Sabir Azəri həyata vida etdi
Yazıçı Sabir Azəri (Sabir Əli oğlu Tatlıyev) srağagün
həyata vida etmişdir. Gözəl nasir və tərcüməçi
kimi tanıdığımız
Sabir Azəri bu dünyada 72 illik bir ömür
yaşadı. Ürək
bu yaşında vəfasızlıq elədi.
Halbuki onun reallaşmamış yaradıcılıq
planları vardı.
Sabir Azəri
Qazaxın Dağ Kəsəmən məktəbini
bitirmiş (1954), elə
həmin il Azərbaycan Dövlət Universiteti filologiya fakültəsinin jurnalistika
şöbəsinə daxil
olmuşdur. 3-cü kursda
oxuyarkən DTK tərəfindən
həbs olunmuş və ona iş
kəsilmişdir. Çünki
Nikita Xruşşov və
Anastas Mikoyanı açıq şəkildə
və tam haqlı olaraq 37-ci ilin repressiyasında təqsirləndirmək
cəsarətində bulunmuşdu.
Sonralar ali məktəbə bərpa
olunur. Artıq həyata tamam başqa gözlə baxan bu gənc
əvvəl "Azərbaycan
gəncləri" qəzeti
və Azərbaycan radiosu üçün materiallar hazırlayır,
mətbuatda sıx-sıx
çap olunur. Daha sonra Teleradio
Komitəsində Ədəbi-Dram
Verilişləri proqramında
və həftəlik
"Danışır Bakı"
proqram-qəzetində çalışır
(1962-1966-cı ilin sonu).
1967-ci ilin yanvarından
isə o çağda
ədəbi mühitin
populyar "Ədəbiyyat
və incəsənət"
qəzetinin publisistika
şöbəsinə müdir
gətirilir.
Sabir Azəri
1968-ci ilin yazından
1992-ci ilin sonunadək
nüfuzlu "Ulduz"
ədəbi dərgisində
nəsr şöbəsinin
müdiri, məsul katib, yəni faktik olaraq baş
redaktorun müavini işləyir. Dərgidə
1971-ci ildə baş redaktor müavini ştatı təsis edildikdə, Sabir Azəri bu vəzifəyə
təyin edilir və öz ərizəsi ilə işdən gedənə qədər bu vəzifədə çalışır.
1992-ci ildən təqaüddə
idi.
Sabir Azəri
1969-71-ci illərdə "Kar qaya", "Yol üstündə
toy", "Sarı at" povestlərindən ibarət
trilogiyasını nəşr
etdirir. Yazıçının
təbirincə desək,
"Üç povestdən
ibarət roman" "Qızıl
oraq" mükafatına
layiq görülür.
Bu orijinal
üslublu yazıçının
sonralar da xeyli sayda povestləri
- "Gecə məşəl
yanır", "İlk
təkan", "Duman
çəkilir", "Günəşə
sarı gedəndə",
"Qorxu" və romanları - "Dalanda",
"Sonsuzluq", "Mən
DTK-nın təcridxanasında
yatmışam" işıq
üzü görür.
Onun 1991-ci ilə qədər Bakıda, Moskvada və başqa müttəfiq respublikalarda 30-dan çox
kitabı nəşr olunmuşdu. Əsərləri
ingilis, ispan, alman, fin, hind, polyak, türk dillərinə çevrilmişdir. Özü
isə Rəsul Həmzətovun məşhur
"Mənim Dağıstanım"
əsərinin birinci hissəsini azərbaycancaya
çevirmişdi.
Yazıçının "Dalanda"
povesti 1990-cı ildə
əvvəlcə Moskvada
"Sovetskiy pisatel"
nəşriyyatında, daha
sonra isə bütün dünyada ən böyük tirajlı nəşr olan (1,05 milyon nüsxə) "Roman-qazeta"da
yayımlanır.
Sabir Azəri
çoxlu sayda hekayələrin müəllifidir.
Yazıçının ssenarisi
əsasında "Azərbaycanfilm"
studiyası "Köhnə
bərə" bədii
filmini çəkmişdir.
"Duman çəkilir"
pyesi isə Mingəçevir Teatrında
tamaşaya qoyulmuşdur.
Son vaxtlar çağdaş
həyatımızdan bəhs
edən "Qullar"
povesti üzərində
işlədiyini deyirdi.
Sabir Azəri
hər zaman fəal həyat mövqeyini bildirən, aktual ictimai-siyasi məsələlərdən özünü
kənarda tutmayan bir ziyalı, bir vətəndaş idi.
Allah rəhmət eləsin!
Ayna.-2010.-30 yanvar.-S.2.