Qədim alətlərin yeni ifaçıları yoxdur

On qədim aləti bərpa edən Məcnun Kərimov onların sonrakı taleyindən narahatdır

1988-ci ildə yaradılan Qədim Musiqi Alətləri Ansamblı rəsmi dövlət statusu alsa da, bu vaxta qədər yalnız Fransada keçirilən beynəlxalq festivalda təmsil oluna bilib. 2002-ci ildə yenidən həmin ölkəyə dəvət alan ansambl üzvləri bəzi səbəblərdən səfərə çıxa bilməyiblər. Məcnun Kərimov ansamblda istifadə edilən alətlərin nadir nümunə olduğunu dilə gətirərək bildirdi ki, ansamblın yaşaması üçün alətləri göz bəbəyi kimi qoruyurlar:

"Çünki bunları heç bir emalatxanada nə düzəltmək, nə də təmir etmək mümkündür. Alətlərin hər bir hissəsi musiqi tariximizdən xəbər verir. Çünki qədimliyi ilə indiki alətlərdən xeyli fərqlənir və onlardan başqa ölkələrdə yoxdur. Bir çox alimlərin yazılarında həmin alətlərin Azərbaycana məxsus olduğu göstərilib. Təəssüf ki, onları yetərincə qoruya bilmirik".

Qeyd edək ki, qədim alətlər yalnız Bakı Musiqi Akademiyasının nəzdində fəaliyyət göstərən xüsusi laboratoriyada bərpa edilir. Məcnun Kərimov isə Musiqi Akademiyasının Qədim Musiqi Alətlərinin Bərpası və Təkmilləşdirilməsi elmi laboratoriyasının rəhbəridir. Ansambl rəhbəri söhbət zamanı Azərbaycanın 60-a yaxın musiqi alətinin unudulduğunu bildirdi. Dedi ki, uzun illərdən sonra onlardan yalnız 10-nun bərpasına nail ola bilib. Bu alətlərdə yalnız sözügedən ansamblın üzvləri ifa edirlər. Çünki alətlər unudulduğu üçün onların ifaçıları da yetişmir. Hazırda "nüzhə" alətinin bərpası üzərində işləyən Məcnun Kərimov belə dedi:

"Bu alət XIII əsrdə yaşamış məşhur musiqişünas alim Səfiəddin Ürməvi tərəfindən ixtira olunub. Səfiəddin Ürməvi Şərqdə not nəzəriyyəsini yaradan musiqiçi kimi də tanınıb. Onun ixtira etdiyi "nüzhə" isə kanona bənzər simli alətdir. Orta əsrlərdə geniş yayılan bu alət təqribən XVI əsrdən sonra unudulmağa başlayıb. Biz isə arxivlərdə apardığımız araşdırmalar nəticəsində həmin alətin eskizlərini qura bilmişik. Bu eskizlər əsasında həmin alətin yenidən bərpasına nail olmuşuq. Zənn edirəm ki, yaxın zamanlarda "nüzhə" tam bərpa olunaraq yenidən Azərbaycan mədəniyyəti xəzinəsinə daxil ediləcək. Alət hazır olan kimi, geniş təqdimat mərasimi keçirilərək musiqiçilərin ixtiyarına veriləcək".

Məcnun Kərimov sonda bildirdi ki, bununla yanaşı digər alətlərin də bərpası üzrə araşdırmalar davam etdirilir. O, "məqsədimiz vaxtı ilə mövcud olmuş, indi isə unudulmuş 60 alətin hamısının bərpasına nail olmaqdır" dedi.

Xatun

Ayna.- 2010.- 17 iyul.- S.19.