Musiqi təhsilində boşluq doldurulur

Yeni vəsaitlərdə seçim üçün bol material var

Əlbəttə, uşaqların daxili yaradıcılıq potensialının açılması, mənəvi mədəniyyətinin formalaşması düzgün aparılan estetik tərbiyədən asılıdır. Estetik tərbiyədə musiqiyə xüsusi rol ayrılır. İlk ifaçılıq vərdişləri və bacarıqlar əldə edilməsi, musiqi biliklərinin mənimsənilməsi, estetik zövqün formalaşması, musiqi-estetik dünyagörüşünün inkişafı, klassik musiqi nümunələrinin öyrənilməsi - bu kimi məsələlər isə musiqi məktəblərində həll olunur. Bununla bağlı yeni innovasiyalı təlim-tərbiyə metodikalarının yaranması, yeni dərsliklər və dərs vəsaitlərinin çapı aktualdır.

Son zamanların bu kimi məhsulları sırasında not ədəbiyyatı, musiqi təhsilinə xidmət edən vəsaitlər də görünür. Nəzərə alsaq ki, uzun müddət ibtidai, orta və ali musiqi təhsilində hələ keçmiş SSRİ-də çap olunan vəsaitlərdən istifadə olunurdu, onda yeni çıxan not materialları musiqisevərlərə böyük hədiyyədir. Söhbət "Fortepianoda çalmaq üçün vəsait" (I-XI sinif), Fortepiano ansamblı (3 cild), Azərbaycan bəstəkarlarının "Uşaq mahnıları antologiyası" (3 cild) adlı dərs vəsaitlərindən gedir. Bu vəsaitlər Ü.Hacıbəyli adına BMA-nın rektoru, professor F.Bədəlbəylinin təşəbbüsü ilə işıq üzü görüb. Vəsaitlərin hazırlanmasında bir qrup musiqiçi-pedaqoqun: F.Bədəlbəyli, O.Rəcəbov, O.Abasquliyev, Ə.Abdullazadə, N.Quliyeva, Y.Axundova, F.Əhmədbəyova, S.Ağasıyeva və b. zəhməti var.

Bu dərs vəsaitləri artıq fortepiano təlimində geniş istifadə olunur. Onlarda material sistemləşdirilmiş şəkildə təqdim olunur və musiqi məktəbinin fortepiano ixtisası üzrə proqramını tam əhatə edir. Vəsaitlərin struktur quruluşu janr bölgüsü əsasında tərtib olunub. Toplular bölmələrdən ibarətdir: etüdlər, polifonik əsərlər, pyeslər, iri həcmli əsərlər və s. Vəsaitlərdə (7-ci sinifə qədər) qammaların öyrənilməsinə yer ayrılır. Hər sinifdə proqram tələblərinə əsasən qammaları çalmaq üslubları nümayiş olunur və applikatura qeyd olunur. Qammaların tədrisi üzrə göstərişlər təqdim olunur. Vəsaitlərdə xarici və Azərbaycan bəstəkarlarının əsərləri toplanıb. "Fortepianoda çalmaq üçün vəsait" 1-8-ci sinifə qədər repertuarı əhatə edir. Bu antalogiya metodiki əsaslanmış sistem üzərində qurulmuşdur.

"Yüngüldən çətinə" prinsipi, janr, üslub rəngarəngliyi vəsaitlərin əsasını təşkil edir. Texniki və bədii yaradıcılıq çətinliklərin mövcudluğu və həll yolları, şagirdin səviyyəsindən asılı olmayaraq, fərdi imkanlarını nəzərə alaraq repertuarın seçiminin asanlaşması kimi məsələlərin həllində kömək edir.

Şagirdin ifaçılıq vərdiş və bacarıqları əldə etməsinin intensivləşdirilməsi üçün toplularda əbədi klassik musiqi nümunələri ilə bərabər, yeni, bu günə kimi çap olunmayan əsərlər də təqdim edilib. Vəsaitlərdə şagirdin musiqi-ifaçılıq inkişafı üçün, maraqlı və qeyri-standart proqram seçimi üçün kifayət qədər material var.

S.AŞUMOVA

Ayna.- 2012.- 31 mart.- S.20.