanları azadlığa buraxıb. Bundan sonra katib ona göz verib, işıq verməyib. Amma yenə Məmməd Kərimov məhkəmə qərarı və hökmü çıxararkən katibin diqtəsi ilə deyil, qanunun və Allahın qoyduğu qaydada çıxarıb.

Mikayıl Müşfiqin bir şerində deyilir:

Bu vəfasız ömür, bu coşqun dərə

Gərək boş-boşuna axıb keçməsin,

Bu gözəl cahanı sanıb pəncərə,

Hər gələn sadəcə baxıb keçməsin.

Tanınmış hüquqşünas və cəsarətli insan Məmməd Kərimov 60 il yaşadığı ömrü kişi kimi yaşayıb. Həm ailəsinin, həm kəndinin, həm də çalışdığı yerlərdəki insanların yadında cəsarətli, namuslu və kişi bir adam kimi qalıb. Ona görə qalıb ki, o, bu həyata gələndə dünyanı pəncərə sanmayıb və bu dünyada elə işlər görüb ki, o yaxşılıqlar onun qabağına çıxmasa da, balalarının, nəvələrinin qabağına çıxacaq. Məmməd Kərimovun vaxtsız dünyasını dəyişməsi xəbəri o qədər insanları sarsıdıb ki, saymaqla qurtarmaq olmaz. Şair Vaqif Bəhmənli deyir ki, Məmməd Kərimov kimi kişilər hələm-hələm dünyaya gəlmir. Çünki bu adam heç vaxt haqqı-ədaləti deməkdən və qorumaqdan çəkinməyib. Vaqif Bəhmənli onu da deyir ki, dəfələrlə Seyran Səxavətlə, Məmməd Kərimovla bir yerdə çörək kəsmişik. Onun nə qədər namuslu və cəsarətli bir hakim olmasının dəfələrlə şahidi olmuşuq. O, kimsəsizlərin, sadə insanların, yazıqların dədəsi idi. Harda kasıb adam vardısa, işi dolaşığa düşən kimi birinci Məmməd Kərimovun üstünə qaçardı. O da bacardığı köməkliyi belə insanlardan əsirgəməzdi.

Məmməd Kərimov elə bir adam idi ki, heç vaxt tərifi, xoş sözləri və təmtərağı xoşlamazdı. Kimsə ona elədiyi yaxşılığa görə minnətdarlıq eləyəndə o dəqiqə deyərdi ki, sən Allah, o barədə danışma. Vaxtilə öz kəndlərinə - Dəvəçinin Rəhimli kəndinə 5 km. məsafədə olan yerə asfalt yol çəkdirib. Amma kimlərsə deyəndə bu yolu Məmməd çəkdirib, heç vaxt o sözdən onun xoşu gəlməzdi. Deyərdi ki, kim çəkdirib bilmirəm. Mən də bir az kömək eləmişəm. Ancaq adam var ki, balaca bir iş görür, onu elin-obanın gözünə soxmağa, başına qaxmağa çalışır.

Həmişə onu gülərüz, zarafatcıl və şirin söhbətlər eləyən adam kimi tanıyıblar. Hətta ölümünə bir neçə saat qalmış həyat yoldaşı Zöhrə xanımla şirin zarafatlar eləyib. Onlar da bu zarafatı eşidəndən sonra deyiblər ki, tay Məmmədin heç nəyi yoxdur, sap-sağlamdır. Amma bir neçə saat keçib, o, dünyasını dəyişib. O, dünyasını dəyişəndə də əcəlin qabağında kiçilməyib. Ölümə gülüb və qəhqəh çəkib, həyatda necə mərd yaşayıbsa, ölümü də elə bir mərdliklə qarşılayıb.

Haqsızlığa dözə bilməyən, ona üsyan eləyən Məmməd Kərimovun Cavidan, Pünhan, Ruslan və Orxan adlı dörd oğlu var. Məmməd Kərimovun nəvəsi də var. Allah-Təala ona nəvə şirinliyi də qismət eləyib. Ancaq neyləmək olar ki, Allah-Təala çox istədiyi insanları onun qədrini bilməyən bəndələrin yanında qoymaq istəmir. Görür ki, bəndələr bu insanların mərdliyini, dəyanətini və kişiliyini qiymətləndirə bilmir, aparır öz dərgahına.

Şair Vaqif Bəhmənlinin "Dünyadan köçəndə" şeirini oxuyanda bu misralar istər-istəməz ürəyimin sarı siminə toxundu. Elə bil ki, şair Vaqif Bəhmənli həmin misraları Məmməd Kərimov haqqında yazıb:

Yumaram gözümü görən harda mən,

Nə zaman sönərəm şam kimi səssiz...

Kiminsə saçına səpilər ağ dən,

Bu olar dünyaya məndən qalan iz.

Yarımçıq kəsməyin toyu-düyünü,

Şənliyə boylanan ömür gözəldir.

Heç kim ağlamasın mən ölən günü,

Göz yaşı vaxt alır, ömür gödəldir.

Bir neçə gündən sonra Məmməd Kərimovun haqq dünyasına qovuşmağının 40 günü tamam olur. Nə qədər ağır olsa da, bu 40 gündə onun yoxluğuna qohum-əqrəbası, ailəsi, övladları inana bilmirlər. İnana bilmirlər ki, nə vaxtsa qapı döyülməyəcək və Məmməd bu qapını açıb içəri girməyəcək.

Məmməd Kərimov heç kimin ağlamasını, saçını yolmasını, dizinə döyməsini istəməzdi. Heç dəbdəbəli yas məclisi qurulmasını da arzulamazdı. Ona görə ki, bu adam dünyaya necə sadə gəlmişdisə, elə o sadəliklə də Allahın dərgahına qovuşdu. Ruhu Allahın dərgahında olan bu insanlar bu dünyada sakitlik tapmasalar da, Allahın dərgahında bəlkə sakitlik tapalar. Bir daha Allah bu cür kişiyə rəhmət eləsin, qəbri nurla dolsun.

Faiq Qismətoğlu

Ədalət.- 2009.- 31 yanvar.- S. 15.